21-11-2024 Vergadering Debat voorkeursrecht 21-11-2024
Agendapunt Toepassen gemeentelijk voorkeursrecht ten behoeve van gebiedsontwikkeling stationsomgeving Driebergen-Zeist
Samenvatting
De gemeenten Zeist en Utrechtse Heuvelrug willen regie voeren op de gebiedsontwikkeling rondom het station Driebergen-Zeist. Om dit te bereiken, stellen ze voor om een gemeentelijk voorkeursrecht toe te passen op bepaalde percelen in dit gebied. Dit voorkeursrecht zorgt ervoor dat eigenaren bij verkoop hun grond eerst aan de gemeente moeten aanbieden. Dit voorkomt ongewenste posities van andere partijen en speculatie met grondprijzen, wat de realisatie van ontwikkelingsplannen kan bemoeilijken.
Het voorstel omvat onder andere:
- Erkenning van de beschikking van het college van burgemeester en wethouders om het voorkeursrecht toe te passen.
- Gebruik van de 'Eerste Zeister Omgevingsvisie 2023 - 2026' als planologische basis voor het voorkeursrecht.
- Toepassing van artikel 9.1 van de Omgevingswet om het voorkeursrecht te vestigen op specifieke percelen.
- Het besluit vervalt na drie jaar tenzij de functies waarvoor het voorkeursrecht is gevestigd, zijn opgenomen in het omgevingsplan.
- De percelen zijn niet eerder betrokken geweest bij een voorkeursrecht.
- Inschrijving van de voorkeursrechtbeschikking in de openbare registers en terinzagelegging van de stukken.
- Mandatering van de bevoegdheid tot intrekking van het voorkeursrecht aan het college van burgemeester en wethouders.
- Conclusie over ingediende zienswijzen en eventuele aanpassingen van de raadsvoordracht.
Het voorkeursrecht biedt de gemeente een betere positie op de grondmarkt, beschermt tegen prijsopdrijving en ongewenste verkopen, en ondersteunt de gewenste ruimtelijke kwaliteit. Echter, het vormt een inbreuk op het eigendomsrecht en kan leiden tot langdurige onderhandelingen en kosten voor de gemeente. De belangenafweging valt in het voordeel van het algemeen belang, vooral vanwege de woningnood.
- 
																		
																																							Analyse van het documentAnalyse van het Raadsvoorstel: Toepassen gemeentelijk voorkeursrecht ten behoeve van gebiedsontwikkeling stationsomgeving Driebergen-Zeist
 
 #Titel en Samenvatting
 Titel: Toepassen gemeentelijk voorkeursrecht ten behoeve van gebiedsontwikkeling stationsomgeving Driebergen-Zeist
 
 Samenvatting: Het voorstel beoogt de toepassing van het gemeentelijk voorkeursrecht op een deel van de stationsomgeving Driebergen-Zeist. Dit recht geeft de gemeente voorrang bij de aankoop van grond in dit gebied, om zo speculatie en prijsopdrijving te voorkomen en de regie te behouden over de gebiedsontwikkeling. Het voorstel is gebaseerd op de 'Eerste Zeister Omgevingsvisie 2023 - 2026' en voorziet in een voorkeursrecht dat drie jaar geldig is, tenzij de functies waarvoor het recht is gevestigd eerder worden toegewezen in het omgevingsplan.
 
 #Oordeel over de volledigheid van het voorstel
 Het voorstel is uitgebreid en gedetailleerd. Het bevat een duidelijke beschrijving van de doelstellingen, de juridische grondslagen, de betrokken percelen, en de financiële en juridische implicaties. Het biedt ook een overzicht van de argumenten voor en tegen het voorkeursrecht en de belangenafweging die is gemaakt. De volledigheid is daarmee goed te noemen.
 
 #Rol van de raad bij het voorstel
 De raad heeft de taak om het voorstel te beoordelen en goed te keuren. Dit omvat het vaststellen van het voorkeursrecht, het beoordelen van eventuele zienswijzen, en het mandateren van de bevoegdheid tot intrekking van het voorkeursrecht aan het college van burgemeester en wethouders.
 
 #Politieke keuzes die moeten worden gemaakt
 1. Vaststellen van het voorkeursrecht: De raad moet beslissen of het voorkeursrecht wordt toegepast op de voorgestelde percelen.
 2. Mandatering: De raad moet beslissen of de bevoegdheid tot intrekking van het voorkeursrecht wordt gemandateerd aan het college van burgemeester en wethouders.
 3. Belangenafweging: De raad moet een afweging maken tussen het algemeen belang van de gebiedsontwikkeling en de individuele belangen van de grondeigenaren.
 
 #SMART-analyse en Inconsequenties
 Het voorstel is grotendeels SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden):
 - Specifiek: Het voorstel is duidelijk over de doelstellingen en de te nemen stappen.
 - Meetbaar: De resultaten zijn meetbaar in termen van de regie over de gebiedsontwikkeling en het voorkomen van speculatie.
 - Acceptabel: Het voorstel lijkt acceptabel voor de betrokken partijen, hoewel er kanttekeningen zijn over de inbreuk op eigendomsrechten.
 - Realistisch: De voorgestelde maatregelen zijn uitvoerbaar binnen de gestelde termijn.
 - Tijdgebonden: Het voorstel heeft een duidelijke tijdlijn van drie jaar.
 
 Er zijn geen duidelijke inconsequenties in het voorstel.
 
 #Participatie
 Het voorstel voorziet in participatie door middel van informatieavonden en de mogelijkheid voor belanghebbenden om zienswijzen in te dienen. Dit biedt een platform voor betrokkenen om hun mening te geven en vragen te stellen.
 
 #Duurzaamheid
 Duurzaamheid wordt niet expliciet genoemd als relevant onderwerp in dit voorstel. De focus ligt voornamelijk op de regie over de gebiedsontwikkeling en het voorkomen van speculatie.
 
 #Financiële gevolgen en dekking
 De financiële gevolgen omvatten proces- en advieskosten voor de vestiging van het voorkeursrecht, die gedekt zijn binnen het beschikbare projectbudget. Voor mogelijke aankopen van gronden kan beroep worden gedaan op incidentele middelen. Het is de bedoeling dat aangekochte gronden minimaal voor dezelfde (geïndexeerde) prijs worden verkocht aan een partij die conform de gebiedsvisie wil ontwikkelen.
 
 Conclusie
 Het raadsvoorstel is goed onderbouwd en biedt een gedetailleerde beschrijving van de doelstellingen, juridische grondslagen, en financiële implicaties. De raad moet een aantal belangrijke politieke keuzes maken, waaronder de vaststelling van het voorkeursrecht en de mandatering van de intrekkingsbevoegdheid. Participatie is goed geregeld, hoewel duurzaamheid niet expliciet wordt behandeld. De financiële gevolgen zijn duidelijk en er is voorzien in dekking.Dossier vormenTyp of selecteer een zoekterm, voeg optioneel een of meer alternatieven toe (komma gescheiden) en verfijn de zoekopdracht naar behoefte met extra zoektermen. Gebiedsontwikkeling Stationsomgeving Driebergen-Zeist Gemeentelijk voorkeursrecht Omgevingswet Grondspeculatie Omgevingsvisie Percelen Grondprijs Planologische grondslag EigenarenVerfijning van de zoekopdracht: Dossier maken
