Het transcript dat je hieronder aantreft is gegenereerd met behulp van computertechnologie.
Hierdoor kunnen de namen van personen en partijen soms foutief zijn weergegeven.
Indien je een fout opmerkt kun je deze gemakkelijk verbeteren door op het bewerk-symbool (het potloodje) te klikken.
Annet Ploeg-Bos, ChristenUnie-SGP. Ik kijk even naar de wethouder, want die moet het allemaal. Maar aantekeningen maken. Kunnen we door. Ja. Dick van Keeken, zij speelt nu en dan komt. Ja, bedankt Voorzitter.
Voorzitter, we hebben eigenlijk één vraag wat dat betreft het goede begrip. Als we alles goed lezen, heeft dit hele geheel te maken uitsluitend met de kern Oosterliede en niet met de gemeente Zeist. Klopt die veronderstelling?
Dank u wel, voorzitter. Misschien een aanvulling op mijn collega van de SP. Klopt het dat je als koper onder deze nieuwe verordening wel een woning kan kopen, maar daarna een vergunning moet gaan aanvragen bij de gemeente om in de woning te mogen wonen? En dan de vervolgvraag is, wat gebeurt er dan als je die woning hebt gekocht? Want we hebben ook het eigendomsrecht hier in Nederland, maar je kan geen vergunning krijgen. Stel, je verkoopt hem dan weer. Is de huisvestingsverordening dan nog van toepassing of vervalt hij dan? Zeg maar, nou dat. Dat is een vraag. De tweede, de tweede vraag die ik heb, die gaat over hoe het proces tot koop werkt op de nieuwbouwmarkt, want deze verordening geldt alleen maar voor nieuwbouw koopwoningen. Klopt het dat in principe, als je de woning kan financieren, dat er niet wordt overboden op nieuwbouwwoningen, dat je gewoon de vraagprijs biedt? Die woningen zijn vrij op naam, dus dat er eigenlijk op de nieuwbouw koopwoningmarkt, anders dan dat je de woning moet kunnen financieren, nauwelijks sprake is van discriminatie in de zin dat mensen met een hoger inkomen langskomen om te overbieden. En ja, in het verlengde daarvan, weten projectontwikkelaars of de verkopende partij überhaupt je inkomen of vragen zij een document van een hypotheekverstrekker waarop staat deze persoon kan de woning financieren? Dat zijn de vragen die ik nu heb. Dankjewel.
Ja, ik had nog een ander stukje, maar ik denk dat ik dat straks bij het debat dan inbreng. De vragen die ik heb, veel daarvan heb ik al voorbij zien komen. De vraag die ik nog niet heb gehoord: er staat in dit stuk ook dat we aan het eind willen evalueren. En bij dat evalueren ben ik benieuwd op welke doelen we het gaan evalueren. Wanneer is het succesvol, wanneer is het niet succesvol? Krijgen we in die evaluatie ook zicht op de mogelijke ongewenste bijeffecten die het instrument heeft gehad? Gaat gemeente Zeist dit zelf evalueren? Dat is een vraag die ik heb. En daarna heb ik een vraag over de toewijzingsprocedure. Ik lees in het stuk dat je voor het aanvragen van een huisvestingsvergunning een kopie van de koopakte moet overleggen. Dat zou betekenen dat iedereen die biedt op de woning eerst een koopovereenkomst moet sluiten om vervolgens het vergunningstraject in te kunnen gaan. En ik was dan benieuwd hoe dit zit met de kosten en hoe dit in de praktijk werkt, dus de toewijzingsprocedure.
Dankjewel. Het hele technische onderdeel over wat gebeurt als er geen vergunning is bij de koop, de handhaving, hoe gaat het nou in zijn werk? Hoe wordt nou het inkomen gecontroleerd? Wanneer is een hypotheekverstrekkingsbriefje voldoende? Dat laat ik allemaal aan de handige ondersteuning aan de heer Wollah. Wat ik wel vertel, is in ieder geval even de vraag van mevrouw Van de Ploeg. Mevrouw Ploeg, Annet Ploeg-Bos, sorry, over die kan-bepaling. Wat betekent dat nou? Nou ja, dat betekent eigenlijk dat we in de afspraken in de regio met elkaar hebben gezegd: we willen zo eenduidig mogelijke woningmarkt en woningtoewijzingsmarkt organiseren. Dus heel veel van de huisvestingsverordening en de onderdelen daarin zijn voor alle gemeenten gelijk en daar hebben we ook het overleg in. Maar daarnaast hebben gemeenten natuurlijk ook wel een eigen karakter en maatwerk. Daarom zitten er ook andere politieke cohesies, zeg maar coalities. En daarom zitten bij bepaalde zaken die waarvan we zeggen: nou, dat is of controversieel of dat is iets wat de ene gemeente heel erg nodig heeft of niet, wordt dat opgenomen in een soort van kan-bepaling. Dat wil zoveel zeggen dat het stukje tekst rondom dat onderwerp, dat kan je opnemen in je eigen lokale huisvestingsverordening. Dus alle gemeenten stellen de huisvestingsverordening zelf vast. Er zit één groot deel van de tekst dat overeenkomt met elkaar en bepaalde delen zijn dus maatwerk voor de gemeente zelf. Eén van het maatwerk bijvoorbeeld is de kleine kern toewijzing. Dat kleine kernen dat je daar een andere soort toewijzing van de woning hebt met voorrang, ook omdat jongeren of mensen binnen de kern willen blijven wonen. En dat geldt voor Austerlitz. Die heeft een uitzondering, die heeft een kleine kern artikel. Ik moet je ook zeggen, dat wilden de andere gemeenten in de regio. Die wilden eigenlijk af van de kleine kernen voorrang, maar hebben we als Zeist eigenlijk bepleit om dat vast te houden, met name omdat in Austerlitz ook de jongeren graag weer terug willen of een woning willen. Dus we hebben dat nog vastgehouden, maar dat is ook een kan-bepaling waar wij als Zeist dan gebruik van maken. Dus het is niet voor of tegen, maar meer: kan je het gebruiken in je verordening. En voor de rest ga ik dan over naar het technische onderdeel.
Rick Koolstra: Hij is. Hij is al goed. Rechts nu rechts knopje, deze moet u ook door. Zo, dank u wel voor de vragen. Nou, ik loop ze één voor één na en ik begin in ieder geval om te zeggen dat als dit onderdeel wordt aangenomen, dan moeten we nog wel de praktijk voor de toewijzing gaan vastleggen en dat gaan we dan in nadere regels doen. En in zijn algemeenheid is het zo dat dit straks dan gaat gelden voor nieuwe projecten, dus waar nu nog geen regels voor zijn opgesteld. We gaan dat ook vastleggen in een interieur overeenkomst dat de ontwikkelaar zich moet houden aan de regels die in de verordening gelden en in de nadere regels. Een van de eerste vragen is van ja, maar wat als er dan een woning verkocht wordt en er is geen vergunning en de akte is al wel gepasseerd? Ja, dat is het eigendomsrecht. Daar kunnen wij niet zomaar inbreken, maar je wilt dat juist voorkomen door met de ontwikkelaar goede afspraken te maken. Dat doen we nu ook al in alle projecten op alle onderdelen. Dus van tevoren regelen leggen we dat vast met de ontwikkelaar. Dus je kunt het koopcontract niet ontbinden als de verkoop zeg maar notarieel geregeld is. Voor wat betreft de toewijzingsprocedure kun je zeggen dat ligt een beetje in het verlengde zoals we dat nu ook al doen met middenhuur, met sociale huur. Mensen sluiten een koopovereenkomst af, vragen vervolgens hier bij de gemeente een huisvestingsvergunning aan en wij toetsen dat. Maar dat is van tevoren allemaal afgesproken, zoals dat in de verordening staat. Dus je spreekt dat van tevoren goed af met de ontwikkelaar. Als de ontwikkelaar zich daar niet aan houdt, ja, dan heeft hij uiteindelijk wel de zaak niet goed gedaan, maar dat kan de individuele koper geen slachtoffer van worden. De duur van de experimentenregeling als we eventueel een experiment gaan uitvoeren, ja, die geldt voor de duur van één project. En die experimenten regelen, dat experiment moet apart aan de raad worden voorgelegd voor een heel specifiek project dat we daar een experiment gaan doen. Eerst moeten we dit artikel aannemen en vervolgens moeten we kijken voor welk project we dan een experiment willen gaan uitvoeren. Die experimentenregel staat er nu al in de verordening, dus artikel 71 die geldt voor alle experimenten die we op basis van die verordening willen uitvoeren. Dus dat is heel specifiek. Je kunt niet zeggen alle nieuwbouwprojecten. Het is allemaal specifiek op één specifiek onderdeel waar je dat experiment moet doen. Het einde en de duur van de huisvestingsverordening. Ja, wettelijk gezien mag die maximaal 4 jaar duren, want dan moet iedere gemeente die huisvestingsverordening evalueren en bekijken of die weer opnieuw van toepassing verklaard kan worden. Maar het kan zijn dat er tussentijds nieuwe wettelijke regelingen zijn die het noodzakelijk maken om tussentijds een huisvestingsverordening aan te passen. Dat was ook in dit geval zo, omdat er nieuwe wetgeving kwam met betrekking tot de middenhuur en betaalbare koop. Daar mag je niet vier jaar op wachten. Dat probeer je zo snel mogelijk te organiseren en te regelen. De evaluatie, ja, in zijn algemeenheid evalueren we de huisvestingsverordening algemeen en in het bijzonder willen wij zelf ook dit project gaan evalueren, omdat wij ook benieuwd zijn of het zeg maar voldoet aan de doelstelling die we graag willen zien, namelijk dat mensen met een midden- en laag inkomen voorrang krijgen, met succes voorrang kunnen krijgen in zo'n project. Wanneer is een project geslaagd? Ja, dat moeten we nog formuleren en doen we dat zelf, moeten we ook nog kijken of we dat doen, maar we zullen u daar uiteraard bij betrekken als het gaat beginnen. Wij willen ook graag zien of deze regeling goed werkt en of er eventuele bijeffecten zijn die we eventueel moeten bijstellen, maar dan komen we weer bij u terug, want zo staat het in de verordening. Even kijken. Koper dan pas vergunning. Nou ja, we leggen dat in feite in de anti-huurovereenkomst vast dat de ontwikkelaar de procedure moet volgen die wij opgesteld hebben en in de praktijk hebben wij bij onze nieuwbouwprojecten goede anti-huurovereenkomsten en een goede samenwerking met ontwikkelaars. Dus als dat goed is vastgelegd, kunnen we daar de ontwikkelaar op aanspreken, niet de individuele koper. Mag je vrij verkopen nadat je de woning gekocht hebt onder deze regeling? Ja, deze regeling geldt alleen maar bij de eerste verkoop bij nieuwbouw. Daarna mag je hem vrij verkopen. Het proces van verkoop. Nou, ik heb net al gezegd dat moeten we nog wel verder uitwerken en dat doen we dan in nadere regels en die nadere regels zijn allemaal juridisch ook bindend, omdat ze gekoppeld zijn aan deze huisvestingsverordening. Er was nog een vraag. Kan er overboden worden in het proces van een nieuwbouwproject? Nee, want de ontwikkelaar biedt die betaalbare koopwoningen aan. Ze zijn alleen maar beschikbaar voor 13 weken voor mensen met een inkomen zoals we dat hebben voorgesteld. Daarmee wordt een kandidaat bepaald door de ontwikkelaar of de manier waarop wij dat hebben geregeld in de nadere regels. Daarmee moet de ontwikkelaar het verkoopproces doorlopen en het kan niet tussentijds, zoals in de bestaande koopwoningmarkt, iemand zijn die dat gaat overbieden. De ontwikkelaar moet het proces met de koper die hij uitnodigt afronden en als ze niet in overeenstemming komen, dan moet hij de volgende pakken in het rijtje, zolang dat nog binnen die 13 weken is. Dus het proces bij nieuwbouwprojecten loopt anders dan in de bestaande voorraad. Kijk even een moment dat ik zie een aanvullend Timo, ja.
De vragen. Nou, ik loop ze één voor één na en ik begin in ieder geval om te zeggen dat als dit onderdeel wordt aangenomen, dan moeten we nog wel de praktijk voor de toewijzing gaan vastleggen en dat gaan we dan in nadere regels doen. En in zijn algemeenheid is het zo dat dit straks dan gaat gelden voor nieuwe projecten, dus waar nu nog geen regels voor zijn opgesteld. We gaan dat ook vastleggen in een intentieovereenkomst dat de ontwikkelaar zich moet houden aan de regels die in de verordening gelden en in de nadere regels. Een van de eerste vragen is van ja, maar wat als er dan een woning verkocht wordt en er is geen vergunning en de akte is al wel gepasseerd? Ja, dat is het eigendomsrecht. Daar kunnen wij niet zomaar inbreken, maar je wilt dat juist voorkomen door met de ontwikkelaar goede afspraken te maken. Dat doen we nu ook al in alle projecten op alle onderdelen. Dus van tevoren regelen leggen we dat vast met de ontwikkelaar. Dus je kunt het koopcontract niet ontbinden als de verkoop zeg maar notarieel geregeld is. Voor wat betreft de toewijzingsprocedure kun je zeggen dat ligt een beetje in het verlengde zoals we dat nu ook al doen met middenhuur, met sociale huur. Mensen sluiten een koopovereenkomst af, vragen vervolgens hier bij de gemeente een huisvestingsvergunning aan en wij toetsen dat. Maar dat is van tevoren allemaal afgesproken, zoals dat in de verordening staat, dus je spreekt dat van tevoren goed af met de ontwikkelaar. Als de ontwikkelaar zich daar niet aan houdt, ja, dan heeft hij uiteindelijk wel de zaak niet goed gedaan, maar dat kan de individuele koper geen slachtoffer van worden. De duur van de experimentenregeling als we eventueel een experiment gaan uitvoeren, ja, die geldt voor de duur van één project. En die experimentenregeling, die het experiment moet apart aan de raad worden voorgelegd voor een heel specifiek project dat we daar een experiment gaan doen. Eerst moeten we dit artikel aannemen en vervolgens moeten we kijken voor welk project we dan een experiment willen gaan uitvoeren. Die experimentenregel, die staat er nu al in de verordening, dus artikel 71 die geldt voor alle experimenten die we op basis van die verordening willen uitvoeren. Dus dat is heel specifiek. Je kunt niet zeggen alle nieuwbouwprojecten. Het is allemaal specifiek op één specifiek onderdeel waar je dat experiment moet doen. Het einde en de duur van de huisvestingsverordening. Ja, wettelijk gezien mag die maximaal 4 jaar duren, want dan moet iedere gemeente die huisvestingsverordening evalueren en bekijken of die weer opnieuw van toepassing verklaard kan worden. Maar het kan zijn dat er tussentijds nieuwe wettelijke regelingen zijn die het noodzakelijk maken om tussentijds een huisvestingsverordening aan te passen. Dat was ook in dit geval zo, omdat er nieuwe wetgeving kwam met betrekking tot de middenhuur en betaalbare koop. Daar mag je niet vier jaar op wachten. Dat probeer je zo snel mogelijk te organiseren en te regelen. De evaluatie, ja, in zijn algemeenheid evalueren we de huisvestingsverordening in het algemeen en in het bijzonder willen wij zelf ook dit project gaan evalueren, omdat wij ook benieuwd zijn of het zeg maar voldoet aan de doelstelling die we graag willen zien, namelijk dat mensen met een midden- en laag inkomen voorrang krijgen met succes voorrang kunnen krijgen in zo'n project. Wanneer is een project geslaagd? Ja, dat moeten we nog formuleren en doen we dat zelf moeten we ook nog kijken of we dat doen, maar we zullen u daar uiteraard bij betrekken als het gaat beginnen. Wij willen ook graag zien of deze regeling goed werkt en of er eventuele bijeffecten zijn die we eventueel moeten bijstellen, maar dan komen we weer bij u terug, want zo staat het in de verordening. Even kijken. Koper dan pas vergunning. Nou ja, we leggen dat in feite in de anti-speculatieovereenkomst vast dat de ontwikkelaar de procedure moet volgen die wij opgesteld hebben en in de praktijk hebben wij bij onze nieuwbouwprojecten goede anti-speculatieovereenkomsten en een goede samenwerking met ontwikkelaars. Dus als dat goed is vastgelegd, kunnen we daar de ontwikkelaar op aanspreken, niet de individuele koper. Mag je vrij verkopen nadat je de woning gekocht hebt onder deze regeling? Ja, deze regeling geldt alleen maar bij de eerste verkoop bij nieuwbouw. Daarna mag je hem vrij verkopen. Het proces van verkoop. Nou, ik heb net al gezegd dat moeten we nog wel verder uitwerken en dat doen we dan in nadere regels en die nadere regels zijn allemaal juridisch ook bindend, omdat ze gekoppeld zijn aan deze huisvestingsverordening. Er was nog een vraag. Kan er overboden worden in het proces van een nieuwbouwproject? Nee, want de ontwikkelaar biedt die betaalbare koopwoningen aan. Ze zijn alleen maar beschikbaar voor 13 weken voor mensen met een inkomen zoals we dat hebben voorgesteld. Daarmee wordt een kandidaat bepaald door de ontwikkelaar of de manier waarop wij dat hebben geregeld in de nadere regels. Daarmee moet de ontwikkelaar het verkoopproces doorlopen en het kan niet tussentijds, zoals in de bestaande koopwoningmarkt, iemand zijn die dat gaat overbieden. De ontwikkelaar moet het proces met de koper die hij uitnodigt afronden en als ze niet in overeenstemming komen, dan moet hij de volgende pakken in het rijtje, zolang dat nog binnen die 13 weken is. Dus het proces bij nieuwbouwprojecten loopt anders dan in de bestaande voorraad.
Ja, precies, dank u wel, voorzitter, en dank ook voor dit antwoord. Wat ik eigenlijk bedoelde te vragen, was überhaupt in de nieuwbouw koopmarkt, hè? Dus zonder dat deze verordening van toepassing is, wordt daar overboden, ja of nee? En is het niet zo dat het met name gaat of je de woning überhaupt kan financieren? En als je die kan financieren, omdat de woning vrij op naam is, dat je dan gewoon tot een koop over kan gaan? Ja, onder de voorwaarden die wij gaan stellen in dit proces en in zijn algemeenheid. Even wat u zei, bij nieuwbouwprojecten maken we afspraken met de ontwikkelaar wat hij moet ontwikkelen, in welke prijscategorieën, en die prijzen spreken we af. En die leggen we vast in de anterieure overeenkomst en daarvoor moet hij ze aanbieden. En hij mag niet tussentijds gaan denken van oh, er is wel iemand misschien die meer gaat bieden, dat je daar hetzelfde spel krijgt als in de bestaande voorraad. Dus...
Lijk ik hier wel uit af dat het dus klopt dat als je de woning kan financieren, ook al nu in deze huidige situatie, dan kan je in principe de woning ook kopen, ook als je inkomen iets lager is dan iemand anders. Ja, het is niet zo dat het is. Het is niet zo dat maar die regels moeten we nog bepalen hoe dat gaat van wat de volgende is van die groep. Die gaat reageren met een laag inkomen. Het kan best zijn dat die woning te financieren is met iemand met een inkomen van 65.000, dat kan niet iemand uit die groep zeggen van, maar ik heb een. Ik verwacht dat ik een hoog inkomen heb. Ben ik niet eerder aan de beurt. Dus de vlogger waarin de ontwikkelaar dat nog moet gaan afhandelen met die groep. Dat moeten we nog afstemmen. Normaal is het zo in een regulier project. Dan tekenen mensen op een project in en wat dan de ontwikkelaar vaak gaat doen met de makelaar die zet. Hier ligt al die gegevens op een rijtje en die legt degene met het hoogste inkomen en met de minste beperking legt die bovenop, want daar is hij risico. Het kleinst dat hij die woning niet verkocht krijgt. Nou, dat is een regulier proces, vaak zo en de vraag is of we dat ook willen gaan doen in dit experiment of in deze sorry in deze.
Ja, dank voorzitter. Ja, ik wil niet per se dat dit een vraaggesprek wordt, hoor, maar ik begreep net dat het zo is dat als je gewoon de woning kan financieren, dat je dat eigenlijk inlevert bij zo'n projectontwikkelaar. Los van deze verordening, hè, gewoon in de huidige situatie. Dus je kan de woning financieren, daarvoor ga je naar de hypotheekverstrekker, dat lever je aan, maar daar staat toch niet je inkomen op of staat daar gewoon: deze persoon kan een hypotheek krijgen van die vierhonderdvijfduizend of weet ik het wat? Dat weet ik niet, dat weet ik niet precies. Ik, ik, ik, ik, volgens mij nee, dat weet ik niet precies. Maar het is niet altijd zo dat als hij zijn gegevens inlevert dat hij zeker ervan is dat hij de eerste kandidaat is. De ontwikkelaar zelf bepaalt vervolgens nog in welke volgorde hij die kandidaten gaat benaderen. Nee, kijk, dat begrijp ik, maar mijn punt is: we proberen hier een verordening vast te stellen met de aanname dat deze mensen, omdat ze minder verdienen, worden gediscrimineerd of minder snel in aanmerking komen. En dat snap ik op de bredere koopmarkt, dus op de markt van bestaande woningvoorraad waar je kan overbieden. Maar bij de woningen vrij op naam, waar het in principe gewoon volgens onze fractie erom gaat dat je de woning kan financieren, heb je die concurrentie tussen inkomens niet anders dan dat de woning te duur kan zijn dat je hem niet kan financieren. Maar in principe maakt het niet uit of je €60.000 verdient, €80.000 of €100.000, als je maar de vrij op naamprijs van die woning kan voldoen en dat kan aantonen dat je die kan voldoen. Ja, maar het punt is juist nu dat in zo'n reguliere markt waar je ook woningen bouwt onder deze grens, de ontwikkelaar de kandidaten uit kan halen die voor hen het beste uitkomt en dat zijn vaak de mensen met de hogere inkomens en niet de mensen met een lagere inkomens.
Ja, ik ga me er maar niet met de inhoud bemoeien, maar ik zeg zoals ik het hoor gaat een deel van de discussie nu niet meer over deze woningen, maar over de markt in zijn algeheel, hè? Oh, dan heb ik het, hoor ik het verkeerd dan.
Hij gaat echt over deze woningen, want we stellen hier een verordening vast dat je voor die woning € 405.000 alleen maar met een bepaald inkomen in aanmerking komt. En ik wil graag weten of het zo is dat eigenlijk het nu al zo is dat alleen al dit het enige wat nodig is, is dat je die woning kan financieren, dat dat eigenlijk het belangrijkste is. Dus de financierbaarheid van de woning en niet omdat je niet kan overbieden dat het niet uitmaakt of je meer verdient. Nee, het punt is dat je in deze situatie bij die lage inkomensgroepen 13 weken voorrang geeft op al die andere inkomensgroepen. Dat is datgene wat je hiermee organiseert. En in de vrije markt is de ontwikkelaar zelf vrij om te bepalen aan wie jij hem verkoopt. Maar ja dus, en mijn vraag is maar je moet het wel kunnen financieren. Als je het niet kunt financieren, gaat de ontwikkelaar jou ook niet uitnodigen. Nee, precies, maar dus als je niet kan financieren, ook maakt deze verordening ook niet uit, zeg maar dat is mijn punt. Dus de vraag is, heeft die ontwikkelaar toegang tot die inkomensgegevens of gewoon alleen een brief van de hypotheekverstrekker? Maar ik ben nu al zo lang bezig even nog aanvullend. Wij, wij stellen die eis wel van die inkomens, want je moet voldoen aan die inkomenseisen om hieraan te kunnen meedoen. Ja. Ja, dat is de toets. Ja, kijk.
Ik hoorde een dank voor de antwoorden. Ik hoorde de opmerking de koopkracht niet worden ontbonden op basis van een afwijzen van een vergunning. En nou ken ik hypotheekaanvragen niet heel goed, maar volgens mij, heb je wel een koopovereenkomst gesloten, kunnen daar kosten aan verbonden zijn als je dat gaat terugdraaien. En je hebt ook laserkosten en ik was benieuwd of wij ook voorzieningen opnemen dan om de mensen die niet op de nog nader te specificeren manier worden uitgekozen, of die dan ook financieel gecompenseerd worden door de gemeente. Kan ik gelijk een tweede vraag stellen?
Heel even, want Rick is nog bezig ook vragen te beantwoorden. Dus dan wil ik nu het woord, hè, we zaten even in een interruptie op het punt van als ik kijk even nu naar Rick onze beantwoording te vervolgen en dan volgend, ja, als ik u.
Ja, als ik u goed begrijp. Als een koop wordt teruggedraaid om wat voor reden dan ook, of men gecompenseerd wordt voor de leges, kosten of andere kosten die men maakt. Nou nee, als blijkt dat iemand de koop niet kan doen, dan is dat een risico van de koper. Aanvullende in...
Voor het aanvragen van een huisvestingsvergunning, dus voor de vergunning die de gemeente afgeeft of je er mag wonen of niet, moet je een koopovereenkomst overleggen. Dus dan heb je al een koopovereenkomst gesloten. Dan moet blijkbaar een hele grote groep een koopovereenkomst sluiten en dan gaat de gemeente bepalen wie de woning toegewezen krijgt. En ik was dan benieuwd hoe het dan werkt als daar ook financieel nadeel in zit bijvoorbeeld. Deze kosten of in het ontbinden van die koop. Mag ik hem even?
Even. We hebben, zeg maar, we nemen de huisvestingsverordening aan zoals die nu voorligt. Dan komt er een project waarin woningen zijn tot vierhonderdvijfduizend euro. Dan nemen we in de anterieure overeenkomst met de ontwikkelaar op dat er een huisvestingsvergunning geldt voor het verkopen van deze woningen. Vervolgens gaan de woningen in de markt. De ontwikkelaar of de makelaar, zij moeten checken op alle inschrijvingen die er zijn. De groep nemen die voldoet aan de huisvestingsvergunning en vervolgens gaan ze daarmee aan de slag om die koop te organiseren. Nou, als dan de ontwikkelaar denkt, ja, maar met die huisvestingsverordening gaan we er niet aan houden, dus ik ga de woningen ook aan andere mensen verkopen en dat komt uiteindelijk naar voren tijdens het ophalen van de huisvestingsvergunning, dan is dat te koop gedaan. Maar dan is op dat moment kunnen we daar niks aan doen, want er is al een koop voltrokken. Maar dat komt wel degelijk. Ik neem aan een dikke boete richting de ontwikkelaar met een consequentie dat hij zich niet aan de anterieure afspraken heeft gehouden. Dus het is voor de ontwikkelaar wel nodig dat hij zich gewoon aan de contractuele anterieure overeenkomst afspraken houdt. Ruben.
Even. We hebben, zeg maar, we nemen de huisvestingsverordening aan zoals die nu voorligt. Dan komt er een project waarin woningen zijn tot vierhonderdvijfduizend euro. Dan nemen we in de anterieure overeenkomst met de ontwikkelaar op dat er een huisvestingsvergunning geldt voor het verkopen van deze woningen. Vervolgens gaan de woningen in de markt. De ontwikkelaar of de makelaar, zij moeten checken op alle inschrijvingen die er zijn. De groep nemen die voldoet aan de huisvestingsvergunning en vervolgens gaan ze daarmee aan de slag om die koop te organiseren. Nou, als dan de ontwikkelaar denkt, ja, maar met die huisvestingsverordening gaan we er niet aan houden, dus ik ga de woningen ook aan andere mensen verkopen en dat komt uiteindelijk naar voren tijdens het ophalen van de huisvestingsvergunning, dan is dat te koop gedaan. Maar op dat moment kunnen we daar niks aan doen, want er is al een koop voltrokken. Maar dat komt wel degelijk. Ik neem aan een dikke boete richting de ontwikkelaar met een consequentie dat hij zich niet aan de anterieure afspraken heeft gehouden. Dus het is voor de ontwikkelaar wel nodig dat hij zich gewoon aan de contractuele anterieure overeenkomst afspraken houdt. Ruben.
Dank voor het antwoord. Ik denk dat mijn vraag net iets anders was. In het stuk staat dat je een overeenkomst moet inleveren bij de gemeente als start van de aanvraag van het vergunningsproces of je er mag wonen of niet. En dat daarin zit ook het proces wat nog nader gespecificeerd moet worden over wie en om welke gronden en waarom die woning toegewezen krijgt. Dus dat betekent dat er een stapeltje met koopcontracten is waar de gemeente dan een keuze uit gaat maken. Mijn vraag is dan of die stapel mensen die dat hebben ingediend, daar dan ook financieel schade aan kunnen lijden?
Misschien ja. Kijk, wat wij willen voorkomen is dat er een ongewenste richting in die verkoop gaat. Dus wij zullen van tevoren vastleggen wat de regels zijn en hoe dat proces in elkaar moet zitten. We zullen waarschijnlijk met de ontwikkelaar van tevoren controleren of de kandidaten die hebben gereageerd daaraan voldoen. Dan is in feite de huisvestingsafgifte van de huisvestingsvergunning een formaliteit. We toetsen dat op voorhand om te voorkomen dat dat proces niet goed verloopt. Dat is in feite zoals ze dat met de ontwikkelaars van tevoren ook in zo'n project afspreken, hoe die regulier die koopwoningen doet. Dus wat u aangeeft, dat willen we juist niet hebben, dat je pas aan het eind op een gegeven moment weet waar je aan toe bent. Dat weet je van tevoren. Is daarmee uw vraag beantwoord? Ja, nou ja, ik snap het antwoord, maar het staat anders in het stuk. Maar formeel heb je een knappe intentie. Ja, formeel heb je een koopovereenkomst nodig om een huisvestingsvergunning te kunnen afgeven, maar we willen dat van tevoren regelen dat die koopovereenkomst ook aan de juiste persoon wordt afgesloten. Ik had nog een extra vraag, moet...
Even dat ik het ook goed begrijp. Zegt u dat als de koop is getekend, dan is dat van tevoren al gecontroleerd of dat in overeenstemming is met deze huisvestingsverordening. Maar wie controleert dat dan? In de gemeente is dat iemand van de gemeente.
Dat moeten we nog goed afspreken, maar als voorbeeld voor de sociale huurwoning van particulieren of voor middenhuurwoningen is dat een afdeling van de gemeente die die gegevens controleert. Wij zullen daar dus onze capaciteit ook op inzetten zodat zij in dit proces de zaak ook kunnen controleren en afhandelen.
Dat moeten we nog goed afspreken, maar als voorbeeld voor de sociale huurwoning van particulieren of voor middenhuurwoningen is dat een afdeling van de gemeente die die gegevens controleert. Wij zullen daar dus onze capaciteit ook op inzetten zodat zij in dit proces de zaak ook kunnen controleren en afhandelen. Op dit punt. Wilma Breddels, ja.
Ja, ik vroeg me dan even af, een beetje inhakend op de vraag van Ruben Pattiasina, is het dan voor de gemeente voldoende als je komt met een koopovereenkomst met een ontbindende voorwaarde voor wat betreft de financiering die nog niet geëxpireerd is? Dus je bent nog niet helemaal zeker over de vraag of je de hypotheek krijgt of niet, want het kan natuurlijk zijn dat je die niet krijgt om wat voor reden dan ook. En dan heb je je levens voor niks betaald, dus dat is wat je bedoelt.
Goede vraag, ja, dan moet ik even het antwoord schuldig blijven, dan moeten we nader uitzoeken wat daar redelijk in is. Kijk, in principe is het de bedoeling dat je een huisvestingsvergunning krijgt op het moment dat de koop helemaal is afgehandeld, dus je hoeft in mijn ogen niet eerder in te dienen dan dat die is afgewikkeld.
Jazeker, dank u wel, voorzitter. Ik hoor net de wethouder zeggen, ik neem aan als achteraf blijkt dat een ontwikkelaar zich niet aan de voorschriften heeft gehouden, er een dikke boete komt. Ik neem aan, dat vind ik niet echt robuust genoeg. En hoe hoog is die boete dan?
Nou ja, in principe hebben we de ervaring dat we geen boete erop hebben, maar met het voorval in de Vogelwijk, waar een woning eigenlijk met een, hoe heet dat nou, dankjewel, antispeculatiebeding toch binnen een jaar weer verkocht is met een behoorlijke winst. En daar is in de antikraakovereenkomst afgesproken dat het antispeculatiebeding in de koopcontracten meegenomen zou worden. En dat is toen niet gebeurd en er was geen boete afgesproken en we konden dus ook verder niets doen dan controleren dat het niet is overgenomen. En eigenlijk is dat onze les dat we daarin wel een extra artikel gaan meenemen dat als we dingen afspreken in de antikraakovereenkomst en de ontwikkelaar daar onverhoopt om een reden niet aan voldoet, dat er dan een geldboete komt. Ik weet niet hoeveel dat is, maar dat is wel de bedoeling naar onze ervaring van de Vogelwijk. Ik neem aan, ook omdat ik een kleine slag om de arm houd, omdat ik niet weet hoeveel dat dan is, maar en wat dan een goed bedrag daarvoor is opgenomen. Dus het was meer een vertwijfeling dat ik dacht, hé, dat was ook zo. Hoe gingen we daar nou ook alweer mee om? Maar we gaan dat gewoon opnemen als zijnde dat het wel een hard gegeven is en heel vervelend voor een ontwikkelaar als hij zich daar niet aan houdt. Het is wel een omgekeerde wereld, want voor de ontwikkelaar is het in die zin niet meer of minder belangrijk. Hij kan er niet meer geld mee verdienen door iets niet op te nemen. Het is alleen dat er wel een extra controle is en misschien even wat langer afwachten op, nou ja, een iets meer risico, hoewel dat niet of nauwelijks meer is met de verkoop van de woningen, dat hij daar nou net even wat minder zekerheden heeft dan dat hij het anders gewoon vrij aan de markt kan toelaten verkopen. Dank.
In principe hebben we de ervaring dat we geen boete erop hebben, maar met het voorval in de Vogelwijk, waar een woning eigenlijk met een, hoe heet dat nou? Dankjewel, een antispeculatiebeding toch binnen een jaar weer verkocht is met een behoorlijke winst. En daar is in de antikraakovereenkomst afgesproken dat het antispeculatiebeding in de koopcontracten meegenomen zou worden. Dat is toen niet gebeurd en er was geen boete afgesproken, en we konden dus ook verder niets doen dan controleren dat het niet is overgenomen. Eigenlijk is dat onze les dat we daarin wel een extra artikel gaan meenemen dat als we dingen afspreken in de antikraakovereenkomst en de ontwikkelaar daar onverhoopt om een reden niet aan voldoet, dat er dan een geldboete komt. Ik weet niet hoeveel dat is, maar dat is wel de bedoeling naar onze ervaring van de Vogelwijk. Ik neem aan, ook omdat ik een kleine slag om de arm houd, omdat ik niet weet hoeveel dat dan is, en wat dan een goed bedrag daarvoor is opgenomen. Dus het was meer een vertwijfeling dat ik dacht, hé, dat was ook zo. Hoe gingen we daar nou ook alweer mee om? Maar we gaan dat gewoon opnemen als zijnde dat het wel een hard gegeven is en heel vervelend voor een ontwikkelaar als hij zich daar niet aan houdt. Het is wel een omgekeerde wereld, want voor de ontwikkelaar is het in die zin niet meer of minder belangrijk. Hij kan er niet meer geld mee verdienen door iets niet op te nemen. Het is alleen dat er wel een extra controle is en misschien even wat langer afwachten op, nou ja, een iets meer risico, hoewel dat niet of nauwelijks meer is met de verkoop van de woningen, dat hij daar nou net even wat minder zekerheden heeft dan dat hij het anders gewoon vrij aan de markt kan toelaten verkopen. Dank u wel. Oké, ik denk dat in ieder geval de intenties op dit punt goed gedeeld zijn en ik ga verder.
Door elkaar heen genoteerd. Het gaat eigenlijk over het schaarsteonderzoek en de doelgerichtheid. Ik was aan het onderzoeken wat voor een, omdat het een marktinterventie is en nog hebben we los van hoe en waarom marktinterventies moeten goed onderbouwd worden om het rechtsgeldig te houden. En in de specificaties van het schaarsteonderzoek dat moet plaatsvinden, staat ook dat het gericht moet zijn op welke doelgroepen er dan schaarste is. En ik ben daarop gaan zoeken. En omdat ik eigenlijk ook op zoek was naar die concrete doelstellingen die we eventueel in een evaluatie zouden willen meenemen van wat zijn ook mogelijk de negatieve effecten, want daar hebben we het de vorige keer heel veel over gehad. Van wie sluit je uit? En ik kon toen alleen het schaarsteonderzoek vinden wat de vorige keer bij de stukken zat uit 2021 en dit onderzoek gaat met name in op de gemeten druk op sociale huur, op woningzoekenden, op doorstroming. Het benoemt die doelgroepen en eigenlijk met name gericht op evaluatie van instrumenten die worden toegepast in de huursector. En als je dan kijkt naar de punten waarvan er eigenlijk ook wettelijk vereist wordt dat ze terugkomen in zo'n schaarsteonderzoek, dan gaat het iets specifieker en vragen ze ook om iets wat inzicht biedt op de negatieve effecten die het instrument kan hebben als je dit wil gaan toepassen. Dus ik was benieuwd of we naast het schaarsteonderzoek uit 2021 misschien ook een recenter onderzoek hebben, een schaarsteonderzoek dat ook inzicht kan bieden in de mogelijk negatieve effecten van dit instrument.
Ja, dankjewel. Ik had even een vraag naar aanleiding van net een opmerking die ik hoorde over dat bij de eerste koop van een woning die, zal ik maar zeggen, voor de specifieke doelgroep voor de lagere middeninkomensgroepen wordt gereserveerd, hè? Waar dus de huisvestingsvergunning voor van toepassing is. Dat dan de koper, dat de eerste koper die woont, natuurlijk dan, nou ja, met de regels die erbij horen, dan kan verwerven. Maar dat kopen vervolgens al vrij is om die woning aan de andere koper door te verkopen. Dat bij die tweede koper, zal ik maar zeggen, die hele regels van de huisvestingsvergunning niet meer van toepassing zijn. Mijn vraag daarbij is: geldt voor die eerste koop dan ook nog dezelfde bewoningsplicht en zo ja, voor hoelang geldt die dan? Want ik krijg dat begrip zie ik even niet direct staan in die huisvestingsverordening, dus ik vroeg me dat even af hoe dat zit met een zelfbewoningsplicht.
Ja, mijn vraag ging ook over Oostvoorne, maar het gaat ons met name om het feit dat alle voorwaarden zoals die zijn beschreven, puur gericht zijn op financieel of je voldoet aan bepaalde voorwaarden. Het gaat ons ook heel erg om het feit dat er ook de lokale mensen inderdaad belang hebben bij deze regeling. En of je nu blijkt of je komt uit Limburg, het heeft niks te maken met waar je woont, die binding. En juist omdat we ook in de verordening minimaal 50% kunnen verdelen, zouden wij toch echt bepleiten om het meer uit te breiden dan alleen maar Oostvoorne. Liefst de hele gemeente, maar ik... We hebben nog meer kernen die heel erg graag ook hieraan denken. Dezelfde bewoners van die kernen met jongeren en noem maar op, starters, willen heel graag ook die verandering krijgen en ik zie ook geen bezwaar, want een ontwikkelaar raakt de woningen toch kwijt. Ik vind het termijn van 13 weken al vrij lang, kan zelfs twee maanden zijn, maar of een maand. Maar iemand die wil kopen, die koopt hem niet na drie maanden, maar na een maand al. Dus voor ons is het van belang, ook voor de Zeister betrokkenen, om dat uit te breiden met niet alleen maar Oostvoorne, maar gewoon alle kernen of desnoods de hele gemeente.
U heeft zelf besloten dat we een vragenronde doen, hè? Dus het debat is dan nog niet aan de orde, dus u heeft. Dit is een vraag aan de wethouder om dit te bevestigen of te ontkennen. En straks gaat u dit inbrengen bij de andere fracties om te kijken of u steun vindt, oké, Annet Ploeg-Bos, ChristenUnie-SGP. Ja, dank u.
Ja, dank u wel, voorzitter. Ik begreep straks dat de beantwoording naar de VVD dat er dus een woning wel verkocht mag worden. In vrij rap tempo komt hier dan antispeculatiebeding wel van toepassing. En zijn daar dan de nodige instrumenten op om daar wel te boeten? En daarnaast deze verordening die eindigt maximaal 4 jaar. Kan het college een klein inkijkje geven dan? Welk soort projecten die misschien nu al bij ons bekend zijn, maar die nog niet binnen het vergunningsstelsel aangemeld zijn hiervoor in aanmerking zouden komen? En hoeveel woningen dat dan misschien ongeveer gaat. Waar spreken we over? Wat een kleine ik snap dat het niet op tientallen ja, maar iets van waar hebben we het over? En zoals een PGM, praten.
Praten we daar dan over dat soort projecten? Heel klein, beetje zo'n tipje van de nog een vraag van Ruben Pattiasina aanvullend op de vraag die ik net hoorde over
Op de vraag die ik net hoorde over toewijzing aan lokaal, regionaal of daarbuiten: of ik de tekst goed gelezen heb, of het klopt dat als je voldoet aan deze inkomensgrens, dan maakt het volgens mij niet uit waar je vandaan komt en kan het uit heel Nederland zijn en heb je op die manier wat dat betreft voorrang op starters uit Zeist. Klopt dat? Oké.
Oké, heldere vraag. Even voldoende voor deze ronde. We gaan net zoveel rondes doen als u het nodig heeft, hoor. Ja, oké, gaan we naar de beantwoording wethouder.
Ja, dank. Kijk, we hebben het nu over een heel klein specifiek ding in de huisvestingsverordening. Dat is namelijk het toewijzen met een bepaalde voorrang voor een kleine groep mensen, wat we controleren op het jaarinkomen en wat we via een huisvestingsvergunning willen bestendigen. De rest van de huisvestingsverordening gaat eigenlijk over het toewijzen van onze sociale huurwoningen en van de middeldure huurwoningen. En die kleine kernenbinding, dat is specifiek voor met name die sociale en middendure huurwoningen. Het toewijzen van de eventuele koopwoningen, dat gaat op basis van, nou ja, onze woningmarktregio waarin we met elkaar hebben afgesproken hoe de regels zijn en dat is ook met een mogelijkheid om dan 50% vanuit de regio voorrang te verlenen. Zodat anders willen, dan zijn daar andere mogelijkheden voor om daar afspraken over te maken. Maar in principe of we deze huisvesting voor of dit artikel aannemen of niet, vanaf nu, dat is nu sowieso al bij alle nieuwbouwprojecten kan uit heel Nederland iedereen zich inschrijven en een bod doen op een nieuwbouwwoning in Zeist. Dus dat is niet anders dan met het aannemen van deze specifieke verordeningwijziging. De huisvestingsverordening zelf, die is maximaal 4 jaar. Ik weet dat hij volgend jaar, omdat er weer nieuwe wetgeving aankomt, ook weer een nieuwe update komt en dat dus ook weer een nieuwe verordening vastgesteld gaat worden. Dus daar gaan we dus ook weer mee aan de slag om weer aan te passen op de, nou ja, de wetten die worden aangenomen in Den Haag. En als je dan kijkt welke projecten daar met name voor in aanmerking komen en dan wil ik ook even het volks- en huisvestingsbehoefteonderzoek. Daar komt met name naar voren dat er echt wel behoefte is naar juist dit soort woningen en die eensgezinswoningen, met name op die koopmarkt. Dus we gaan met elkaar aan de slag met dat volkshuisvestigingsprogramma en daarin maken we eigenlijk weer onze regels rondom de differentiatie met nieuwbouwprojecten. Ik denk dat dat, nou ja, enigszins op tijd zal zijn voor grote projecten, waaronder je kan kijken naar Driebergen Zeist, naar PGGM, maar ook het Staatsliedenkwartier is een project waarin woningen worden toegevoegd en daarin kunnen we best gaan kijken waar is behoefte aan en hoe kunnen we dat op een goede manier toepassen? En daar zou dan deze huisvestingsverordening op van toepassing worden. Dus in die zin is het best wel opportun om daar nu met elkaar het gesprek over te voeren om te kijken hoe we dat zouden willen en of we dat zouden willen en op welke manier we dat zouden willen doen. En ja, dan is eigenlijk de vraag van hé, ik heb gezien hoe het geëvalueerd wordt. Wat zijn nou instrumenten in die huursector, hè? Het schaarsteonderzoek? Ja, de mogelijke negatieve effecten van het toepassen van zo'n, nou ja, eigenlijk dit instrument, ja, dat hebben we nog niet, omdat het eigenlijk pas net is ingevoerd, dus we weten wel al veel meer over die sociale huur en hoe daar de huisvestingsverordening van toepassing is, hoe daar die verdeling zich uitpakt. Daarin kunnen we ook kijken hoe de verhuisbewegingen zijn, maar dit is gewoon nieuw en daar hebben we gewoon nog onvoldoende gegevens van hoe dat precies zijn werking gaat krijgen. En schaarsteonderzoek, kijk ik even naar jou, wacht, wacht.
Inderdaad, van het schaarsteonderzoek dat staat specifiek genoemd dat het nodig is voor de rechtsgeldigheid. En ik vroeg eigenlijk gewoon die uit 2001 of 2021. Die was er toen bij de vorige keer. Nu zit hij niet meer bij de stukken. Ik was benieuwd of er een nieuwe was die in ieder geval de juridische dekking geeft op deze manier. En dat is.
Dan alleen de vraag is, is een woningbehoefteonderzoek voldoende om dit instrument te onderbouwen, of is daar, zoals er ook staat, een schaarsteonderzoek voor nodig?
Je kunt alleen maar een huisvestingsverordening opstellen als er schaarste is op de woningmarkt. Dat is zowel voor de sociale woningmarkt; je moet dat iedere vier jaar aangeven hoe dat zit, en dat geldt in feite ook voor die andere onderdelen. Belangrijk daarbij zijn vooral die woningbehoefteonderzoeken die daarop van toepassing zijn. Kijk, in de sociale huursector weet je heel expliciet hoe groot de vraag is. En hier bij koopwoningen ben je wel afhankelijk van, zeg maar, landelijk marktonderzoek hoe sterk die schaarste is of in de regio. Dus we hebben zelf niet een specifiek onderzoek op de schaarste op de koopwoningmarkt. Wat we wel weten is dat die behoefte erg hoog is en dat de lage inkomens in feite geen kans maken, met name op die koopwoningmarkt en vooral niet op die koopwoningmarkt in de bestaande voorraad. Daar kunnen wij helemaal niet op sturen. Enige mogelijkheid waar wij nu enigszins op kunnen sturen is die markt van nieuwbouw koopwoningen tot die grens die het Rijk heeft vastgesteld. Die wet is ook niet voor niks op die manier in het leven geroepen.
Nou ja, en daarna was het nog wel van hé, en hebben we dan op die nieuwbouwprojecten ook de andere instrumenten? Dan gaan we die dan ook inzetten, hè? Dus die zelfbewoningsplicht en dat antispeculatiebeding? Ja, als dat op dat moment van toepassing is, zullen we dat ook gaan toepassen dus. Als de woning gekocht wordt en men wil hem toch binnen of na een jaar weer verkopen, dan gaat dat volgens de regels zoals we dat dan in het anterieure hebben overeenkomsten hebben vastgesteld aan de hand van nou ja en doelgroepenverordening aan het speculatiebeding en een zelfbewoningsplicht. Timo Bakrin aanvullend.
En daarna was het nog wel van hé, en hebben we dan op die nieuwbouwprojecten ook de andere instrumenten? Dan gaan we die dan ook inzetten, hè? Dus die zelfbewoningsplicht en dat antispeculatiebeding? Ja, als dat op dat moment van toepassing is, zullen we dat ook gaan toepassen dus. Als de woning gekocht wordt en men wil hem toch binnen of na een jaar weer verkopen, dan gaat dat volgens de regels zoals we dat dan in het anterieure hebben overeenkomsten hebben vastgesteld aan de hand van nou ja een doelgroepenverordening, het antispeculatiebeding en een zelfbewoningsplicht.
Ik vroeg me af of er cijfers zijn of een overzicht is van wat voor mensen nu de nieuwbouw koopwoningen kopen. Zeg maar, wat voor inkomens hebben ze, vooral als het gaat om deze categorie die we hier noemen in de verordening. Dus is het duidelijk of nu mensen die de woningen kopen tot €400.000, of dat met name mensen zijn met een inkomen dat hoger is dan in deze verordening staat of niet.
Nee, daar hebben we niet per project, houden wij dat bij, houden wij dat bij nu? We weten, we weten, we weten alleen dat dat vanuit zeg maar de markten, vanuit de zeg maar de makelaars en de, hoe heet dat, de Vereniging Eigen Huis, dat die groep lagere inkomens bijna geen voet tussen de deur krijgt in zo'n verkoopproces. En in de bestaande voorraad kunnen ze al helemaal niet, hebben ze helemaal niet de middelen om te kunnen overbieden. Dat zag je. Dat is ook aangegeven in het verhaal dat in de tijd, dat aantal jaren geleden al zeg maar, woningen op werden gekocht door kleine beleggers om het in de huurmarkt te doen. Ja, die konden al die mensen met lagere inkomens allemaal overbieden. Dat is een beetje het probleem van die koopwoningmarkt. Er is beperkt aanbod en er is veel vraag, maar bij nieuwbouw kan je toch niet overbieden? Dus ik snap dat van die beleggers, maar dat geldt dan niet voor de nieuwbouw koopwoningen. Nee, dat klopt. We hebben wel afspraken gemaakt met makelaars om te vragen, hè, kun je rekening houden met mensen uit Zeist, kunnen die eventueel voorrang krijgen om die lokale woningmarkt weer op gang te krijgen. Dat hebben ze dan ook wel bijgehouden. Maar we hebben niet de gegevens van de inkomens van mensen die de woningen hebben gekocht. Raad. Zijn alle vragen gesteld die gesteld moeten worden? Nog een laatste ronde, Ruben Pattiasina, hij ding bekeken Ruben dan alleen nog de vraag over dat.
Nee, daar hebben we niet per project, houden wij dat bij. We weten alleen dat vanuit, zeg maar, de markten, zeg maar de makelaars en de Vereniging Eigen Huis, dat die groep lagere inkomens bijna geen voet tussen de deur krijgt in zo'n verkoopproces. In de bestaande voorraad hebben ze helemaal niet de middelen om te kunnen overbieden. Dat zag je. Dat is ook aangegeven in het verhaal dat in de tijd, dat aantal jaren geleden al, zeg maar, woningen op werden gekocht door kleine beleggers om het in de huurmarkt te doen. Ja, die konden al die mensen met lagere inkomens allemaal overbieden. Dat is een beetje het probleem van die koopwoningmarkt. Er is beperkt aanbod en er is veel vraag, maar bij nieuwbouw kan je toch niet overbieden? Dus ik snap dat van die beleggers, maar dat geldt dan niet voor de nieuwbouw koopwoningen. Nee, dat klopt. We hebben wel afspraken gemaakt met makelaars om...
Om te vragen, hè, kun je rekening houden met mensen uit Zeist? Kunnen die eventueel voorrang krijgen om die lokale woningmarkt weer op gang te krijgen? Dat hebben ze dan ook wel bijgehouden, maar we hebben niet de gegevens van de inkomens van mensen die de woningen hebben gekocht.
Dat ontbreken van zo'n schaarsteonderzoek, is het dan wel voldoende onderbouwd dat we niet, net zoals de vorige keer, met zo'n aantal speculatiebelangen in de rechtbank onderuit gaan op onvoldoende onderbouwing?
Ja, dan heeft hetzelfde punt bij het huisvestingscrisis en de economische binding. Het is niet toegestaan om meer dan één kern te vermelden in deze verordening.
Nee, tot 50% van de woningen. Die kunnen we meer vanuit de regionale binding toewijzen en dat is de afspraak zoals we hem op de woningmarkt hebben gedaan. Specifiek voorrang voor de kleine kernbinding, dat is echt voor, nou ja, hè? De schaarste in zo'n kleine kern, waarom je die voorrangspositie mag toewijzen van die één of twee woningen die per jaar vrijkomen om die dan aan eigen inwoners of jongeren uit het dorp toe te wijzen.
Werd gezegd over dat experiment voor 50% lokaal of regionaal. Ik was benieuwd hoe dat zit in deze regeling. Als je zegt het mag maximaal 50% lokaal of regionaal, moet dan ook die andere 50% per definitie buiten lokaal en regionaal zijn.
Raad, we hebben het informerende deel gehad. De vraag is nu of je met elkaar in debat wil of in ieder geval misschien goed om een ronde te maken over hoe dit voorstel, wat is daar op de agenda van de Raad van volgende week dinsdag, hè? Of u zich misschien kunt uitspreken of wilt uitspreken over hoe de besluitvorming daarop gaat plaatsvinden of dat er nog moties of amendementen komen? Zullen we een ronde beginnen? Ik kijk naar Timo Bakrin, VVD. Ja, dank u wel, voorzitter. Het zal geen verrassing zijn, maar als VVD hebben wij twijfels of dit onderdeel sociale koop en de regeling gaat doen wat er echt zo meteen beoogd is.
Om te doen. Namelijk dat betaalbare woningen terechtkomen bij die mensen die hun woning ook nodig hebben. Het is een vrij zwaar instrument in de zin dat mensen zometeen zelf naar de koop een vergunning moeten gaan aanvragen voor een nieuwbouw koopwoning tot €450.000 en het doel is om te zorgen dat mensen met een lager inkomen ook een woning kunnen kopen. Maar ik vraag me wel af, ook gelet op wat antwoorden net, of ze echt achter het net vissen bij het kopen van nieuwbouw koopwoningen. In principe kan iedereen die een nieuwbouw koopwoning kan financieren, die kopen, mits wij ook als raad zorgen voor voldoende aanbod. Dat zou onze eerste prioriteit moeten zijn: om meer te gaan bouwen, ook in het betaalbare segment. En dit in de verordening zorgt niet voor een extra woning in dit segment. Waar het wel voor zorgt, is een extra administratieve last voor onze toekomstige inwoners. Het is ook lastig om dan na deze invoering te gaan toetsen of deze extra administratieve last, die ook je moet... Mensen moeten ook leges betalen, of dat de moeite waard is geweest. Want misschien slagen immers ook al nu de mensen die wij bedoelen te helpen in deze verordening nu al in het kopen van nieuwbouw koopwoningen. Want we hebben geen overzicht van wie nu de nieuwbouw koopwoningen kopen met deze prijs. Ja, ik vraag me ook af hoe we dat straks gaan evalueren. Wanneer is het een succes? Dus ja, wij zijn terughoudend. Wij zouden... Kijk, ik vind het ook lastig, want ook de VVD wil dat mensen met een lager inkomen een koopwoning kunnen krijgen. Ik denk dat wij dat allemaal hier delen in deze raad. Ook mensen in Zeist die al heel lang heel graag wachten op weer een nieuw bouwproject om weer achter het net te vissen. Ik snap ook dat het frustrerend is. Eigenlijk zou ik om iets meer tijd willen vragen om op zoek te gaan naar het juiste instrument. Ik weet niet of dit het is of dat we met anterieure overeenkomsten moeten gaan werken. En los daarvan heb ik nog een aantal andere pijnpunten met de verordening. Ja, het zorgt in deze vorm voor het volledig wegnemen voor 100% van de prijscategorie woningen in de markt. Het zorgt voor discriminatie tussen huishoudens met één kostwinner en meerdere kostwinnaars. En het eindpunt is dus niet helder, dus het liefst zouden we eigenlijk dit in september willen behandelen, zodat we de tijd hebben om een gericht instrument te overwegen en anders overwegen we een amendement. Maar ja, wat ons betreft is het zaak om dit zorgvuldig te doen.
Om het concreet te maken, dat eerste punt: als u zegt, we willen meer tijd, dan zou dat moeten betekenen dat in de raadsvergadering van de achtste er bij het vaststellen van de agenda een procedurevoorstel wordt gedaan om het onderwerp van de agenda te voeren. Dat is de enige manier om het onderwerp van de agenda van 8 juli te krijgen. Dus u kunt besluiten om dat te toetsen, nu bij uw collega-raadsleden. Maar dat kan zich dan pas voltrekken volgende week dinsdag. Een amendement gaat u zelf over, hè? Dus misschien met die concreetheid. Ik weet niet wie welke fractie.
Fractie, mag ik het woord geven? Wilma Breddels, PvdA. Voorzitter, dit onderwerp, daar spreken we vandaag echt niet voor het eerst over. Daar hebben we het al heel lang geleden over gehad. En ik hoor alleen maar vaag: ja, dan kunnen we nog iets anders bedenken. Als je nou concreet iets had, zou ik zeggen: toe maar, maar kom nu maar gewoon. Met name de mensen als niet oké is, dat lijkt me het beste.
Dit onderwerp, daar spreken we vandaag echt niet voor het eerst over. Daar hebben we het al heel lang geleden over gehad. Ik hoor alleen maar vaag: ja, dan kunnen we nog iets anders bedenken. Als je nou concreet iets had, zou ik zeggen: toe maar, maar kom nu maar gewoon. Met name de mensen als niet oké is, dat lijkt me het beste.
Ja, dank u wel, voorzitter. De bezwaren die de VVD opwerpt, die wil ik eigenlijk een beetje bestrijden, want zoveel extra administratieve druk is er niet voor die koper. Het enige wat hij moet doen, is een gang naar het gemeentehuis om een huisvestingsvergunning aan te vragen. En that's it. En bovendien, we weten niet welke kopers die nieuwbouw of wat voor inkomens die kopers hebben die nieuwbouwwoning kopen, maar één ding weten we wel zeker: de mensen met een laag inkomen maken nu totaal geen kans. Met deze verordening hebben ze wel een kans. Dank u wel.
Dank u wel, voorzitter. Ik zou aan de VVD inderdaad willen vragen om een amendement op te stellen en dat te delen met de andere partijen. Dan kan het gewoon na de vergadering besproken worden.
Ik wil alleen even als voorzitter zeggen, voordat we verkeerd een amendement betekent dan een wijziging van het raadsvoorstel, hè? Een amendement kan niet zijn het weghalen van het raadsvoorstel. Dat is een besluit wat u moet nemen bij de orde op 8 juli, aan het begin van de vergadering. Dus het is het één of het ander. OK, nou, dan is dat gezegd. Dick van Keeken en zij is punt nu ja, ik vond het ook.
Nu ja, ik vond het ook inderdaad, maar ik heb geen behoefte aan uitstel. Het is inderdaad al heel veel, heel lang geleden al. We maken alleen nog even voorbehoud voor een jaar amendement op het punt wat ik waarschijnlijk al.
Dank u wel, voorzitter. Ja, ik had eigenlijk een aanvullende vraag of een opmerking. De heer Timmer Bouwkunde zegt dat mensen die dat kunnen, die nieuwbouwwoningen nu ook al kopen. Maar gaat het er niet juist om dat als ze een inkomen hebben waarmee ze bij wijze van spreken een heel duur huis kunnen kopen, dat ze dan toch voor die nieuwbouw gaan, dat je daarmee de markt zo beperkt? Dat is toch de insteek, of heb ik dat verkeerd begrepen? Dank u wel.
Ja, dank u wel, voorzitter. Nou, kijk, wat de VVD betreft hoeft het niet per se zo te zijn dat mensen gedwongen moeten worden om de maximale hypotheek te nemen. Dus stel, je bent niet van plan om helemaal krom te liggen om de maandlasten te betalen. Je wil gewoon een betaalbare woning kopen. Je verdient net ietsjes meer dan in deze verordening. Dan vinden wij ook dat je kans moet kunnen maken op deze woning.
Hier wil ik het team op zich wel bijval van geven, want een van onze grote bezwaren voor dit instrument is dat er 100% van de nieuwbouw koopwoningen van de markt af worden genomen. Dus de keuze voor bijvoorbeeld mensen om niet tot hun nek in de hypotheek te gaan zitten, die wordt eigenlijk in ieder geval voor een doelgroep wel echt beperkt. Dus er is een groep mensen waar de gemeente dan eigenlijk tegen zegt: jij verdient net te veel, jij gaat maar een hogere hypotheek aanvragen voor een koopwoning die dan bij je past. En ik vind het ver gaan als we als gemeente zeggen dat we een bepaalde groep mensen dwingen om een hogere schuld aan te gaan omdat we 100% van het iets betaalbare aanbod voor hen hebben afgesloten.
Nou, wat ik wil zeggen is dat mensen niet tot aan de nek in de schulden hoeven te zitten. Als jij een duurdere woning kan betalen, kan je ook in het bestaande segment kijken. Het gaat hier juist om de mensen, de starters, de lagere inkomens, zeg maar, die dan de kans maken op zo'n nieuwbouwwoning omdat dat eigenlijk het enige is wat zij zouden kunnen betalen. En als je de kans hebt om meer te betalen, kan je een bestaande bouw of je kan zijn. Er zijn dan verzadigde mogelijkheden, maar als je echt een heel goed inkomen hebt, is het eigenlijk een beetje een belemmering om dan zo'n huis te kopen.
Ruben, ik, nou, misschien dan een persoonlijke anekdote. Ik persoonlijk vind het niet goedkoop dat het tegenwoordig betaalbaar is. Dat is eigenlijk van de zotte. Ik weet nog dat toen ik met mijn partner ons eerste huis kocht, we een huis kochten op basis van wat we konden lenen op één inkomen omdat we niet zo zeker van onze baan waren. Die kans hadden we toen gewoon in de gemeente. Nu sluiten we deze nieuwbouw koopwoningen af voor alle mensen die bij wijze van spreken financieel wat conservatiever zijn dan wat veel mensen in de markt op dit moment zijn. En ik vind dat gewoon een slecht signaal als we dat voor 100% afsluiten.
Ja, dank u wel. Ik had even een vraag aan Timo Bakrin. Ik begreep van hem dat het voor de VVD belangrijk is dat er cijfers zouden zijn voor, zal ik maar zeggen, het aantal kopers met de inkomens. En voor Timo Bakrin zou het eigenlijk, ja, begrijp ik tenminste, omdat die cijfers er niet zijn, is het eigenlijk ook niet echt voor de VVD, zal ik maar zeggen, een nieuwe... Ja, hoe zal ik het zeggen? Is het moeilijk te aanvaarden, zal ik maar zeggen, dit raadsvoorstel dat je een huisvestingsvergunning als gemeente zou moeten hanteren. Dat is ook, begrijp ik het toch, hè, maar. Laat ik vooropstellen, kijk, mensen die, zal ik maar zeggen, nu een wat lager inkomen hebben, die kijken. Die weten vaak al dat Zeist een relatief dure gemeente is en die kijken waarschijnlijk al heel snel naar buiten deze regio omdat hier sowieso niets te betalen is. En ik ken ook gevallen uit het verleden van mensen die toevallig bij onze partij ooit actief waren, dat was al een lange tijd geleden, zo'n 10-15 jaar geleden. Die wilden een huis kopen en ze hadden overigens een bestaande koopwoning. Maar ze waren vanwege gezinsuitbreiding een groter huis nodig, maar ze konden vanwege hun inkomen dus eigenlijk in Zeist, in onze gemeente, niet terecht, dus die moesten buiten onze gemeente op zoek naar een woning en het duurde ergens in de Betuwe in Gelderland een woning omdat het daar dan toevallig goedkoper was. Dus je zou het ook omgekeerd kunnen zien van mensen die met deze huisvestingsvergunning zorg je er eigenlijk voor dat kopers die nu eigenlijk sowieso niet in onze gemeente terecht kunnen, dat ze een mogelijkheid zien om juist wel in onze gemeente op zoek te gaan naar een woning, omdat deze verordening daarbij een steuntje in de rug geeft. Dus dat die cijfers er niet zijn, dat wil niet zeggen dat er geen reden is om wel met deze verordening te komen met daarbij dus die huisvestingsvergunning om te zorgen dat die lagere inkomens en middeninkomens wel een kans krijgen.
Ja, graag voorzitter, dank u wel. Kijk, mijn voornaamste punt is dat het nu ook al zo kan zijn dat mensen met een inkomen onder deze inkomensgrens in de verordening de nieuwbouw koopwoningen kopen waar we het nu over hebben, dus tot €400.000. Maar het gevolg van deze verordening is dat iedereen een vergunning moet gaan aanvragen, dus ook zij, en die vergunning kost ook geld. Dus stel nou dat het zo is dat mensen nu al met een inkomen van €80.000 deze woningen kopen, dan leggen we ze nu niet alleen een vergunningsplicht op, maar moeten ze ook extra kosten gaan maken. Want vanaf nu moet je dan een vergunning hebben en daar twijfel ik over. Dus daarom wil ik graag eerst weten of het wel zo is dat deze mensen bij de nieuwbouw koopwoningen achter het net vissen.
Ja, ik heb eigenlijk een bijdrage voor het debat, dus het haakt niet in op de vorige punten. Ik weet niet of daar nu plaats voor is. Volgens mij zijn...
Ik hoorde net ook al van een jaar geleden zaten we hier met precies ditzelfde stuk. Er kwamen vier moties en amendementen op één amendement over 50, 50 lokaal die was van NieuwDemocratischZeist en Seyst.nu. Die was gericht op het bevorderen van lokaal boven regionaal. Er was een amendement van de SP en van Seyst.nu gericht op het borgen van nadere regels en interieurovereenkomsten. Er was een motie die verzocht om experimenten om met een experiment woningzoekenden voorrang te geven. Die was ook van Seyst.nu, NieuwDemocratischZeist en de SP. Uiteindelijk kwam er ook nog een. Die was trouwens gericht op mensen met economisch maatschappelijke binding voorrang te geven. Er was ook nog een motie van de VVD, GroenLinks en de ChristenUnie gericht op het aanbod aan een gerichte groep in de tweede ronde na het verstrijken van de eerste 13 weken en uiteindelijk kwam een amendement die de Raad heeft aangenomen wat de Raad. Wat de Raad eigenlijk opriep om meer tijd te nemen en het college ook meer tijd te geven om het voorstel beter uit te werken. Uiteindelijk heeft dat amendement dus met een raadsmeerderheid aangenomen. In dat amendement stond onder andere dat de ruimte in moest zitten om te verdiepen op de beoogde effecten van de gewenste effecten en de bijeffecten. Om te kijken wat de effecten waren op starters en je verdiende zzp'ers en ook mensen met een studieschuld om een beter beeld te krijgen over de vrijheidsschade die de gemeente heeft om het experiment beter te laten aansluiten op de wensen van de regio en de gemeente zelf. En inzicht te geven in experimenten die allemaal kunnen worden uitgevoerd, bijvoorbeeld op het vlak van voorrang aan het geven van voorrang aan mensen die werkzoekenden zijn met maatschappelijk of economische binding. Daarnaast zijn er en sorry dat ik het dan zo breng, maar in de marge bijeenkomsten geweest waar verder is gesproken over deze verordening. Dat was allemaal na andere bijeenkomsten en daar is gesproken over dit instrument. Mogelijk flankerend beleid en alternatieve manieren om misschien doelgerichter de doelen te kunnen bereiken die we hadden willen bereiken. Op 16 september was er zo'n verdiepingssessie en ik ben als een type die dat gaat terugluisteren. En daarbij is nog gevraagd en is expliciet toegezegd dat er nog openstaande vragen beantwoord zouden worden en om een selectie te nemen. GroenLinks vroeg daar bijvoorbeeld. Of het ook mogelijk, maar of het ook mogelijkheden waren met koopstart regelen over additionele instrumenten waren om het gat de sociale huur en koop te overbruggen. GroenLinks vroeg ook of. Hoe we schaarsten in aanbod gericht gaan verdelen en toewijzen aan de juiste doelgroepen, sociale kopers en middel. Maar wees wat concreter in het doel. De SP. Toen David vroeg naar koppelingen met antispeculatiebedingen, want ook toen al zagen we dat hier wat nodig was en die ook nog eens wat ook nog eens benadrukt werd door de vertegenwoordigers van de woningbouwcorporaties. Even kijken als je ja, dat is meer wat we net al besproken hebben als je immers de woning alsnog koopt zonder de intentie te gaan wonen, kan je hem direct een verkopen en op de markt zetten en heeft de gemeente er geen grip meer op? Was toen de mededeling. Timo vroeg naar mogelijkheden om nieuw aanbod aan vroeg naar mogelijkheden om niet alle het aanbod aan nieuwbouw woningen van de markt te halen of een onderscheid te maken tussen of het onderscheid weg te halen tussen meerpersoons huishoudens, eenpersoonshuishoudens. De woningbouwcorporaties gaven aan. De woningbouwcorporaties gaven het advies. Om regelgeving met betrekking tot koop te zien als een middel, een middel. Een middel dat een doel dient en waarvoor het doel dus ook helder geformuleerd moet worden. Daarnaast gaven ze aan dat we een afweging moeten maken tussen een tussen een accent op inzet op of het wenselijk is of een marktinterventie te plegen of dat we ons moeten gaan richten op het vergroten van het woningaanbod en voordat ik verder wil gaan op de inhoud van het debat. Ik wil eerst meegeven dat wij als fractie constructief in zitten. We zien ook de schaarste, het leed dat zien we in de maatschappij en ook hier in Zeist. De woningcrisis heeft een omvang die vrijwel iedereen raakt. We hebben met zijn allen hier ook niet zomaar gewoon steun gegeven aan bijvoorbeeld het opnemen van middenhuur. En we hebben het niet voor niets nu voor de tweede keer over deze opname van nieuwbouw koopwoningen. Bij ons D66 zijn ook echt niet principieel tegen een interventie op de koopwoningen, maar we hebben wel twijfels bij het plan zoals het er nu ligt. Met name zonder goed gedefinieerde doelstellingen. Zie hier dan ook de relatie met bijvoorbeeld de opmerking die Javiet maakte de algemene beschouwingen. Wat is hiervan de definition of done? Wanneer is het instrument wat best wel invasief is ook klaar en wanneer kan er een punt achter zitten? Iets wat in onze ogen best wel belangrijk is als je een interventie gaat plegen op het hele aanbod van nieuwbouw koopwoningen tot 4 t. Even kijken. Dit omdat betaalbaar wonen voor een groep bereikbaarder wordt, waarvoor een ander deel ook onbereikbaar wordt gemaakt. Omdat je niet voldoet aan lokale regels. Specifiek. We worden hier als Raad gevraagd kaders mee te geven. Er is wezen duidelijk geworden dat die toen onvoldoende duidelijk waren. Immers, het amendement werd aangenomen die specifiek oproep riep om meer aandacht te besteden aan het uitwerken van de doelstellingen en ook de spelregels die hierbij horen. We zitten nu met een ronde tafel in debat in één keer voorafgaand aan volgens mij de laatste raadsvergadering voor het reces. En eigenlijk is er helemaal nog niks veranderd ten opzichte van de vorige keer. En daarbij concludeer ik eigenlijk ook een beetje dat het college het ook wel gewoon prima vindt zo. En blijkbaar dit vraagstuk niet belangrijk genoeg vond om tot in detail of in ieder geval in meer detail uit te werken. Nou, ik laat het vooralsnog even hierbij en ik weet dat het debat vraag is, maar misschien kan er straks nog een moment komen van reflectie op hetgeen wat ik nu gezegd heb. Ja.
Ik zou toch vooral oproepen om dat nu te doen met elkaar, ook gelijk op de tijd, hè? We zitten al in de debatfase nu, dus Martine Folkersma voor GroenLinks.
Om toch nog één keer een soort uitstel te doen om te kijken of we in september door kunnen gaan, omdat er gewoon toch nog veel onzekerheid zit aan de overkant van de tafel en blijkbaar ook veel ongemak. Ja, ik denk dat het geen geheim is dat wij als GroenLinks wel voor deze verordening zijn. We vinden ook dat de verordening doet wat het moet doen, namelijk opkomen voor de middengroepen die het nu lastig hebben op de woningmarkt en daar ook van verdrukt worden. Dus ik zou zeggen, we hebben nu de kans voor liggen om deze verordening door te laten gaan en laten we die kans ook gewoon pakken. We kunnen er wel weer gaan uitstellen en allerlei nieuwe informatie gaan opvragen, maar de vraag is of we daar ook echt mee verder komen. Dat wil niet zeggen dat wij niet bereid zijn om te kijken naar eventuele aanvullingen of aanpassingen, dus ik zou zeggen, kom met die motie of dat amendement en dan kunnen we vanaf daar verder kijken wat er nog nodig is, maar ik ben er niet direct voor om nu te zeggen. Nou, dan gaan we het nog een keer uitstellen. Dat heeft echt niet onze voorkeur.
Ja, dank u wel, voorzitter. Het heeft ook niet onze voorkeur om uit te stellen, absoluut niet. Alleen wat ik ook na vanavond zie, is dat er gewoon nog wel een hele hoop vragen zijn bij de raad, en dat zijn niet zomaar vragen. Het zijn ook vragen die soms een eerdere keer ook al gesteld zijn en echt doorleefde vragen. Dan gaat het er niet om dat we zomaar wat vaststellen, maar wel iets waar de raad goed achter staat en goed begrijpt. Dan kies ik liever voor kwaliteit dan voor tijd. Dus als we met zijn allen overeen kunnen komen dat we gewoon een goed gesprek gaan volgen na het reces en daarmee meer informatie krijgen en iets krijgen, dan zou dat eerder mijn voorkeur hebben dan tijd. Er werden een aantal dingen genoemd om eventueel een amendement te kosten. Het percentage is al veel vaker genoemd. Ook die 100% is iets wat zeker niet onze aanbeveling heeft. Een deel daarvan vinden we echt wel wenselijk dat dat voor de vrije markt loskomt. Daarnaast denk ik dat het heel duidelijk verwezen is dat een aantal aspecten mee kunnen geven of scherp hebben als gehele raad die in de evaluatie komen. Met name ook de inkomens, denk ik. Vanavond is daar meer over gesproken, maar het is soms wel heel lastig om naar boven te krijgen. Wie hebben nu straks echt zicht op de inkomens? Want ook privacy speelt hier natuurlijk altijd een rol. We willen dan wel graag bij de evaluatie helder hebben of de inkomensgroep waar we het voor doen, dat dat ook duidelijk wordt in de evaluatie. Maar volgens mij mag wel boven alles hangen dat onze intentie echt wel is dat de inkomensgroepen die we hier benoemen, dat die raadsbreed iedereen steun krijgt, ook zeker namens de ChristenUnie-SGP, dat die een steuntje krijgt en dat die hier voorrang krijgen. Dus dat wil ik zeker niet in twijfel trekken met deze dank.
Ja, dank u wel, voorzitter. Nou, wij zien geen reden tot uitstellen. We denken dat hier een mooi voorstel voor ligt. Het is duidelijk omschreven. De argumenten die genoemd worden dat het extra tijd gaat vragen of moeite van kopers zien wij echt als verwaarloosbaar, dus wij hebben geen behoefte aan uitstel. Dank u wel.
Ja, dank u wel, voorzitter. De SP wil het ook niet uitstellen. We zijn hier nu al zo lang mee bezig en ik denk dat D66 het ook een beetje te groot maakt. Weet je, waar hebben we het over? We hebben het over nieuwbouw koopwoningen, dus nog niet eens bestaand, nieuwbouw koopwoningen tot vierhonderdvijfduizend. Veruit de meeste huizen die gebouwd worden zijn duurder, dus het is maar een heel klein aantal woningen waar we het over hebben. Laten we die nou alsjeblieft toekennen aan de mensen met een smallere beurs. Dank u wel, Martine.
Had nog even één kleine opmerking. Ik hoorde volgens mij Ruben Pattiasina iets zeggen over definition of done, hè? Wanneer is het klaar? Maar ik zou eigenlijk willen zeggen, volgens mij is het nog helemaal niet aan de orde, want volgens mij moeten we eerst gaan starten. We zitten in een woningcrisis en volgens mij kunnen we nu niet gaan wachten en gaan uitstellen. Volgens mij moeten we nu gewoon gaan ingrijpen, dus de definition of done is volgens mij nog helemaal niet aan de orde.
Ja, even aanvullend op wat daarnet is gezegd. Wij hebben ook echt niet de intentie om dit uit te stellen. Maar bij zo'n, nou ja, bij zoiets als dit en de "definition of done" gaat bij ons wel op: wat is het doel dat je hier wil bereiken? Dat willen we eigenlijk echt wel beter gedefinieerd hebben. Dat doel maakt ook helder waarop je wil evalueren en dat is ook nodig. Dus voor ons is het ook echt wel nodig dat er een lokale evaluatie plaatsvindt op dit instrument, helemaal omdat er ook gewoon andere instrumenten zijn waarbij je ook heel veel kan bereiken op het zorgen dat de juiste mensen de juiste woningen krijgen. Dit is niet het enige wat kan, dus het gaat meer over: is dit het instrument dat je nodig hebt om een doel te bereiken dat je wil bereiken? En er wordt hier bijna niks gezegd over: wat is het doel en waarop gaan we evalueren? Wanneer is het succesvol en wanneer niet?
Nou ja, volgens mij is het doel voor ons wel heel helder. Ik weet dat er vorige keer ook al is gezegd van, hè? Het is een onduidelijk voorstel. Voor ons is het niet een onduidelijk voorstel en volgens mij is het doel heel helder: dat we de mensen die aan de onderkant zitten, die nu geen kans maken, die kans geven op die nieuwbouw koopwoning. Daar is waar we dit voor doen. Dus wat dat betreft is voor ons het doel duidelijk en ik ben het helemaal met je eens dat we moeten evalueren, maar dat kunnen we pas doen als we echt gestart zijn. Dus ik zou zeggen, laten we een keer starten. We zitten in die crisis en we hebben allerlei tools om in te zetten om die markt weer een beetje op gang te brengen, om ons niet alleen maar over te laten aan de uitwassen van de markt. En ik denk dat we die balans ook gewoon moeten herstellen, dus laten we starten. Is de kans CDA dank.
Ja, volgens mij is het doel voor ons wel heel helder. Ik weet dat er vorige keer ook al is gezegd van, hè? Het is een onduidelijk voorstel. Voor ons is het niet een onduidelijk voorstel en volgens mij is het doel heel helder: dat we de mensen die aan de onderkant zitten, die nu geen kans maken, die kans geven op die nieuwbouw koopwoning. Daar is waar we dit voor doen, dus wat dat betreft is voor ons het doel duidelijk. En ik ben het helemaal met je eens dat we moeten evalueren, maar dat kunnen we pas doen als we echt gestart zijn. Dus ik zou zeggen, laten we een keer starten. We zitten in die crisis en we hebben allerlei tools om in te zetten om die markt weer een beetje op gang te brengen, om ons niet alleen maar over te laten aan de uitwassen van de markt. En ik denk dat we die balans ook gewoon moeten herstellen, dus laten we starten.
Dank u wel, voorzitter. Het CDA begrijpt alles wat de VVD vraagt en D66. Ik heb alleen... Nou ja, eigenlijk zou ik hem dan aan D66 moeten vragen, terwijl je er geen antwoord op kan geven. Ja, nee, maar inderdaad met wat jij net allemaal noemde, de onderzoeken en wat er allemaal naar aanleiding van gebeurt had moeten zijn. Ik weet nog niet inderdaad of dat eigenlijk wel bekend is bij het college en dan zou ik eigenlijk indirect aan het college willen vragen van goh, hè, wat is de uitkomst van al die onderzoeken geweest waar we het toen om hebben gevraagd? Ik adviseer jullie wel allemaal om hem niet uit te stellen tot september, want het proces loopt al heel lang. En ik denk dat we gewoon met andere stappen natuurlijk gewoon veel sneller heel veel dingen voor elkaar krijgen. En ja, ik blijf bij. Ik zie dingen tegemoet en dat gaan we overleggen binnen de fractie.
Maar ik ga het toch doen. Ja, waarom niet? Wat er voor een deel in zit, is dat er nu een jaar voorbij is gegaan. En nog steeds horen we: we gaan een groot experiment doen en we gaan de regels uitwerken nadat we het hebben aangenomen. Nee, omdat dit vorig jaar ook al speelde, vind ik het echt wel opmerkelijk dat we geen snars verder zijn met het uitwerken van die spelregels. We zijn niet verder met het uitwerken van de doelstellingen en we hebben niet echt een onderzoek gedaan waarin staat wat de schaarste is die we eigenlijk proberen te bestrijden hier. Ja, absoluut is er een woningcrisis en die raakt ook deze doelgroep en die raakt ook andere doelgroepen. Maar wat dat betreft vind ik het ook jammer dat er in dat jaar nergens een stap is gemaakt om dit instrument beter in te richten.
Dank u wel, voorzitter. Nee, ik begrijp de heer Pattiasina en zeker met wat je ook zei van hè, als je inderdaad dat stuk ziet, dan zie je inderdaad alleen dat er nou ja, drie bedragen zijn veranderd en dat is volgens de wettelijke overeenkomsten die of wettelijke regels die er zijn. Dus ik snap het ook zeker van nou, hè, wat is er nou eigenlijk veranderd? En ik begrijp ook zeker de vragen en ik begrijp, nou ja. Ja, ik snap het ook helemaal. Ik begrijp. Ik begrijp ook zeker met wat je hier net ook hebt aangegeven. En natuurlijk zijn er nog heel veel vraagtekens. En natuurlijk hebben we ook nog heel veel dingen waarvan we zeggen, van ja hè, klopt het wel? Klopt het niet. Maar aan de andere kant snap ik ook alweer dat college zegt van nou, we moeten hier nu mee starten en evalueren en dan kan er waarschijnlijk daarna gewoon echt neergezet worden, dus ik zoek daarin even een weg, want ik begrijp het echt wel. En we hebben het hier inderdaad ook vaker over gehad. Maar ik probeer ook een weg in te vinden van het duurt al zo lang. En als het weer uitstellen en dan komen er weer allerlei dingen, dus dan zijn we weer een jaar verder en dan is er nog steeds niks opgesteld dus. Ik zoek er even een weg in?
Dank u wel, voorzitter. Nee, ik begrijp de heer Pattiasina en zeker met wat je ook zei van, hè, als je inderdaad dat stuk ziet, dan zie je inderdaad alleen dat er nou ja, drie bedragen zijn veranderd en dat is volgens de wettelijke overeenkomsten of wettelijke regels die er zijn. Dus ik snap het ook zeker van nou, hè, wat is er nou eigenlijk veranderd? En ik begrijp ook zeker de vragen en ik begrijp, nou ja. Ja, ik snap het ook helemaal. Ik begrijp. Ik begrijp ook zeker met wat je hier net ook hebt aangegeven. En natuurlijk zijn er nog heel veel vraagtekens. En natuurlijk hebben we ook nog heel veel dingen waarvan we zeggen, van ja, hè, klopt het wel? Klopt het niet? Maar aan de andere kant snap ik ook alweer dat het college zegt van nou, we moeten hier nu mee starten en evalueren en dan kan er waarschijnlijk daarna gewoon echt neergezet worden, dus ik zoek daarin even een weg, want ik begrijp het echt wel. En we hebben het hier inderdaad ook vaker over gehad. Maar ik probeer ook een weg in te vinden van het duurt al zo lang. En als het weer uitstellen en dan komen er weer allerlei dingen, dus dan zijn we weer een jaar verder en dan is er nog steeds niks opgesteld. Dus ik zoek er even een weg in? OK. Timo Bakrin, VVD.
Ja, voorzitter, ik constateer dat het voorstel om dit punt uit te stellen, of dat ordevoorstel wat we dan volgende week zouden maken, zeer waarschijnlijk niet op een meerderheid kan rekenen. Dus dat betekent dat we zullen moeten komen tot een amendement. Ik wil nog wel zeggen dat ik graag, ik zou zeg maar, persoonlijk zou ik het liefst dit zo zorgvuldig mogelijk doen. Ik ben uiteindelijk raadslid geworden, juist vanwege woningbouw en hoe moeilijk het is om een woning te krijgen en hoe weinig woningen er worden gebouwd. Maar ik wil het wel op zo'n manier doen dat we niet ongewenste effecten daarvan krijgen. En ik vind het lastig dat ik dat nu niet met zekerheid kan zeggen. Maar ja, de realiteit is ook dat voor dat uitstel een meerderheid nodig is en dat de enige optie een amendement is. Maar dat betreur ik wel een klein beetje en ik betreur ook dat het voorstel zoals het er nu voor ligt, eigenlijk niet gewijzigd is in de jaren.
Ja, ik heb toch even een vraag. Ik hoor elke keer dat er angst is, hè? We gaan een groot experiment beginnen en we weten eigenlijk niet wat de uitkomst is. Ja, dat kun je angstig voor zijn. Ik zou zeggen, laten we het lef tonen, laten we het gewoon proberen en dan evalueren. Maar ik hoor Timo Bakrin ook iets zeggen over de ongewenste effecten. Welke ongewenste effecten denkt hij dat dit dan teweeg gaat brengen?
Nou ja, kijk, het zou er tenminste, voorzitter, als ik, ik neem aan hè dat ik dan het woord heb. Dank u wel, voorzitter. Kijk. Je zou zomaar in de situatie kunnen komen dat de politieagent, meesters, juf, verpleegkundigen zometeen, omdat ze meer verdienen, geen recht meer hebben op een woning. Dat was ook het punt wat we maakten helemaal in het begin en in deze verordening zoals die nu voorligt, staat het eenpersoonshuis inkomen ook nog op het punt wat gewoon fors minder is dan wat de gemiddelde basisschooljuf of meester verdient. En ik vind dat we ook betaalbare koopwoningen moeten bouwen voor onze juffen en meesters, dus dat zijn de ongewenste effecten waar ik me zorgen over maak. Nou, nu kunnen we dat gaan amenderen en ik hoop dan dat er met die amendementen de juiste effecten beogen. En als blijkt dat dat niet zo is uit een evaluatie, dat we dan zo snel mogelijk in actie komen.
Ja, volgens mij is dit weer een beetje dezelfde discussie die we eigenlijk ook al eerder hebben gevoerd over het stellen van een grens en dat de grens arbitrair is en dat je dus altijd mensen zult insluiten. En wat mij betreft gaan we hier de juiste mensen insluiten om het even positief te bekijken. En vanuit de negatieve kanten kun je zeggen, je gaat altijd mensen uitsluiten. Ja, dat is nou eenmaal zo bij een grens, dus het is eigenlijk weer dezelfde discussie. Durf je dit aan en wil je de mensen, zeg maar die echt aan die onderkant zitten die echt de zwakste positie hebben, wil je die de voorrang geven? Daar gaat die verordening over en dat het vervelend is dat we mensen uitsluiten. Ja, dat is nou eenmaal met een grens en ik heb toen ook al een keer gezegd, dit geldt ook bij de sociale huur. Bij de sociale huur is het precies hetzelfde verhaal, want daar zijn ook inkomensgrenzen, maar daar hebben we echt niemand over gehoord. Dus waarom is dat hier dan in één keer een probleem?
Ik geef u net zoveel ruimte als u wilt, maar ik heb niet het idee dat dit een debat is dat leidt tot een consensus omdat de stellingen al ingenomen zijn. Tenminste, u heeft verklaringen gegeven, maar neemt u nog gerust de reactie op het antwoord, maar het leidt wellicht niet.
Leidt wellicht niet tot consensus, maar het is ook altijd goed om niet alleen voor onszelf te debatteren, maar ook aan andere mensen te laten zien. Ook mensen thuis waar wij voor staan. Kijk, de VVD en ik ga me er gewoon voor inzetten dat ook juffen, meesters, politieagenten, verpleegkundigen, betaalbare nieuwbouw, koopwoningen kunnen. En waarom het anders is dan sociale huurwoningen is dat er tot dit moment nog nooit zo'n dergelijke interventie is geweest op de koopmarkt. We hebben nog nooit 100% van de woningen onder een bepaald bedrag afgesloten voor een bepaalde groep en ik wil gewoon ook dat onze juffen, meesters, verpleegkundigen, politieagenten in aanmerking komen voor deze woningen.
U wel. Een deel van de oplossing ligt daar natuurlijk in het percentage. Op het moment dat we zeggen van: we gaan aan het percentage sleutelen, dan kunnen we voor 50/50 of 60/40 kiezen en dan zeggen we van: nou, 60% gaat naar deze doelgroep en 40% vrij in de markt. En dan kunnen de juffen en de meesten daarop reageren. Dus ik weet niet hoe andere partijen daarin staan.
Ik heb ook al gezegd, ik vind het prima om te kijken of we eruit kunnen komen, dus ik zou zeggen, kom met die motie of met het amendement en dan zullen we daar zeker naar kijken, want ik vind het nogmaals. Ik vind het het belangrijkste dat we doorgaan en dat we hier een punt achter zetten en dat we gezamenlijk hieruit kunnen komen. En dus gewoon verder kunnen met die verordening, want volgens mij hebben we die gewoon heel hard nodig. Dank.
Dank u wel, voorzitter. Even een reactie op mevrouw Folkersma. Ze had het over dat bij de sociale huur er ook maximale verdiensten zijn voordat je een sociale huurwoning mag bewonen. Er zit hier natuurlijk wel een heel groot verschil in, want als we gaan kijken naar koop, dan heb je dus een maximum waarvoor je het mag kopen. Alleen er is één verschil: voor sociale huur hoef je geen eigen geld te hebben, daar kan je gewoon in als je onder die grenzen zit. We hebben het hier vorige keer inderdaad ook over gehad. Zodra ik een huis wil kopen en ik mag maar als tweeverdiener, wat was het ook alweer, 63 of 67 duizend verdienen, dan kan ik nooit de hypotheek voor 4 ton krijgen. Daarbij is het ook zo dat ze tegenwoordig in Zeist niet meer onder de 4 ton bouwen. Dus het is eigenlijk al zo dat je een heleboel mensen uitsluit, want die hebben geen ton in hun broekzak zitten om maar even zo neer te leggen als je kijkt naar bijvoorbeeld de starters. Dus ik wou even reageren op het feit over de sociale huurwoningen.
Reagerend op wat Annet Ploeg-Bos net inbracht. Voor mijn fractie ligt er ook een oplossing in het percentage, dus niet 100% van het aanbod van de markt afhalen en daar zou ik op zich wel verder op willen door. Ja, brainstormen. Want volgens mij waren er twee opties hoe je deze regeling zo kan inrichten dat je niet 100% van de markt afhaalt. Dat is één, dat je het bijvoorbeeld toespitst op projecten specifiek en de ander is toespitst op dat percentage. Dus daarbij ben ik ook wel benieuwd hoe andere fracties staan ten opzichte van die twee opties.
Ja, ik wil u. Ik geef u alle ruimte die nodig is. Ik zeg het opnieuw, maar het zou het debat enorm helpen als u concreter wordt, want ik hoor een beetje bij de bepaalde fracties dat ze de uitnodiging een paar keer hebben gedaan. Kom met een amendement, dus misschien kunt u dan iets wat concreter de grenzen van het amendement schetsen, dan kunnen de reacties ook concreter worden en anders dan gaan we echt dit onderwerp voor 10 uur niet afronden. Dat betekent dat we een groot vraagstuk hebben, dus ik zou zeggen, zet er vaart in en kom met een concreet voorstel waar de fracties op kunnen reageren.
Voorzitter. Nee, wij voelen niks van zo'n verhouding. Het is eerst praten over misschien een aantal woningen in zijstraat van 10 per jaar, misschien nog minder, en laat dat deel dan inderdaad beschikbaar blijven voor degenen die net die grenzen kunnen betalen. Het is ook geen punt van voorrang. Het is hooguit dat de vijver waarin men vist met loting wat kleiner is, dus de kans is groter dat je inderdaad ingeloot wordt. Want als je een huis in 4 ton kan betalen, dan kun je het betalen, maar niet een huis of 4,5 ton en mensen die net daarboven kunnen misschien wel betalen. Hilma
Dank u wel, voorzitter. Ja, volgens alle SP-fractie zelfs een percentage lager dan die 100% voor die eerste periode aanbieden, ja, niet aanvaardbaar zijn. Wij vinden echt dat die groep starters, ja, dat die gewoon voor deze specifieke woningen die gebouwd worden van onder de 405.000 en voor maximaal dat bedrag wel echt gewoon beschikbaar moeten zijn, zonder dat er nou weer iets vanaf wordt gesnoept, zal ik maar zeggen, met percentages. Vooral ook wat net over ook mijn fractiegenoot Chimène van Lunteren werd opgemerkt. Van ja, er zijn voor die groep gewoon geen andere woningen beschikbaar in de bestaande segment en sowieso gaat het al om relatief weinig woningen die voor dat bedrag van 405.000 zullen worden gebouwd en dus precies dat aantal wat er al relatief klein is, dat juist maakt dat je dan die startersgroep juist, als je daar nog wat vanaf gaat stoppen, dan betekent het straks helemaal niets meer nog. Deze huisvestingsverordening met die huisvestingsvergunning, omdat het aantal dan zo laag gaat worden, ja, dat ja, dan wordt het bijna symbolisch. En nog even over dat inkomen voor die leraar, die startende leraar die verdient echt niet gelijk 67.000 euro bruto per jaar. Als ik zo even een tabel hier voor me heb van beginnende salarissen voor starters en daar doen we het toch ook voor? Voor die groep komt de beloning bruto per maand uit op ruim € 4.000, dus als je dat keer 12 doet en misschien nog wat garantiegeld, dan zit je misschien net boven de € 50.000. Dus volgens mij daar doen we het toch voor, voor die groep.
Dank u wel, voorzitter. Heel even een verduidelijking op de 60/40%: houdt dat in dat er wordt gezegd van, nou, dit is het aanbod dat naar die groep toe gaat en als het niet verkocht wordt, dan gaat het naar de eerstvolgende mogelijkheid? Is het dan die stap daarna of is het echt gelijk het proces op de voorhand al op de 60/40% of is het een proces daarna?
Nee, en die 40% die dan overblijft, die wordt beschikbaar voor iedereen. Dus ook mensen van deze doelgroep kunnen dan weer reageren na die 13 weken op dit aanbod.
Ja, we hebben nog een ander punt daarbij toe te voegen, namelijk dat er nu een onderscheid gemaakt wordt tussen eenpersoonshuishoudens en meerpersoonshuishoudens. Dat onderscheid zouden we ook graag in het amendement aangepast hebben, dus dat er gewoon één inkomensgrens is. En even om het op het voorbeeld van de SP terug te komen: kijk, iemand, een leerkracht die € 50.000 per jaar verdient, die kan 2,5 ton lenen. Maar als je dan twee leraren bij elkaar hebt, twee startende leraren, die verdienen samen al te veel in deze verordening. Dus die kunnen dan net die nieuwbouwwoning, koopwoning, wel financieren met zijn tweeën. Misschien hebben ze ook wel een lening gehad tijdens hun studie, waardoor ze niet hun maximale hypotheek kunnen krijgen, maar doordat hun inkomen gezamenlijk te hoog is, vissen ze achter het net. Dus daarom denk ik dat dan zo'n 60/40-regeling beter is.
Maar ik begrijp dat u nog een punt eigenlijk wil toetsen, want volgens mij is het met die zestig veertigers hiermee voldoende getoetst. U kunt allemaal tellen en de koppeling wel concreet voorstellen. Wilt u dat? Dat is een concreet voorstel.
Voorstel om gewoon het huishoudinkomen op één lijn te zetten, dus geen onderscheid te maken tussen hoeveel personen er in het huishouden zitten. Maar kijk, gelet op de tijd, voorzitter, kunnen we ook gewoon amendementen opstellen en dat verspreiden via de nieuwsflits. Ik zie ook de collega's daar al zitten, dus dan hoeven we dit niet punt voor punt hier te bespreken. Oké.
Ja, nog eventjes daarop aanvullend. Kan dan kort worden uitgelegd wat het voor- of nadeel daarvan is? Dat we een beetje een beeld hebben waarom we dat zouden willen?
Nou, omdat je met het bedrag wat in de verordening staat bij een eenverdiener toch echt iets van € 100.000 spaargeld nodig hebt om de woning van € 405.000 te kunnen kopen. En ik vind het zelf arbitrair of mijn fractie vindt het arbitrair om een onderscheid te maken tussen gezinnen waar een kostwinner is of waar er meerdere kostwinnaars zijn.
Zo mee te nemen dat als u zegt daar toch een amendement op te maken wat in de tour ging op het amendement. Vragen als deze belangrijk zijn om mee te nemen voor de behandeling dan ook. Volgende week, hè, oké dank. 60 40 dus een verdeling is getoetst u kunt zelf koppen tellen. Toezegging is gedaan. U maakt een amendement. Zo ja doet dat zo snel als het kan, hè? Want de vergadering is natuurlijk al dichtbij, maar er is al wel meer over het onderwerp gesproken, dus het is niet allemaal helemaal nieuw. Dat gezegd hebbende is dan voldoende gepasseerd. Wat moet passeerde vanavond? Ja. Oké sluit ik nu deze vergadering en het onderwerp komt op de raadsvergadering van 8 juli. Dank.