Ronde Tafel over rv herbestemming resultaat jaarrekening

De fracties kunnen de eventuele vragen die ze aan de wethouder willen stellen over wat de heer Van Delft heeft ingebracht, misschien meenemen in hun eerste ronde van vragen over de jaarrekening. In het algemeen is dat een geschikt moment om de kwestie af te handelen. Dus laten we dat als eerste afwikkelen. Ja, oké. Dan geef ik nu het woord aan de wethouder, aangezien er geen vragen zijn voor een wethouder. Ik denk aan wethouder Catsburg en Van Dijk, nietwaar? Beide, maar in welke volgorde? Wethouder Catsburg zal beginnen.

Laten we beginnen. Ik wil ingaan op de vraag. Naar mijn mening is het in ieder geval zo dat de Raad bepaalde boekhoudkundige regels, opgelegd door de rijksoverheid, moet naleven. Daarin zit inderdaad het verschil tussen de twee situaties, en dit geldt niet alleen voor dit jaar. Ook in andere jaren zie je dat terug in de jaarrekening. Dus dat betreft de BV. Ik ken niet alle cijfers uit mijn hoofd, maar volgens mij was de egalisatiereserve voor de begrafenis op dit moment 5 miljoen en niet 1,5 miljoen. Maar dat zou ook heel goed te maken kunnen hebben met de overheidsbijdragen die nog niet van het overschot in de jaarrekening zijn afgetrokken. Dus misschien zit daar het verschil. Maar het lijkt me goed dat ik dat in ieder geval schriftelijk nog even verduidelijk, waar dat verschil dan precies in zit. En ja, dat zou ook kunnen betekenen dat er niet veel ruimte is om iets aan de tarieven te doen. Maar dat komt natuurlijk aan de orde bij de begrotingsbehandeling en het vaststellen van de tarieven. Ik denk dat er twee vragen zijn. Misschien kijk ik niet goed uit, maar volgens mij klopt het zo ongeveer. Ja, dankjewel.

We gaan verder met wethouder Van Dijk, begrijp ik.

Ja, op zich is er niet veel aan toe te voegen. Ik kon het bedrag van die 17 of 18 miljoen niet reproduceren. Wat ik toen vanuit de oudercommissie heb gezegd, is dat het overschot over 2022 natuurlijk 11,48 miljoen was. Inmiddels is duidelijk geworden, en de Raad is hierover ook een paar dagen geleden geïnformeerd, dat het nog wat meer is. Dat heeft te maken met de opvang van Oekraïners. We zitten nu op ruim 14 miljoen. En ja, dat is toen ook toegelicht. Het heeft vooral te maken met de ontvangst van bijdragen vanuit het rijk, waarover we vooral ook via de september- en decembercirculaire zijn geïnformeerd. Maar dat neemt niet weg dat u gelijk heeft dat er heel veel projecten zijn die trager dan beoogd tot stand zijn gekomen, en daar heb ik een overzicht van opgenomen. Dat is het overzicht met onderhanden werk. Dat geeft een goed beeld van het project en waar het om gaat. En ja, dat verklaart wel voor een deel het niet geringe overschot over het jaar 2022. Dat is onmiskenbaar. Nou, dat heeft ook weer allerlei redenen, die ook die avond toegelicht zijn. En ja, voor u was dat denk ik een bruggetje om te komen naar de financiële situatie rondom Bosrust. Daarvan gaf mijn collega net al aan dat wij gedwongen worden om het Besluit begroting en verantwoording te volgen. Dat zijn gewoon landelijk opgelegde, dwingende regels, dus daar kunnen we niets aan doen. Wij sturen op 100% kostendekkendheid. En dan krijg je deze situatie. Vervolgens is het een politieke keuze om van die 100% kostendekkendheid af te stappen op het moment dat je meer inkomsten genereert, wat nu de facto de situatie is. Daar heeft u ook gelijk in. Ja, je zou politiek gezien de keuze kunnen maken om daar iets mee te doen in je tarifering. Of je houdt vast aan de huidige situatie. Misschien ter aanvulling, dank u wel.

Ik kijk even rond: is er binnen de fractie nog behoefte aan Jan Bredius als nieuwe democraat? Ja.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik was bij dezelfde vergadering, de Ordit Vergadering, en op pagina 10 B van het accountantsverslag is daarnaar gevraagd. Daar staat die 18 miljoen. In het bijzonder is de vraag van deze kant gesteld: waar kan ik die 18 miljoen in ons jaarverslag terugvinden? Vervolgens ontstond er onduidelijkheid. Het leek erop dat er een aanpassing zou plaatsvinden, hetzij in het accountantsrapport, hetzij in de jaarrekening. Althans, zo heb ik dat begrepen. Dus aanvullend is de vraag: kan het college daar iets over zeggen? Hoe zit het nou precies? De accountant merkte op dat er een aanpassing zou plaatsvinden. Ik heb gezien dat er een aanpassing heeft plaatsgevonden in een memo, maar die 18 miljoen staat nog steeds in het conceptjaarverslag. Daarin staat nog meer, ook naar aanleiding van de opmerkingen van de inspreker, namelijk dat schaarste aan arbeidskrachten prioritering vraagt. Lagere lasten komen door krapte, zodat de geplande uitvoering stokt. En inderdaad, het betreft 70 projecten. Dat is toch een punt van zorg, dus ik zou die vraag willen stellen: wordt dit doorgeschoven? Ondervinden de inwoners daar nadeel van? Wat doet het college daaraan om dit te verbeteren? Arbeidskrachten, dat begrijp ik, dat wordt ook toegelicht. We hebben ook een bijeenkomst gehad met het hoofd personeelszaken, waarin de noodzaak is aangegeven, maar toch wil ik weten hoe het college daarin staat. Ja, want dan komen we bij die 18 miljoen. En zoals ik de accountant goed begrijp, heeft dat te maken met de tweede bestuursrapportage. Aanvankelijk was er een verlies van 1,4 miljoen geprognosticeerd. En als je dat allemaal bij elkaar optelt, kom je op een positief saldo van 18 miljoen, en daaraan koppelde de accountant een derde punt. Het voorspellend vermogen, daar lag dus het punt van zorg van de accountant. Als je kijkt naar het overzicht van 2019 tot 2022 op die pagina 10 B, dan zou dat inderdaad een punt van zorg kunnen zijn. Waar heeft het mee te maken? Welke verbeteringen gaat het college nemen om dat voorspellend vermogen toe te lichten? Die vraag is al eens gesteld, maar wordt nu nogmaals benadrukt door deze inspreker, dus ik pak de kans om dat toch nog even scherp neer te zetten.

Bij deze wil ik mijn dank uitspreken. Meneer Bredie is de nieuwe democratische wethouder van Zeist. Ja.

Ja, als het om die 18 miljoen gaat, dan hoop ik dat u zich nog herinnert dat de accountant u heeft gecomplimenteerd voor uw opmerkzaamheid. Dat was namelijk een foutje in het conceptverslag. Op dat moment was het nog een concept. De accountant heeft ook toegezegd dat dit gecorrigeerd zou worden, en dat is inmiddels ook gebeurd. Dus die 18 miljoen heeft nooit bestaan. Op dat moment zaten we nog in de fase waarin de accountant bezig was met de afronding, en dan heb je verschillende versies. In de versie die we toen hadden, klopte die 18 miljoen niet die avond, en ik zei dat net. Ook stond de teller op 11,48 miljoen inmiddels, en daar hebben we over geïnformeerd met een aparte brief, en dat heeft er verder niets mee te maken. Precies, door de accountant is geconstateerd dat de regeling voor Oekraïners leidt tot een aanvullend overschot, dus daarmee kom je van die 11,48 tot die ruim 14 miljoen, zoals we nu staan. Maar dat staat allemaal los van die 18 miljoen die abusievelijk op dat moment in de conceptrapportage stond. De accountant heeft dat die avond ook aangegeven. U bent gecomplimenteerd. Het is gecorrigeerd, dus die ruis zouden we hier niet aan moeten koppelen, denk ik. Het tweede punt dat u maakt, gaat over hetzelfde punt van meneer Van Delft. Ja, u zei dat er projecten zijn die niet zijn uitgevoerd. Nou, daar hebben we, zoals gezegd, een overzicht van opgenomen. Dat is het overzicht van onderhanden werk. Die projecten krijgen alsnog invulling, en dat is ook weer meegenomen in de bestuursrapportage. Wat betreft de overige jaren, hebben inwoners daar last van? Ja, daar is in algemene zin alleen 'ja' op te antwoorden, maar de mate waarin is natuurlijk per project verschillend. Dus dan zou u iets specifieker moeten zijn. En dan maakt u tenslotte nog het bruggetje, maar ik weet niet of dat nou een heel logisch bruggetje is naar de opmerking van de accountant over voorspelbaarheid. Daar is inderdaad bij de auditcommissie ook uitgebreid over gesproken. Daar gaat mijn naam over risicomanagement. En nou ja, goed, daar hebben we aangegeven hoe we dat op dit moment doen en hoe we dat van plan zijn te gaan doen de komende jaren. Ik heb daar niet uit opgemaakt dat de accountant zich daar grote zorgen over maakt, maar wel dat wij in een nogal onvoorspelbare omgeving zitten, die het steeds belangrijker maakt om risicomanagement de aandacht te geven die het verdient. En dat doen we dan ook in nauwe samenspraak met de raad overigens. Dat is het bijzondere onderwerp dat we in de auditcommissie met elkaar bespreken, zowel in de zin van concrete risico's die spelen, hoe we die wegen en hoe zich dat ontwikkelt, maar ook in de zin van de methodiek die je daarvoor met elkaar hanteert. Tot zover, voorzitter, dank u.

Dank u, wethouder. Ik zou willen beginnen met een eerste ronde, is dat goed? Dan krijgen we ook de verschillende vragen vanuit de fracties. Dat helpt ons, denk ik, allemaal verder. Dus, een eerste ronde. Ik stel voor dat we dat doen zoals gebruikelijk. Laten we proberen het te beperken tot misschien drie vragen. We zullen net zoveel rondes doen als nodig is. Wie van de fracties kan ik als eerste het woord geven? Laten we dat even inventariseren. Ja, GroenLinks heeft al veel vragen schriftelijk gesteld, maar ik ga ervan uit dat er nog een paar over zijn, misschien niet, meneer Van Nieuws. Dat is dan wanneer Van Nieuw staat, dat is Roel. Wie wil daarna? Dan zie ik mevrouw Ploeg. Help maar, Breddels. Ik zie D66. Ik zie Marco Huibers. Nou, dan hebben we al een beetje de lijst te pakken. Zullen we zo beginnen? Roel van Nieuwstadt, GroenLinks, dank u.

Dank u wel, voorzitter. Even een opmerking vooraf voor de technische ondersteuning: ik krijg vanuit mijn fractie een appje dat er geen link lijkt te zijn, of althans geen werkende link, naar de uitzending van deze vergadering. Maar het is...

Beschikbaar voor mensen die het hebben. Waar moet je heen?

Ik denk aan de leden van de Raad. Weet u dat niet? In ieder geval, raadslid nummer 10. Precies. Martine wordt bediend. Martine wordt goed bediend. Dank u, voorzitter, dan gaan we nu over naar het stellen van vragen. Er zijn al een paar vragen door de heer Bredie en de inspreker weggenomen, maar dat maakt het voor ons allemaal een stuk makkelijker, want het is hier 32 graden. Daar moeten we snel iets aan doen. Laten we nog even stilstaan bij de accountant. De accountant geeft op pagina 36 van het accountantsrapport 5 tips bij het voornemen van het college om klimaat en duurzaamheid in de begroting op te nemen. Kan het college enigszins indicatief aangeven welke acties daarbij horen en wat de geschatte kosten daarvan zijn? Want klimaat en duurzaamheid vinden wij belangrijk, zoals blijkt uit de jaarstukken. Voorzitter, ik ga ervan uit dat we elk een aantal vragen mogen stellen.

Op pagina 36 wordt melding gemaakt van de jeugdzorg, waar de problematiek minder complex lijkt, maar waar steeds meer jongeren zich melden met psychische klachten. Er wordt aangegeven dat het budget van het Centrum voor Geestelijke Gezondheid (CG) en het sociaal team in 2022 is overschreden en dat naar verwachting hun taken zullen toenemen als gevolg van de overname van drangzaken. Op dezelfde pagina wordt beloofd dat er in de kadernota een voorstel zal komen voor het groeiende aantal gebruikers van WMO huishoudelijke ondersteuning. Er rijst de vraag of er ook een voorstel komt voor het toenemende aantal gebruikers van jeugdhulp. Dit is dus mijn tweede vraag. En deze sla ik over, want die is al door iemand anders gesteld. In de jaarstukken, op pagina 61 en de volgende pagina's, gaat het over mobiliteit. Het valt op dat het programma bijna over de hele linie achterloopt op de planning. Er zijn verschillende redenen voor, maar daarover zullen we geen oordeel vellen. Ik zou echter graag een reflectie horen op het inhalen van de achterstand in de planning en de mogelijke financiële of risicovolle consequenties. Dat zijn mijn vragen, dank u wel.

Bedankt voor het spreken namens GroenLinks, Annet Ploeg, en namens de ChristenUnie en de SGP, van de Nieuwstraat.

Dank u wel, Voorzitter. Ik heb twee korte vragen over pagina 34. Daar staan twee grafieken over het verzuim van leerlingen. We spreken over 1000 leerlingen. Dan ben ik niet precies hoeveel leerlingen er in Zeist zijn, hè? Maar bij een uitgave van ongeveer 10.000, dan spreken we over zo'n 30. Kan het college een korte toelichting geven op het eerste geval van absoluut verzuim en in hoeverre deze leerlingen in beeld zijn? Ook ben ik benieuwd naar de leerlingen die continu verzuimen en welke acties daarop worden uitgezet. Hoe ziet dat eruit voor het komende jaar, en op pagina 39? Dan gaat het over eenzaamheid. We weten dat er voor de aanpak van eenzaamheid, vooral bij ouderen, een goed programma is opgezet. Dit programma betreft ook de eenzaamheid onder jongeren. Kan het college meer duidelijkheid geven over wat de resultaten zijn van de aanpak van eenzaamheid onder jongeren van het afgelopen jaar en welke acties er voor het komende jaar gepland staan? Dank u wel, Voorzitter.

Dank je, Annet Ploeg, woordvoerder van de ChristenUnie-SGP, en Wilma Breddels van de Partij van de Arbeid, dank.

Dank u, voorzitter. Ja, er is iets wat ik nog steeds niet begrijp. Misschien is het heel suf, maar wat ik graag zou willen inschatten, is in hoeverre we nu echt financiële risico's lopen. En dat gaat dan toch over de stabiliteit of de weerstandsratio? In hoeverre berekenen wij dat nu echt anders dan anderen? Kijk, die 7, of 19, 7,2 gedeeld door 7,6, dat begrijp ik allemaal wel, hè? Dan kom je op die deelfactoren uit, maar in welke relatie staat dat nu tot die 44,1 miljoen in Zeist en die 18,7 in Veenendaal? Terwijl dat, denk ik, gemeenten zijn die qua omvang ongeveer gelijk zijn aan Zeist, hoe moet ik dat dan zien? Want ja, aan de ene kant moeten we, denk ik, niet te benauwd zijn, maar aan de andere kant natuurlijk ook wel op safe spelen. Zo simpel is het ook. Dus ik zou dat heel graag willen weten.

De Partij van de Arbeid in Breda wil, net als D66, een fietsroute aanleggen.

Ja, dank u wel, voorzitter. Mijn eerste twee vragen zijn eigenlijk meer van algemene aard, want we hebben nu een college zitten dat voor de eerste keer een jaarrekening op deze manier behandelt, althans een deel van het college, laat ik het zo zeggen. Waar ik eigenlijk wel benieuwd naar ben, is hoe het college naar deze jaarrekening kijkt, natuurlijk vanuit een fris perspectief als college. Hoe wordt er dan bijvoorbeeld gekeken naar de begroting die het jaar daarvoor is vastgesteld, ten opzichte van de resultaten die nu voor ons liggen? En wat nemen we daaruit mee waarvan we zeggen: dat gaan we bij de begrotingsvaststelling voor de komende periode anders doen? Daar ben ik gewoon heel benieuwd naar. Zijn er al elementen uit te halen waarvan het college zegt: die nemen we al gelijk mee in de systematiek van de begroting voor 2024? Het andere punt is, als je kijkt naar de jaarrekening, ik bedoel, het is niet de bedoeling om politieke meningen te geven aan de tafel, maar ik wil toch wel zeggen dat ik heel blij ben met hoe die er nu voor staat. Want als je naar de jaarrekening van het verleden kijkt, zijn er altijd wel opmerkingen over te maken. Maar ik vind de systematiek van de vinkjes en de statussen van alle resultaten hartstikke goed, dus dat wil ik echt benadrukken. Wat mij betreft mag dat verder uitgewerkt worden. De vraag die ik daaraan wil toevoegen, met betrekking tot wat er nu gebeurt in deze begroting, is dat ik heel erg benieuwd ben - en we hebben daar in het verleden al wat eerder over gesproken - hoe we de maatschappelijke impact van beslissingen en investeringen die de gemeente doet meten. En hoe wordt dat vastgelegd, zodat dat later ook geëvalueerd kan worden in dit soort momenten waar we bij elkaar komen? En dat is eigenlijk mijn derde vraag aan het college: hoe meten we dat? Hoe leggen we dat vast en hoe kunnen we dat evalueren? Tot zover, voorzitter.

Dank u wel, Voorzitter. Ik heb drie vragen van mijn kant, nadat ik inderdaad ook eerst moet aanhaken bij de opmerking van de heer Boete van D66 over de leesbaarheid van de jaarstukken, want ik ondersteun dat van harte. Ten eerste, dit gaat terug naar de auditcommissie. In het verslag van de accountant hebben we als auditcommissie drie thema's aangeleverd waar de accountant extra aandacht aan zou gaan besteden. Een daarvan is de naleving van de AVG. De accountant heeft aangegeven dat zij daar geen oordeel over kon geven, niet kon vaststellen of we als gemeente op dit moment daadwerkelijk voldoen. Dat is toch even de vraag aan het college: zijn wij inderdaad compliant met de AVG? Lopen wij hier een risico, ja of nee? Ondanks dat de accountant dat nog niet heeft kunnen vaststellen en er iets gaande is. Mijn tweede vraag ziet op de belastingdruk. In het dashboard had ik bij de vorige rondetafelgesprekken over de begroting ook al een vraag gesteld, omdat die vrij fors is en blijft, lijkt het. Toen gaf de wethouder aan dat er een andere berekeningsmethodiek zou worden toegepast, waardoor die anders zou uitvallen. Gaan wij deze ontvangen? Zo ja, wanneer? Ik heb hem, meen ik, nog niet gezien, maar dat kan ook aan mij liggen. En ten derde, mijn laatste vraag op dit moment: als ik kijk naar paragraaf 7, lokale heffingen, bladzijde 159 van de jaarstukken, dan zie ik onder andere dat het voordeel van de OZB €283.000 is over 2022, en dat wordt eigenlijk veroorzaakt door een hogere waardeontwikkeling. Het zou je maar in de schoot geworpen worden, zou ik bijna willen zeggen, Voorzitter. Maar het is natuurlijk een mooi bedrag, en ik zie ook dat dat in principe terugvalt in de algemene middelen. De financiële afhandeling van dit verschil, of via paragraaf 10, zaten er in de jaarstukken, Voorzitter. Ik ben toch een beetje aan het zoeken naar een manier, zoals dat eigenlijk ook gebeurt met de afvalstoffenheffing en de rioolheffing en andere lokale lasten die onder de BV vallen, denk ik, als ik het goed begrepen heb. Is het denkbaar volgens de wethouder en ook werkbaar dat er een dergelijke egalisatiereserve zou worden opgetuigd voor de meerkosten van de OZB, die dan op enig moment ook terugvloeien naar de bewoners? Dat was het, Voorzitter. Dank u wel.

Dankjewel, Mark Huijben van D66. Ja, Jan Bredius is niet democratisch in Zeist. En dan kom ik bij Esther, Esther Kant en Jan Bredius, ja.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, ik blijf toch even kauwen op het antwoord van de portefeuillehouder financiën ten aanzien van pagina 10 bis. Als ik het goed zie, want daar staat toch echt een aanbeveling van de accountant die zegt dat, ondanks dat 2022 een bijzonder jaar was, we kunnen concluderen dat het voorspellend vermogen van de gemeente Zeist verbeterd kan worden. Ze doen ook een aanbeveling, dus het antwoord van de wethouder is wat dat betreft niet genoegzaam, als die daarnaar verwijst. "Hij," zegt de accountant, "we adviseren het college om ook tussentijds kritisch te kijken naar de meer incidentele tegenvallers, dus daar veel beter op te focussen." Zo begrijp ik het dan. En als je dat staatje eronder ziet, dan is dat ook begrijpelijk. Het tweede punt is dat ik ook complimenten wil uitdelen. Het gebeurt en dat gaat over beleidsindicatoren en de grafieken die daarbij horen. Je ziet in deze jaarstukken een hele reeks aan beleidsindicatoren. En dat is goed en fijn om te zien, omdat ze helder zijn op het gebied van de Jeugdwet en ook op het gebied van WMO. Ook goed om te zien is waar de dienstverlening nou precies zit en hoe het er in detail aan toe gaat, om dat waar te nemen, maar ook om de ombudsman aan het woord te laten. Voorzitter, dat als opmerking. We zien in het accountantsrapport op pagina 28 de verantwoordelijkheden van de raad en het college. Ik heb daar weinig van teruggezien, dus ik wilde daar toch een opmerking over maken. Ik wil een reactie van het college op dat punt horen, ook misschien wel over de verantwoordelijkheden die in de rechterkolom aan de orde komen, een rijtje van vijf punten. Hoe staat de gemeenteraad tegenover hoe het college dat wil verwoorden, of in ieder geval wil toepassen? Wat kunnen we daar tegemoet zien? En dan inderdaad, wat nou eens van A naar voren is gebracht, toch? Pagina 28, verslag nog steeds. Dat is een latere pagina. Daar staan de verantwoordelijkheden van het college en de verantwoordelijkheden van de raad. Ja, de vraag is: zijn die nieuw? Zijn die bekend? Is dat nieuw voor het college? Ik heb daar vragen over gesteld, ja. Tenslotte, omdat die aandacht ook wordt gevraagd in een conceptamendement. Dat is de vraag over de algemene reserves en de weerstandsratio. Hoe ziet het college die 44,1 miljoen aan de algemene reserve? Als je spreekt over de risico's, de risicosfeer, en is die niet, zoals ook door ik meen GroenLinks vanavond aan de orde is gesteld, dat het allemaal wel meevalt, dat je het in de range van de bedragen moet zien. Die weerstandsratio is inderdaad beneden wat we verwachten. Tegelijkertijd staat daar toch een fors bedrag aan algemene reserves tegenover. Kan het college dan tegelijkertijd toch ook iets zeggen over de risico's die nog een keer in de accountantsverklaring aan de orde komen? De risico's zijn op pagina 13a terug te vinden. Ja, kan het college daar nog op reflecteren? Dat zijn al vijf punten, vier vragen. Dankjewel.

Bedankt, Jan, omdat er een compliment in het midden zat, denk ik dat we het kunnen toestaan. Dat is Esthers kant van het verhaal. Zij is nu aan het woord.

Dank u wel, Voorzitter. Ik heb twee zeer specifieke vragen. Op pagina 103, regel 725, wordt vermeld dat als gevolg van een toegenomen WMO-vraag de kans bestaat dat budgetten worden overschreden, wat tot een tekort kan leiden. Hierbij wordt aangegeven dat de voorstelling vanuit 'sociaal in balans' nader wordt uitgewerkt tot een creatieve oplossing. Mijn vraag is of er al meer informatie beschikbaar is, zodat we een duidelijker beeld kunnen krijgen, aangezien dit onder de risico's valt. Vervolgens heb ik een vraag over pagina 100, regel 1117. Deze vraag heb ik vorig jaar ook gesteld en deze heeft betrekking op de risico's rondom ProRail. Er wordt gesproken over de afsluiting en dergelijke, maar is er inmiddels meer zekerheid te geven over deze kwestie? Dat is alles, dank u wel, Voorzitter.

Waar kan Esther nu zijn? Misschien bij de herhaling van die?

Verwijder de eerste of de tweede, vooral als het nog vroeg is.

De eerste was op pagina 103, regel 7, item 2.5. Als gevolg van de toegenomen WMO-vraag bestaat de kans dat budgetten worden overschreden, waardoor er een tekort ontstaat. Natuurlijk staat daar een reactie achter, en dan pak ik even het onderste gedeelte, want jullie zijn nogal actief, eigenlijk. De voorstellen vanuit het sociaal domein om in balans te komen, zijn we nader aan het uitwerken tot ruimte creërende oplossingen. Mijn vraag hierbij is: is hier al iets meer over bekend, zodat we het kunnen schrappen?

Oké, de andere punten zijn duidelijk, meneer Van Dijk. Goed, de Raad is voor nu voldoende geïnformeerd voor de eerste ronde. Dan ga ik nu kijken naar het college. Ik neem aan dat wethouder Van Dijk een beetje de verdeling doet, of misschien de aftrap neemt, of dat u mij helpt. En dan kijk ik even naar de Raad. We zitten in een klein gezelschap, dus laat het mij zien als u de behoefte heeft om in te gaan op een toelichting, bijvoorbeeld door middel van een interruptie. Want ik denk dat we dan sneller de onderwerpen kunnen afronden. Ik probeer alert te zijn en naar u te kijken om het gesprek te leiden. Wethouder Van Dijk, het woord is aan u.

Nu zal ik proberen zoveel mogelijk gras voor de voeten van de collega's weg te maaien, en dan zie ik wel waarop ik gecorrigeerd word. Als ik begin met GroenLinks, gewoon in de volgorde, dan denk ik dat dat door collega's Hoogstraten en Catsburg zal worden opgepakt, waar het gaat om klimaat en mobiliteit. In ieder geval, ik was vorig jaar niet helemaal zeker van jeugdzaken, want dat is typisch de portefeuille van Agio Wilting, en die zit in de raadzaal. Dus daar hebben we eigenlijk afgesproken dat als we er niet zelf uitkomen, we de vragen meenemen en daar schriftelijk op terugkomen, als dat akkoord is. Dat geldt ook voor de vraag van de ChristenUnie waar het gaat om het verzuim van leerlingen en, vrees ik, de eenzaamheid van jongeren. Ook denk ik, hè, oh, dat kun jij ook mooi, dus het eerste echt financiële punt komt bij u, mevrouw Breddels, denk ik. En dat gaat over hoe wij in Zeist die weerstandsratio berekenen, waarvan u zegt: "Nou, dat snap ik, want dat is een formule en je vult de getallen in en dan klopt het," en dat is ook zo. Maar als de vraag is: "Ja, waar komen die getallen vandaan? Uit welke variabelen bestaat die formule?" Een van de variabelen is dan het weerstandsvermogen. En hoe verhoudt zich dat tot de reserves die wij hebben in Zeist? En daar maakt u dan de vergelijking met een andere gemeente. Dat doen wij zelf ook, bewust, om te laten zien hoe alles zich in de tijd ontwikkelt, ook de weerstandsratio. Maar we vergelijken het ook met een aantal omliggende gemeenten. En ja, dan is in ieder geval te zeggen dat hier niet één formule voor is in de zin van welke ingrediënten je hanteert die bijvoorbeeld door BV wordt voorgeschreven. Dus hier zit beleidsruimte, noodgedwongen, want er zijn geen regels voor, vroeger helemaal niet, nu een klein beetje waar het gaat om de waardeclassificatie van wanneer je in de categorie 'voldoende' en 'goed' zit. Een paar jaar geleden was dat er ook niet, nu is dat er wel, maar zeker niet BV-gerelateerd. En ja, dat maakt dat we hier eigenlijk veel meer varen op onze eigen uitgangspunten, waarbij financiële behoedzaamheid een soort fundament is, een onderliggend uitgangspunt, waarbij we dat vervolgens, want dat is vrij abstract, hebben vertaald naar de nota stabiliteitscriteria die we een paar jaar geleden met de raad hebben vastgesteld. En ja, voor ons is dat dan vervolgens de leidraad om op heel veel parameters die daarin zijn opgenomen periodiek te laten zien hoe al die parameters zich in de tijd ontwikkelen en, zoals gezegd, ook ten opzichte van vergelijkbare gemeenten in de regio. Maar er zijn wel verschillen, want die gemeenten in de omgeving hanteren een andere definitie van die formule en wat je kunt doen. Wat een aantal gemeenten doen, en dat constateert u terecht, De Bilt is daar bijvoorbeeld ook een voorbeeld van, die nemen gewoon de reserve die zij hebben in algemene zin als basis. En kijken daarnaast naar hun risico's en komen dan tot een bepaald kengetal. Dat doen wij niet, dus wij zonderen in feite een deel van ons vermogen van onze reserves af en dat noemen we weerstandsvermogen, en dat is anders dan de algemene reserve, want we hebben daarnaast een algemene reserve. We doen nog wat meer dingen, hè? We hebben ook een bedrag per inwoner, bijvoorbeeld, dat we in zekere zin hebben opgenomen in die nota stabiliteitscriteria. En dat is niet alleen iets wat je in het document opneemt, maar we gebruiken dat ook voor de resultaatbestemming. Dus op het moment dat een bepaalde waarde onder het niveau zit waarvan we met elkaar hebben gezegd: "Ja, dat is de streefwaarde," dan doen wij in het raadsvoorstel, in het voorstel voor de resultaatbestemming, een voorstel om het weer op het niveau van die streefwaarde te brengen. Nou, dat zie je bij die €600 terug. Dat zie je ook bij het weerstandsvermogen terug, dat we dat geleidelijk aan de komende jaren weer optillen naar dat niveau, naar die waarde van 1.2. Ja, dat betekent dat je geld nodig hebt om tot die waardes te komen. Maar wij doen dat kort en goed wel op basis van uitgangspunten die we nu hanteren, dus wij zonderen een deel van onze reserves af en dat noemen we weerstandsvermogen. Dat is de teller of de noemer in de formule en dat zou je anders kunnen doen en dan kom je ergens anders op uit. Maakt dat heel veel uit? Nogmaals, het is niet BV-gerelateerd, daar kijkt niemand naar. Ook de accountant vindt er niet heel veel van, zoals u hebt gemerkt. Maar ja, er zit wel beleidsruimte om het heel anders te presenteren en vanuit dat onderliggende besef van financiële behoedzaamheid doen we het op deze manier, gekoppeld ook aan besluitvorming door de raad over die nota stabiliteitscriteria.

Ja, mag ik nog iets vragen wat mij verbaast? De gemeenten berekenen die weerstandscapaciteit allemaal op een andere manier, maar we willen toch allemaal één uitgangspunt hebben, of liever meer. Maar is het dan niet merkwaardig? Ja, ik zie knikken, dus dat begrijp ik eigenlijk gewoon niet.

Misschien vergelijkt ze nu sowieso al appels met peren.

Daar heeft u zonder meer gelijk in, want als er niet genormeerd is, oftewel als niet vaststaat hoe je het moet berekenen, en dat is niet genormeerd, dan kun je dat behoedzaam doen of minder behoedzaam. Ja, dat is uiteindelijk een politieke keuze. En dan zie je ook wel dat dat iets zegt, hè? Betrouwbaarheid is altijd zo'n strijdpunt over voorspelbaarheid, omdat de accountant daarop doelt. De accountant geeft ook wel aan dat er behoefte is aan meer voorspelbaarheid. Ja, op het moment dat je voor behoedzaamheid kiest, creëer je in feite je eigen voorspelbaarheid. Doe je dat op een andere, minder behoedzame manier, dan creëer je, met andere woorden, je eigen onvoorspelbaarheid. Maar het zijn appels en peren, bananen, hoe je het ook wilt noemen. Dat klopt, want je bepaalt in feite zelf welke ingrediënten je in die formule gooit, en wij zouden dat kunnen doen door onze algemene reserve als basis te nemen in de formule. Ja, dan denk ik dat wij zomaar meer dan uitstekend zouden scoren.

Ik kan me inderdaad nog herinneren dat ik vorig jaar bij de audit was waar jij niet bij was. De accountant zei toen dat als wij het op dezelfde manier zouden berekenen als andere gemeenten, we dan wel op 5 of 6 zouden uitkomen.

Dank u, mevrouw Brands. We gaan verder. Wethouder Van Dijk, dan.

Dan de vraag van D66. Dat zijn lastige vragen, want we kijken naar de begroting en naar het resultaat op de jaarrekening, en het college zit er een jaar. Hoe kijkt u daarnaar? Welke lessen trekt u daaruit? Nou ja, ik denk dat we daarover met elkaar wat reflectie nodig hebben, en dat hebben we nog niet gehad. Dus daar denk ik dat we op een gepast moment, bijvoorbeeld bij het debat, en dat is al vrij snel, op terug gaan komen. Wat ik wel zou willen zeggen, is dat als het gaat om die voorspelbaarheid, we toch nog een keer moeten benadrukken dat we hebben gezien dat er een aantal dingen in de begroting zaten. Bijvoorbeeld de ICT-middelen, waarvan we zien dat er een golfbeweging in zit. Ik zou bijna zeggen, net als bij de begraafplaats, dat een egalisatiereserve daarvoor een manier kan zijn om tot meer voorspelbaarheid te komen. Voorspelbaarheid is prettig voor het college en de raad, maar vaak ook voor inwoners. In de zin van tarieven kun je een egalisatiereserve ook gebruiken om tarieven voorspelbaar te maken. Dan ben ik bijna bij het punt van de VVD over de OZB aangeland. Maar dat is wel een manier om die voorspelbaarheid te vergroten. Daar vroeg ik naar: een hele concrete les die we over het afgelopen jaar hebben getrokken. Dank voor de waardering voor de vorm waarin we de jaarrekening presenteren. Ook de VVD noemde dat, maar ook daar stuit je op iets lastigs. Een vraag van: oké, je hebt zaken die te meten, te monitoren, SMART te maken zijn, maar er zijn ook dingen die gaan over maatschappelijke impact. Hoe doe je dat dan? Dat is ook iets waar we met bijvoorbeeld het programma Sociaal in Balans tegenaan lopen. Daar zit een component monitoring in, en daar proberen we de raad ook zo goed mogelijk in mee te nemen. En dat is denk ik dan ook bijna het antwoord: dat je dat eigenlijk gewoon in dialoog met elkaar moet doen, in ieder geval in de politiek, maar misschien wel met de samenleving als volgende stap. Want hoe bepaal je maatschappelijke impact? Ja, in dialoog uiteindelijk, want je hebt context en verschillende perspectieven nodig. Nou, daar gaan we een stap mee verder, en u weet, ik ben erg blij met de motie die op de laatste dag raadsbreed is aangenomen om vanuit de raad dicht betrokken te raken bij dat programma Sociale Balans, en dat heeft precies ook daarmee te maken. En dat is wel lastiger dan de smileys en de vinkjes die er nu staan, maar ik denk uiteindelijk wel waardevoller om daarover met elkaar het gesprek aan te gaan.

Hartelijk dank voor het heldere antwoord. Ik begrijp dat het lastig is, en dat is waarschijnlijk ook de reden waarom dit onderwerp vaker terugkomt. Het is immers een belangrijk element waarbij we willen weten hoeveel toetsen er zijn en of we op de juiste weg zijn met bepaalde zaken. Het enige punt waar ik op terug zou kunnen komen, is misschien tijdens het debat. Volgende week zouden we kunnen kiezen om ermee te starten, door bijvoorbeeld te benoemen wat wel mogelijk is en dit toe te voegen aan de uitleg over wat niet kan, om te verduidelijken waarom het lastig is en niet lukt vanuit die benadering. Maar nogmaals, helder antwoord, dus dank daarvoor. Graag gedaan.

Terugkijkend op het debat, wil ik nogmaals ingaan op de VVD. Er was onder andere een vraag, nietwaar? De accountant is verzocht om een aantal zaken te onderzoeken. Er zijn verschillende aandachtspunten aangedragen door de Raad, waaronder de AVG, waar we het al even over hadden. Ik kan me niet meer precies herinneren wat ik destijds in de auditcommissie hierover heb gezegd. Maar als uw vraag is of het goed gaat met de AVG in Zeist, dan denk ik dat de accountant daar uiteindelijk wel op terugkomt. Hij heeft alleen meer tijd nodig om alle informatie te verzamelen en te analyseren, en ik verwacht dat hij er in september alsnog op terugkomt. Maar ja, als college hebben we natuurlijk ook andere manieren dan de accountant om een oordeel hierover te krijgen, bijvoorbeeld via een externe functionaris voor gegevensbescherming die ons specifiek hierover bevraagt en ook onafhankelijk toetst. Deze functionaris werkt voor meerdere gemeentes en heeft daardoor ook een beeld van hoe het er in andere delen van het land aan toe gaat op dit gebied. Vorige week heb ik een gesprek gehad met de functionaris voor gegevensbescherming. Dat is routine; elk jaar maakt hij een rapport en dan bespreken we dat. Hij werkt met rapportcijfers, dus in die zin leidt dat tot een heel concreet antwoord op uw vraag. We hebben een 7 ontvangen en terwijl ik dat zeg, twijfel ik of ik dat al aan de collega's heb gemeld. Ik geloof van niet, dus mijn excuses daarvoor. Hij gaf niet alleen een rapportcijfer, maar deed ook aanbevelingen. Als we die serieus nemen, is er duidelijk potentieel om te groeien. Het was eigenlijk een heel positief gesprek en dat is een compliment voor de hele organisatie, want dit is hun dagelijkse werk. Maar goed, u kent de materie. Het gaat over alle processen en werkvelden; overal komen we privacyvraagstukken tegen en daarop toetst hij, niet op vinkjes, maar vooral of het in de cultuur van de organisatie zit om elkaar te bevragen, of het management actief contact zoekt met de functionaris voor gegevensbescherming bij dilemma's en of de adviezen die gegeven worden, worden opgevolgd. Het zit in al die dingen, dus het is best bewerkelijk. Als je een 7 krijgt, dan doet de organisatie het in die zin ronduit goed. Dus wat betreft de AVG, ja, ik zei inderdaad iets in de oudercommissie over de ontwikkelingen in de komende jaren wat betreft de belastingdruk. Die ligt momenteel ver boven de streefwaarden. De signaalwaarden van 120 worden overschreden, terwijl de streefwaarde rond de 105 ligt. Ik verwees toen naar de COELO. COELO is een kennisinstituut op het gebied van gemeentelijke financiën, onderdeel van de Faculteit Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij maken elk jaar een atlas. In de atlas van 2022 zie je voor Zeist een ontwikkeling waarbij die signaalwaarde naar beneden gaat en voor 2023 is dat nog meer het geval. Ik heb die atlas nu nog niet, maar zodra we die hebben, zullen we die zeker delen. Mijn punt was om aan te tonen dat de trend neerwaarts is. Dus dat betreft de belastingdruk. Ja, en dan was er nog de kwestie van maart.

Voortdurende hoop. Is die Atlas ook gewoon informatief te vinden op de website? Ik probeer al een tijdje door te klikken, maar kennelijk is de website in onderhoud, want ik word naar een zwarte pagina doorgeleid. Maar is dat iets wat u als gemeente ontvangt naar aanleiding van een verzoek daartoe, of is het gewoon openbaar? Ja, ja.

Ja, vorig jaar stond hij in ieder geval gewoon openbaar op de site. Het kan zijn dat dit in fases gaat. Ik dacht dat het op dit moment nog niet zo was, maar we gaan er nog een keer achteraan en laten het in ieder geval zo snel mogelijk weten als het beschikbaar is op de site. Ja, en de laatste vraag ging over het feit dat we in 2022 een overschot zien op de inkomsten uit de OZB. Dat klopt, en dat zou zomaar weer kunnen gebeuren. Je doet een raming in de begroting en uiteindelijk zijn er altijd verschillen. Op dit moment vloeien die overschotten naar de algemene middelen, en dat zou inderdaad anders kunnen. Net als dat we dat met sommige andere inkomstenbronnen doen. Bij afvalstoffen en riool hebben we een egalisatiereserve; dat zou je met de OZB ook kunnen doen. Het is zeker denkbaar en een politieke keuze. Wat betreft de mogelijkheden voor verbetering van de voorspelbaarheid: een van de dingen waar de accountant met name op doelt, is om de frequentie te verhogen waarmee je met de raad het gesprek voert over de risico's die je ziet, met name de grote risico's, en ook over de beheersmaatregelen die je zou kunnen treffen. Risico is een kans die zich zou kunnen voordoen, maar dat betekent ook dat je tijdig kunt nadenken over de maatregelen die je zou kunnen nemen en het moment waarop je die maatregelen neemt. Dat is een politieke keuze en daarvoor moet je met elkaar in gesprek. Dus daar zit ruimte voor het vergroten van de voorspelbaarheid. Dat betekent wel dat wij als college, dat is ook de oproep van de accountant, frequent de raad moeten informeren over de voortgang van de risico's. Dat nemen we ter harte en dat doen we via de auditcommissie, voor in ieder geval het gesprek daarover. En daarnaast natuurlijk via de reguliere P&C-cyclus, zoals we dat vanavond ook doen. Dan zijn er nog een aantal andere zaken waarmee we de voorspelbaarheid kunnen verbeteren. Ik noemde er net al een: op het gebied van de ICT-egalisatiereserve. Dan is uw vraag over pagina 28 van de accountantsrapportage over fraude, of dat een nieuw thema is voor de gemeente of niet. Gelukkig niet, zou ik zeggen, zeker niet. Aan de andere kant is het niet zo dat de accountant dat voor niets noemt. In algemene zin zie je wel dat er op veel beleidsterreinen, maar zeker ook in het sociaal domein, aanleiding is om dat thema aandacht te geven. En dat nemen we ook ter harte. Bijvoorbeeld waar het gaat om het programma Sociaal en Balans, wat nu drie lijnen kent. Daar zal een vierde lijn aan toegevoegd worden, die met name gaat over keuzes die we naar alle waarschijnlijkheid zullen moeten maken. En dat sluit ik een beetje aan bij de vraag van de ChristenUnie. Maar daar komt ook een vijfde lijn die, hoewel formeel geen onderdeel van het programma, want ik breng hem in de lijn onder, gaat precies hierover. We hebben natuurlijk te maken gehad afgelopen jaar met een serieuze casus in het zorgdomein, waar we natuurlijk het een en ander van leren. We willen graag voorkomen dat we de casus zich vaker gaan voordoen. Dat zullen we nooit helemaal kunnen voorkomen, maar we moeten wel voorkomen dat de lessen die we hebben geleerd uit deze casus er uiteindelijk toe leiden dat we een volgende keer te laat constateren dat we met een vergelijkbare situatie te maken hebben. Dus op dat gebied scherpen we het beleid aan en daar nemen we de raad in mee, en ik vermoed dat we dat zullen doen onder de noemer Sociale Balans. Ook al is het formeel dus geen onderdeel van dat programma, maar inhoudelijk zit het er heel dicht tegenaan. En dan tenslotte, u vroeg over pagina 13 de risico's. De vraag is of wij dat herkennen of dat we het anders wegen. De accountant benoemt een aantal risico's en die herkennen we zeker. We doen dat zelf ook. Dat heeft u ook gezien dat we een top 10 van risico's hebben, en dat doen we ieder jaar. Top 10 in de zin van euro's, als je corrigeert voor kans en impact, en dat lijkt erg op elkaar. Dat is ook logisch. Hoe dat gesprek over gaat met de accountant, maar ook met de raad, maar het is zeker zo dat we deze risico's herkennen. Dan zijn we nu bij uw vraag over de Sociale Balans, denk ik, waar mijn collega op zal ingaan. Daarnaast vroeg u over de afsluiting van het spoor. Dat is interessant. Vorige week hebben we het participatietraject op dat gebied gehad, dat een lange aanloop heeft gehad omdat we de inwoners goed willen meenemen in wat de afsluiting van het spoor voor hen en de ondernemers in Den Dolder betekent. Er was een webinar georganiseerd, druk bezocht, en daarna in de Maria Christina Kerk een bijeenkomst. Er is dus ook een verslag van de participatie en dat is gebaseerd op een voorstel dat we nu doen, dat in drieën uiteenvalt: de noordkant, dus kruising Tijdenlaan, de zuidkant waar we een koppeling naar de Dolderseweg en het centrum zelf nodig hebben. Op alle drie de punten ligt er een redelijk concreet voorstel en daar kunnen de inwoners van Den Dolder, en iedereen in feite, op dit moment nog iets van vinden. Daarna hebben we een definitieve versie die voor het reces, dus binnen een paar weken, naar het college gaat. Daar nemen we een besluit over, zowel over de afsluiting van de participatie als over de inhoud van het voorstel dat de participatie heeft opgeleverd. En dan hebben we in september of eind augustus, ik weet het niet precies, maar binnen die tijdlijn een sessie met de raad. Die is al gepland door de griffie en dat hebben we een paar maanden geleden ook gehad. Dat gaat over dit project, de voortgang, maar het gaat ook over de Willem Arntsz Hoeve, want die twee dingen raken elkaar. Dat is dan in feite de opmaat naar besluitvorming door de raad en die is nu voorzien in oktober. Er is dan ook een raadsvoorstel over dit onderwerp. En ja, als de vraag is of we het spoor gaan afsluiten: ja, we gaan het spoor zeker afsluiten. Dat is een besluit van de raad, dus dat is ook een uitgangspunt voor de participatie. Volgens mij heb ik nu alles behandeld.

Ik zal de tekst grammaticaal correct maken: "Of ik Esther aanvullend aan haar kant kan steunen op dit punt, en dan kunnen we naar de andere wethouders gaan, Esther."

Dank u wel, voorzitter. Nee, de vraag is ook of wij nog risico lopen op een claim, of dat we echt moeten afwachten tot oktober, of dat we dat nu al kunnen uitsluiten.

Nou, dat is voornamelijk gekoppeld aan het besluit, hè? De Raad heeft immers al een besluit genomen. Dat was het startpunt voor de participatie om het spoor af te sluiten, op het moment dat de Raad alsnog zou besluiten om dat anders te zien, kom je in de situatie waar u op doelt. Op dit moment is er geen aanleiding om aan te nemen dat zo'n claim denkbaar is; we zitten nog steeds op het spoor. Het spoor waarover? Daar was echt niet over nagedacht, maar nee, dus wij volgen gewoon het Raadsbesluit wat dat betreft. En ja, zolang dat het geval is en ook uit de participatie, voor de goede orde, geen andere koers komt, gaat het meer over de invulling en het mitigeren van de effecten die ontstaan op het moment dat het spoor afgesloten wordt, dan dat de fundamentele vraag of we het spoor wel of niet afsluiten ter discussie staat. Op dit moment...

Deze zin is grammaticaal incorrect en lijkt een aantal fouten te bevatten. Het lijkt erop dat de zin een naam bevat ("Hannie van Kippersluis") en mogelijk verwijst naar een punt van belang voor een voorzitter. Een grammaticaal correcte versie van de zin zou kunnen zijn: "Dit punt is van belang voor voorzitter Hannie van Kippersluis."

Voorzitter, sta mij toe dat ik even een stap terug doe, want het ging even heel snel. De laatste beantwoording van collega Huibers heeft mij enigszins in verwarring gebracht over de belastingdruk die boven de signaalwaarde is uitgekomen. Normaal gesproken gaat het college in gesprek met de raad. Nu hoor ik iets over 'het loopt de komende jaren wel weer af', en ik hoor ook het vermelden van een atlas. Betekent dit dat u deze hele discussie of dialoog met de raad niet voortzet? Komt dat in de plaats daarvan? Want ik had begrepen dat het wel zou gebeuren, dus ik ben enigszins in verwarring.

Excuses voor het veroorzaken van verwarring, want dat was niet de bedoeling. We zitten inderdaad boven de signaalwaarde van 105, wat betekent dat er alle aanleiding is om een gesprek te hebben met de Raad. Dat zullen we doen via de oudercommissie en tijdens de auditcommissie is afgesproken dat we dit in september zullen doen, als ik het goed heb. Maar in ieder geval staat het op de agenda voor de eerstvolgende auditcommissie na de zomer. Ik bedoelde het meer als een nuance. Het is niet zo dat we van 105 naar 120 gaan en dat er nog veel meer bij komt. Ja, dat hangt af van wat u als Raad besluit over bijvoorbeeld de kadernota en hoe dat zich de komende jaren gaat ontwikkelen, maar dat spreekt voor zich. We gaan dus het gesprek aan, maar wel binnen de context en met de nuance dat de Atlas een beeld schetst van hoe het, zeg maar, vanuit het huidige beleid zich de komende jaren gaat ontwikkelen. Ik denk dat het belangrijk is dat voor de oudercommissie de Atlas 23 van het COELO met de Raad gedeeld kan worden. En dat zal ook zeker lukken.

Dank u. We gaan nu tussendoor naar een andere wethouder. Er worden al wat voorschotten genomen op het besluitvormingsmoment in het najaar. Voor wie in de Raad nog dacht dat alleen de maand juni een hele drukke maand is, is de boodschap: rust goed uit in het reces. Want ik denk dat het een heel druk najaar wordt, gewoon als je kijkt naar wat er allemaal in de pijplijn zit. Dus houd daar rekening mee. Gaan we nu naar wethouder Hoogstraat? Ja, Laura.

Hoogstraat, ja, dank u wel, Voorzitter. Ik zal het zo goed mogelijk doen als het gaat om de vraag van mijn collega Welten. Wij hebben een antwoord gegeven over jeugdzorg, leerlingenverzuim en andere zaken, en indien nodig vullen we dat schriftelijk aan. De vraag van GroenLinks gaat eigenlijk over de overschrijding van het budget bij het Centrum voor Gezondheid, en daar wordt aangegeven dat er een toename is. Hé, je ziet inderdaad een toename in de intramurale zorg, maar de ambulante zorg zie je stijgen. Dat komt door een overdracht van taken en ja, je ziet het eigenlijk stijgen, en er wordt gezegd dat bij de huishoudelijke ondersteuning, zoals voorgesteld in de kadernota, er een stijging is. Door de vergrijzing neemt het aantal gebruikers van huishoudelijke ondersteuning bij de WMO toe, dus daar gaan we ook op begroten. Moeten we dat niet ook voor de jeugdzorg doen? Zo interpreteer ik de vraag. Nou, ik hoop het niet en eigenlijk moeten we dat ook niet willen, want uiteindelijk willen we gewoon minder jeugd in de jeugdzorg hebben. En anticiperen op een groeiend aantal jongeren in de jeugdzorg zou ik zelf jammer vinden, want daarmee lijkt het alsof we het opgeven, terwijl we juist heel hard werken om inzicht te krijgen, het meetbaar te maken en de monitoring goed vorm te geven. Daarnaast staat in de kadernota het project 'Samen in balans' beschreven. Daar voegen we eigenlijk een vierde project aan toe, waarbij we goed gaan kijken hoe we meer grip kunnen krijgen en de meetbare monitoring kunnen verbeteren om dan in te zoomen op wat echt beïnvloedbaar is en wat niet. Bij de jeugdzorg zijn er nog wel opties die we kunnen toepassen. Bijvoorbeeld, veel jongeren krijgen individuele therapie. Zou het niet beter zijn om groepstherapie te doen? Dat is enerzijds kostenbesparend, maar anderzijds soms ook gewoon beter voor die jongeren. Dus we moeten kijken of we de noodzakelijke zorg op een andere manier kunnen organiseren met een win-winsituatie. Dat moet naar voren komen in dat project, en zo is het ook in de regionale jeugdagenda die we hebben opgesteld. We moeten goed kijken naar wat we doen en steeds weer een stap verder brengen. De zorg dichterbij brengen op logische plekken en op zo'n manier vormgeven dat het preventief werkt, maar uiteindelijk ook minder dure ambulancezorg nodig is. Gaan we het daarmee helemaal oplossen? Nee, dat niet, want er zijn natuurlijk factoren in het hele netwerk van jeugdzorg die vastlopen, waaronder in de jeugdbescherming, en dat komt wel bij het Centrum voor Gezondheid terecht en daar hebben ze mee te maken. Maar goed, laten we dan wel bekijken hoe we dat op de beste manier kunnen vormgeven.

GroenLinks. Ja, aanvullend probeer ik het wel enigszins te vereenvoudigen. Betekent dit dat, als wij geen uitgebreide wijzigingen in het bestaande systeem doorvoeren, CG en SD dan volgend jaar opnieuw met een overschrijding te maken krijgen?

Nu, in die zin dat het altijd kan, want er is ook een groot deel dat niet beïnvloedbaar is, dus het zit ook in de grilligheid ervan. Of je krijgt één of twee gezinnen met zeer complexe vragen en daarmee zie je ook plotseling een grote stijging, wel, nou ja, er. Het zou kunnen, maar het zou ook... Ja, als de preventieve programma's goed gaan werken, zou er een vermindering kunnen zijn. Maar ja, op dit moment zijn er gewoon nog veel jongeren die aanspraak maken op jeugdzorg. Voor de echte details kan ik dat eventueel nog schriftelijk extra toezenden. Ja, oké dus. Dan was er de vraag van de ChristenUnie: we zien die twee grafieken van het leerlingenverzuim, absoluut verzuim en eigenlijk, welke acties worden daarop ondernomen? Er is altijd in het najaar een rapportage van, dat is dan na het schooljaar. Dus in het najaar krijgen we de rapportage van het leerlingenverzuim van 2022 tot 2023, daar staan alle details beter in. Ik kan wel wat inzicht geven in hoe dat leerlingenverzuim en hoe de leerplicht werkt. Zij krijgen, zeg maar, de meldingen van het verzuim en wat bijzonder is bij onze leerplicht, is dat ze altijd in gesprek gaan met de gezinnen en met de leerlingen en ook vanuit een hulpverlenersperspectief de situatie benaderen. Soms doen ze echt veel meer dan in andere steden. Leerplicht doet waarom het echt veel net iets hoger is dan het landelijk gemiddelde. Dat kan zijn omdat we veel jeugdzorginstellingen hebben, maar ook bijvoorbeeld rondom de Oekraïners of de vluchtelingen. Daar is best wel een hoog verzuim en dat kun je je ook wel voorstellen. Soms is het gewoon cultuur en soms is het ook gewoon... Ja, doordat er van alles is waardoor leerlingen niet naar school gaan of kunnen. Om de echte details daarvan te geven, dat kan schriftelijk toegezonden worden. Weet ook dat we ieder jaar dus in het najaar die rapportages hebben. Is dat voldoende zo? En dan hebben we de eenzaamheid. Ja, we hebben natuurlijk de hele aanpak voor ouderen en de huisbezoeken gehad. We hebben daar ook voor jongeren aandacht aan besteed. Dat was binnen het NPO, dus extra aandacht voor jongeren en eenzaamheid. We hadden het programma Join Us. Ja, dat werkte niet, dus daar stoppen we mee. We hebben wel in de nieuwe agenda gezegd: oké, we doen niet alle huisbezoeken meer, dus alle 75-plussers, maar vooral de alleenstaande ouderen en naar life events, hè? Dus als je ziet dat er ergens een overlijden is of een scheiding of iets dergelijks, dan wordt er ook proactief op afgegaan. Van, hé, dit is het moment waarop mensen eenzaam kunnen worden. Daarnaast hebben we als aandachtspunt dus de jongeren wederom, om dan toch te kijken of er andere programma's zijn die we daarop kunnen inzetten. Dat gaat in samenwerking met Meer aan de Omnium en nog een organisatie. Ook dat zou ik schriftelijk nog kunnen nazenden, welke organisatie dat is. Maar het is wel een speerpunt voor 2023 om daar werk van te maken. Nou, moet ik even rustig lezen. Ja, mooie vraag eigenlijk van D66: hoe kijk je naar de jaarrekening en wat hebben de begroting afgelopen... Ja, ik denk dat juist nu we die eerste monitor hebben en die factsheet, dat we nu echt gaan sturen, dus dat is wel het mooie eraan. Met daarbij natuurlijk meteen het voorstel om binnen de Wmo, ja, die vergrijzing, die hebben we toch en iedere keer zitten we bij de beroeps alles weer op te plussen. Dus we nemen nu dat systeem, is eigenlijk het voorstel om toch die groei gewoon mee te nemen in de begroting. Het is een behoorlijk forse groei en ook wel een uitdaging om, oké, dat groeit misschien, maar misschien kunnen we ook daar slimmere dingen gaan doen om toch minder zorg anders in te richten, zodat er toch nog een daling van kosten te zien is. Maar goed, er moet wel zeker met de feiten en met elkaar echt het gesprek gevoerd worden van: ja, wat betekent het als je ergens iets minder doet en hoe vang je dat dan op? Want het is niet dat we iets niet doen, maar we doen het gewoon anders. Daar gaat eigenlijk die werkwijze moeten we ook met betrekking tot de Wmo-zorg gaan doen. Ja, ik type nog de vraag van, zij is punt nu. Op bladzijde 103 staat eigenlijk dat het risico toegenomen is, Wmo-vraag ja, dat is eigenlijk waar ik net ook een beetje op doelde. Met Sociaal in Balans zijn we daar natuurlijk mee aan de slag. We hebben nu die sociale basis, hebben we aan het begin van het jaar vastgesteld, hè? Dus alle vrijwilligers en alle organisaties die met elkaar samenwerken en die echt wat preventiefs doen, aansluiten op de professionele zorg, die eerste lijn. Het ondersteunen van de huisartsen en de toegang goed regelen, dus daar zit dat allemaal in. Die uitvoeringsprogramma gaan we nu met elkaar opstellen. We kijken ook een beetje naar het subsidiekader. Dat doen we dus ook samen weer met organisaties. Praat mee, er komt een soort adviesgroep in om te kijken van: ja, wat vragen we nu aan organisaties en hoe kunnen we stimuleren dat er samenwerking ontstaat en een beweging ontstaat die goed aansluit op die zorg? En die eerste lijn en dus vormgeving van de Noorderlijn, zoals dat heet, en het tenslotte dus ook echt inzichtelijk maken met die monitor. Van: ja, hoe ziet dat er dan uit? En kunnen we ook de gewenste beweging die we willen zien, kunnen we die ook monitoren en komt die ook naar voren? En tenslotte dus het vierde deel, daar ook gewoon wat nauwkeuriger naar kijken in de zin van: oké, we doen nu dit, kunnen we dat op een andere manier slimmer doen of hebben we heel veel aandacht voor een manier van werken waarvan je zegt: ja, het is misschien wel heel winstgevend voor de mensen, maar als je bijvoorbeeld de administratiedruk bekijkt, soms zijn we zo met administratie bezig omdat we bang zijn dat er misbruik van wordt gemaakt. Ja, als we dat loslaten, wat zou er dan gebeuren, bij wijze van spreken? Dus ook dat soort... Nou ja, minder vanuit wantrouwen werken en meer vanuit vertrouwen, zonder naïef te worden, maar dat gewoon goed inzichtelijk maken. Volgens mij is dit wel de...

Zal ik hem toch even onderbreken? Ja, hier staat ook aangegeven dat de kans 70% is. Kunnen we hieruit concluderen dat dit percentage naar beneden bijgesteld gaat worden? Gaat het omlaag, nietwaar? Laten we zeggen dat er nog ruimte is voor aanpassing. Als dat zo is, zou er dan een tijdsindicatie gegeven kunnen worden? Ik bedoel, nu staat het op 70%, maar we kunnen misschien al wel voorspellen dat het over een bepaalde tijd bijvoorbeeld 30% of zelfs 0% zal zijn.

Nul. Dat is sowieso het uitgangspunt. Ik denk dat het realistischer maken van de verwachtingen en het goed kunnen volgen van de groei ons in staat stelt om daar beter op te sturen. Want op dit moment baseren we een begroting eigenlijk op het voorgaande jaar, terwijl we weten dat er een stijging is. Vergrijzing, hè? Dus we krijgen daar gewoon meer zicht op en we moeten daar rekening mee houden. Dat helpt aan de ene kant, maar aan de andere kant weet je niet precies wat het effect is, want ouderen worden ook vitaler, bij wijze van spreken. Dus de groei in de zorg is pas echt nodig als mensen boven de 80 zijn, en dan is het vaak ook wel weer veel zorg. Het gaat dus om dat soort mechanismen en trends, en om hoe mensen ouder worden en hoe we daarop kunnen inspelen. Dat is eigenlijk gewoon lastig, maar wel de uitdaging waar we mee bezig zijn. Dus ik weet niet of de kosten naar beneden gaan; dat zou ik echt niet durven zeggen op dit moment.

Dank, wethouder. Volgens mij hebben we de vragen in de eerste ronde gehad, hè? Nee, nee, of nee? Esther, ga door. Ik...

Ik ben op dreef. Nee, nee, hij is wethouder. Hij is heel duidelijk, dankjewel. Daarbij wil ik eigenlijk de andere wethouder aankijken en zeggen: "Goh, als het logistiek goed in elkaar zit, maar er toch ergens financiële middelen benodigd blijken te zijn, moeten we daar dan geen rekening mee houden?" Dat staat hier inderdaad, een bedrag van 1,5 miljoen. Moeten we daar dan niet ergens een reserve voor aanleggen om ook dat percentage omlaag te kunnen brengen?

Het verlagen van percentages is zeker niet iets wat we zomaar doen. Aan de ene kant zijn er twee aspecten. Ten eerste is het geen politieke keuze om aan het percentage te sleutelen; alle risico's worden twee keer per jaar geëvalueerd binnen de organisatie. Dit proces vindt plaats door de gehele organisatie en wordt geleid door de afdeling Control. Ook de weging van de risico's, dus de kans dat een risico zich voordoet - de 70% waar u naar verwijst - komt vanuit de ambtelijke organisatie. Wij moeten daar niet aan tornen; het is een gegeven. Uiteindelijk wordt voor de risico's bepaald wat het percentage en de omvang in euro's is. Dit leidt tot een aanzienlijk totaalbedrag, waarop wij een correctie mogen toepassen door middel van een Monte Carlo-analyse, een softwareprogramma. Dit resulteert uiteindelijk in een bepaald bedrag dat we nodig hebben, namelijk het weerstandsvermogen waarover ik met mevrouw Bilders sprak. De manier waarop we ervoor zorgen dat we voldoende middelen hebben voor het geval deze risico's zich voordoen - wat niet allemaal tegelijk en zeker niet in de maximale omvang zal zijn - is door te zorgen dat we voldoende vermogen beschikbaar hebben. Dit fundament van financiële behoedzaamheid stelt ons in staat de risico's te dragen. Dat is precies de reden waarom we dat weerstandsvermogen hebben. De omvang ervan fluctueert in verhouding tot de omvang van de risico's. Als de risico's, in termen van het bedrag in euro's of het percentage, toenemen, betekent dit dat het weerstandsvermogen ook moet toenemen. Het is in die zin een vrij technische exercitie en dat moet het ook blijven, dus niet politiek beïnvloed. Die 70% gaat alleen naar beneden als er ambtelijk redenen zijn om aan te nemen dat bepaalde ontwikkelingen zich zo voordoen dat het percentage verlaagd kan worden. Als gevolg daarvan zal ook het benodigde weerstandsvermogen lager zijn. Zo moet u het ongeveer zien.

Dan is dit punt ook nieuw en breed, dank u wel.

Nee, ik zou als portefeuillehouder van het sociaal domein graag willen voorstellen om opnieuw naar de accountantsrapportages te kijken, met name naar de tweede bullet onder het kopje 'financiële positie'. Daarin wordt uitgelegd hoe het saldo van 18 miljoen euro volgens de accountant tot stand is gekomen. Bij de tweede bullet wordt opgemerkt dat er een merkbaar betere zorg voor elkaar is, met een voordeel van 2,4 miljoen euro door een achtergebleven zorgvraag. Kan de wethouder uitleggen wat hiermee bedoeld wordt? Het gaat hier om maatwerk in de dienstverlening voor personen boven en onder de 18 jaar. Maar hoe verhoudt dit zich tot het antwoord dat de wethouder eerder heeft gegeven?

Ja, dat verhoudt zich tot elkaar in de 18-plusdienstverlening, zeg maar, waar van alles onder valt. Wat we echter hebben gezien, is dat er een aanzienlijke stijging is in de huishoudelijke ondersteuning, maar dat er tegelijkertijd een daling is in de begeleiding, dus in de kosten van begeleiding. Dit is deels te wijten aan andere tarieven. De tarieven zijn namelijk wat verlaagd, maar we hebben ook gestuurd op het gebruik van begeleiding. Er is onderscheid tussen specialistische begeleiding en gewone begeleiding, en we hebben gezien dat de specialistische begeleiding iets is afgenomen, dus daar is sprake van een daling. Dit heeft voornamelijk te maken met kostenreductie van de tarieven en een wat lager aantal cliënten, wat je echter wel weer ziet stijgen. Dat staat dan niet in het rapport. Een voorbeeld hiervan zijn de woningaanpassingen. Mensen blijven langer thuis, en je ziet nu echt dat mensen hun woning gaan aanpassen, wat aanzienlijke kosten met zich meebrengt. Hierin zullen we waarschijnlijk ook een stijging zien, net zoals bij de hulpmiddelen, die behoorlijk aan het stijgen zijn.

Volgens mij heb ik nog een afspraak met wethouder Catsburg. Klopt dat?

Volgens mij zijn er, voorzitter, twee vragen van GroenLinks overgebleven, gesteld door de heer Van Nieuwstad. De accountant geeft op pagina 20 een aantal suggesties mee, nietwaar? We hebben als gemeente aangegeven dat we in de begroting het klimaat als een apart onderwerp gaan behandelen. Dit heeft ook te maken met de volgende fase; in het verleden hebben we heel bewust de keuze gemaakt om het klimaat door de hele begroting heen te verweven, en dat hebben we toen met groene blaadjes duidelijk gemaakt, om ook het besef binnen de organisatie en bij de raad te versterken dat klimaat een organisatiebrede aangelegenheid is. Wat is daarvoor nodig? Het moet bij iedereen tussen de oren zitten. Nu zijn we met de volgende begroting bezig en we zeggen: we gaan een echt hoofdstuk over klimaat opnemen. Als voorzetje daarvoor geeft de accountant vijf aandachtspunten mee die we zullen meenemen. Een aantal van die punten komt natuurlijk uit onze routekaart, die we recent opnieuw hebben vastgesteld. Tijdens de bespreking van de routekaart is door GroenLinks, maar ook door D66 aangegeven dat de doelstellingen wel wat SMARTer mogen zijn. Die uitdaging hebben we aangenomen en na de zomer gaan we daarover met de raad in gesprek om te kijken hoe we die inderdaad SMART kunnen maken. Dus je ziet dat een aantal punten die de accountant hier aangeeft al worden ingevuld. Dus in die zin kunnen we denk ik wel uit de voeten met deze vijf punten, of ze echt één op één op deze manier ook overgenomen worden, is natuurlijk maar de vraag. Want het blijft een transitie en ik weet niet of ik het in de raad al eerder heb genoemd, maar in het college in ieder geval wel. Er is recent een rapport van de Raad voor het openbaar bestuur uitgekomen en de titel van dat onderzoek is 'Vallen, opstaan en weer doorgaan'. En dat is hoe wij de transitie op dit moment ook ervaren en wat het in de praktijk ook is. U vroeg nog: hoeveel geld gaat dat kosten? Als je naar deze punten kijkt, dan verwachten wij dat we door de subsidies die we op dit moment ontvangen, vooral de SPUK-middelen die wij vanuit het rijk krijgen, daarmee in ieder geval uitkomen. Dus ik zeg niet dat ik niet bij u terugkom voor geld, maar het lijkt erop dat dat, als dat zo is, beperkt is. Het lijkt erop dat we voldoende SPUK-middelen van de overheid hebben ontvangen hiervoor. Dan, ja, de wat bedenkelijke gezichtsuitdrukkingen rondom mobiliteit. Als je dit gaat invullen, dan kun je zeggen: het glas is halfvol of halfleeg. Maar het feit is gewoon dat een aantal projecten is doorgeschoven. De tijd in 2022 hebben we wel volop gebruikt om al die projecten goed voor te bereiden. Sommige moesten gewoon nog een keer in de revisie, dus al die projecten worden alsnog uitgevoerd. En ik denk ook, de raad krijgt het druk, maar ik denk ook dat na de zomer het ook op de weg druk gaat worden in Zeist, want heel veel projecten worden aanbesteed en gaan in de uitvoering. De komende maanden dus dat zit in die zin goed. Alles wordt netjes uitgevoerd, zij het iets later. Dat is denk ik het antwoord op de nog twee openstaande vragen, voorzitter, dank u wel.

Dank aan de wethouder. Ik dacht even dat het rapport "Zing, Vecht, Huil, Bid, Lach, Werk en Bewonder" heette, maar ik...

Het is altijd goed. Goed zo, ik dacht dat ter afsluiting Koos Jansen ook graag even het woord zou willen hebben.

Ja, voorzitter, ik wilde een heel korte reactie geven op de beschouwende vraag van Hafid Boutahar en ook van Jan Bredius. Als het gaat over de begroting en de rekening die met elkaar vergeleken worden, wat komt er dan boven? Er liggen natuurlijk kansen. Ik vind het een hele goede vraag, waarvan het natuurlijk ook van belang is dat we die dadelijk in de algemene beschouwingen en in de antwoorden en in de besluitvorming tot uitdrukking brengen wat we ervan vinden. Ik denk dat bij de begroting en de rekening, naar aanleiding van het jaar 2022, ik wel zou willen zeggen vanuit B en W dat het ons ook maant tot voorzichtigheid. En waarom voorzichtigheid? Voorzichtigheid in voorspelbaarheid. En ik heb dat ook toen namens B en W tegen de accountant gezegd: "Pas op, denk niet dat alles goed te voorspellen is, want we hebben een heel woest jaar achter de rug. We hebben een oorlog gekregen, we hebben vluchtelingen, we hebben een energiecrisis, we hebben tekort aan alles, we hebben een heel grillig rijksbeleid en we proberen er toch met elkaar het beste van te maken." En ik denk dat, als je daarop reflecteert, je kunt zeggen: "Ja, pas bescheidenheid toe in de veronderstelling van precisie als het gaat om het opstellen van een begroting, dan pas bescheidenheid en voorzichtigheid toe." Dat als het allemaal een beetje klopt, je dan tegen elkaar zegt: "Nou, dat hebben we goed gedaan, want als je kijkt naar de omstandigheden die zich kunnen voordoen, dan hebben we van het afgelopen jaar best geleerd, hè? Je ambitie is zomaar te groot of je kunt er zomaar wat langer over doen dan gedacht en dan is er helemaal geen sprake van falen, maar dan loopt het anders dan gedacht." En we moeten nu best wennen aan het feit dat we met krapte zitten van personeel. Er zijn allerlei materialen die niet makkelijk voorspelbaar zijn; we weten niet waar de inflatie naar uitpakt. Ja, een begroting is meer dan geld, maar het is ook informatie, het is ook inhoud, het is omstandigheid, dus dat brengt ons ook wel tot voorzichtigheid en bescheidenheid. En het tweede, een beetje meer filosofisch: een jaar of 20 geleden schreef Rutger Claassen een boekje dat eigenlijk nu heel goed van toepassing is. Dat gaat over het eeuwig tekort. Wij als mensen hebben een eeuwig tekort. Ondanks de overvloed streven we altijd naar meer. Maar als de omstandigheid is zoals het afgelopen jaar, dan is het de vraag, en zo kun je het signaal van de accountant ook interpreteren: "Hoe zit het nou met jouw ambitie, want je kunt in de omstandigheid meer verlangen dan dat er mogelijk is." Dus dat eeuwig tekort wil niet zeggen dat je altijd moet streven naar meer, maar dat het streven naar minder ook wat doet met het eeuwig tekort. En dat kan wel eens tot een betere omstandigheid leiden met voorspelbaarheid en het voorkomen van teleurstelling. En nou ja, misschien dacht ik, ik ga dat setje toch even voor de algemene beschouwingen bewaren, omdat je ja, je kunt zomaar vastlopen in de precisie van de calculatie en dat zou gewoon heel jammer zijn, want het gaat om de betekenissen, het merkbare van het beleid wat we doen, Hafid.

Ja, voorzitter, ik wil de burgemeester en het college bedanken voor het antwoord. Dit was precies waar ik naar op zoek was, nietwaar? Want kijk, we bekijken de cijfers. We gaan straks ook naar de kadernota kijken, en dit is wat er boven ons hoofd hangt, toch? Dit is ook wat vaak niet in woorden wordt uitgedrukt, maar wel in het gedrag dat we willen zien en dat uiteindelijk ook terugkomt in de begroting en de jaarrekening. Dus fijn, dit helpt. Dank u.

Ik zou naast datzelfde boekje misschien ook het boekje van meneer A.C. de Leeuw aanbevelen, 'De wet van de bestuurlijke drukte', waarin hij, laat ik zeggen, analyseert dat bestuurders vaak denken dat er een recht evenredige verhouding is tussen inspanning en resultaat. Hij laat zien, wat ik bedoel, welke factoren maken dat dit toch eigenlijk meer een kromme van Gauss is, waardoor het na verloop van tijd afneemt. Dus misschien zou u die twee in combinatie kunnen overwegen? We ronden de eerste ronde van de vraag af. Wie van de raad heeft behoefte aan een tweede ronde? Jan Bredius. Nog meer? U kunt zich dadelijk ook aansluiten. Jan Bredius is van Nieuw Democratisch Zeist.

Ik wil toch even reageren op wat het college naar voren heeft gebracht, in de zin van het verloren raken in details. Ik begrijp het college heel goed op dit punt en waardeer de begrijpelijke taal. Toch zijn de details ook belangrijk, en daarvoor ben ik hier vanavond. Hoewel ik de nuance natuurlijk heel goed begrijp en ook de positie waarin zowel het college als de Raad zich bevindt, wil ik toch een voorbeeld aanhalen. Neem nu de accountantsverklaring, waarin wordt aangegeven dat er een voordeel is ontstaan door vertraging in de investeringen in wonen en bouwen. Dan zie je toch dat je verloren raakt in de details. Maar het is wel een punt van zorg waarbij ik zeg: ik vraag hier toch aandacht voor. Hoe zit het nou precies? Dus de boodschap van het college is helder, maar juist dit soort details helpen ons om de context te begrijpen, wat ook bijdraagt aan de besluitvorming. Misschien neemt dit ook de scherpte weg waar sommige collega-raadsleden mee zitten.

Wilt u nog een reflectie van het college hierop? Ja, zullen we dat gewoon om en om doen? Ik denk dat dat wel kan. Misschien kan wethouder Van Dijk deze geven.

Ja, als het gaat om wonen en dergelijke, zou dat normaal gesproken mevrouw Wilting zijn, denk ik, maar zij zou vast geen ander antwoord hebben gegeven. U verwijst naar een pagina, en ik denk dat het team van mening is dat dit natuurlijk wel een optelsom is van allerlei bedragen die u deels bekend zouden moeten voorkomen. Het feit dat de Omgevingswet vertraagd is en blijft vertragen, en ja, dat dit tot dit resultaat leidt, althans als een belangrijke factor daarin, heeft verder niet direct te maken met de ambities van het college die wel of niet gerealiseerd worden. Hetzelfde geldt voor de entreehuurovereenkomst met ProRail voor de afsluiting van het spoor in Den Dolder, en zo zijn er meer zaken. Maar aan de andere kant is het ook wel zo dat we de ambitie hebben om 4000 woningen te realiseren. Los van de vraag of u het daarmee eens bent of niet, heeft dat nogal wat aanlooptijd nodig om uiteindelijk ook de bedragen uit te geven die nodig zijn voor de planvorming, waarmee je uiteindelijk die woningen hoopt te realiseren. En dat gaat in een tempo dat lager is dan wanneer je dat zou afzetten tegen onze ambitie. Dan zie je dat we daar in ieder geval in de begroting voor 2024 echt goed zullen moeten kijken naar wat nu de posten zijn, los van het specifieke bouwen waar we in 2022 hebben gezien, want uiteindelijk is het die 14 miljoen. Waar zijn die meevallers gerealiseerd? Neem bijvoorbeeld ICT, want dat is een sprekend voorbeeld. En wat kun je daarmee doen? Dus als het gaat om die voorspelbaarheid, om dat lerende effect waar we het eerder vanavond over hadden, dan kun je dat denk ik op die manier best concreet maken. Waar zien we het gewoon in 2022 en wat kunnen we daarmee specifiek doen richting de komende jaren? Met sommige dingen zullen we niets kunnen doen. Het feit dat de Tweede Kamer keer op keer besluit om de Omgevingswet uit te stellen, zonder daar een inhoudelijk oordeel over te vellen, valt voor ons in de categorie overmacht en natuurverschijnsel, geef het een naam, maar het is geen politieke keuze hier lokaal, laat staan van dat college. Er zijn echter ook dingen waar we wel iets mee kunnen, en vandaar dat ik dat voorbeeld van ICT noemde. Zo denk ik dat we gaan kijken naar dat overschot dat we in 2022 hebben gerealiseerd en wat ons dat kan brengen aan inzichten om dat naar de toekomst toe zoveel mogelijk te voorkomen. Overigens is het terecht dat u ook op zoek gaat naar manieren om ons wat dat betreft scherp te houden, zeker dank.

Dank, wethouder Roel van Nieuwstadt van GroenLinks, voor de toelichting. Ja.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik wil even ingaan op de jaarstukken, pagina 52. U hoeft het niet op te zoeken. Wat is mijn algemene vraag? Daar staat bij het programma 'Wonen op Maat' dat er een apart personeelsbudget beschikbaar is gesteld voor ontwikkelingen binnen de afdeling. Een budget dat overigens niet helemaal benut kon worden. Ik kan me voorstellen dat, als ik de programmaleider van een ander programma was, ik daar wel enigszins jaloers op zou worden. Dus ik vraag me af of er in het verschiet ligt dat er bij andere programma's, die ook voor een forse opgave staan, misschien een keer een vergelijkbaar budget wordt gevraagd. Aanvullend, als je denkt aan RO, dat natuurlijk vooral over bouwen gaat, als we kijken naar de klimaatbestendigheid van de bebouwing en de inpassing in het groen en de duurzaamheid, moet ik me dan voorstellen dat de personele investering daarin ook binnen de afdeling plaatsvindt?

Ik neem aan dat wethouder Hoogstraten namens mevrouw Wilting schriftelijk zal antwoorden, of is iets anders misschien ook oké? Wellicht vanuit...

Personeel – als ik er iets over mag zeggen – wat daar plaatsvindt, is dat wij door de omstandigheden van de afgelopen jaren een achterstand hebben opgelopen met de vergunningverlening. Dat was in die situatie nog acceptabel, maar zodra er weer leven in de brouwerij kwam omdat corona voorbijging, moest er gewoon een inhaalslag gemaakt worden. Mensen wilden niet wachten en wilden vooruit, en er lagen wettelijke taken. Dus ook de Omgevingswet, waarvan de invoering en implementatie in ontwikkeling waren, was een motief voor die personele impuls. Het tweede motief was de achterstand in de vergunningverlening die wettelijk weer op niveau moest worden gebracht. En ja, mocht dat in andere disciplines voorkomen, want dat is niet een soort voorkeur voor het fysieke domein ten nadele van bijvoorbeeld veiligheid of het sociale domein. Nee, waar gepresteerd moet worden, moet er gepresteerd worden. Dat is de reden dat het college van B en W dat zo heeft gedaan. Oh, dank u.

Dankzij Koos Janssen hebben we voldoende antwoorden van Roel van Nieuwstadt gekregen. Ik kijk nog even rond: hebben de fracties in deze ronde behoefte aan aanvullende vragen? Is iedereen voldoende voorbereid? Ik vraag het even hardop. We hebben, zoals ik gisteren zag of vandaag vernam, ook nog schriftelijke antwoorden ontvangen op schriftelijk gestelde vragen. Daarin stonden een aantal vragen. Ik kijk naar de rivier. Daar komt het antwoord nog op, maar dat zit allemaal in de pijplijn. Dus, is iedereen gereed? Ik zoek even naar bevestiging. Voelen de fracties zich voldoende comfortabel met de voorbereiding op de algemene beschouwingen van dinsdag? Ja, is dat Jan Bredius nog? Jan, en die zegt ja, toch?

Toch heb ik nog één vraag over een steeds terugkerend onderwerp: de onderhoudsplannen. En ja, laat ik het maar meteen op tafel leggen: er zijn wat rode kruizen, en toen zijn er wat ingevuld. Kan het college daar nog iets over zeggen?

Ja, als u het vergelijkt met vorig jaar, ziet u dat het aantal steeds minder wordt, nietwaar? Dus in die zin zijn we er hard mee bezig. U heeft het zwart-wit afgedrukt, zie ik, maar bij de rode kruisen horen ook sterretjes die verwijzen naar de verklaring van onze aanpak met betrekking tot die plannen. Er is wel degelijk sprake van dat we alles monitoren. We hebben niet alleen een formeel onderhoudsplan, maar ook een breder, integraal onderhoudsplan, onder andere voor kapitaalintensieve goederen, en de provincie gaat, voor zover ik weet, ook akkoord met deze manier van onderhoud plegen aan dit soort kapitaalintensieve onderdelen. Dus ja, er staat inderdaad een rood kruisje, maar als je naar de intentie kijkt, dan zouden er vinkjes moeten staan. Maar dat was voor mij ook wel weer een wake-upcall om te kijken hoe ik van die kruisjes af kan komen. Want in de praktijk, bijvoorbeeld bij de ledverlichting, zijn we volop bezig met het vervangen van de straatverlichting. Het is bijna helemaal up-to-date. We gaan de laatste tranche in om de rest van onze lantaarnpalen te vervangen. Dus hoewel er geen onderhoudsplan is, wordt er volop onderhouden. We moeten gewoon even goed nakijken hoe we hier een duidelijker stuk van kunnen maken, misschien ook voor de raad, want ik begrijp uw vraag en het belang van helderheid.

Het is nu nog een vraag over de bestemming van het juiste saldo voor 2022.

De inspreker heeft ook een opmerking gemaakt in de trant van: "Waarom komt die post voor begraafplaatsen niet terug bij de inwoner?" Hetzelfde geldt voor het rijk en de OZB. Waarom heeft het college ervoor gekozen om dit in de algemene reserves op te nemen in plaats van het via een teruggave te verdelen?

Dat had dan tot uitdrukking kunnen worden gebracht in het raadsvoorstel.

Dat staat er ook in. Als het goed is, is dit staand beleid. Dit is niet een keuze die we als college hebben gemaakt; dus daarin volgen we de stappen zoals die met de Raad zijn afgesproken. Dus de keuze om het overschot dat uiteindelijk resteert toe te voegen aan het Rios, is een keuze die in die zin van ons komt. Maar u kunt het raadsvoorstel vanzelfsprekend nog wel amenderen. Dat staat los van de rest.

Ik kijk even rond. Ik wil graag herhalen wat ik zojuist enkele personen heb horen zeggen. Ik heb een compliment horen geven over de opbouw en de inrichting van de rapportage. Ik denk dat dat belangrijk is. Jan Bredie heeft vorig jaar ook een belangrijke impuls gekregen vanuit de Raad, mét de Raad, en het is fijn dat dit ook zo ervaren wordt. Dus geef die complimenten vooral door aan iedereen die betrokken is. Sommigen van hen zijn hier natuurlijk aanwezig, maar uiteindelijk zijn zij het die het waarmaken. Ik heb de wethouders een paar keer horen zeggen: "Dat is een politieke keuze, dus het is spannend." Nou, dat belooft wat voor de toekomst.