Afscheid wethouders

We komen nu bij agendapunt 4, en daarvoor loop ik even naar de andere microfoon. Goedenavond dames en heren, leden van de Raad, College van B en W, beste Sander en beste Inge. Jij zit daar helemaal, ik groet je even zo. Ook zeg ik beste Marcel en beste Marjet; Marjet zit helemaal bovenin. Goedenavond, welkom, welkom, zeg ik ook tegen jullie familie en vrienden en alle andere belangstellenden die hier vanavond zijn. Welkom bij deze bijzondere raadsbijeenkomst. We zijn aangekomen bij agendapunt 4: afscheid wethouders, staat er, een agendapunt van twee woorden. Het is niets; je bent je naam al kwijt voordat je weg bent. Je zou bijna vergeten - en dat mag niet vergeten worden - dat er straks 15 jaar bestuurlijke ervaring de deur uitloopt: 8 van Marcel en 7 van Sander, in totaal 15 jaar besturen op je eigen manier, met dat hart op de goede plek. 15 jaar inzet en betekenis voor het gemeentebestuur van Zeist. 15 jaar hard werken voor een goed leven in Zeist, want dat is het. Het zijn van wethouder is keihard werken, dag en nacht ermee bezig zijn, en dat hebben Sander en Marcel op bijzondere wijze gedaan in een ongekende tijd. En ik sta er graag bij stil. Sander, ik begin bij jou, en daarna kom ik bij Marcel, en vervolgens geef ik jullie fracties de gelegenheid het woord te voeren. En ja, vanzelfsprekend, het is elke week niet anders. Jullie hebben het laatste woord, hè? Om een reactie of om een reflectie te geven of om tegenspraak te leveren. We gaan kijken of het past bij wat we gewend zijn van jullie. Beste Sander, ik heb een hele ronde gemaakt, en dat doe ik dan in het kader dat ik zeg: ja, het is eigenlijk lelijk roddelen, maar ik moet het verpakken in mooie woorden. Dat is eigenlijk zo de bezigheid van de afgelopen weken, en het leverde mooie anekdotes op over jouw tijd hier in het lokaal bestuur van Zeist. In 2010 schoof je voor het eerst aan tafel als raadslid voor de VVD. Je was toen 28 jaar oud en maakte snel carrière. In 2012 werd je na een dijk van een verkiezingsuitslag fractievoorzitter, in 2015 volgde je Jacqueline Verbeek op als wethouder, en in 2018 werd je lijsttrekker van de ploeg. En nu ben je 40 en verlaat je de lokale politiek op zoek naar nieuwe avonturen. En dat tekent ook wel hoe we jou hebben leren kennen. Sander, je houdt van een begin en een einde, en tussen die momenten ben je altijd in beweging, minder praten, meer doen. Dat is jouw motto, en daar hebben we in Zeist de afgelopen jaren van mogen genieten. Tijdens het rondje roddelen hoorde ik dat jij maar liefst 3 keer in de prijzen bent gevallen bij de ambtenarenmarathon. Ja, beste mensen, dat bestaat: een ambtenarenmarathon, en dan hebben we het niet over een raadsvergadering van meer dan 40 uur, hè? Dat zou zomaar kunnen. Maar nee, dit gaat over een hardloopwedstrijd. Sander is een hardloper van het duurzame soort. Ik moet zeggen, toen ik dat hoorde van die marathonloper, vielen er wel een paar dingen op hun plek, want Sander, jij houdt wel van een uitdaging en je beschikt over een ijzersterke conditie. Toen je in 2015 wethouder werd, sprong je als het ware op een rijdende trein. Jacqueline Verbeek was daarvan de machinist geweest, en nu was het aan jou om haar rol over te nemen. Ga er maar aanstaan. Alles wat je nodig hebt als bestuurder, heb jij je in een sneltreinvaart eigen gemaakt, in een hele brede portefeuille: sport, financiën, ruimtelijke ordening. Al je talent is aangewakkerd om dit verantwoordelijke werk te doen, en daar heb jij je helemaal voor gegeven. In de lokale democratie is het soms een sprintje trekken voor een quick win, maar vaker is het een marathon, een project van lange adem, en dan goed over de finish komen. En dat red je niet alleen met handigheid; dat red je met kennis en karakter, dat red je met ambitie en conditie. Sander, jij hebt laten zien dat je heel wat uitdagingen aankunt in jouw politieke werk. Is er nog iets waarin ik die hardloper herken? Want of het nou gaat om een sprintje of een marathon, je moet richting houden, richting de finish. Als je het parcours verlaat, haal je die medailles nooit, en je bent wel van de medailles. Sander, je wilt projecten afronden, je houdt van voortgang. Je bent daar echt een vasthouder. Ik heb je niet trotser gezien dan wanneer er projecten werden afgerond. Het ging vaak om hele grote projecten: de nieuwbouw Hart van Austerlitz, de ontwikkeling van station Driebergen-Zeist, de herontwikkeling van de Willem Arntsz Hoeve. En er zijn er nog wel een paar te noemen. Sander, jij hebt hele concrete resultaten geboekt als het gaat om het verbeteren van de ruimte waarin de Zeistenaren zich bewegen. En dat is een veld met lastige dilemma's. De ruimte is beperkt en de claims zijn veelzijdig. Waar maak je ruimte voor en waar raak je ruimte kwijt? Je hebt te maken met mensen met hun ervaringen, met hun wensen en hun dromen die misschien worden verstoord. Beweeg dan maar eens in als wethouder, dan moet je koers houden, het ritme blijven vasthouden, anders raak je uit balans en dan kun je dus niet meer bij ieder wisselend publiek als het ware een bidonnetje aannemen. Soms moet je zeggen: "Ja, nee, nu even niet. Dank u wel, ik heb het wel gezien, maar nu even niet, want we gaan door." Jij bent erin geslaagd. Sander, jouw vasthoudendheid en incasseringsvermogen hebben daarbij geholpen. Je hield het ritme vast, een kwaliteit die misschien niet altijd wordt begrepen, maar die je in ingewikkelde dossiers gewoon moet hebben. Steeds was duidelijk: Sander is op weg naar de finish, en dat doe je voor een goed leven in Zeist. En daarbuiten zeg ik, want ook in de regio U10 heb je heel verbindend werk gedaan, bijvoorbeeld op het vlak van economie en ruimtelijke ordening. En hier op de Utrechtse Heuvelrug zet je je ook voor tal van zaken in: toerisme, sociale dienst, Nationaal Park de Utrechtse Heuvelrug. Er is veel waardering voor je werk, Sander, bij alle gemeenten van de samenwerkingsverbanden. Je zorgt ervoor dat stabiliteit door beweging en ontwikkeling komt. Sander, de afgelopen jaren heb je veel gebracht, en je hebt ook veel gegeven. Jij als sporter weet dat je pas een goede afstand hebt gelopen als er gezweet wordt, en ook dat heb je gedaan. De afgelopen 7 jaar, al was dat misschien niet altijd zichtbaar. Bij sommige klussen lagen wel eens krampen in het verschiet. Je lost het liever alleen op, maar soms helpt het om dilemma's met elkaar te delen, en dat deed je gelukkig ook als het nodig was. En ja, een sporter weet ook dat ontspanning ontzettend nodig is als je een inspanning wilt kunnen leveren. Het is niet niks, Sander, je hebt de afgelopen jaren gecombineerd met uitdagingen van een jong gezin. Je bent samen met Inge ouders van Tijl en Mats, een drukke tijd van het bestaan. Je hebt het knap gedaan. Je zocht de ontspanning hier in Zeist door zo nu en dan even een kop koffie te halen bij de koffietafel, en samen met Inge en jullie jongens laad je je op door eropuit te gaan en je onder te dompelen in een andere land, soms een andere cultuur, zoals bijvoorbeeld op Elba. En ook nu maak je een bewuste afweging. Je zet een punt en je gaat op zoek naar nieuwe avonturen buiten de lokale politiek. Tenminste, ja, dat zeg je nu. Als Tijl en Mats langskwamen op het gemeentehuis, liet je ze altijd graag even mijn kamer zien. En op de valreep mocht je in het ambt van burgemeester een paar weken uitproberen. Er zat verder geen strategie van mij achter hoor, om even van het podium te verdwijnen. Maar ik heb wel eens gedacht: "Goh, zou Sander burgemeester willen worden?" Wie weet is dat nog een draadje naar de toekomst. Wie weet, maar Sander, je zwaait af. Ik wil je namens alle Zeistenaren bedanken. Je hebt echt bijgedragen aan het goede leven in Zeist. We verliezen met jou een fijne collega, een deskundige en bekwame wethouder, eentje die houdt van uitdagingen, koersvast op weg naar de finish, en niet bang voor een goede portie zweet. Daar heeft een ander, de samenleving, dus de vruchten van geplukt. Daarom zeg ik namens de inwoners, de gemeenteraad en B en W: dankjewel. Ik wens je namens ons allemaal alle goeds toe voor de toekomst. Welk parcours er ook wacht, dat ga je goed. Dankjewel. Ja, die Marcel Fluitman, die zegt koos voor het volgende agendapunt: installatie nieuwe wethouders. Humor, hè? Wat doet de mens nou zonder humor? Beste Marcel, nu kom ik bij jou, en daarom begroet ik ook in het bijzonder Marjet, die aanwezig is, je vrouw, en Tijmen en Sofia. Ik weet niet of jullie daar allebei zijn, aan een zijde van Marjet, en Marijn, die is alleen, want nee, oh, je bent met Gabriella, klopt dat? Je hoeft niet te werken vanavond? Oké. Ja, Marcel heeft zich ook voortdurend vergist in de momenten van werk.

Ja kom maar, kom maar. Goh

Dit is de tekst, grammaticaal gecorrigeerd: Dit is het en dit is pas bij de tweede zin. Sorry. En Stijn, Stijn is wel alleen, want Daphnes naam wil ik ook noemen; hij is hartelijk welkom. Fijn dat jullie er ook zijn. Marcel, jou wil ik vragen je armen in bedwang te houden; jij mag pas straks reageren. Mocht u dat nog niet weten, beste mensen, Marcel komt uit een grote Zeister familie, een politiek nest. Marcel, met je wethouderschap voelde je echt dat je in de sporen van je familie trad. De familie Fluitman is graag politiek van betekenis. Je broer is raadslid geweest voor het CDA en je vader, hé, voor een van de voorlopers van het CDA, de KVP. Naast raadslid was hij ook wethouder. De geschiedenis herhaalt zich en dat is best bijzonder voor een geboren en getogen Zeistenaar. Woon je nog steeds in het huis waar ook jouw ouders en grootouders hebben gewoond? Klopt dat nog steeds? Nou, dat is fijn, en zelfs jullie drie inmiddels volwassen kinderen. De zoons wonen nog steeds binnen gezichtsafstand, hè? Vanaf de Montaubanstraat, geweldig. Kortom, we kunnen in deze zaal wel afscheid nemen van jou, Marcel, maar we zien je morgen gewoon weer hier om de hoek met een biertje bij De Punt, bij Vigie of bij Blink, en dat geeft een fijn gevoel. Marcel, sinds 2007 ben je actief als raadslid voor het CDA. In 2013 werd je fractievoorzitter en na de verkiezingen van 2014 werd je wethouder. Acht jaar lang heb je je helemaal gegeven voor jouw Zeist. Marcel, jij bént Zeist: ondernemend met een heel groot sociaal hart. Je bent de afgelopen jaren werkelijk onvoorwaardelijk beschikbaar geweest voor de politieke samenleving. Of het nu gaat om het openen van een expositie, een boek in ontvangst nemen, meedoen aan het wereldkampioenschap sjoelen - u hoort het goed - altijd belangrijk voor mensen. Marcel is overal; je zou zomaar kunnen denken dat hij alleen een Zeistenaar is. Maar nee, want tijdens mijn rondje informatie verzamelen kwam ik ook uit bij het Nationaal A&O Fonds, het ontwikkelfonds van gemeenten, waar jij als secretaris en eerder als voorzitter actief bent geweest, hè? De voorzitter en secretaris wisselen in die periode om de twee jaar. En dat doe je precies hetzelfde: daar open je een bijeenkomst in Leiden en je rijdt gewoon een uur naar de studio voor een kwartiertje praatje. En dan rij je weer terug. Geen moeite is te veel om voor mensen iets te betekenen. Je voelt je nooit te groot om iets te doen, als het maar bijdraagt aan jouw drijfveer: iets betekenen voor de mensen om wie het gaat. Want ja, het moet wel bijdragen; aan tijdverdoening heb je een grondige hekel. Je houdt van korte lijnen. Marcel, je kunt altijd appen, bellen, even binnenlopen, maar het moet niet te lang duren. Als je in zeven minuten kunt praten, hoeft het geen half uur te duren. Het zijn jouw woorden, en we kennen ze, denk ik, allemaal. Als iets dreigt te verzanden - ja, ik gebruik het woord - maar wat ik van jou dan hoor is 'geneuzel' of 'gedoe'. Nou, dan heb je het hart op de tong. "Ik ben daar helemaal klaar mee," of je begon al met nee te schudden terwijl de ander nog aan het woord was en er kwam die arm omhoog, zo van: "Voorzitter," riep hij dan nog even voor de vorm, maar eigenlijk had hij het woord al lang genomen. Als iets je aan het hart gaat, is er even krachtige taal, zowel verbaal als non-verbaal, om daarna weer als goede vrienden verder te gaan. Want zo is het ook: je draagt een ander niets na. Je bent altijd bereid om ook kritisch te zijn op je eigen bijdrage. Op je kamer stond niet voor niets een schaaf om de ruwe kantjes er een beetje af te schaven. Nou, dat hebben we geprobeerd, hoor. Die vergevingsgezindheid en reflectie op eigen handelen, dat kenmerkt een integere lokale bestuurder. En dat ben je, Marcel, een integere lokale bestuurder. Je kunt door muren heen breken als je wilt. Je bent tegelijkertijd een bijzonder gevoelig mens. Je vraagt altijd aan de ander hoe het gaat, geeft veel vertrouwen en je bent er voor je medewerkers als dat nodig is. Jouw binnenkant zit aan jouw buitenkant, Marcel. En daarmee heb je de afgelopen jaren heel veel klaargespeeld in Zeist; je was daarin altijd zeer innovatief. Niet voor niets zeiden we wel eens: "Kom je er niet uit? Nou ja, bel de Fluit." Ook toen, ja, toen ik mensen ernaar vroeg, kwam telkens terug: "Er is zoveel bereikt," en altijd in combinatie met de woorden 'sociaal' en 'samen'. Het kenmerkt echt wie jij bent en wat jij betekent voor onze gemeente. Zo heb je je ingezet voor de nieuwbouw Kerckenbosch, waar sociale woningen zijn gebouwd in een duurzame omgeving en een prachtig wijkservicepunt is gerealiseerd: het Binnenbos. Het project Vollenhove Vooruit, en daar kwam ook weer een wijkservicepunt: het Volle Hof. Je ging als het ware van wijk naar wijk zonder pauze. Wat heb je hard gewerkt! Je hart ging in het bijzonder uit naar alles rond eenzaamheidsbestrijding voor jong en oud. Het project 75-plus, het huisbezoek, was zo bijzonder dat zelfs minister Hugo de Jonge ervoor naar Zeist kwam. Maar al, wat was dat frappant, dat jij net toen thuis zat in coronquarantaine. Maar daar hoor je Marcel niet over, hè? Over zo'n omstandigheid. Jij bent blij met de aandacht voor het project, want daar gaat het je om, en dat siert je echt. Marcel, je zet je in voor de zaak; je doet het niet voor het applaus. Van een bloeiend Slot Zeist tot de ontwikkeling van begraafplaats Bosrust: Zeist bruist mede dankzij jou. Ik heb al veel gezegd en telkens blijkt weer: je bent een grote man met een groot hart die zich nooit te groot voelt. We verliezen met jou een daadkrachtige, sociale en solide bestuurder, een robuuste kerel die veel weet te bereiken en waarbij het hart spreekt. Ik vermoed trouwens dat je ook de komende tijd nog op straat zult worden aangesproken. Iedereen zal er best even aan moeten wennen dat jij niet meer actief bent in het lokale bestuur, maar nog wel in de politiek. En ik hoop dat je die belangrijke signalen zult blijven doorgeven aan ons in de raad, maar doe het met mate, zou ik willen vragen. Het is vergeefs, hè? Dat ik dat vraag. Natuurlijk, dat telefoonnummer van de wethouder heb je. Je hebt de tijd goed benut, Marcel. We nemen niet zomaar afscheid van jou. Of je het zo gepland hebt, weet ik niet. Ik denk het niet, maar je bent ook precies acht jaar wethouder geweest. Acht jaar, en dan bereik je hier ook in Zeist iets van een magische grens. Zo hebben we dat nou eenmaal met elkaar bepaald. En daarom mag ik je vandaag, als teken van grote dank, de erepenning van de gemeente Zeist toekennen. Op de oorkonde die je straks ontvangt, is het als volgt verwoord: "Als dank en waardering voor gepassioneerd wethouderschap in Zeist in de periode 2014 tot 2022." Marcel, van harte gefeliciteerd. Namens inwoners, raad en college zeg ik van harte dankjewel voor al het werk dat je voor Zeist hebt gedaan. Het ga je goed. Leden van de raad, ereleden van de raad, dames en heren, mijn bijdrage aan dit belangrijke agendapunt zit erop. Afscheid van wethouders: twee woorden, vijftien jaar bestuurlijke ervaring. Er is een groot verschil tussen papier en de betekenisvolle praktijk. Laten we dat niet vergeten. Ik geef graag het woord aan Walter van Dijk, sprekend namens de fractie van de VVD, de heer Van Dijk.

Goedenavond allemaal, en in het bijzonder goedenavond aan de beide wethouders. Het is natuurlijk bijzonder zonder, want die ga ik vanavond toespreken, en ook een heel bijzonder welkom voor Inge, want die zien we hier niet heel vaak in deze zaal. Maar fijn dat je erbij bent, dat is heel mooi. Ja, hoe is het nou zo gekomen dat wij vanavond afscheid nemen van Sander Janssen in zijn rol als wethouder? Koos onze burgemeester er al het een en ander over te zeggen? Eerder vanavond heeft Sander, die in Zeist woonachtig is, besloten politiek actief te worden. En zoals dat gaat, als je je meldt bij een politieke partij, dan word je al snel ingeschakeld voor deze of gene klus. In zijn geval was dat onder andere het schrijven van het verkiezingsprogramma voor de lokale verkiezingen in 2010 en op de een of andere manier heeft hij zich ook laten verleiden om op de kieslijst te gaan staan. Goed, dat leidde ertoe dat Sander in 2010 werd gekozen tot lid van deze gemeenteraad en vervolgens kan het snel gaan. Al in 2012 werd Sander, dus twee jaar later, fractievoorzitter. Ikzelf werd in 2013 actief en kan me van die tijd nog goed herinneren dat Sander een enorme dossierkenner was, werkelijk van ieder detail op de hoogte. En dat niet alleen van de paar onderwerpen waarvan hij zelf woordvoerder was. Nee, als fractievoorzitter vond hij dat je ieder dossier moest beheersen, en wel tot in de puntjes. Ik had daar diep respect voor en dacht toen: dat is bijzonder. Nu zijn we een aantal jaren verder en ik vind dat nog steeds heel bijzonder. Ook als wethouder heb je dat laten zien, Sander. Natuurlijk, het is niet alleen een kwestie van dossiers kennen, want dat kan iedereen als je maar genoeg tijd investeert. Maar het gaat er ook om dat je effectief bent, dat je dingen voor elkaar kunt krijgen. Nou, Sander is een liberaal, zal ik zo meteen nog wat over zeggen, dus hij had ook wel zijn speerpunten. Als er nou een speerpunt was in die periode, een aantal zal dat zeker herinneren, ten positieve of ten negatieve, dat is de koopzondag. Bij uitstek een liberaal onderwerp. En daar heeft Sander zich met hart en ziel voor ingezet en het is hem ook gelukt om dat te realiseren. Ik zei al, ten positieve. Ja, oké, en ja, goed, in 2015 werden wij verrast. Toen werd Jacqueline Verbeek, ons op dat moment wethouder, gevraagd om gedeputeerde te worden hier in de provincie. Dat kan een jaar na de verkiezingen. Zij vertrok en dan ontstaat er opeens een vacature voor een wethouder. Nou, ik kan me nog goed herinneren dat we in de fractie een rondje maakten langs iedereen om te vragen wie interesse had en Sander stak uiteindelijk zijn vinger op. Dus ik dacht: nou, dat is dan duidelijk. Maar zo werkte het niet. Bij ons moest toch ook wel echt een profiel gemaakt worden. Er moest een commissie ingesteld worden en dat leidde er uiteindelijk toe dat Sander bij acclamatie in de fractie werd benoemd op basis van een heel stevig profiel. Dus hij ging met een flink mandaat die portefeuille overnemen van Jacqueline. Dat was geen geringe portefeuille. Jacqueline was daarvoor in de periode daarvoor ook al wethouder geweest en had de nodige onderwerpen naar zich toe weten te trekken. En ja, dan kun je eigenlijk niet anders dan die hele portefeuille overnemen. En dan is maar de vraag of je dat lukt en hoe makkelijk dat je allemaal afgaat. Maar eigenlijk vanaf dag één had Sander dat vak onder de knie en ontwikkelde hij zich vanaf dag één als een wethouder die we als zodanig kenden. Dus zo kan zo'n transformatie gaan. En in 2018, ja, dan heb je weer verkiezingen. Iedere vier jaar is dat opnieuw. Sander werd op dat moment ook lijsttrekker. Voor het eerst mocht hij zelf campagneleider zijn in die periode. Toen we samen nauw optrokken en dat leidde tot een goed resultaat. Mede dankzij de mooie resultaten die Sander in de voorgaande jaren als wethouder had gerealiseerd. En ja, hij werd ook dit keer in de gelegenheid gesteld om wethouder te worden. Hij koos ervoor om werk en inkomen als onderwerp los te laten en in feite in te ruilen voor financiën. En daarmee werd de portefeuille zo mogelijk nog een stukje zwaarder. Maar dat weerhield Sander er niet van om ook in die periode belangrijke resultaten te realiseren voor Zeist. Er werden er net al een aantal genoemd. Laat ik daar ook nog een paar aan toevoegen, bijvoorbeeld het drieluik Den Dolder, dat we nu nieuwe verbindingen noemen. Dus politiek buitengewoon ingewikkeld. Het gaat om dat ProRail zegt: er rijdt een trein dwars door dat mooie Den Dolder heen. Dat is gevaarlijk, dus wij willen de spoorwegovergang afsluiten voor auto's. Nou, een tunnel is daar ingewikkeld. Tegelijkertijd vinden de inwoners van het dorp het geen goed idee om Noord en Zuid van elkaar te scheiden. Dus ga er maar aanstaan als wethouder om dat dossier tot een goed einde te brengen. Nou, dat is gelukt, het heeft de nodige jaren geduurd. Politiek complex, financieel complex en het is gerealiseerd. Een ander voorbeeld waar ik dagelijks langs kom en velen van u waarschijnlijk ook, is de Utrechtseweg Noord, waar een enorme gedaantewisseling heeft plaatsgevonden. Of het nou Rabobank is die is vertrokken en waar de ontwikkeling nu is begonnen, of Eikenstein, eigenlijk dat hele gebied krijgt een nieuw aangezicht en daar wordt Zeist bepaald niet slechter van. Driebergen-Zeist moet ook zeker genoemd worden, ook een enorm groot project, buitengewoon ingewikkeld. Veel partijen bij betrokken, gaat over heel veel geld. En nou ja, laat ik nog een voorbeeld noemen: de buitensport, voor velen van ons belangrijk, we hebben er bijna allemaal mee te maken. En ja, ook daar is zichtbaar dat Zeist de afgelopen jaren een metamorfose, zou ik bijna zeggen, heeft ondergaan. Zeker een aantal sportvoorzieningen zien er op dit moment totaal anders uit, dankzij het werk van deze wethouder. En ja, als je wethouder van sport bent, dan is het natuurlijk ook wel mooi dat je zelf ook een beetje sportief bent. En nou, ik zou denken dat wij kunnen zeggen dat wij in Zeist de afgelopen jaren de meest geloofwaardige wethouder van sport hebben gehad. Ik heb me daar ook wel eens door laten verleiden. Samen met Laura kan ik me herinneren tot een bosloopje en dan deden wij ons best. Maar Sander was in no time uit het zicht verdwenen. Hij loopt de 10 km in minder dan 40 minuten. Dat zegt u misschien niet zo heel veel, maar dat is meer dan 15 km per uur en dat is het tempo waarop ik fiets, waarop velen van u ook zullen fietsen, denk ik. Hij loopt harder, maar goed, dat zijn allemaal mooie dingen van het wethouderschap. Ik denk dat het voor op een avond als vanavond ook goed is om stil te staan bij de minder mooie dingen van het wethouderschap. De schaduwkanten, want die zijn er ook en zeker als je verantwoordelijk bent voor een onderwerp als ruimtelijke ordening. Dat is een onderwerp waar je te maken hebt met bestemmingsplannen en bestemmingsplannen staan het nodige toe, ook in dit dorp. En ja, inwoners willen soms dingen waarvan de buurman vindt dat het kan en vaak kan het ook. En ja, de omgeving is daar niet altijd van geporteerd en dan kom je in een hele lastige situatie waar je als wethouder uiteindelijk gewoon gedwongen wordt om een besluit te nemen. Gedwongen wordt om die wet- en regelgeving serieus te nemen. Dus binnen die lijntjes moet je kleuren en je weet dat dat niet bij iedereen in goede aarde zal vallen en soms gaat dat goed en soms gaat het ook niet goed. En ja, dan trek je een hoop negativiteit naar je toe. Daar moet je mee omgaan en dat is bij tijd en wijle best lastig geweest. Ik denk dat het goed is om ook dat vanavond niet uit de weg te gaan en te memoreren. Maar het is veel mooier natuurlijk om het over de goede dingen van het wethouderschap te hebben. Nou, Sander is een liberale wethouder. Ik noemde het al, van jongs af aan een liberaal en dat betekent in het geval van Sander dat hij zeker nooit in de positie van slachtoffer wil komen. Sander is meer van je verantwoordelijkheid nemen en proberen het beste uit jezelf te halen. En op die manier probeert hij ook zijn omgeving te beïnvloeden. Maar we kunnen nu ook wel zeggen, zo heeft hij ook zelf deze rol van wethouder ingevuld en dat heeft hij buitengewoon goed gedaan. En dan is ja de vraag, hoe ziet de toekomst er dan uit? Vanavond neemt hij afscheid van dit mooie ambt en dat is mooi, zeker voor Inge en voor de kinderen, want die hebben hem misschien niet altijd gezien, alhoewel ik moet zeggen dat wij in de fractie altijd bewondering hadden voor het feit dat Sander een goede balans wist te vinden, beter dan menigeen van ons kan ik wel zeggen. Als het ook maar enigszins mogelijk was, dan ging hij op tijd naar huis en dat deed hij om bij zijn gezin te zijn, dus dat is mooi. En het is nog veel mooier dat hij daar de komende tijd nog veel meer voor in de gelegenheid gesteld zal zijn. Het ondernemerschap roept nu. We zijn heel benieuwd, Sander, maar tegelijkertijd ben ik ervan overtuigd, ik kan wel zeggen, wij als fractie zijn ervan overtuigd dat jij in de kern een politicus bent en je bent nog piepjong, 40 jaar, dus er liggen nog heel wat jaren voor je. Wij zijn ervan overtuigd dat de politiek jou opnieuw zal roepen. Of je daar gehoor aan geeft, is aan jou natuurlijk, maar het zou zomaar kunnen. In ieder geval, Sander, namens ons allemaal, heel hartelijk dank voor de samenwerking de afgelopen jaren en het ga je goed. Dankjewel.

U, Walter van Dijk, fractievoorzitter van de VVD, geef ik graag het woord aan Vincent van Voorden van het CDA.

Ik ga al die rare dingen worden. Ja. Dank u wel, voorzitter, dames en heren. Beste Marcel, ereburger van Zeist. Van ministers wordt weleens gezegd dat er een dag nog mooier is dan de dag waarop je geïnstalleerd wordt, namelijk de dag dat je afscheid mag nemen. Voor wethouders geldt dat in mijn ogen niet. Voor mensen die verknocht zijn aan het openbaar bestuur en de lokale politiek, is er niets mooiers dan wethouder zijn in de gemeente waar je geboren en getogen bent. En dat geldt zeker voor jou, Marcel Fluitman. Beste mensen, het is altijd duidelijk zichtbaar geweest dat Marcel Fluitman genoot van het wethouderschap. Hij had er zichtbaar plezier in om samen met mensen zaken voor elkaar te krijgen. Maar als het niet naar zijn zin ging of als er een andere mening was, was dat overigens ook vrij duidelijk te merken aan Marcel Fluitman. Als je kijkt naar de dossiers van de afgelopen acht jaar, waar de burgemeester ook naar verwees, hebben we te maken gehad met een bestuurlijke duizendpoot: volksgezondheid, welzijn, werk en inkomen, bestaanszekerheid, senioren, de WMO, omgevingswet, kunst en cultuur, de nieuwe invulling van het Slot, de realisatie van het crematorium Vollenhoven, vooruit en de nieuwbouw van de wijk Kerckebosch. En we kunnen nog wel even doorgaan. Beste mensen, mogelijk ligt het gekleurd, maar wat mij betreft, wat ons betreft, was Marcel Fluitman een goede wethouder en bestuurder van onze prachtige gemeente. En waarom? Je hebt wethouders die naar dit spreekgestoelte lopen in de hoop de raadsleden van antwoorden te voorzien, zodat ze voor zullen stemmen, en die daarna weer opgelucht gaan zitten. Je hebt ook wethouders die verheugd en zichtbaar met goede zin opstaan, naar dit spreekgestoelte lopen, hun betoog wat proberen te rekken, ook alle niet gestelde vragen beantwoorden en met lichte tegenzin weer gaan zitten. Onnodig om te zeggen tot welke categorie Marcel behoort. De ene wethouder ziet de journalisten van de lokale media als een noodzakelijk kwaad, de andere wethouder is kampioen in persberichten en is niet bij de journalisten weg te slaan. Onnodig te zeggen tot welke categorie Marcel behoort. Gekscherend hebben wij binnen de CDA-fractie de Nieuwsbode weleens omgedoopt tot de 'Fluitmanbode'. Je hebt wethouders die hun handen meer dan vol hebben aan het zo goed mogelijk behartigen van hun portefeuilles. Zij concentreren zich op het lokale werk en hun eigen gemeente. Maar je hebt ook wethouders die er nog wat bij doen, die netwerken in de regio, die netwerken in de regio een slag in de rondte, die actief zijn in het nationaal A en O fonds, of die het voor elkaar krijgen landelijke cofinanciering te regelen voor de aanpak van Vollenhoven, vooruit. Onnodig te zeggen tot welke categorie Marcel behoort. Marcel, wij werken nu ongeveer acht jaar intensief samen. Ik was bij jouw installatie in 2014, een switch van fractievoorzitter van het CDA naar een functie als wethouder. De raad, het CDA, was in spanning over wat er zou gebeuren. De debatterende Fluitman in het college, nu, na acht jaar, kunnen we met een positief gevoel terugkijken. Het CDA is daarom ook trots op de geleverde bestuurlijke capaciteit die door jou aan onze gemeente is geleverd. Je hebt in acht jaar veel dingen van de grond gekregen, zaken in gang gezet, in de zorg, maar ook in Kerckebosch, op het terrein van kunst en cultuur en in Vollenhoven. Aan veel onderwerpen in dit huis is jouw naam verbonden, dus de naam Fluitman zullen we voorlopig nog regelmatig horen. En beste mensen, niet getreurd, de naam Fluitman zal, als fractievoorzitter van de grootste oppositiepartij, nog regelmatig in deze raad galmen. Voorzitter, dames en heren, beste Marcel, ik rond af. Namens het CDA Zeist wil ik je bedanken voor je tomeloze inzet voor de inwoners. Vanuit het CDA hebben we onze samenwerking als fractie en wethouder altijd als zeer plezierig ervaren, in de goede, maar ook zeker in de slechte tijden. We verwelkomen je dan ook graag terug in onze fractie en we gaan met positieve en hernieuwde energie er tegenaan, dit voor ons lokale verhaal. Dank u wel. En dan: dankjewel.

Dankjewel, Vincent van Voorden, sprekend namens het CDA. Ik geef het woord aan Sander Janssen.

Ik moet nog even wennen aan het nieuwe systeem. Snel, voorzitter, beste collega's, gasten op de tribune en wellicht mensen thuis die meeluisteren, dit is mijn laatste bijdrage in deze raad. Dat geeft toch wel een gevoel. Ik kan u alles zeggen zonder dat ik meteen een motie aan mijn broek heb hangen, en de uitnodiging door de voorzitter, door de burgemeester, werd net gedaan, hè? Van een beetje reflecteren, nou, laten we dat eens gaan doen. Ik heb er zin in. Hé mensen, ik ben dankbaar dat ik hier sta. Dankbaar voor de mooie woorden die zijn uitgesproken door de burgemeester, door mijn fractievoorzitter, en namens jullie allemaal, en ook dankbaar dat ik zeven jaar hier in deze prachtige gemeente wethouder heb mogen zijn. En natuurlijk ook niet alleen die zeven jaar wethouder, maar ook vijf jaar raadslidmaatschap. Want nou ja, u weet dat als geen ander. Het is een prachtige rol die ik kan en mag vervullen als vertegenwoordiger van onze inwoners en ondernemers. Ja, en dat ik op een dergelijk podium zou staan, was ooit al een keer toen ik zo'n klein mannetje was voorspeld door mijn moeder. Toch had ik nooit gedacht dat ik er zoveel plezier aan zou beleven. Want mijn vraag wel eens, wat is dat nou eigenlijk, dat wethouderschap, en hoe doe je dat dan? Nou, het gemakkelijke antwoord is: je wordt 's ochtends wakker, je gaat naar het gemeentehuis, je loopt alle afspraken langs die door het secretariaat met veel dank overigens voor hun ondersteuning in de afgelopen jaren zijn ingepland. Ze zitten hier op de tribune. Maar zij, je loopt die afspraken langs die zij in die agenda hebben gezet. Dat loopt van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat, dan mag je thuis even snel eten en dan kun je 's avonds weer verder. En dan ga je naar bed en ergens tussendoor en in het weekend, als je geen afspraak hebt, lees je de stukken. Nou, is het gemakkelijke antwoord het juiste antwoord? Is dat je en dat is geld voor mij, zeker een enorme intrinsieke motivatie om bij te kunnen dragen aan het geluk en de gezondheid van onze inwoners. En, en ook niet in de laatste plaats omdat ik zelf ook heb mogen ervaren hoe belangrijk het is dat als je in een kwetsbare positie zit, dat je ook de hulp en ondersteuning van anderen kunt gebruiken om uiteindelijk ook weer vooruit te kunnen gaan en je potentie ten volle te kunnen benutten. Politiek gaat daarom voor mij om het geven van perspectief op een goed leven. En dat heeft mij in al die jaren de energie gegeven om erdoor te gaan. En, dat heb ik ook gedaan vanuit mijn liberale waarden, voorzitter, hierbij mij wel diep in zitten. En, waar gaat het dan bij mij in de kern om? Ja, dat ieder mens uniek is. En ook daarom gewaardeerd moet worden zonder vooroordeel vooraf. En dat ieder mens andere mensen nodig heeft om ook mens te kunnen zijn. En dat betekent dat we moeten investeren in een vrije en open samenleving waarin je kunt zijn wie je wilt zijn. En dat het ook gaat over de waardering voor de verschillen tussen mensen, de verschillende belangen en de verschillende meningen. Ja, en dat vraagt van een overheid dat zij ruimte geeft aan een samenleving en dan vooral zorgt dat de belangrijke randvoorwaarden er zijn voor mensen om de keuzes te kunnen maken die bij hen passen om uiteindelijk gelukkig en gezond te zijn. En met mijn drijfveer en die waarden die ik zojuist heb uitgesproken, heb ik wat uit mijn werk hier in Zeist altijd willen doen. Ja, voorzitter, het werk in het openbaar bestuur stelt je ook gewoon voor dilemma's en uitdagingen, elke dag weer. En, dat maakt het werk voor mij altijd leuk en uitdagend. Ja, je hebt soms, hè? Hoe zou ik het netjes zeggen, soms te maken met een bepaalde weerbarstigheid in de samenleving? Mensen vinden wat van je, altijd en overal, en dat gaat soms ook wel ver en dat raakt je als mens. Toch is het overgrote deel van de mensen die ik gesproken heb ook heel erg positief. Mensen denken graag mee, geven heel veel waardering en zijn ook heel erg behulpzaam. En die contacten waren voor mij altijd goud waard. Langs de deuren gaan, met mensen in gesprek zijn, het gaf me altijd enorm veel energie, of ze nu kritisch waren of met je eens waren. Dat maakt eigenlijk niet uit. De contacten met mensen vormden voor mij altijd de kern van mijn wethouderschap. De schakel kunnen zijn tussen samenleving en politiek. Altijd op zoek naar perspectief op het goede leven voor deze mensen. En daarom ben ik ook heel specifiek trots op de ontwikkeling van bijvoorbeeld de doorbraakmethode in Zeist, want via die werkwijze werken we al een aantal jaar mee. Gelukkig, en wat feitelijk zegt van: ja, doe wat nodig is om mensen, ja, ik moet me even gechargeerd uitdrukken, voorzitter, maar mensen uit de problemen te halen. Zo hebben wij hier in Zeist vele mensen, vele gezinnen ook verder geholpen. Voorzitter, toch is het antwoord op alle uitdagingen in het openbaar bestuur niet altijd zo makkelijk als 'doen wat nodig is', want zeker in de laatste jaren heb ik de complexiteit van maatschappelijke vraagstukken zien toenemen. Wat dan ook kan uitlopen op fikse discussies, maatschappelijke discussies met grote meningsverschillen en ook tegenstellingen tussen mensen. En, we hebben tegenwoordig crisis op crisis, hè? Zie de coronacrisis, ongekend wat voor impact dat heeft gehad op de samenleving en ook op het openbaar bestuur, want wij moesten daar ook mee dealen. Maar kijk ook naar de oorlog in Oekraïne en de effecten die dat heeft, ja, op ook een samenleving als die van ons. En, als dat nou de enige crises waren? Maar dat is het niet, want we hebben te maken met een woningbouwcrisis. We hebben te maken gehad met een crisis en nog steeds waarin de gemeentelijke financiën zwaar onder druk staan, te maken met een stikstofcrisis, een energiecrisis. Nou, volgens mij kan ik er nog een aantal noemen en kunt u er ook veel verzinnen die ik niet heb genoemd. De opgave voor gemeenten zijn er in al die jaren niet makkelijker op geworden. En in de afgelopen jaar heb ik mijn bijdrage in ieder geval willen leveren aan tal van dit soort uitdagingen. Groot, klein, het maakt niet uit, maar we stonden als gemeente voor fikse opgaven en dan denk ik zelf in het bijzonder ook bij de opgave die we hadden met de RSD, onze regionale sociale dienst. Waar een grote opgave lag, maar waar nu een uitstekende organisatie staat en Annet, je had een heel mooi bericht geplaatst, had ik gezien. Maar een organisatie waar we echt trots op mogen zijn, maar waar ik ook trots op ben, is het feit dat we het sportbeleid hier echt op de kaart hebben gezet en enorme investeringen hebben gedaan in onze sportaccommodaties waar grote vernieuwingen en verbeteringen hebben plaatsgevonden en waar duizenden mensen wekelijks veel profijt van hebben of de richting die we hebben gegeven aan het ruimtelijk beleid in Zeist via onder andere de versnellingsopgave, de vele ruimtelijke projecten en natuurlijk ook de propositie van Zeist. Want het beleid, het ruimtelijk beleid staat nu meer dan ooit in het teken van het creëren van maatschappelijke waarde voor mens en natuur. En zo heb ik vele mooie projecten als wethouder mogen begeleiden, projecten die hebben bijgedragen aan dat goede leven in Zeist. En ja, daar ben ik best wel trots op eigenlijk. Voorzitter, deze prestaties zijn erkend als uiteindelijk ook vele vaders en terecht ook, terecht ook. Je werkt samen met collega's in het college, collegiaal bestuur, zeer belangrijk, met mensen in de organisatie. Er zitten een aantal op de tribune, mijn favoriete ambtenaren zitten daar rechtsboven. En zo heb ik nog heel veel meer favoriete medewerkers in dit gebouw. Maar je hebt ook natuurlijk jullie, de gemeenteraad, want de ruimte om te kunnen handelen als wethouder wordt door jullie gegeven. En ik zie Jan Bredius knikken, heel goed, heel goed, en daar is hij scherp op. En, dat maakt ook in mijn ogen of laat zien het belang, het grote belang en de grote rol die een gemeenteraad heeft in de realisatie van al die mooie projecten die ik zojuist heb genoemd. En niet in de laatste plaats, voorzitter, zeg ik door de constructieve cultuur in deze raad en dat gaat om twee heel belangrijke zaken naar mijn idee. Allereerst de ruimte voor het gesprek om dilemma's of problemen bespreekbaar te maken en met elkaar ook te zoeken naar oplossingen. Daarvoor zoektijd, zou de voorzitter dit noemen. Binnen de raad en met de samenleving. En nou, we hebben allemaal wel voorbeelden in ons hoofd. Noem het ISC voor mezelf, de financiële commissies waar ik altijd heel prettig mee heb samengewerkt. Ja en het tweede is de ruimte om te kunnen reflecteren en fouten te kunnen maken. Te leren van fouten is dat eigenlijk, want fouten maken op zichzelf is niet zo moeilijk, maar je moet ervan kunnen leren en niet onbelangrijk om dan ook echt vooruit te kunnen komen in het openbaar bestuur en uiteindelijk ook dus werkelijk zaken te kunnen realiseren. Voor inwoners zal de fout heb je nodig om jezelf beter te kunnen maken en iemand vroeg mij onlangs van, zou je dingen anders hebben gedaan? Nou, ik denk eigenlijk van niet, want ook die fout had ik nodig om een betere wethouder te kunnen zijn en uiteindelijk meer te kunnen doen voor onze inwoners. Ja, het is essentieel van belang om maximaal lokaal te realiseren, zou Hoi zeggen, en daar heeft hij helemaal gelijk in, want samen heb je de focus nodig, samen met de focus nodig op dat maatschappelijk rendement in plaats van elkaar politieke vliegen af te vangen. En nogmaals, deze raad laat zien dat dat kan, dat we het op een andere manier kunnen doen dan in Den Haag en juist in deze tijd, waarin de maatschappelijke vraagstukken ingewikkelder zijn dan ooit. En waar we van de ene crisis in de andere crisis vallen, moeten we onze politieke cultuur hier in Zeist koesteren. En ik gun het u allemaal en zeker ook de Zeister samenleving van harte. Voorzitter, de wereld is nooit af, ook Zeist is niet. Maar welke opgaven er ook op de gemeente af mogen komen, hier in Zeist regelen we dat wel. Met dank aan een uitstekende ambtelijke organisatie, betrokken kundige inwoners, een constructieve maar kritische raad en natuurlijk ook met het aanstaande nieuwe college. Zeist is in goede handen. Mijn toekomst ligt nu buiten de politiek, hoewel ik heb begrepen dat er over een aantal jaren een vacature vrijkomt in BW. Ik blijf in ieder geval. Ik blijf me in ieder geval inzetten voor gezonde en gelukkige inwoners. Dat blijft mijn drive. Dat blijft mijn. Daar zit mijn energie, alleen op een andere manier, in een andere rol, wel in het ruimtelijk domein. Er liggen mooie opgaven en daar wil ik mij de komende jaren in vastbijten. En ik heb genoten van de afgelopen jaren. Ik heb veel geleerd in die afgelopen jaren en ik ben zeer dankbaar voor de zeven jaar die mij is gegund wethouder te mogen zijn voor de inwoners en ondernemers in Austerlitz, Bos en Duin, Huis ter Heide, Den Dolder en Zeist. Mijn dank is zeer groot. Bijzonder groot naar de leden van de gemeenteraad, u, maar ook al uw voorgangers waar ik in de afgelopen twaalf jaar mee heb mogen samenwerken en zeker ook naar alle medewerkers van de gemeente die ervoor gezorgd hebben dat niet alleen het bij politieke woorden is gebleven, maar uiteindelijk ook uitvoering is geweest en we ook mooie dingen hebben gerealiseerd. En mijn dank is ook groot naar de vele inwoners die ik ook heb mogen ontmoeten en waarmee ik inspirerende gesprekken heb kunnen voeren. En voorzitter, natuurlijk ook naar mijn collega's in het college, die een belangrijke rol hebben gespeeld in het plezier dat ik heb mogen ervaren in de afgelopen zeven jaar en ik zie Roy knikken en terecht ook. Voorzitter, in het bijzonder wil ik toch jou en Marcel nog even benoemen en bedanken. Natuurlijk, omdat jullie ook in de afgelopen zeven jaar mijn collega's zijn geweest als enige. Marcel, ja, het is al, je bent wel een beetje geduid deze avond, maar grote mond, klein hartje, maar met een zeer groot hart voor Zeist en ook voor de mensen om je heen. En je hebt nu misschien nou ja, niet altijd erkenning gekregen die verdiend is. Maar vandaag met die erepenning, ereburger, met die mooie woorden, terecht, het is je absoluut gegund en ik zeg vanuit mijn positie dat ik mij geen betere collega kon wensen dan jij in dit college. Ja, ik koos. Mag ik je even Koos noemen? Want als mens liever niet, liever niet. Ik vraag toch even toestemming, want ja, het doet wat met je als je zo'n ambtsketen om hebt, dat weet ik inmiddels uit ervaring. Koos, er worden te veel toespelingen vandaag gedaan, maar Koos, als mens, politicus, als denker, en collega, weet je altijd wel een weg te vinden in alle ingewikkelde kwesties die voorbij komen op zo'n collegetafel. En ja, ik ben zeer blij, zeer blij dat ik al die jaren met je heb mogen samenwerken in het college en dat ik het werk binnen het openbaar bestuur van jou heb mogen leren. Een betere leermeester kon ik mij niet bedenken en ik weet zeker dat Zeist zich geen betere burgemeester kan wensen. Ja, en dan wil ik, ook voorzitter, ik ga je toch weer voorzitter noemen, de mensen van de VVD Zeist bedanken, de leden die ervoor gezorgd hebben dat ik uiteindelijk in 2010 op een verkiesbare plek kwam en natuurlijk ook de leden van het bestuur. Oudere bestuur, nieuwe bestuur, huidige bestuur, die op de achtergrond een zeer belangrijke rol hebben gespeeld in de ruimte die ik heb gekregen om te groeien in mijn politieke carrière. En natuurlijk ook de leden van de diverse fracties vanaf 2010, want zij hebben mij enorm gesteund als beginnend raadslid, als fractievoorzitter en uiteindelijk wethouder en daar ben ik hen zeer erkentelijk voor. Ja, en tenslotte, voorzitter, ik kom aan het einde, wil ik mijn vrouw Inge bedanken. Ja, ze is nooit iemand die graag op de voorgrond treedt, dus ik hou het allemaal kort, maar Inge, ja, veel mensen beseffen niet dat je als partner van een wethouder heel veel moet opofferen. Tijd is schaars en de verplichtingen zijn schier oneindig, zeker met een gezin, een jong gezin. En, je hebt mij al die jaren uitgeleend aan de Zeister samenleving. Ik besef me dat ik zonder jouw steun dit nooit had kunnen doen. En, dat heeft heel veel voor mij betekend. Maar de

Dankjewel, Sander, voor je woorden. Geef het woord aan Marcel Fluitman.

Ja, dank u wel, voorzitter. Met mij werd gevraagd of ik een pasje had. Ik zei: "Alles is vandaag ingenomen." Gelukkig lag er nog een pasje, dus dat scheelt. He, jeetje, even zuchten, even kijken... Is cursus een land? Een glaasje water, rustig aan. Les twee heb ik ooit van onze burgemeester geleerd. En dat is Marcel. Als je ergens naartoe gaat, accepteer je niet dat iemand anders voor jou spreekt, want die gaat allemaal dingen vertellen die jij ook wilt vertellen. En dan ben je echt de sigaar, want dan moet je improviseren en dat is helemaal niks. Nou, daar sta je dan. Als je zelf vertelt... Als je ingeeft, verandert het in 'Marjet', en ja, verder jongen, ja. Dat is het. Dus we vallen in herhaling, maar u weet het: bij mij is zeven minuten genoeg. Ik heb geen drie kwartier nodig. Oké, lieve mensen. Ja, daar sta je dan, hè? Na acht jaar afscheid als wethouder. Ik ben bijzonder vereerd met de erepenning. Ik was hem bijna kwijt, maar ik moet zeggen dat het mij echt iets doet en ik heb grote waardering voor het feit dat het mij toegekend is en dat de raad daar ook mee ingestemd heeft. Nou, dat maakt mij een beetje stil. Want de erepenning is natuurlijk voor mij, voor wat je dan gedaan hebt. Maar uiteindelijk heb ik heel veel dingen niet zelf gedaan, maar met heel veel anderen. Dus ja, daar sta je dan na acht jaar afscheid. Wethouder, ja, dan kies je voor jouw mooie woorden. Redelijk goed getypeerd, nog netjes gehouden. Dankjewel. Dankjewel, Vincent. Ik had het erger verwacht, maar gelukkig was het nog redelijk beperkt te houden. En Sander, ook ja, complimenten zijn wederzijds. Het wethouderschap is toch wel een betekenisvol vak. Zichtbaar en onzichtbaar. Dat gaat om grote zaken die mooi zijn, maar soms ook gewoon zijn. Maar het geldt ook voor hele kleine zaken die eigenlijk niet zichtbaar zijn, maar wel heel bijzonder zijn. In de afgelopen acht jaar heb ik veel meegemaakt. Ik noem Anne Faber, ik noem corona, ik noem vluchtelingen, ik noem bouwprojecten. Ik noem losliggende stoeptegels. Het maakt niet uit. Alles is langsgekomen. En alles hebben we serieus genomen en hebben we gekeken van: hoe kunnen we hier een bijdrage aan leveren? En altijd met de insteek, niet: waarom zou het niet kunnen, maar juist: wat is er nou nodig om het wel voor elkaar te krijgen? Dat wethouderschap is soms ook een heel eenzaam vak. Er staat een morrende raad tegenover je. Ik heb het wel eens mee mogen maken. Je hebt een morrel aan de samenleving tegenover je. Ik heb het wel eens mee mogen maken. Winkelen is soms niet leuk in Zeist, want waarom is dit nog niet geregeld en dat nog niet geregeld? En ja, met wie ga je dan sparren? Wie is dan jouw vertrouweling? Wie is dan degene waar je eerst even lekker je ei kwijt kan? Dat is heel lastig als wethouder. En dat is zoeken. Want je voelt je soms heel alleen. Maar gelukkig zijn er mensen om je heen die toch die ruimte bieden. Het wethouderschap kan ook grillig zijn. Voor je het weet, kom je echt in een lastig pakket. Ik en mijn gezin hebben dat heel intens meegemaakt. En belangrijk is dan te blijven vertrouwen op jezelf en je naasten. En grote steun te krijgen. Maar dat zijn ook de woorden van inwoners en anderen. Familie, ambtenaren, mensen uit de politiek die maar één ding aan je vragen en die zeggen: "Joh Marcel, hoe gaat het nou met je?" Dat doet je goed, en dat heeft mij geweldig geholpen om ook een lastige periode door te komen. In de afgelopen jaren heb ik ongelooflijk veel ervaring opgedaan in het openbaar bestuur. En ik kan echt terugkijken op acht hele mooie jaren. Alle voorbeelden zijn vanavond genoemd: Kerkenbos vol over vooruit, kunst en cultuur, beeldenroute, openbare ruimte, kunst, herdenkingssteentjes, gezondheidsbeleid, vernieuwing van het centrum, Binnenbos, volle Hof, en veel meer. Allemaal prachtige projecten. En, heb je dat dan alleen gedaan, Marcel? Nee, helemaal niet. Sterker nog, zeker niet. Want als wethouder kun je niks alleen, dat moet je met anderen doen. En wat ik ervaren heb, is dat ik in een ongelooflijk mooie organisatie heb mogen werken. Een organisatie die bestaat uit ongelooflijk veel deskundige ambtenaren. Die jou helpen en ondersteunen. En echt meebrengen in wat je graag wilt verwezenlijken. Het zou toch gek zijn dat je als wethouder denkt dat je overal verstand van hebt. Ik heb een vakgebied geleerd, dat HM-vak, maar ik weet natuurlijk helemaal niets van allerlei andere vakgebieden. En hoe mooi is het dan dat we hier een ambtelijk apparaat hebben dat jou adviseert en een deskundigheid ten toon spreidt die geweldig is? Ik denk dat we dat als raad te vaak vergeten, dat deze mensen ons goud zijn en ons echt verder helpen. Los van het ambtelijk apparaat ook gewoon met de inwoners samen. Heel veel inwoners zijn deskundig. Heel veel inwoners hebben initiatief. Heel veel inwoners pakken iets op en willen iets betekenen voor je. En samen met de inwoners optrekken, dat brengt jou als wethouder verder en dat brengt je dossiers verder. En dat is gelooflijk ongelooflijk mooi om dat mee te mogen hebben gemaakt. En ik heb samengewerkt met twee gemeenteraden. Heel pluriform, andere soorten gemeenteraden, maar uiteindelijk twee geweldige clubs. Die het vertrouwen hebben gegeven in het werk wat ik heb gedaan, maar gesteund hebben, maar soms ook kritisch bevraagd hebben, mij soms ook het vuur aan de schenen hebben gelegd, maar uiteindelijk doordat je die samenwerking met die raden hebt gemaakt, heb je je plannen kunnen verwezenlijken. En daarvoor dank ik hen heel hartelijk voor de steun en dat vertrouwen wat geweest is. Ja, ik heb ook mogen werken samen met twee gemeentesecretarissen: Ineke Lissenberg en René Grotens. Twee geweldige mensen, maar totaal verschillend. En ik moet je zeggen, met Ineke was ik het nooit eens, maar we kwamen er altijd uit en met René ben ik het altijd eens. Maar ik kom er nooit... Nee, dat is niet waar. Nee, we komen ook prima uit. Ik wil hen echt danken, want zonder de steun van de gemeentesecretaris, zonder de back-up die je krijgt of dat je ze even kunt bellen... En René, ik kijk jou aan. We hebben elkaar ook op uren gebeld dat je denkt: "Kan het nog even?" Maar je was er, je bent er en altijd positief meedenkend, dus heel erg veel dank voor jouw steun daarin. Ja, verder mogen werken met twee colleges. Ja, geweldig, hè? En geweldige teams waren dat. Ja, ik kan me nog heugen dat wij als college... En kom zo meteen nog even bij de nieuwe wethouders, maar dan ga je op kamp, hè? Dat is niet meer als vroeger met je korte broek. Maar nee, dat is vrij luxe, alhoewel, ik weet niet of het nog kan, maar oké, wij konden nog redelijk luxe op kamp en dan zit daar zo'n begeleider bij en dat is een snoeshaan. Die gaat ons dan vertellen hoe het werkt, weet je wel... Nou, oké, dus dat is een man met zo'n spreekstok en dan mag de ander niks zeggen, want dan heb jij de stok en dan moet die ander zijn mond houden. En dan zegt Marcel van: "Joh, wat wil je nou bereiken?" Ik zeg: "Nou, weet je wat mijn bestokken mand? Die spreekstok, ik denk dat wij wel een team moeten worden." Nou, als je de events die wordt nooit een team, dat bestaat niet als politiek en politiek wordt nog een team. Dat is altijd gevecht met elkaar, dus bereid je maar vast voor. Ik moet je zeggen, de man heeft totaal ongelijk gekregen. Ik heb echt ervaren dat in beide colleges er een teamvorming is geweest waar we met elkaar stonden voor het werk wat we moesten doen, collegiaal ondersteunend. We waren er op dat moment dat het moeilijk was. Er waren zoveel mensen dat we samen dingen konden doen. En het was goed, het was mooi en ik wil ook echt mijn dank uitspreken wat dat betreft aan Jacqueline en Johan in een vorig college en nu en Roy natuurlijk en Sander, Laura en Wouter voor jullie steun en samenwerking in het huidige college met elkaar. Denk ik, hebben we het goed gedaan met alles wat we tegen zijn gekomen. Maar we hebben iets bereikt naar elkaar en dat kunnen we alleen maar als team en dat is heel erg belangrijk. Ja. En dan ben je wethouder en dan ja, dan ga je zo eens naar kantoor. Ontkom ik er niet aan, want ik zit natuurlijk achter op die gang dat ik dat hokje langs moet waar moeder overste rechtop zit. Moeder overste, je te vroeg Ali, die heet nu Elzen en die ziet jou al aankomen. Ja en dan hebben we daar lieve Roselie en we hebben Petra. Waar zit je, Petra? Yes. Ja, je ontkomt er niet aan, dames en heren, nieuwe wethouders en een toekomstige doorstromende wethouders. Want voor je het weet, kom je op kantoor en je moet nog even dit, je moet nog even dat en dat zou je gedaan hebben. En waarom weet ik dat niet? Ik moet je zeggen, ik denk dat ik mijn werk niet had kunnen uitvoeren zonder een ongelooflijk geweldige ondersteuning van jullie drie dames. Jullie waren er altijd, zeker. Geweldig. Ja, kom ik ook, maar bij Koos mag ik nou meneer Koos zeggen. Ja, jullie zullen het soms wel eens ervaren. Koos en ik hebben een rare band, ik weet het ook niet. Hij slaapt in mijn oude caravan. Hij? Nou ja. We hebben een soort zelfde humor en uiteindelijk zijn we soms ook wel vuur en water en dan als Koos het er niet mee eens is. En dan zitten we te debatteren in het college. Het is even klap uit de school, want helemaal niet mag, hè? Maar dan zitten we daar en dan zit iedereen aan opeens. De stad Koos op en dan. Nou het eerste half jaar durfde ik niks te zeggen, tegenwoordig zeg ik: "Jan, het is niet interessant. Koos, we moeten een besluit nemen." Sorry, Koos. Als ik voor iemand ongelooflijke waardering heb in deze organisatie en in heel Zeist, ben jij het. Jij bent de man die mensen weet te verbinden. Jij bent de man met de creatieve oplossingen en jij ziet overal ruimte en mogelijkheden in om iets vlot te trekken of verder te krijgen waar wij als wethouder soms ons echt ingraven in het dossier. Weet jij het weer naar boven te halen en dat verder te trekken? Je weet mensen te verbinden. Je weet ons te motiveren, te stimuleren. Als we zeggen: "Joh, ik ben er nu klaar mee, daar ga ik niet meer naar toe." Nee, ik heb echt heel veel geleerd van je en ik heb ongelooflijk veel waardering voor je en ik denk dat jij echt de grote verbindende factor bent in de politiek in Zeist. En de grote man bent binnen een college, zonder dat jij maar ook enigszins politiek bedrijft, maar het altijd op een hoger level treft. En daar ben ik je heel erg dankbaar voor. Dan heb ik heel veel van geleerd. Dankjewel. Nou, voor de volgende tien. Ik ga noemen, hoef je niet te klappen, maar nee, dank aan mijn partij, het vertrouwen, bestuur, allerlei ja, dat mag wel klappen. Nee, maar zonder meer, ik had hier nooit kunnen staan en mijn werk kunnen doen als ik niet het vertrouwen had gehad van mijn partij, van mijn bestuur en onze leden. En je probeert een partijprogramma altijd verder te brengen en de idealen vanuit je partij in je werk te verwezenlijken. En ik heb altijd het vertrouwen ondervonden en de steun gekregen van leden en het bestuur om mijn werk te kunnen doen. En volgens mij is dat een hele goede basis geweest en daar dank ik ze ook heel erg hartelijk voor. Ja en nu komt, hoe lang had ik nog, Koos? Want ik zou het korter doen dan Sander, maar ik probeer het toch even overheen te gaan. Nee, want nu kom ik bij het gebruikelijke hoofdstuk en dat zijn er een pagina of drie en dat is de boodschap aan het nieuwe college, hè? Dan eens even vertellen wat ze moeten gaan doen. Want ja. Ik begrijp dat Wouter al is gaan plassen, die denkt van nou, nou, daar wil ik niks van horen, maar lieve nieuwe collegeleden Laura, Wouter, Angel en Walter. Dat Wouter en Walter, dat wordt nog wat hoor straks, want niemand weet wie het gedaan heeft. Maar één van de twee. Ik wil je maar één ding meegeven. En dat is: sta midden in de samenleving en maak plezier van je werk. Als je dat doet, maak je succes. Kom je echt verder. En ik wens jullie heel veel succes toe in dit hele mooie vak. En je bent ervoor Zeist, je staat ervoor Zeist en ik weet zeker dat jullie ook weer als team wat dat betreft Zeist weer een stukje verder helpen. En dan wens ik jullie heel veel succes bij. Tot slot. Ja, ontkom je er ook niet aan, dan kom je thuis rond. Maar lieve gezin, altijd de ruimte gekregen om mijn werk te doen. Altijd de ruimte gekregen om mij af en toe eventjes helemaal los te laten gaan van wat ik niet leuk vond. En altijd gesteund en belangstellend geweest en daar ben ik heel erg dankbaar voor, want zonder die steun had ik het ook niet kunnen doen en jullie waren er altijd. Jullie zijn er altijd. En ja, dat waardeer ik zeer en ik hou ongelooflijk veel van jullie. Oké, nou na acht jaar twenty-four-seven aangestaan te hebben, gaat de knop uit. Ik weet niet wat dat is bij mij, hè? De knop gaat uit. Ik ga nu naar een soort afkickcentrum, denk ik. Maar het probleem alleen is dat ik vanaf morgen meteen weer een nieuwe uitdaging oppak en dat is bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. En ik ga daar weer kijken wat voor nieuwe deuren daar weer worden geopend en wat voor mooie werkzaamheden ik daar weer kan doen. Bent u dan van mij af? Nee. Want ja, met heel veel plezier en passie blijf ik toch het raadswerk samen met mijn fractiegenoten Vincent, Bianca, Marcel en Leo doen. Een geweldig team. Ja, dat komt u tegen. Het CDA zult u horen in de aankomende jaren. Positief, kritisch. Altijd voor het goede van Zeist. En samen zullen wij het CDA-geluid laten horen voor het goede leven in Zeist. Ik begon net van: "Ja, daar sta je dan na acht jaar afscheid als wethouder." Ik kan niet anders zeggen, ik heb ervan genoten. En het was een geweldig mooie periode in mijn leven. Het is goed zo. Dank u wel.

Dankjewel, Sander; dankjewel, Marcel, voor de woorden die jullie hebben gesproken. Ja, dan is dit voldoende besproken.