Programmabegroting 2026 en 2e Bestuursrapportage 2025

Kunnen worden. En voor ons is dat belangrijk, omdat we met de gelden uit de Rios de goede dingen voor Zeist kunnen doen. Bij sommige zaken die nu door het college zelf worden aangedragen voor de Rios, hebben wij onze vraagtekens. Zoals bijvoorbeeld de doorontwikkeling van het gemeentehuis of de twee sporten onderzoeken. Wat ons betreft moeten die niet bekostigd worden uit de Rios, maar horen die thuis in de structurele begroting. Omdat de Raad over de Rios gaat en we ook zelf met voorstellen kunnen komen, doen we hierbij een voorzet. Wij zullen bij de begroting een amendement indienen waarbij we inzetten op twee bewonersverbinders in Zeist West. In West staan leefbaarheid en gezondheid onder druk. Kouwenhoven en Nijenheim worden door onder andere de GGD als zeer kwetsbaar omschreven. De taak van de bewonersverbinder is om laagdrempelig met bewoners in gesprek te gaan, vertrouwen op te bouwen en samen met het wijkteam te zorgen voor passende ondersteuning. De pilot die wij graag zouden willen starten, kan dan ook gezien worden als de eerste bouwsteen voor een structurelere wijkaanpak. Het sluit ook goed aan bij het programma buurt- en wijkgericht werken. In de beleidskeuzes, wat eigenlijk een ander woord is voor taakstelling dat weer een ander woord is voor bezuiniging, zien we dat het college voornemens is te bezuinigen op wijkgericht werken, terwijl er juist zoveel kracht in de wijk zit. We zien aan de andere kant dat het college juist weer investeert in de wijken middels de pilot met het buurtbudget. Dus hoe moeten we die bezuiniging nu precies zien? Kan het college hier een reactie op geven? Dan nog een ander punt dat ook aanhaakt op sociale samenhang. Als GroenLinks vindt het belangrijk dat er sneller en socialer gebouwd wordt in Zeist. Het aandeel sociale huur staat onder druk. We schieten in Zeist inmiddels onder de 30% sociale huur. We zijn in dat licht, dus ook voorstander van proactief bouwbeleid, oftewel van grondbeleid. Met grondbeleid halen we de regie als gemeente terug en kunnen we meer betaalbare nieuwbouw realiseren. Voor GroenLinks is grondbeleid dan ook sociaal beleid. Hiermee kunnen we speculatie tegengaan en kunnen we door de inzet van de Zeister woningcorporaties actiever sturen op leefbaarheid en sociale samenhang van buurten. Dan kom ik bij het groen. We zeggen vaak, u gaat al naar de laatste minuut. Ik ben er bijna. We zeggen vaak, ons groen is ons goud. En om dat goud te bewaren hebben we sinds 2016 een bomenbeheerplan. Maar wat ons opvalt in de begroting is dat er meerdere onttrekkingen zijn gedaan, dat de reserve is gehalveerd en dat de jaarlijkse storting van 3 ton is stopgezet. Er lijkt inmiddels sprake van een langzame uitholling van de reserve. De gedachte dat bomen ouder worden dan gedacht en reden van stopzetting van de storting is inmiddels achterhaald. Gezien de droge zomers van de afgelopen jaren. Dus willen we dat groen als goud blijft, dan zullen we het bomenfonds moeten aanvullen en eerder moeten herstellen. Ook graag een reactie van het college en dan als laatste. Ik kan natuurlijk niet afsluiten zonder iets gezegd te hebben over kunst en cultuur. Als eerste laten we in de komende periode doorpakken met het realiseren van een mooi cultuurhuis. Zeist verdient zo'n plek voor ontmoeting, ondersteuning en ontspanning. Bij het noemen van cultuur zijn grote woorden in de politiek nooit ver weg. Ondanks dat we er weinig geld aan uitgeven op de rijksbegroting is het maar 1/2% van 555 miljard euro vinden we cultuur toch belangrijk? Ook in Zeist. Wat GroenLinks betreft is cultuur niet alleen die vaak geprezen verbinder, maar ook de katalysator voor het leren omgaan met tegenstellingen. Het zoeken naar de nuance en het leren luisteren naar de ander. Zo blijven we verbinden en gaan we samen vooruit. Dank u wel. Dank u wel. En dan zie ik dat u een interruptie heeft. De heer Van Splunter VVD. Ja, dank u wel voorzitter en ja, laat ik nou de eerste zijn die u met deze prachtige maidenspeech als fractievoorzitter mag feliciteren. Dat was overtuigend voorzitter. Ik heb een aantal vragen want u prikkelt me wel. Ik ben nieuwsgierig in het begin van uw betoog. Had u het over een toenemende ongelijkheid ook in Zeist en als ik u goed beluisterd heb? Geeft u aan dat het percentage sociale huur onder de jaren 30% is gezakt voor beide graag even een onderbouwing, want ik, ik heb ze uit de stukken niet zo kunnen opmaken, dus daar ben ik nieuwsgierig naar. Dan heb ik als ik u goed heb beluisterd gehoord dat de financiering van de modernisering van het gemeentehuis wat op zichzelf een uitstekende zaak is. Hè? Want verschillende teams moeten hier een plek krijgen. Er moet verduurzaamd worden. Er moet ook gemoderniseerd worden. Wij als gemeenteraad krijgen een bescheiden plek, dus dat zijn allemaal belangrijke dingen. Maar u geeft aan dat dit niet uit de Rios gefinancierd moet worden. Maar ik heb geprobeerd om te horen waar het dan wel vandaan moet komen en daar wil ik u even naar vragen. En tot slot een heel mooi punt lijkt mij de bewonersverbinder. Heel erg belangrijk de wijkteams en in voorgaande jaren mocht ik pleiten om daar goed op te letten. Want het wijkenwerk is één van de ruggengraden van deze Zeister samenleving. En ik vind ook dat de horecast daar ook bij hoort, maar nu komt er een bewonersverbinder bij. Waar vindt hij nou precies zijn plek? Eerste vraag, tweede vraag is. Waar gaat hij zich mee bezig houden en heeft u ook daar aan de financiering gedacht? Dank u wel voorzitter. Nou dat zijn ja, dat zijn een heleboel vragen. Ja, het zijn een heleboel vragen ja, ik begin even met sociale huur. Ik weet dat daar veel discussie over is geweest en dat kan best. Een soort semantische discussie worden. Maar wat ons betreft is heel erg duidelijk dat het hier gaat over echt sociale huur. En heel vaak wordt daar ook nog bij opgeteld. Het deel wat door private verhuurders ook wordt verhuurd. Maar we weten denk ik allemaal dat het deel private huur dat dat vaak niet op sociale huur zit. Dat heeft ook veel minder waarborg, zeg maar dat het op dat niveau blijft zitten. We zien ook, dat hebben we ook gezien, nu net in het nieuws dat veel verhuurders inmiddels hun woningen verkopen omdat ze vinden dat er niet genoeg winst op wordt gemaakt. Dus wat ons betreft als we het hebben over sociale huur die 30%, dan gaat het echt over de sociale huur van de woningcorporaties en die is daadwerkelijk onder 30% gezakt, dus dat is antwoord op de eerste vraag. De andere vraag ging over de ongelijkheid ook in Zeist. We zien natuurlijk hele grote verschillen tussen de tussen de wijken in Zeist, hè? Natuurlijk Vollehoven en we hebben Kerckebosch om het maar even zo te zeggen. We zien ook dat er één op de 8 mensen één op de 8 hier in Zeist is miljonair. Dat zijn er nogal wat en we zien de ongelijkheid, met name ook in Zeist West toenemen. Daar hebben we natuurlijk ook iets over gezegd en daarom willen we ook iets doen aan de wijkbegeleider. Wat was de vraag ook weer precies van de wijkbegeleider heeft daar iets over gevraagd. Even terug voorzitter als ik van u mag, ja, dan zou ik graag van mevrouw Folkersma willen weten, welke plek krijgt hij nou precies in dat wijkenteam in die nieuwe opzet? En heeft u ook aan de financiering gedacht? Want als er een nieuwe persoon in het wijkenteam wordt opgenomen, dan hebben we daar natuurlijk ook geld voor nodig. Want het lijkt me niet dat dit zomaar uit de hoge hoed getoverd kan worden, dus ook daar ben ik nieuwsgierig naar, kan zeker niet uit de hoge hoed getoverd worden. We hebben bedacht om dat uit het Rios te halen. Daar is het Rios ook voor. Het is ook een pilot, dus we willen in eerste instantie starten. We hebben ook aangegeven dat een aantal dingen eigenlijk niet uit het Rios zouden moeten gehaald moeten worden. Dus dan houden we wat geld erover en dan zouden we dit zeg maar daar uit kunnen halen en dan zitten we te denken aan ongeveer 2,5 tot 3 ton en dat zou volgens mij prima moeten kunnen uit het Rios. Meneer Van Splunter nog één aanvulling. Nou dat dat voorstel, dat wachten we dan van uw kant af. Ik had nog één vraag over over de financiering van de verbouwing van het gemeentehuis. Dat mocht niet uit het Rios. Waar moet het dan wel vandaan komen? Ik heb ook in de in de speech hè aangegeven dat dat moet komen uit structurele begroting en niet uit het Rios, want daar is het niet voor bedoeld. En daar gaat u ook een amendement voor maken, meneer Van Splunter even vrienden voorzitter ja, nog u nog één aanvulling ja, nog één vraag daarover of mevrouw Folkersma en haar fractie van plan zijn om daar een amendement over in te dienen over uit het de gewone begroting aan. Voor zover voor zover ik weet nog niet, maar wie weet, ja, moeten we even over nadenken. Dank u wel, dan ga ik naar interruptie van de heer Van Voorden CDA. Ja dank u wel voorzitter en ook vanaf onze kant natuurlijk felicitaties voor mevrouw Folkersma en ook een dank aan de heer Van Nieuwstadt voor de prettige samenwerking de afgelopen jaren. Mijn vraag gaat over het laatste stuk van uw betoog, dat ging over het cultuurhuis. Daar heb ik nog geen raadsvoorstel voor gezien. Nou zou ik me kunnen voorstellen dat hij binnenkort bij ons op de digitale deurmat belandt. Maar even met mijn agenda commissie pet op gaan we naar een besluitvorming in februari. Vindt u het verstandig dat wij een maand voor de verkiezingen zo een grootschalig plan gaan besluiten of moeten we het inzet maken van de verkiezingen en de Zeist na laten uitspreken? Hoe dat plan eruit moet komen te zien? Nou ja, het volk. Ik ga natuurlijk niet over de planning van de stukken. Dat lijkt me iets van de agenda commissie, dus ik weet niet precies wat de reden is geweest om dat nu al te doen. Ja, mijn hart zegt hoe sneller hoe beter, want we wachten er eigenlijk al vreselijk lang op. Dus ik zou zeggen, laten we dit gewoon doen in februari. Ja. Dank u wel, en dan zie ik nog iemand naar de interruptie microfoon lopen. Dus blijf nog even staan. De heer Bredius NieuwDemocratischZeist. Ja dank u wel voorzitter ja, een mooie mooie bijdrage eerste bijdrage. Dankjewel. Mijn vraag gaat over de OZB verhoging, want u spreekt mooie woorden over luisteren naar de ander en elkaar vinden sociale cohesie en samenhang. Maar het is nu de vierde keer op rij dat de OZB wordt verhoogd met behoorlijk wat percentage vind GroenLinks het eigenlijk niet. Belletjes dat er steeds een bijdragende inwoners wordt gevraagd. Mevrouw Folkersma nou, volgens mij is het inmiddels wel bekend dat wij daarvoor zijn. Inderdaad, wij vinden ook dat de OZB echt te laag is structureel te laag. We zitten echt als gemeente als één van de allerlaagste van heel Nederland. We zien ook dat er allerlei ontwikkelingen zijn. Vanuit landelijk de kant is ook heel groot dat er ook vanuit de landelijke overheid wordt gezegd. Jullie moeten iets meer gaan doen aan die gemeentebelasting en dat zou dan de OZB zijn. Ik weet toevallig dat mijn collega van de Partij van de Arbeid daar straks ook iets over gaat zeggen. Dus ik zou misschien ook even willen wachten op haar verhaal, maar wij zijn wel voor verhoging van de OZB. Ja. Meneer Bredius ja voorzitter, ik wil daar niet op wachten. Ik ga dat straks horen. Ik wil graag van GroenLinks horen dat als hij zegt, OK, we vragen nu iets van de toeristen, hè? Want de toeristenbelasting gaat omhoog met 20 25%, dus we vragen iets aan hen. We vragen iets aan de inwoners opnieuw voor de vierde keer op rij meer dan de indexering. We vragen eerst in het kader van beleidskeuzes en onze partners, maar we vragen niets aan de organisatie. Is de fractievoorzitter van GroenLinks, het met ons eens dat we eigenlijk van iedereen moeten iets moeten vragen, dus ook aan de organisatie om een bijdrage te leveren. Nou dat mevrouw Folkersma, dat laatste weet ik even niet dan daar moet ik antwoord op schuldig blijven, maar wij vinden wel de sterkste schouders, de de de zwaarste lasten moeten dragen. Dus die OZB is heel erg laag, dus wij zeggen ook, die moeten we een stukje ophogen, want die is gewoon in verhouding veel te laag en daar zullen we iets mee moeten. Meneer Bredius het laatste ja, de laatste we hebben. GroenLinks is voor solidariteit waar ik over spreek en vragen over stel is solidariteit. Ik heb net 3 genoemd, ik ik leg daar de organisatie bij en de fractievoorzitter van GroenLinks weet het wel, want die die vernieuwing van het gemeentehuis die achthonderdvijftigduizend euro die noemt ze wel. Dus ze weet heel goed dat in het kader van organisatie. Er wat van inwoners? Van het budget wordt gevraagd. Dus mijn vraag opnieuw is. Als er in het kader van die hele lijst iets van de inwoners wordt gevraagd, is het dan teveel gevraagd om ook iets van de organisatie te vragen? Ik weet niet precies hoe het zit met die verdeling van die gelden van dat hè van het gemeentehuis. Volgens mij spreiden we dat over een flink aantal jaren en volgens mij zijn daar best goede beslissingen overgenomen. Wat wij daar niet goed aan vinden, is dat het daar de Rios komt, dus dat het uit de structurele begroting moet komen en om dat voor een deel weer op te vangen, stellen we dus ook voor om de OZB een stukje te verhogen. Laatste opmerking, meneer Bredius, want volgens mij is uw punt wel gemaakt. Ik wou nog een vraag stellen over de besteding van de toeristenbelasting. Als het goed is, gaat dat € 100.000 op opleveren. We weten dat kunst en cultuur in gedrang zit. We weten dat er min of meer een bezuinigingsmaat aan zit te komen. Ik meen dat 25.000 al is ingevuld die 100.000 extra toeristenbelasting, ofwel 20% verhoging zou die kunnen besteed worden aan kunst en cultuur. In het bijzonder is dat een gedachte die. Waar GroenLinks het mee eens is. Mevrouw Folkersma, nou ja, kijk, ik ben er altijd voor dat er meer geld naar kunst en cultuur gaat, dus ik zou zeggen, helemaal prima, dus ja, als dit dan een voorstel zou zijn om dat op die manier op te lossen? Ja, ik denk dat we daar gewoon eens naar moeten kijken. Maar meer geld voor kunst cultuur is altijd welkom. Dank u wel mevrouw Folkersma en ook ja, dank voor uw eerste inbreng in dit in in deze setting.

We zeggen vaak: u gaat al naar de laatste minuut. Ik ben er bijna. We zeggen...

Is ons goud. En om dat goud te bewaren hebben we sinds 2016 een bomenbeheerplan. Maar wat ons opvalt in de begroting is dat er meerdere onttrekkingen zijn gedaan, dat de reserve is gehalveerd en dat de jaarlijkse storting van 3 ton is stopgezet. Er lijkt inmiddels sprake van een langzame uitholling van de reserve. De gedachte dat bomen ouder worden dan gedacht en reden van stopzetting van de storting is inmiddels achterhaald, gezien de droge zomers van de afgelopen jaren. Dus willen we dat groen als goud blijft, dan zullen we het bomenfonds moeten aanvullen en een eerder moeten herstellen. Ook graag een reactie van het college en dan als laatste. Ik kan natuurlijk niet afsluiten zonder iets gezegd te hebben over kunst en cultuur. Als eerste laten we in de komende periode doorpakken met het realiseren van een mooi cultuurhuis. Zeist verdient zo'n plek voor ontmoeting, ondersteuning en ontspanning. Bij het noemen van cultuur zijn grote woorden in de politiek nooit ver weg. Ondanks dat we er weinig geld aan uitgeven op de rijksbegroting, is het maar 1/2% van 555 miljard euro, vinden we cultuur toch belangrijk? Ook in Zeist. Wat GroenLinks betreft is cultuur niet alleen die vaak geprezen verbinder, maar ook de katalysator voor het leren omgaan met tegenstellingen. Het zoeken naar de nuance en het leren luisteren naar de ander. Zo blijven we verbinden en gaan we samen vooruit. Dank u wel.

Dank u wel. En dan zie ik dat u een interruptie heeft. De heer van Splunter, VVD. Ja, dank u wel, Voorzitter.

VVD. Ja, dank u wel, voorzitter. En ja, laat ik nou de eerste zijn die u met deze prachtige maidenspeech als fractievoorzitter mag feliciteren. Dat was overtuigend, voorzitter. Ik heb een aantal vragen, want u prikkelt me wel. Ik ben nieuwsgierig. In het begin van uw betoog had u het over een toenemende ongelijkheid, ook in Zeist. En als ik u goed beluisterd heb, geeft u aan dat het percentage sociale huur onder de jaren 30% is gezakt. Voor beide graag even een onderbouwing, want ik heb ze uit de stukken niet zo kunnen opmaken, dus daar ben ik nieuwsgierig naar. Dan heb ik, als ik u goed heb beluisterd, gehoord dat de financiering van de modernisering van het gemeentehuis, wat op zichzelf een uitstekende zaak is, hè? Want verschillende teams moeten hier een plek krijgen. Er moet verduurzaamd worden. Er moet ook gemoderniseerd worden. Wij als gemeenteraad krijgen een bescheiden plek, dus dat zijn allemaal belangrijke dingen. Maar u geeft aan dat dit niet uit het trios gefinancierd moet worden. Maar ik heb geprobeerd om te horen waar het dan wel vandaan moet komen en daar wil ik u even naar vragen. En tot slot een heel mooi punt lijkt mij de bewonerverbinder. Heel erg belangrijk, de wijkteams, en in voorgaande jaren mocht ik pleiten om daar goed op te letten. Want het wijkenwerk is één van de ruggengraden van deze Zeister samenleving. En ik vind ook dat de horeca daar ook bij hoort, maar nu komt er een bewonerverbinder bij. Waar vindt hij nou precies zijn plek? Eerste vraag. Tweede vraag is: waar gaat hij zich mee bezighouden en heeft u ook daar aan de financiering gedacht? Dank u wel, voorzitter.

Nou, dat zijn ja, dat zijn een heleboel vragen. Ja, het zijn een heleboel vragen ja, ik begin even.

Ik weet dat daar veel discussie over is geweest en dat kan best een soort semantische discussie worden. Maar wat ons betreft is heel erg duidelijk dat het hier gaat over echt sociale huur. En heel vaak wordt daar ook nog bij opgeteld het deel wat door private verhuurders ook wordt verhuurd. Maar we weten denk ik allemaal dat het deel private huur dat dat vaak niet op sociale huur zit. Dat heeft ook veel minder waarborg, zeg maar dat het op dat niveau blijft zitten. We zien ook, dat hebben we ook gezien, nu net in het nieuws dat veel verhuurders inmiddels hun woningen verkopen omdat ze vinden dat er niet genoeg winst op wordt gemaakt. Dus wat ons betreft, als we het hebben over sociale huur die 30%, dan gaat het echt over de sociale huur van de woningcorporaties en die is daadwerkelijk onder 30% gezakt, dus dat is het antwoord op de eerste vraag. De andere vraag ging over de ongelijkheid ook in Zeist. We zien natuurlijk hele grote verschillen tussen de wijken in Zeist, hè? Natuurlijk Vollehoven en we hebben Kerckebosch om het maar even zo te zeggen. We zien ook dat er één op de 8 mensen, één op de 8 hier in Zeist is miljonair. Dat zijn er nogal wat en we zien de ongelijkheid, met name ook in Zeist-West, toenemen. Daar hebben we natuurlijk ook iets over gezegd en daarom willen we ook iets doen aan de wijkbegeleider. Wat was de vraag ook weer precies van de wijkbegeleider heeft daar iets?

Even terug, voorzitter. Als ik van u mag, ja, dan zou ik graag van mevrouw Vroegsma willen weten welke plek hij nou precies krijgt in dat wijkenteam in die nieuwe opzet. En heeft u ook aan de financiering gedacht? Want als er een nieuwe persoon in het wijkenteam wordt opgenomen, dan hebben we daar natuurlijk ook geld voor nodig. Want het lijkt me niet dat dit zomaar uit de hoge hoed getoverd kan worden, dus ook daar ben ik nieuwsgierig naar.

Ik graag

Welke plek krijgt hij nou precies in dat wijkteam in die nieuwe opzet? En heeft u ook aan de financiering gedacht? Want als er een nieuwe persoon in het wijkteam wordt opgenomen, dan hebben we daar natuurlijk ook geld voor nodig. Want het lijkt me niet dat dit zomaar uit de hoge hoed getoverd kan worden, dus ook daar ben ik nieuwsgierig naar. Het kan zeker niet uit de hoge hoed getoverd worden. We hebben bedacht om dat uit het Rios te halen. Daar is het Rios ook voor. Het is ook een pilot, dus we willen in eerste instantie starten. We hebben ook aangegeven dat een aantal dingen eigenlijk niet uit het Rios zouden moeten worden gehaald. Dus dan houden we wat geld over en dan zouden we dit zeg maar daaruit kunnen halen en dan zitten we te denken aan ongeveer 2,5 tot 3 ton en dat zou volgens mij prima moeten kunnen uit het Rios.

Nog één aanvulling. Nou dat dat

Aanvulling. Nou, dat voorstel, dat wachten we dan van uw kant af. Ik had nog één vraag over de financiering van de verbouwing van het gemeentehuis. Dat mocht niet uit het Rios. Waar moet het dan wel vandaan komen? Ik heb

In de speech is aangegeven dat dat moet komen uit structurele begroting en niet uit het Rios, want daar

Gaat u ook een amendement voor maken, meneer van Splunter? Even vrienden.

Voorzitter, meneer van Splunter, even voor de vrienden. Ja, nog één aanvulling, ja, nog één vraag daarover.

Ja, nog één vraag daarover of mevrouw Folkersma en haar fractie van plan zijn om daar een amendement over in te dienen uit de gewone begroting aan.

Voor zover Ik weet nog niet, maar

Dank u wel, dan ga ik naar interruptie van de heer Van Voorden van het CDA.

Voorzitter, en ook vanaf onze kant natuurlijk felicitaties voor mevrouw Folkersma en ook een dank aan de heer Van Nieuwstadt voor de prettige samenwerking de afgelopen jaren. Mijn vraag gaat over het laatste stuk van uw betoog, dat ging over het cultuurhuis. Daar heb ik nog geen raadsvoorstel voor gezien. Nou zou ik me kunnen voorstellen dat hij binnenkort bij ons op de digitale deurmat belandt. Maar even met mijn agenda-commissiepet op, gaan we naar een besluitvorming in februari. Vindt u het verstandig dat wij een maand voor de verkiezingen zo'n grootschalig plan gaan besluiten, of moeten we het inzet maken van de verkiezingen en de Zeistenaren laten uitspreken hoe dat plan eruit moet komen te zien?

Ik ga natuurlijk niet over de planning van

Dank u wel, en dan zie ik nog iemand naar de interruptiemicrofoon lopen. Dus blijf nog even staan. De heer Bredius, NieuwDemocratischZeist.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, een mooie bijdrage, eerste bijdrage. Dankjewel. Mijn vraag gaat over de OZB-verhoging, want u spreekt mooie woorden over luisteren naar de ander en elkaar vinden, sociale cohesie en samenhang. Maar het is nu de vierde keer op rij dat de OZB wordt verhoogd met behoorlijk wat percentage. Vindt GroenLinks het eigenlijk niet belachelijk dat er steeds een bijdrage van de inwoners wordt gevraagd? Mevrouw Folkersma, nou, volgens mij is het inmiddels wel bekend dat wij daarvoor zijn. Inderdaad.

Volkers nou, volgens mij

Wel bekend dat wij daarvoor zijn. Inderdaad, wij vinden ook dat de OZB echt te laag is, structureel te laag. We zitten echt als gemeente als één van de allerlaagste van heel Nederland. We zien ook dat er allerlei ontwikkelingen zijn. Vanuit landelijk de kant is ook heel groot dat er ook vanuit de landelijke overheid wordt gezegd: jullie moeten iets meer gaan doen aan die gemeentebelasting en dat zou dan de OZB zijn. Ik weet toevallig dat mijn collega van de Partij van de Arbeid daar straks ook iets over gaat zeggen. Dus ik zou misschien ook even willen wachten op haar verhaal, maar wij zijn wel voor verhoging van de OZB. Ja.

Meneer Bredius ja voorzitter.

Ja, voorzitter, ik wil daar niet op wachten. Ik ga dat straks horen. Ik wil graag van GroenLinks horen dat als hij zegt, oké, we vragen nu iets van de toeristen, hè? Want de toeristenbelasting gaat omhoog met 20-25%, dus we vragen iets aan hen. We vragen iets aan de inwoners opnieuw voor de vierde keer op rij meer dan de indexering. We vragen eerst in het kader van beleidskeuzes en onze partners, maar we vragen niets aan de organisatie. Is de fractievoorzitter van GroenLinks het met ons eens dat we eigenlijk van iedereen iets moeten vragen, dus ook aan de organisatie om een bijdrage te leveren? Nou, dat mevrouw...

Dat laatste

Is het laatste jaar, de laatste. We hebben GroenLinks.

Is het laatste ja, de laatste. We hebben GroenLinks is voor solidariteit. Waar ik over spreek en vragen over stel, is solidariteit. Ik heb net drie genoemd. Ik leg daar de organisatie bij en de fractievoorzitter van GroenLinks weet het wel, want die vernieuwing van het gemeentehuis, die achthonderdvijftigduizend euro, die noemt ze wel. Dus ze weet heel goed dat in het kader van organisatie er wat van inwoners van het budget wordt gevraagd. Dus mijn vraag opnieuw is: als er in het kader van die hele lijst iets van de inwoners wordt gevraagd, is het dan teveel gevraagd om ook iets van de organisatie te vragen?

Weet niet precies hoe het zit met die verdeling.

Hè van het gemeentehuis. Volgens mij spreiden we dat over een flink aantal jaren en volgens mij zijn daar best goede beslissingen overgenomen. Wat wij daar niet goed aan vinden, is dat het daar de trias komt, dus dat het uit de structurele begroting moet komen en om dat voor een deel weer op te vangen, stellen we dus ook voor om de OZB een stukje te verhogen.

Meneer Bredius, want volgens mij is uw punt wel gemaakt.

Want volgens mij is uw punt wel gemaakt. Ik wou nog een vraag stellen over de besteding van de toeristenbelasting. Als het goed is, gaat dat € 100.000 opleveren. We weten dat kunst en cultuur in gedrang zit. We weten dat er min of meer een bezuinigingsmaatregel aan zit te komen. Ik meen dat 25.000 al is ingevuld. Die 100.000 extra toeristenbelasting, ofwel 20% verhoging, zou die kunnen worden besteed aan kunst en cultuur. In het bijzonder is dat een gedachte waar GroenLinks het mee eens is. Mevrouw

Volksma, Nou ja, kijk.

Dank u wel mevrouw Folkersma en ook ja, dank voor uw eerste inbreng in deze setting. Dank u wel als fractievoorzitter. Even kijken, we gaan door naar de volgende partij en dat is het CDA, de heer Van Voorden. Komt u deze kant op?

Ja, dank u wel, voorzitter. College, collega-raadsleden, toehoorders hier op de tribune of thuis. Vandaag spreken we over de begroting van 2026, de laatste begroting van deze coalitieperiode. De bespreking van de begroting is altijd een belangrijk moment, want dit document bepaalt niet alleen wat we dit jaar gaan doen, maar ook hoe financieel sterk Zeist de komende jaren blijft. En laat ik beginnen met een compliment aan dit college en aan de ambtelijke organisatie, want er ligt een degelijk en overzichtelijk stuk en daar dank ik jullie voor. De cijfers voor 2026 en 2027 zijn sluitend en de keuzes van dit college zijn helder. Eerlijk is eerlijk, achter het positieve beeld schuilt wel een grotere uitdaging. Vanaf 2028 lopen we tegen een structureel tekort van ongeveer 2 miljoen euro aan en dat is geen incident. Dat is een structureel probleem dat vraagt om structurele oplossingen. Het CDA Zeist wil hier realistisch over zijn. Deze begroting is nu gezond, maar het kan snel veranderen. De kosten voor zorg, voor jeugdhulp en voor maatschappelijke ondersteuning stijgen en de rijksbijdrage is onzeker. Daar bovenop komen forse investeringen in gebouwen, in duurzaamheid en in de leefomgeving. Allemaal belangrijk, maar ze drukken wel zwaar op onze financiële ruimte. En daar komt nog iets bij: de herijking van het gemeentefonds en de onzekerheid over de rijksmiddelen na 2026. Dat risico is letterlijk benoemd in deze begroting en kan grote gevolgen hebben voor onze financiële positie in deze gemeente. Daarom is het cruciaal dat we nu al nadenken over die tekorten, hoe we die tekorten vanaf 2028 gaan opvangen. Wachten tot het zover is, is geen optie. We moeten scenario's klaar hebben liggen. Wat te doen als Den Haag niet levert? Waar kunnen we besparen of waar kan het minder zonder de sociale basis aan te tasten? En hoe houden we de lokale lasten voor onze inwoners draaglijk? Alleen als we daar nu werk van maken, blijven we zelf aan het stuur. In deze begroting staan verschillende bezuinigingen en ombuigingen. Sommige zijn logisch en verstandig. Denk aan efficiënter werken, beter samenwerken en kritisch kijken wat echt nodig is. Maar er staat ook een verhoging van de toeristenbelasting in en die valt te verdedigen. Bezoekers dragen dan eerlijker bij aan de kosten die ze veroorzaken. Maar er zijn ook keuzes die pijn doen. Voorbeelden hiervan zijn de aangekondigde bezuinigingen van €100.000 op kunst en cultuur en de €20.000 op de jeugdsportsubsidies. Dat zijn bedragen die direct voelbaar zijn bij onze verenigingen en onze instellingen en daarmee indirect voor onze inwoners. En juist daar zit onze kracht: in het verenigingsleven, bij het vrijwilligerswerk en in de buurtinitiatieven. Daarom zegt het CDA Zeist: snij niet aan de voorkant om aan de achterkant te moeten betalen. Bescherm de sociale basis. Zorg dat de inwoners elkaar blijven ontmoeten en ondersteunen en blijf investeren in wat zij sterk maakt: samenhang, gemeenschapszin en betrokkenheid. En voorzitter, als we de cijfers doorbladeren, zien we ook de druk op onze maatschappelijke basis toenemen. We bezuinigen op wijkontwikkeling, we versoberen in het groenonderhoud en we vragen steeds meer inzet van vrijwilligers. En dat kan even, maar niet eindeloos. Voor het CDA Zeist is de vraag: hoe zorgen we ervoor dat de burgerkracht in onze dorpen en wijken behouden blijft? Want daar zit echt het kapitaal van Zeist, niet in de stenen en niet in de cijfers, maar in mensen die zich inzetten voor elkaar. Daarom roepen wij het college op om in de voorjaarsnota duidelijk te laten zien hoe de bezuinigingen in de wijken worden opgevangen. En om daarbij niet alleen naar het geld te kijken, maar ook naar menselijk draagkracht. Want voorzitter, een sterke gemeenschap is de beste verzekering tegen een zwakkere toekomst. Dan over de lokale lasten. Het CDA Zeist vindt dat we altijd voorzichtig moeten zijn met belastingverhogingen. De OZB-verhoging vanaf 2027 is te begrijpen in het licht van de financiële uitdagingen, maar die moet wel uitlegbaar blijven. Inwoners moeten zien dat hun bijdrage daadwerkelijk ten goede komt aan een goede leefomgeving, aan de voorzieningen in de buurt, aan de kwaliteit van onze gemeente. Daarom pleiten we ervoor om elke lastenverhoging te koppelen aan concrete doelen. Als je bijvoorbeeld naar de toeristenbelasting kijkt, de heer Bredius let op, dan moet dat niet naar de algemene middelen gaan, maar juist naar sectoren die toerisme mogelijk maken, zoals kunst en cultuur, naar evenementen en naar erfgoed. De extra €100.000 uit de toeristenbelasting vloeit nu naar de algemene middelen, terwijl op cultuur precies datzelfde bedrag wordt bezuinigd. Dat is niet in balans. Laten we ervoor zorgen dat wie bijdraagt aan de aantrekkelijkheid van Zeist daar ook iets van terugziet. Graag hoor ik een reflectie van het college hierover. Voorzitter, het CDA wil dat Zeist financieel gezond blijft. Niet alleen nu, maar ook over 4, 5 of over 10 jaar. Daarom vraag ik het college om bij de voorjaarsnota de volgende punten te verwerken of uit te werken, excuus. Werk scenario's uit voor 2028 en 2029. Zo weten we wat we te doen hebben bij de verschillende uitkomsten van het rijksbeleid en voorkomen we dat we straks ad hoc moeten reageren. En ten tweede, voer een stoplichttoetsing voor nieuwe investeringen. Prioriteiten met een duidelijke maatschappelijke meerwaarde en financieel rendement gaan voor, andere kunnen mogelijk wachten. Graag hoor ik of het college deze punten kan uitwerken bij de voorjaarsnota. En tot slot, voorzitter, Zeist staat er vandaag goed voor. Onze reserves zijn sterk, ons weerstandsvermogen is hoog. Maar juist omdat het goed gaat, moeten we nu keuzes maken om te voorkomen dat de nieuwe coalitie weer naar de inwoners moet gaan voor een bezuinigingsdialoog. We willen geen gemeente zijn die elk jaar achter de feiten aanloopt. Wij willen een gemeente zijn die haar plannen realistisch maakt, haar financiën op orde heeft en houdt en doet wat ze zegt. Wij willen een Zeist waar cultuur en sportverenigingen niet de sluitpost zijn, maar juist de ruggengraat van onze samenleving, waar lasten eerlijk worden verdeeld en waar afspraken niet vrijblijvend zijn, maar een kwestie van betrouwbaarheid en respect. De financiële degelijkheid van Zeist is niet alleen een kwestie van cijfers, maar ook van keuzes. Keuzes die laten zien wat echt belangrijk is voor ons. Dat zijn namelijk onze inwoners, onze verenigingen en onze toekomst. Dat is waar het CDA Zeist voor staat: degelijk, fatsoenlijk en toekomstgericht. Dank u wel, prachtig ook precies binnen de tijd, nou heel goed.

Die moet wel uitlegbaar blijven.

Dat hun bijdrage daadwerkelijk ten goede komt aan een goede leefomgeving, aan de voorzieningen in de buurt, aan de kwaliteit van onze gemeente. Daarom pleiten we ervoor om elke lastenverhoging te koppelen aan concrete doelen. Als je bijvoorbeeld naar de toeristenbelasting kijkt, de heer Bredius let op, dan moet dat niet naar de algemene middelen gaan, maar juist naar sectoren die toerisme mogelijk maken, zoals kunst en cultuur, naar evenementen en naar erfgoed. De extra € 100.000 uit de toeristenbelasting vloeit nu naar de algemene middelen, terwijl op cultuur precies datzelfde bedrag wordt bezuinigd. Dat is niet in balans. Laten we ervoor zorgen dat wie bijdraagt aan de aantrekkelijkheid van Zeist daar ook iets van terugziet. Graag hoor ik een reflectie van het college hierover. Voorzitter, het CDA wil dat Zeist financieel gezond blijft. Niet alleen nu, maar ook over 4, 5 of over 10 jaar. Daarom vraag ik het college om bij de voorjaarsnota de volgende punten te verwerken, of uit te werken, excuus. Werk scenario's uit voor 2028 en 2029. Zo weten we wat we te doen hebben bij de verschillende uitkomsten van het rijksbeleid en voorkomen we dat we straks ad hoc moeten reageren. En de tweede, voer een stoplichttoetsing voor nieuwe investeringen, prioriteiten met een duidelijke maatschappelijke meerwaarde en financieel rendement gaan voor. Andere kunnen mogelijk wachten. Graag hoor ik of het college deze punten kan uitwerken bij de voorjaarsnota. En tot slot, voorzitter, Zeist staat er vandaag goed voor. Onze reserves zijn sterk. Ons weerstandsvermogen is hoog. Maar juist omdat het goed gaat, moeten we nu keuzes maken om te voorkomen dat de nieuwe coalitie weer naar de inwoners moet gaan voor een bezuinigingsdialoog. We willen geen gemeente zijn die elk jaar achter de feiten aanloopt. Wij willen een gemeente zijn die plannen realistisch maakt, haar financiën op orde heeft en houdt en doet wat ze zegt. Wij willen een Zeist waar cultuur en sportverenigingen niet de sluitpost zijn, maar juist de ruggengraat van onze samenleving, waar lasten eerlijk worden verdeeld en afspraken niet vrijblijvend zijn, maar een kwestie van betrouwbaarheid en respect. De financiële degelijkheid van Zeist is niet alleen een kwestie van cijfers, maar ook van keuzes. Keuzes die laten zien wat echt belangrijk is voor ons. Dat zijn namelijk onze inwoners, onze verenigingen en onze toekomst. Dat is waar het CDA voor staat: degelijk, fatsoenlijk en toekomstgericht. Dank u.

Binnen de tijd, nou heel goed. Ik geef het woord aan de heer Visser namens Seyst.nu.

Ja, dank u wel, voorzitter, en dank meneer Van Voorden voor uw bijdrage. Ik heb u best heel vaak over cultuur en kunst gehoord, maar wat ik dan gemist heb, ook in even denken, aansluiting met de vraag die u eerder aan GroenLinks stelde. Ik heb u niet over de klinker gehoord, hoe kijkt u daarnaar?

Meneer van Voorden dank

Meneer Van Voorden, dank voor de goede vraag. En er zijn meerdere antwoorden voor. Allereerst ligt er nog geen raadsvoorstel. Dat vind ik lastig, want ik moet het nu doen met de informatie die ik uit de samenleving krijg en van twee informatieavonden die voor de samenleving waren georganiseerd. Alleen het CDA hoort wel heel veel geluiden uit de samenleving. Vanochtend nog om 11 uur hadden wij nog een afspraak met iemand uit de klankbordgroep en ik kan u verklappen dat baart mij wel zorgen. Maar daar ga ik ook een andere opmerking tegenover plaatsen. Dat als ik schreeuwers op Facebook hoor, beheerders van bepaalde Facebookpagina's die een mening daarover hebben en bestuurders beschimpen, wethouders aanvallen, dan neem ik daar verre afstand van en daar laat ik mijn oor niet naar hangen. Laat ik dat vooropstellen. Wat betreft het CDA zouden wij het niet verstandig vinden om dit besluit te gaan nemen voor de verkiezingen. Want als ik nu zo de planning zie, dan zal dat in januari of in februari besloten moeten worden in deze gemeenteraad. Ik vind dat dit een vraagstuk is waar heel Zeist over moet gaan, waar heel Zeist een mening over mag hebben. Het is tenslotte de huiskamer van Zeist, dus wat het CDA betreft gaan we dit dossier over de verkiezingen heen tillen.

Dank u wel ja, dan de heer mevrouw Folkersma, GroenLinks.

De heer van Voorden.

Ik

Ik zeg in basis geen nee. Alleen ik heb het voorstel nu gezien van u, dus stuur zo snel mogelijk dat de motie of amendement op. En dan kijken wij er zeer serieus naar.

Van Splunter, VVD. Een verzoek tot een korte inleiding voordat u de vraag stelt, ja, dank u wel. Ja.

Korte inleiding voordat u de vraag stelt, ja, dank u wel. Ja, ik merk het aan u, voorzitter, ja, dank u wel, meneer Van Voorden, voor uw bijdrage en ik ga u bijvallen over wat u gezegd heeft over de schreeuwgeluiden op Facebook. In dit geval heb ik in de vorige bijdrage die ik hier mocht doen gesproken over de vogels van decibel en dit is weer zo'n typisch voorbeeld, nota bene van een voormalig bestuurder die meent zich allerlei onwaarheden, maar ook in situaties te veroorloven. En dat valt mij bitter tegen, maar dan even op de inhoud van de klinker. U houdt een pleidooi om dit onderwerp over de verkiezingen heen te tillen en in hoeverre wilt u het afbreken? Want ik neem aan dat het proces wel zijn voortgang mag krijgen. Gaat het nou alleen over het besluit of kunnen we gewoon tot die tijd, hè? Want uiteindelijk zijn we hier raadsleden tot en met maart van volgend jaar en wat mij betreft gaan we zover als mogelijk is. En ja, ik zit er ook heel nuchter in op het moment dat wij het idee hebben dat het besluit rijp is om erover te stemmen, dan moeten we het gewoon doen.

Bedankt

Bedankt voor deze vraag. We moeten gewoon door en dat vindt het CDA ook helemaal niet erg. Laten we eerst beginnen met een raadsvoorstel, dan weten we ook waar we over praten. Daarna zou ik graag een informatieavond willen waar ik eens even gewoon alle informatie op me kan nemen en ik kan u vast verklappen wat de ideale route van het CDA zou zijn. Ik zou graag ook een hoorzitting willen met de klankbordgroep, want wij horen daar echt verschillende signalen. Wat ik in dit huis anders hoor en zo kunnen we verder naar besluitvorming. Alleen ik zou het niet verstandig vinden een maand voor de verkiezingen dit besluit te nemen waar we het hebben over zo'n groot plan, dus mijn voorstel zou zijn: laten we gewoon de snelheid bewaren, maar de besluitvorming wel na de verkiezingen.

Splinter kan nog heel

Voorzitter, ik zou zeggen, heb wat meer vertrouwen in de daadkracht van het college. Het besluit moet nog in de collegevergadering genomen worden en ik heb er alle vertrouwen in dat participatie, want ik zie mijn linker buurman al naderende interruptiemicrofoon, dat participatie een belangrijk onderdeel is, zowel van de inwoners die daar vlakbij wonen als de ondernemers. Dus ja, ik heb alle vertrouwen erin en ik hoop dat u dat met mij deelt. Dat is ook mijn vraag, hè? Dat dit gewoon op een hele evenwichtige manier wordt afgewikkeld en dat als we enigszins de kans krijgen we het gewoon kunnen afronden.

Een vraag of een opmerking? Nou, de vraag is of of

Een vraag of een opmerking? Nou, de vraag is of of

Vraag is of het vertrouwen er is dat die participatie recht wordt gedaan.

U nou

U nou, voorzitter, vertrouwen is goed, controle is beter. En ik kan u verklappen, ik hoor andere geluiden over de participatie. OK.

Mij bent u heeft u beide duidelijk uitgesproken waar u staat, geef ik het woord aan de heer Bredius van NieuwDemocratischZeist.

Democratisch Zeist. Ja, voorzitter, één opmerking, één vraag die dat uitstel van de klinker. Daar zijn we het volmondig mee eens. We moeten serieus bekeken worden. We kennen de plannen niet. We moeten er echt tijd voor nemen, maar toch over iets anders. En dat lijkt ook in de vertraging te komen en dat daar is. Heeft het CDA een rol in. Dat is het Dorpshuis Den Dolder. U hebt het debat aangevraagd. Hij staat op de begroting, hè? Bij lage 5 de investeringsagenda, dus er moet een besluit over komen. Dus het kan ook vanmiddag onderwerp van discussie zijn. De vraag is, wat houdt het CDA bezig op dat thema? Waarom gaan we daar niet onmiddellijk mee aan de slag? Er lijkt een vertraging te ontstaan met datgene wat het CDA voor heeft. Graag antwoord op al die vragen.

De heer van Voorde.

Laat ik ook uw zorg wegnemen, want wat het CDA niet wil is vertraging als het gaat om het dorpshuis in Den Dolder. En met de route die wij nu lopen, betekent dat dat wij aankomende donderdag daar een debat over hebben. Kan het nog steeds gewoon in de besluitvorming van de gemeenteraad van 11 november, zeg ik uit mijn hoofd, dus daar treedt geen vertraging op. Wat wij wel doen als CDA is inhoudelijk goed kijken naar het dossier waarop voorlichting. En daar hebben wij vragen over, die hebben wij gesteld tijdens de rondetafel, maar er zijn ook nog wel een aantal items in het raadsvoorstel waar wij eerst de collega's de ruimte willen geven om te proeven hoe ze daar naar kijken. Dat kunnen we aankomende donderdag doen en dan kan het nog steeds in de besluitvorming van volgende week. Dus de vertraging ligt niet bij het CDA. Beter gezegd, dat zouden we niet willen, want we zijn een groot voorstander van een buurthuis.

Maar als hij toch op de agenda

Als hij toch op de agenda staat voor vandaag en we hebben alle tijd voor vragen en antwoorden, waarom breekt u het niet in discussie vanmiddag of vanavond? Of een nieuwe bijdrage, nog een keertje de vragen die u heeft over wat u donderdag wil stellen, komt heel ongemakkelijk uit. Omdat u weet, er zijn twee onderwerpen aanstaande donderdag. Waarom niet vandaag nog een keertje?

Van Voorden.

Ja, nou ja, kijk. Ik dacht even toch even te reageren, maar meer vanuit het proces, want natuurlijk kunt u met elkaar over alles vandaag ook debatteren. Maar ik stel toch echt voor dat komende donderdag dit nog apart geagendeerd staat. Inderdaad, het is een onderdeel van het totaalpakket wat hiervoor ligt. Maar ja, nou goed, u weet dat de agendacommissie heeft voorgesteld om het komende donderdag nog apart te agenderen. Nou, u had het niet beter kunnen zeggen, voorzitter.

Ik dacht even toch even te reageren, maar meer vanuit het proces, want natuurlijk kunt u met elkaar over alles vandaag ook debatteren. Maar ik stel toch echt voor dat komende donderdag staat dit nog apart geagendeerd en inderdaad. Het is een onderdeel van het totaalpakket wat hiervoor ligt. Maar ja, nou goed, u weet. U weet dat de agendacommissie heeft voorgesteld om een komende donderdag nog apart te agenderen.

Van Voorden. Goed, dan ga ik naar de heer van Splunter VVD.

Dank u wel, voorzitter. In het vierde jaar van deze raadsperiode maakt het college meters, bouwplannen krijgen vorm. Het V&D-pand, Eikenstein, de Lindenhorst, PGGM en complimenten voor het unaniem vaststellen van de Gebiedsvisie Stationsgebied Driebergen-Zeist, lof voor de wethouder en haar medewerkers. Ondanks financieel uitdagende tijden houdt het college koers om de voorzieningen zo op peil te houden dat iedereen kan blijven meedoen. Er ligt een goede langetermijnvisie, vluchtelingenbeleid. Maar hoe is het in dit kader gesteld met de toegang tot de nog steeds krappe arbeidsmarkt van asielzoekers en statushouders? En is het college bereid te denken in scenario's waarbij veel sneller dan nu werken mogelijk wordt? En feitelijke vraag of daar het ontbreken van de BSN-nummers nog steeds een rol speelt. Ja, er is overlast in onze gemeente door omleidingen, waardoor wij soms wat vertraging hebben, maar die zijn gewoon noodzakelijk om goed en veilig van A naar B te kunnen komen. Dat gaat steeds sneller, want de verkeerslichten worden steeds intelligenter en de wachttijden worden korter. Een goede ontwikkeling, net als het voortvarend verder verduurzamen. En voor het achtste jaar raadslid zijnde vind ik overigens de stukken voor deze algemene beschouwingen leesbaarder dan ooit. Dank en complimenten voor alle die zich hiervoor hebben ingespannen. In de komende weken spreken we in deze raad ook over het onderzoek dat gehouden is naar de verruiming van de openingstijden van de winkels, actueler dan ooit. Want in Wijk bij Duurstede wordt op zondag van 10 tot 12 die mogelijkheid nu geboden. En aangezien dat in andere omliggende gemeenten al het geval is, hebben onze eigen ondernemers daar veel last van. Naast dat van overheidswege opgelegde zondagsrust niet meer van deze tijd is, is deze ook een illusie gebleken. Zo zien we de bezorgdiensten ook op de zondagmorgen inmiddels oprukken waar Zeist de ondernemers last van hebben. Het principe van de vrijheid om zelf te kunnen kiezen de winkels op zondag te openen of niet weegt bij ons dus hier het zwaarst en we zien met belangstelling uit naar het gesprek. Dan de financiële huishouding. Ook die blijft goed op orde, zelfs zo dat er inmiddels meerjarig overschotten zijn op de jaarrekening die wat de VVD betreft ook in de vorm van lastenverlichting terug zouden moeten vloeien naar de inwoners. De VVD heeft bij de vaststelling van het resultaat over 2024 wat dat betreft de daad bij het woord gevoegd. Helaas bleken er te weinig partijen die deze gedachte delen. Zie het zo: als je met één grote groep vrienden op vakantie gaat, leg je geld in voor gezamenlijke inkopen. Is er dan geld over, dan verdeel je dat weer eerlijk onder hen die hebben ingelicht. Dan kom je tekort, dan vraag je een extra bijdrage. Om daar nog even op door te gaan op die extra bijdrage ten behoeve van het meerjarenperspectief zien we dat het college voorstelt in de jaren 2027, 2028 en 2029 een extra bijdrage van de inwoners te vragen in de vorm van een OZB-verhoging. De VVD is kritisch over het voorstel om lastenverhoging nu al als structureel dekkingsmiddel in te zetten, omdat wij nog niet overtuigd zijn van de noodzaak hiertoe. Zo laat het meerjarenperspectief voor de jaren 2028 en 2029 nog te veel onzekerheden zien en roept de VNG de gemeente juist op om rijksbeleid af te wachten alvorens ingrijpende keuzes te maken. Voor het jaar 2027 zijn wij van mening dat er andere middelen voorhanden zijn om lastenverhoging te voorkomen. Denk aan de recent geboden mogelijkheid om eenmalig €358K uit de algemene reserve in te zetten om het structurele tekort in 2027 op te vangen om zodoende het jaar rond te kunnen rekenen. De VVD is ervan overtuigd dat de inwoners beter zelf kunnen beslissen waar hun geld aan uit te geven dan dit te doen aan lastenverzwaring. Zoals de kaarten er nu voorliggen, overweegt de VVD een amendement op dit terrein in te dienen bij de komende raadsvergadering, maar graag een reflectie van de wethouder op dit punt. Ik kom op een ander belangrijk onderwerp dat de VVD Zeist na aan het hart ligt: de veiligheid. Voor zover nodig, want we waarderen houdingen en inzet van de burgemeester en wethouders enorm, doe ik opnieuw een oproep aan het college zich te blijven inspannen voor de inwoners van Den Dolder. Afspraak is afspraak, dus per 1 januari 2027 einde oefening. Goed dat de inspectie met u er bovenop zit en dan begin volgende maand wil weten of de verbeteringen in de werkwijze zijn doorgevoerd. In de voorliggende begroting staat er gelukkig positief nieuws over Den Dolder: de realisatie van het dorpshuis. Ik werd meerdere keren dit jaar geraakt door de veerkracht van de Doldenaren tegen de klippen op toen vrijwilligers daar van alles om de samenhang in een dorp in stand te houden. De brandweer, de werkwinkel, het wegwijscafé, de Torteltuin en de deelkast. Daar neemt de VVD-fractie Zeist zijn hoed diep voor af. En we proberen daar ook een handje te helpen. Kan het college misschien onderzoeken of er een samenwerking kan komen tussen de voedselbank in Zeist, waar subsidie heen gaat, en deze deelkast? Tijdens ons bezoek aan Den Dolder heb ik met andere collega's uiteraard al hierover gesproken. In breder perspectief is veiligheid in alle kernen, wijken en buurten een voortdurend punt van aandacht. Misdrijven, zoals in het voorjaar in Kerckebosch gepleegd, en overlast, vaak veroorzaakt door langdurige leegstand waar de eigenaar zich wat ons betreft voor moet schamen, ook al in Kerckebosch, moeten worden bestreden. Ze hebben een enorme invloed op het veiligheidsgevoel. Het wijkwerk dus goed monitoren. De wijkmanager, de wijkboa, de horecast en wellicht ook de verbinder waar de collega van GroenLinks mee is gekomen, die moeten als een goed team kunnen opereren. Als de wijkmanager, waar het allemaal mee begint, goed functioneert, worden problemen sneller gesignaleerd en complimenten aan die wijkteams die wat ons betreft al zoveel goed werk doen. Tot slot, met name nog maar een paar weken geleden afscheid van onze griffier Johan Janssen, die het geweldig heeft gedaan. Zijn opvolger zit nu naast de burgemeester en gaf ons als gemeenteraad misschien wel het grootste compliment dat je kan krijgen, namelijk dat ze zo graag wilden gaan werken in een gemeente waar de raad naar elkaar luistert en in gezamenlijkheid zoekt naar oplossingen waar inwoners van profiteren. De VVD-fractie Zeist hoopt dat dit allemaal zo blijft na de verkiezingen van 18 maart 2026. Vertrouwen is tenslotte het sleutelwoord in de politiek, ook in het jaar dat wij aanstaande zaterdag met een prachtige bijeenkomst in dit gemeentehuis 80 jaar vrijheid vieren. Onderweg hier naartoe hoorde ik een Russische verzetsstrijdster die een protestsong in Moskou moet gaan bekopen met langdurige vrijheidsstraf. Dat is hier in Nederland gelukkig niet aan de orde. Dank u wel. Dank u.

Meneer van Splunter. En, ik geef het woord aan de heren van het CDA voor een interruptie.

Dank meneer van Splunter. Ik heb een vraag over de leegstand die u benoemde in de winkelcentra en ik was benieuwd of de VVD samen met het CDA wil kijken of we niet kunnen gaan toewerken naar een leegstandsboete, dat als een pand te lang leeg staat, dat wij ook daar de rekening voor gaan sturen naar de pandeigenaar. Want ik zie meer panden ook in het centrum waar ik denk van jongens, hier moeten we een stok achter de deur hebben.

Splinter, ja, dank u wel voor

Ja, dank u wel voor de vraag. Ik ben ook erg benieuwd naar de reflectie van de wethouder op dit punt, hoe het er nu precies voor staat. Ik was vandaag nog even in het winkelcentrum en het is eigenlijk nog steeds voor heel veel mensen een raadsel hoe het erbij staat. Ja, die verordening kan ook averechts werken voor allerlei partijen verderop in de gemeente, die daar dus meer last van hebben dan dat ze er baat bij hebben. Een reflectie van het college op dit punt stel ik dus zeer op prijs, maar ik zeg u wel één ding toe: we zijn bereid om te kijken, want het vervelende is dat je zo weinig mogelijkheden hebt in deze, hè, want het eigendomsrecht, ook een belangrijk liberaal uitgangspunt, weegt zwaar in deze en tegelijkertijd delen u en ik de irritatie van jarenlange leegstand en verloedering. Dat moet ophouden.

Goed, nou, dank u wel, meneer van Splunter voor uw bijdrage. En gaan wij door naar de heer Bredius van NieuwDemocratischZeist.

Ja, dank u wel, voorzitter. Volgend jaar maart zijn er de gemeenteraadsverkiezingen en als we willen dat de inwoners ons weer gaan vertrouwen, dan moet de politiek stoppen met gesloten collegeakkoorden. Nieuw Democratisch Zeist kiest voor een andere logische en eerlijke volgorde. Eerst een inwonersakkoord en dan pas een coalitieakkoord. En dat betekent eerst natuurlijk de verkiezingen, daarna de gesprekken met inwoners, wijk voor wijk, digitaal en fysiek. Over de grote thema's wonen, groen, mobiliteit, zorg, veiligheid en financiën. Inwoners bepalen wat prioriteit krijgt, wat niet en wat beschermd moet worden. Het resultaat, een inwonersakkoord Zeist 2026-2030, een fundament waar elke coalitie zich aan moet houden. Tweede punt, voorzitter, financiën, geen OZB-verhoging ofwel OZB? Nee. Het college wil vanaf 2027 de OZB. Eerst mijn verhaal afmaken, of? Mag ik even uw zin afmaken als dat hier? Het gaat nog steeds hierover, want ik neem aan dat de interruptie daar ook over gaat. De OZB is een afgerond onderwerp. Ik weet niet of daar een vraag over ging. OK, dan gaan we eerst. Dan vraag ik u inderdaad het even vast te houden, dan geef ik het woord aan de heer Van Splunter, de VVD. Maar ja, dat krijg je dan. Ja hoor, hij pakt ja. Ik zou bijna zeggen, voorzitter, waarom houden we nog verkiezingen? Als ik u goed beluister, dan gaan we. Wekenlang gaan wij met inwoners op basis van, mag ik dan toch wel hopen, van de uitslag gaan we in de slag. Wij hebben in deze gemeente denk ik een hele goede traditie om met inwoners meteen na de verkiezingen in gesprek te gaan. Dat hebben we gedaan met de Maaltijd van Zeist, maar ook op allerlei andere manieren hebben we dat gedaan. Nou, als ik u zo beluister, ja, dan zijn we een half jaar verder voordat we een keertje tot een coalitieakkoord komen. Want eerst moet dan dat inwonersakkoord tot stand komen, ondertussen die onderhandelingen die komen helemaal niet op gang. Dus ja, ik zie het heel somber in voor de democratie in Zeist als u uw zin krijgt. Meneer Bredius. Ja, we delen die mening niet, niet somber inzien. Ik begon met de zin. Inwoners gaan ons weer vertrouwen als we dit doen. Een inwonersakkoord. Zoals de fractievoorzitter van de VVD weet, zit er tussen inwonersakkoord en coalitieakkoord nog een raadsakkoord en doen ze dat niet onverdienstelijk in Utrechtse Heuvelrug, waar in de raad veel inspraak heeft en ook wisselend mag stemmen, maar Nieuw Democratisch Zeist en u kent onze partij. Die wil inwoners vooropstellen, moeilijke onderwerpen die de komende tijd aan de orde zijn, ook financiën en we willen de inwoners voordat er een coalitieakkoord komt, ruim de gelegenheid geven om hier iets over te vinden. En dat is echt de democratie en voorzitter. De angst die de VVD heeft over wekenlang, ja, dat zijn aannames hè? Want het is nog nooit eerder gedaan. De VVD doet nu alsof het vanzelfsprekend is dat het wekenlang duurt en spreekt dan over de Maaltijd van Zeist. Wat een voorloper was van dit idee eigenlijk. Maar het hoeft niet wekenlang te duren. We hebben een hele goede organisatie met ervaring op het gebied van burgerberaden en Maaltijden van Zeist. Dus de angst van de VVD wordt niet gedeeld. Laten we vooral hè? De trein van participatie dendert voort en is niet te stoppen. Dit idee omarmen en ook volgen. Meneer Van Splunter, ja, dank u wel, voorzitter. Nee, wij zijn helemaal niet bang, maar we willen niet dat de kiezer twee liedjes moet zingen voor één cent. En dat is wat u wil. Namelijk eerst stemmen en dan vervolgens nog eens een keertje een inwonersakkoord afsluiten? Nee, daar zijn wij niet van. Wij zijn gewoon voor naar de stembus gaan. Op basis daarvan kijken hoe Zeist in de komende vier jaar bestuurd wordt. Dank u wel, de heer Van Voorden, CDA. Ja, dank u wel, voorzitter. De heer Bredius triggerde mij, want hij zegt nou, dan wil ik een raadsakkoord dus met wilde raad en vervolgens zei die, dan moet de coalitie daarmee aan de bak. Dus begrijp ik dan goed dat heel de raad maar iets in een coalitieakkoord gooit en dan mogen een paar partijen die verantwoording dragen om dat uit te voeren. Dat lijkt me nogal een beetje vreemde logica. Nou luister ik afgelopen week Slotstad. Al aan te raden en er zat ook een raadslid die dit ook stelde en die zei ook, wij gaan wethouders kiezen op basis van expertise, dus het hoeft niet meer uit een coalitieverband te komen, maar hè, we kijken, wie heeft de expertise op een bepaald vlak? En die gaan we dan kiezen. Vanuit de raad is dat ook een lijn die de heer Bredius voorstelt. Of blijven we gewoon bij het oude en vertrouwen? Meneer Bredius meerdere vragen en ook inleidingen en ook meningen, want interruptie voorzitter is niet bedoeld om na te pleiten of nog een nabrander te geven, maar om een vraag te stellen, hè? En van de VVD heb ik geen vraag gehoord, maar een nabrander. Het CDA heeft inderdaad de vraag, hoe zit het met de expertise van van wethouders? Wij vinden de manier waarop het nu gebeurt uitstekend uit ons midden, iedere partij. Die die vindt er iets van die mag er ook iets van vinden en zo komen we bij het college terecht, maar dat is toch iets anders dan wat wij vanmiddag bepleiten. Niet overigens niet alleen vanmiddag, maar over een reeks van jaren, want het heeft ook eerder in verkiezingsprogramma's gestaan. Ik meen al vanaf de oprichting is dit een onderwerp wat bij ons leeft. Inwoners voorop, we vragen het de inwoner. Wat is de mening van de inwoner niet hè? Met de inwoners niet over de inwoner afijn al dat soort begrippen kent u van ons. Waar u een vraag over stelde, was de raadscoalitie het raadsakkoord. Ik verwees daarnaar omdat Utrechtse Heuvelrug dat als compromis heeft. Die zit daar tussenin. Die zit tussen het inwonersakkoord raadsakkoord en dan het coalitieakkoord in. En wij bepleiten om vooral dat inwonersakkoord te omarmen om redenen zoals net genoemd. Nee meneer Bredius om u toch eventjes een beetje te leiden. Mijn beeld was ook dat in één in ieder geval één concrete vraag ging over de wethouders hè? Die daar dan wel of niet met expertise een onderdeel van uitmaken, want volgens mij herhaalt u anders uw eerdere voorstel. Ja ja de vraag was, wat is de plek van de raad dan? Zijn prima vraag, de raad blijft gewoon in charge en heeft de regie, maar vraagt heel nadrukkelijk wat de inwoner ervan vindt van de uitkomst. De duiding van de verkiezingen en hoe moet dat vormgegeven worden voor de komende vier jaar? Dus daar zijn we heel heel duidelijk in en daar mag het CDA iets anders van vinden. Ze zijn jaren bestuurder geweest, ze kennen het regentschap bij wijze van spreken. En Nieuw Democratisch Zeist willen iets totaal anders. Dat klopt voorzitter, dat waren nog de goede tijden. En het mag zijn, het CDA is hier geen voorstander van. Volgens mij mogen we op 18 maart de inwoners van Zeist naar de stembus en dan mogen ze kiezen op een partij waar ze vertrouwen hebben en wat mij wel vaak stoort aan uw verhaal. En dat is niet een vraag, maar misschien een opmerking is dat u, maar daar ga ik dan toch eventjes doen? Nee, maar dan maak ik er een vraag van hoor. Voorzitter nee, want inderdaad, daar kunt u dan in uw tweede termijn nog op reageren. Volgens mij is ik heb dat inderdaad net even laten lopen bij meneer Van Splunter, maar meneer Bredius corrigeerde mij daar goed in. Het is nu de bedoeling dat u elkaar vooral even vragen stelt, en. Ik geef dan toch ook nog maar even aan dat ik de eerdere vraag van u nog niet echt beantwoord heb gevonden, namelijk over die wethouders volgens mij dus die zou ik dan zo nog even willen horen. Volgens mij wel beantwoord oh nou, sorry dan is dat mij ontgaan. Kijk. De heer Bredius doet voorkomen of Nieuw Democratisch Zeist de partij voor de burger is en wij hier allemaal om het zo te zeggen. De partij tegen de burger. Volgens mij hebben we allemaal een groot netwerk in de samenleving. Dus dat wilde ik toch even gezegd hebben. Kijk ik, ik zie het niet voor me dat wij hier met de gehele raad iets in elkaar gaan schrijven. En vervolgens maar aan een paar partijen de verantwoording geven om dat uit te voeren. Ik ik zie dan niet zo goed in wat die partijen waarom die partijen die verantwoording zou dragen. En mijn vraag is, hoe ziet u dat dan wel? Hoe ziet u dat meneer Bredius, hoe ziet u dat partijen de verantwoording dragen? Ja, ik merk wel op dat verschillende fracties zijn als door een wesp gestoken, maar het kan niet nieuw zijn Nieuw Democratisch Zeist staat hier al acht jaar lang met een betoog wat hierop lijkt. Kijk. Als ik zou moeten aangeven wat mij allemaal stoort, dan heb ik een hele middag nodig. En het stoort CDA dat wij aangeven graag een inwonersakkoord te hebben. Daar voeren we nu debatten over. Wij willen dat graag inwonersakkoord. Dus dat ziet het CDA niet zitten, dus prima. Ja, wat moet ik er dan nog meer over zeggen? Standpunt van het CDA en de VVD is duidelijk. Er komen nog verkiezingen aan een debat op dat punt, dus we kunnen daar de degens kruisen, heet het spreekwoord. Dat denk ik ook. Ik zie nog ook op dit punt hè, mevrouw Folkersma? Nee, niet meer op dit onderwerp. U wilt nu naar het volgende onderwerp, ik wil graag gewoon een hele concrete vraag stellen, want daar vroeg meneer Bredius om. Ja over het onderwerp waar we het net over hadden met elkaar. Nee, over de OZB. Want meneer. Gaat uw gang. Zei net dat hij dat allemaal heel vreselijk vond. We hebben het over een bedrag van € 358.000. Heeft u enig idee wat dat per huishouden is? Dus die vraag concreet genoeg. Dus dus toch nog even om iedereen ook mee te nemen in debat hè? We hebben dus het onderwerp over. Nou ja, een een bewonersakkoord noem ik het mij voor inwonersakkoord nu afgerond. U had in uw bijdrage begon u over de OZB en daar gaat nu deze vraag over, gaat uw gang. Kosten per inwoner ja, ik had er één. Ik had een aantal zinnen op dit punt voordat ik werd onderbroken. Ik had gezegd, ik ga nu naar punt twee, geen OZB verhoging 3 inderdaad die 358.000, ofwel OZB, nee, daar was ik mee gestopt. Daar was ik geëindigd. En nu is de vraag namens de Partij van de Arbeid, weet u wat? De Partij van de Arbeid, weet u? Wat dat per inwoner kost? Ja per huishouden, dat mag ook mevrouw Breddels, ja, ja, is de vraag. Moet ik even rekenen? Nou goed 30 meneer Bredius, dus heel eenvoudig. 30.000 u mag er ook in uw tweede termijn op terugkomen volgens mij. Mevrouw Breddels, dat tientje gemiddeld € 13, € 10. 10 hebben we het over? Ik geef je antwoord op de vraag, ik reken net uit € 10 nou, het is net iets meer € 13,42 gemiddeld. Hebt u een vervolgvraag op dit punt, ik heb geen vervolgvraag. Ik wilde alleen even, nou ja, wat in mijn smaak. Nee, ik mag je geen mening geven. Ik ga gewoon zitten. Goed, dank u wel voorzitter de PvdA krijgt straks nog alle gelegenheid vragen te stellen. Want de volgende zin is. Het college wil vanaf 2027 de OZB met 358.000 verhogen. En Nieuw Democratisch Zeist vindt dat onnodig, want er zijn twee verstandige alternatieven. 1 is 1 efficiëntie taakstelling van 300.000 op organisatie en overhead slimmer werken in plaats van duurder werken en twee verlagen van de stelpost onvoorzien met 58.000. Als je iets structureel niet uitgeeft, kun je het ook schrappen. Samen maken deze twee maatregelen de OZB verhoging structureel en voor de komende jaren volledig overbodig. Het derde punt, voorzitter, dat haakt een beetje aan op het vorige punt. Dat gaat over structurele tekorten aanpakken bij de organisatie, niet bij de voorzieningen. De gemeentelijke organisatie kost ruim 40 miljoen euro per jaar. Daar ligt de grootste winst zonder dat de dienstverlening slechter hoeft te worden. Met een serie gerichte maatregelen kan Zeist 3,8 miljoen tot 5,7 miljoen per jaar besparen en de belangrijkste punten zijn de volgende ziekteverzuim kan omlaag. Het verzuim is 8,9%, bijna het dubbele van de norm. Elk procentpunt kost € 600.000 met een betere sturing en preventie kan dit fors omlaag. Minder externe inhuur stop met dure adviseurs voor niet kritische projecten investeren in interne kennis. Huisvesting en faciliteiten optimaliseren hybride werk en efficiënt gebruik van gebouwen besparen structureel geld. Een slankere projectorganisatie bundelen prioriteren dubbele coördinatie voorkomen. En voorzitter, digitalisering en procesoptimalisatie, meer selfservice, minder administratie de politieke boodschap, we hoeven niet te kiezen tussen hogere belastingen en minder voorzieningen door de organisatie op orde te brengen kunnen we al het allebei voorkomen en het voorstel in de raad is start met het programma organisatie op orde doel is structureel 4 miljoen besparen vanaf 2027. Met kwartaalrapportages aan de raad. Wie dit niet doet laat jaarlijks miljoenen liggen door inefficiëntie. Derde punt, voorzitter, en daar komt hij weer burgerparticipatie. Het burgerberaad wonen participatie werkt pas als inwoners ook echt invloed hebben. En daarom stelt Nieuw Democratisch Zeist voor het burgerberaad wonen Samen Thuis in Zeist 150 gelote inwoners representatief voor de hele gemeente? Zij denken en beslissen mee over het woonbeleid voor de komende 10 jaar, waaronder. Daar gaat hij voorrang voor Zeistenaren, splitsen en transformeren van panden. Starterswoningen doorstroming levensloopbestendig wonen met behoud van cultuurhistorie en groen. De uitkomsten zijn niet vrijblijvend. Ze komen als raadsvoorstel op tafel. Dit is gewoon doen wat inwoners al jaren vragen meebeslissen. Over hun woonomgeving. Het laatste punt 5, maar dat is wat uitgebreider. Een bestuur dat echt luistert. U krijgt een interruptie, zie ik van de heer Van Voorden, CDA nou een bestuur dat echt luistert, dus ik ging gelijk staan, maar het ging over het vorige punt, u bent geen bestuur, want u kreeg een hele rits aan wat de gemeente hier in dit huis zou moeten bezuinigen. Ik vind daar wat van overigens, maar ik hoor graag vanavond daar de reactie van het college op. Maar u noemt een hele rits wat er allemaal goedkoper kan en beter kan en vervolgens in de in de volgende zin wilt u een burgerberaad met 150 mensen? Hoe denkt u dat de ambtelijke organisatie dat moet gaan bekostigen dan of dat kan dan weer wel van die kosten? Of bezuinigt u eerst op een aantal afdelingen om vervolgens de burgerberaad weer te gaan subsidiëren? Er komt een motie van onze hand in voorbereiding. Daarin staat het bedrag wat het kost. We schatten in dat het € 100.000 kost. We kennen RIOS dit specifiek hiervoor bedoelt het is incidenteel. Het is geen structurele uitgave, het is incidenteel, dus het past wat onze fractie betreft keurig netjes in de RIOS. Ja, het is een beetje ontwijkend antwoord, maar ik ga het even mee akkoord. Maar dan heb ik een andere vraag, wat vindt u dat er nu niet goed gaat over onze besluiten qua woning? Want u wilt 150 inwoners van Zeist mee laten praten en beslissen over de woningbouwopgave? Wat vindt u nu dat deze raad niet goed doet? Wat wij niet zien wat we vergeten, ziet u nog ergens kansen om nog 30.000 huizen te bouwen? Of zegt u nou, misschien is het de uitkomst van het burgerberaad wel dat we juist toch nog drie bergen sites gaan schrappen? Ik ik zoek een beetje. Waar wilt u met dit burgerberaad naartoe, meneer Bredius, waar willen we met burgerberaad naartoe? Ja, deze fractievoorzitter van het CDA woont toch ook in Zeist neem ik aan, dus die heeft toch alle geluiden gehoord als we het hebben over wonen dus die weet toch precies wat er rond wonen aan de aan de orde is met nieuwe projecten en waar de waar de waar de problemen rond wonen liggen. En daar en daar willen we direct in gesprek met inwoners en graag vragen in het kader van een van een. Inwoners van een beraad van een burgerberaad. Vragen over stellen en vragen beantwoorden en afijn, zoals we dat ook ervaren hebben met al die andere burgerberaad, zoals beraden zoals we die kennen, meneer Van Voorden, CDA. Nou, meneer Bredius zegt precies waar het volgens mij op gaat, meneer Van Voorden, want u Zeist, die spreekt die mensen die hoort te zorgen. Dat zijn al deze 33 mensen die horen die zorgen die mensen die hier zitten vanuit de ambtelijke organisatie en buitengewoon raadsleden. De partijgenoten van mij die horen al die zorgen en die zorgen komen bij deze fractie en die brengen wij in en dat doen al deze fracties met de beste kunnen wat ze hebben. Dus ik heb geen idee wat er met de burgerberaad wil, maar als het heeft over de zorgen van Zeist en als het gaat om wonen, dan weet ik zeker dat hier 33. Raadsleden zitten die die zorg op tafel leggen. Het is toch gewoon een tweede tweede bijdrage tweede bijdrage van het CDA? Meneer Bredius ik zei wilde net zeggen dat er geen vraag meer aan gekoppeld is. Ik ben inderdaad dat klopt, maar goed zijn wel steeds nabranders en een opvatting van het CDA vind ik vind het snijden hoor moet ik zeggen, dus het is helder wat CDA ervan vindt. Nog een keertje en dan in beeld. Ik kenmerkte het even niet, maar laten we wel hier weer de afspraak maken dat een interruptie ook alleen maar een interruptie is met een vraag. En in uw tweede termijn kunt u uw eigen oordeel vellen. Ik ga even kijken, ik dacht dat mevrouw Folkersma als eerste toch stond ik ik ja, GroenLinks. Ja toch nog even een vraag of die bezuiniging op de organisatie. Volgens mij staat er in de begroting dat we 975 K juist extra willen gaan investeren in de organisatie. Dus hoe ziet u dat dan voor zich en waar moet die bezuiniging dan gaan vallen? Hoe kunt u dat aan elkaar koppelen? De heer Bredius ja we koppelen niet aan elkaar, maar als uw vraag is, waar heb je uw ideeën waar? Die 4 miljoen en bijna 6 miljoen te halen zijn. Daar heb ik u een opsomming gegeven en ik wil er wel iets preciezer in zijn als we het hebben over ziekteverzuim reductie van twee 2% heb ik net een bedrag aangegeven wat daarmee gemoeid is 600.000 dus wij schatten een besparing per jaar van rond de 1,5 miljoen die minder externe inhuur. Dat zou 1 miljoen op kunnen leveren. Huisvesting en faciliteit 0,5 miljoen. De projectorganisatieslanker. Ook een bedrag van rond de 0,5 miljoen en de digitalisering en proces optimalisatie ook om en nabij de 0,7 miljoen. Ik vind het echt een hele interessante cijfers, maar ik heb echt geen idee waar dit vandaan haalt. Ik vind dit echt. Ja, waar is dit op gebaseerd? Waar haalt u die cijfers vandaan en wat denkt u dat dat gaat betekenen voor de organisatie als dit inderdaad het geval zou zijn? De heer Bredius ja u gaat een stap verder dan dan wij met met deze vraag. Wat wij zeggen. Dit is een hele goede suggestie om mee te komen. We moeten niet alleen naar inwoners kijken. We moeten niet alleen naar de toeristen kijken. We moeten niet alleen naar de partners kijken, maar moeten ook kijken naar de eigen organisatie. Ik sprak over 40 miljoen, dat is een fors bedrag. Dat is allemaal nodig. Dat geven we ronduit toe, maar we vragen het college en en de organisatie om mee te denken mee te kijken van waar bezuinigingen vandaan kunnen komen. En ik geef net een suggestie met een rijtje met. Met onderwerpen en en bedragen nu tijdens uw interruptie en dat is wat wij naar voren brengen vanmiddag. Ja OK, dank u wel, dan geef ik. Dan geef ik het woord aan de heer Van Splunter, de VVD. Ja, dank u wel, voorzitter ja, voorzitter. De vorige keer kwam de heer Bredius met een bokkel. Hij heeft nu een hele zak wokkels opengetrokken. Want het begon dus met een een inwoners akkoord, vervolgens een burgerberaad. Nu krijgen we allerlei cijfers. Het is een gegoochel van je van jewelste de vraag is, gaat u dit allemaal even op papier zetten en ons voorleggen en een degelijke onderbouwing geven voor wat u allemaal wil? Wat gaat het precies kosten? Het het inwonersakkoord, wat gaat het kosten het burgerberaad en wat en geeft u ons eens een degelijk overzicht van al die cijfers? Ja en dan kunnen we misschien op een fatsoenlijke manier met elkaar beraadslagen. Dus mijn vraag is concreet, komt u met met boter bij de vis? Meneer Bredius, de VVD? De VVD bepaalt niet wat ik moet gaan doen daar. Dat lijkt besloten in zijn opmerking. Er moet zus en er moet zo en nou, daar bent u aan het verkeerde adres. U kunt de vraag ook vriendelijk stellen in deze context en de toon veranderen. Dit is een serieus punt wat we aan de orde stellen omdat we praten over financiën en de begroting. We praten over een organisatie, dus het zijn serieuze onderwerpen. Ik geef net aan waar. De grenzen liggen van waar ons betoog, laten we zeggen, de oplossing raakt van waar het naar gekeken moet worden. Dus als we het hebben over de de bezuinigingen, ja, dan is dit wat wat voor ligt? En daar mag de VVD iets van vinden. De VVD, die ook van mening is op de portemonnee te letten. Daar hoor ik ze vaak over. Alhoewel deze keer minder gaat het over winkelsluitingswet. Ik denk dat dit toch een belangrijker thema aan onderwerp is. Aandacht vraagt ook voor de toekomst ook na 2027. Het VVD wil ook geen verhoging van de OZB. Maar nu ga ik u even. Interrumperen namelijk u heeft gevraagd, laten we bij interrupties ook gewoon vragen en antwoord doen en u gaat nu iets anders betogen dus. Daar wil ik u nu even van af houden en ik wil u vragen om gewoon. Volgens mij wordt er gevraagd door de VVD of u ook straks een onderbouwing kan geven. Ik neem aan dat u straks met motie amendement komt en volgens mij is het verzoek om daar dan ook een een onderbouwing voor te doen. Bent u daartoe bereid? Volgens mij was dat de vraag. En, uiteraard zijn wij ertoe bereid. Ik geef net al een inzicht van hoe die cijfers in elkaar steken en waar per onderwerp een bezuiniging komt plaatsvinden. Nou, dat daar ben heeft u antwoord meneer Van Splunter en ik en ik verwacht geen nabranden zonder vraag. Ik wou u even bedanken voorzitter, want dat is inderdaad hè? Kijk wat ja, ik heb gedaan wat de heer Bredius, want die die ging me even de les lezen. Over wat ik verkeerd deed, maar nogmaals lieve meneer Bredius, geef ons een onderbouwing, hè, en luid leidt ons uit het duister en u stelt ons allemaal tevreden. Goed. U bent weer vrienden zo te zien. Goed gaat u door? Ja u bent u heeft nog ongeveer iets meer dan twee minuten. Ja meer zal ik ook niet gebruiken, want dat past precies op één pagina. Het bestuur dat echt luistert. De inspraak mag geen toneelstuk zijn. Inwoners moeten duidelijk weten wat er met een input gebeurt. Niet mee naar het archief, maar mee in het besluit wonen met gezond verstand. Ik sprak allen over, we bouwen voor Zeistenaren, geen skyline, geen overprogrammering, gewoon woningen voor starters, senioren en gezinnen en het mag er best mooi uitzien. Groen is hoofdzaak, groen is geen achtergrondruis. Het is de reden dat mensen hier willen dat mensen hier willen wonen. Bomenkap zonder compensatie voor Nieuw Democratisch Zeist is onaanvaardbaar. Laten we beginnen met volwaardige fauna, passages beschermen en versterken van groen. Dat is de basis duurzaamheid met draagvlak. We willen een energieneutraal, Zeist maar niet met zonnevelden die in het landschap die het landschap slopen of de of windmolens in de achtertuin eerst zonder op het dak. Slimme samenwerking en maatregelen waar inwoners achter staan. Economie in de klinken. Een cultuurpaleis van 100 miljoen niet doen renoveer de klinker gewoon goed. Maak het marktplein groener en aantrekkelijker en voor Den Dolder zet door en lever een stevig verhaal gun het dorp een mooi dorpshuis hard nodig voor de gemeenschap en vergeet de ondernemers niet. Zorg dat klanten Zeist kunnen bereiken, ook met de auto, dus voldoende parkeerruimte even een punt denk ik of 1,. Want ik geef het woord aan de heer Van Voorden, CDA. Ja, ik hoorde de heer Bredius net zeggen een cultuurpaleis van 100 miljoen. Ik heb net volgens mij verteld in mijn bijdrage dat ik nog geen raadsvoorstel heb gezien. Ik heb het niet in de nieuwsbode zien staan, dus ik was even benieuwd wat de onderbouwing van deze cijfers zijn. Dan kan we eigenlijk ook een beetje terug. Op het vorige punt waren er ook geen onderbouwing van cijfers, maar ik was even benieuwd waar de 100 miljoen voor het cultuurpaleis vanavond. Het is wat er bij bewoners leeft en informatie en informatie die wij krijgen. Zijn. Zijn tekeningen. Zijn tekeningen bekend. Er is een route bekend. Er zijn er is een klankbordgroep. Die is bekend. Er is commentaar op op het nodige wat daar plaatsvindt en dat is wat wat ons bereikt en vandaar dat onze reactie hier is wat hij nu is. OK gaat u verder? Mobiliteit. De fiets voorop waar het kan, de auto waar het moet veilige schoolroutes, blauwe zones in het centrum en minder geluidsoverlast langs hoofdwegen. Geen strijd om wie voorrang krijgt, maar zorgen dat iedereen veilig thuiskomt. Zorg en welzijn. Zorg moet weer begrijpelijk en dichtbij worden. Steun voor initiatieven als Vollogen Vooruit, Nijenheim Nabij en Austhalid Zorgt. Zo bouwen we aan gemeenschappen die naar elkaar omkijken en tenslotte veiligheid. Veiligheid is ook een gevoel meer boa's in de wijk, betere verlichting en geen fietsers meer op het EMA plein en Bacours. Dat scheelt botsingen en ergernissen en tenslotte voorzitter nog twee opmerkingen. Het is bijzonder dat ik hier vandaag in alle vrijheid met interrupties en helemaal terecht het woord mag voeren. 80 jaar geleden kon dat niet. Tegenspraak werd niet toegestaan, anders dan nu heel duidelijk het geval is. Daarom staan we zaterdag 8 november vanaf half 1 stil bij 80 jaar bevrijding. Vrede en democratie en iedereen is welkom in het gemeentehuis omdat de democratie het verdient en omdat wij elke dag, omdat wij haar elke dag opnieuw moeten waarmaken. De laatste zin voorzitter? Onze fractie staat nog kort stil bij onze ondersteuning. De mensen achter de schermen, de griffie, de organisatie aan wie we net hebben gevraagd mee te doen aan ombuigingen. We kunnen dat vragen en we mogen dat ook vragen. Ze zijn betrokken, loyaal en deskundig. Onze fractie heeft grote waardering. Voor hen spreekt dat bij deze uit en kijkt uit naar de uitstekende samenwerking. Dank u wel dank u wel meneer Bredius. Ik zie nog een interruptie. Van mevrouw Ploeg, ChristenUnie-SGP. Ja dank u wel, voorzitter. Ik heb alles gehoord. Participatie of vooral meebeslissen het is wat bij de inwoners leeft. Mevrouw Ploeg.

Als dat hier. Het gaat nog steeds hierover, want ik neem aan dat de interruptie daar ook over gaat. De OC daar is een afgerond onderwerp. Ik weet niet of daar een vraag over ging. OK, dan gaan we eerst. Dan vraag ik u inderdaad het even vast te houden, dan geef ik het woord aan de heer Van Splunter, de VVD.

Hij pakt ja. Ik zou bijna zeggen, voorzitter, waarom houden we nog verkiezingen? Als ik u goed beluister, dan gaan we wekenlang met inwoners op basis van, mag ik dan toch wel hopen, de uitslag aan de slag. Wij hebben in deze gemeente denk ik een hele goede traditie om met inwoners meteen na de verkiezingen in gesprek te gaan. Dat hebben we gedaan met de maaltijd van Zeist, maar ook op allerlei andere manieren hebben we dat gedaan. Nou, als ik u zo beluister, ja, dan zijn we een half jaar verder voordat we een keertje tot een coalitieakkoord komen. Want eerst moet dan dat inwonersakkoord tot stand komen. Ondertussen komen die onderhandelingen helemaal niet op gang. Dus ja, ik zie het heel somber in voor de democratie in Zeist als u uw zin krijgt.

Meneer Breedius.

Mening niet somber inzien. Ik begon met de zin: inwoners gaan ons weer vertrouwen als we dit doen. Inwonersakkoord. Zoals de fractievoorzitter van de VVD weet, zit er tussen inwonersakkoord en coalitieakkoord nog een raadsakkoord en doen ze dat niet onverdienstelijk in Utrechtse Heuvelrug, waar in de raad veel inspraak is en ook wisselend mag stemmen. Maar NieuwDemocratischZeist, en u kent onze partij, wil inwoners vooropstellen bij moeilijke onderwerpen die de komende tijd aan de orde zijn, ook financiën. We willen de inwoners voordat er een coalitieakkoord komt, ruim de gelegenheid geven om hier iets over te vinden. En dat is echt de democratie, voorzitter. De angst die de VVD heeft over wekenlang, ja, dat zijn aannames hè? Want het is nog nooit eerder gedaan. De VVD doet nu alsof het vanzelfsprekend is dat het wekenlang duurt en spreekt dan over de Maaltijd van Zeist, wat een voorloper was van dit idee eigenlijk. Maar het hoeft niet wekenlang te duren. We hebben een hele goede organisatie met ervaring op het gebied van burgerberaden en Maaltijden van Zeist. Dus de angst van de VVD wordt niet gedeeld. Laten we vooral, hè, de trein van participatie dendert voort en is niet te stoppen, dit idee omarmen en ook volgen.

Meneer van Spunter, ja, dank u wel

Ja, dank u wel, voorzitter. Nee, wij zijn helemaal niet bang, maar we willen niet dat de kiezer twee liedjes moet zingen voor één cent. En dat is wat u wil. Namelijk eerst stemmen en dan vervolgens nog eens een keertje een inwonersakkoord afsluiten? Nee, daar zijn wij niet van. Wij zijn gewoon voor naar de stembus gaan. Op basis daarvan kijken hoe zij in de komende vier jaar bestuurd wordt.

De heer van voor de CDA.

Dank u wel, voorzitter. De heer Bredius triggerde mij, want hij zegt nou, dan wil ik een raadsakkoord dus met de hele raad en vervolgens zei hij, dan moet de coalitie daarmee aan de bak. Dus begrijp ik dan goed dat heel de raad maar iets in een coalitieakkoord gooit en dan mogen een paar partijen die verantwoording dragen om dat uit te voeren? Dat lijkt me nogal een beetje vreemde logica. Nou luisterde ik afgelopen week Slotstad. Al aan te raden en er zat ook een raadslid die dit ook stelde en die zei ook, wij gaan wethouders kiezen op basis van expertise, dus het hoeft niet meer uit een coalitieverband te komen, maar hè, we kijken, wie heeft de expertise op een bepaald vlak? En die gaan we dan kiezen. Vanuit de raad is dat ook een lijn die de heer Bredius voorstelt. Of blijven we gewoon bij het oude en vertrouwen? Meneer

Meerdere vragen en ook

Ook meningen, want interruptie voorzitter is niet bedoeld om na te pleiten of nog een nabrander te geven, maar om een vraag te stellen, hè? En van de VVD heb ik geen vraag gehoord, maar een nabrander. Het CDA heeft inderdaad de vraag: hoe zit het met de expertise van de wethouders? Wij vinden de manier waarop het nu gebeurt uitstekend. Uit ons midden, iedere partij die er iets van vindt, mag er ook iets van vinden en zo komen we bij het college terecht. Maar dat is toch iets anders dan wat wij vanmiddag bepleiten. Overigens niet alleen vanmiddag, maar over een reeks van jaren, want het heeft ook eerder in verkiezingsprogramma's gestaan. Ik meen al vanaf de oprichting is dit een onderwerp wat bij ons leeft. Inwoners voorop, we vragen het de inwoner. Wat is de mening van de inwoner, niet hè? Met de inwoners, niet over de inwoner. Afijn, al dat soort begrippen kent u van ons. Waar u een vraag over stelde, was de raadscoalitie, het raadsakkoord. Ik verwees daarnaar omdat Utrecht Zeist dat als compromis heeft. Die zit daar tussenin. Die zit tussen het inwonerakkoord, raadsakkoord en dan het coalitieakkoord in. En wij bepleiten om vooral dat inwonersakkoord te omarmen om redenen zoals net genoemd.

Nee meneer Bredius, om u toch eventjes een beetje te leiden. Mijn beeld was ook dat in ieder geval één concrete vraag ging over de wethouders, hè? Die daar dan wel of niet met expertise een onderdeel van uitmaken, want volgens mij herhaalt u anders uw eerdere voorstel.

De vraag was.

Dan, dat is een prima vraag. De raad blijft gewoon in charge en heeft de regie, maar vraagt heel nadrukkelijk wat de inwoner ervan vindt, van de uitkomst. De duiding van de verkiezingen en hoe moet dat vormgegeven worden voor de komende vier jaar? Dus daar zijn we heel, heel duidelijk in en daar mag het CDA iets anders van vinden. Ze zijn jaren bestuurder geweest, ze kennen het regentschap bij wijze van spreken. En NieuwDemocratischZeist wil iets totaal anders.

Dat klopt, voorzitter, dat waren nog de goede tijden. En het mag zijn, het CDA is hier geen voorstander van. Volgens mij mogen we op 18 maart de inwoners van Zeist naar de stembus en dan mogen ze kiezen voor een partij waar ze vertrouwen in hebben. Wat mij wel vaak stoort aan uw verhaal, en dat is niet een vraag, maar misschien een opmerking, is dat u, maar daar ga ik dan toch eventjes doen? Nee, maar dan maak ik er een vraag van hoor, voorzitter. Nee, want inderdaad, daar kunt u dan in uw tweede termijn nog op reageren. Volgens mij is, ik heb dat inderdaad net even laten lopen bij meneer van Splunter, maar meneer Bredius corrigeerde mij daar goed in. Het is nu de bedoeling dat u elkaar vooral even vragen stelt. En ik geef dan toch ook nog maar even aan dat ik de eerdere vraag van u nog niet echt beantwoord heb.

Dat waren nog de goede tijden.

En het mag zijn, het CDA is hier geen voorstander van. Volgens mij mogen we op 18 maart de inwoners van Zeist naar de stembus en dan mogen ze kiezen op een partij waar ze vertrouwen in hebben. Wat mij wel vaak stoort aan uw verhaal, en dat is niet een vraag maar misschien een opmerking, is dat...

Ga ik dan toch eventjes doen? Nee, maar dan maak ik er een vraag van hoor. Voorzitter nee, want inderdaad, daar kunt u dan in uw tweede termijn nog op reageren. Volgens mij heb ik dat inderdaad net even laten lopen bij meneer van Splunter, maar meneer Bredius corrigeerde mij daar goed in. Het is nu de bedoeling dat u elkaar vooral even vragen stelt. En ik geef dan toch ook nog maar even aan dat ik de eerdere vraag van u nog niet echt beantwoord heb gevonden, namelijk over die wethouders volgens mij, dus die zou ik dan zo nog even willen horen. Volgens mij wel beantwoord. Oh nou, sorry dan is dat mij ontgaan. Kijk. De heer

Volgens mij wel beantwoord. Oh, nou, sorry, dan is dat mij ontgaan. Kijk, de heer Bredius doet voorkomen of NieuwDemocratischZeist de partij voor de burger is en wij hier allemaal, om het zo te zeggen, de partij tegen de burger. Volgens mij hebben we allemaal een groot netwerk in de samenleving. Dus dat wilde ik toch even gezegd hebben. Kijk, ik zie het niet voor me dat wij hier met de gehele raad iets in elkaar gaan schrijven en vervolgens maar aan een paar partijen de verantwoording geven om dat uit te voeren. Ik zie dan niet zo goed in waarom die partijen die verantwoording zouden dragen. En mijn vraag is, hoe ziet u dat dan wel?

Hoe ziet u dat, meneer Bredius, hoe ziet u dat?

De verantwoording dragen? Ja, ik merk wel op dat verschillende fracties zijn als door een wesp gestoken, maar het kan niet nieuw zijn. NieuwDemocratischZeist staat hier al 8 jaar lang met een betoog wat hierop lijkt. Kijk, als ik zou moeten aangeven wat mij allemaal stoort, dan heb ik een hele middag nodig. En het stoort het CDA dat wij aangeven graag een inwonersakkoord te hebben. Daar voeren we nu debatten over. Wij willen dat graag, een inwonersakkoord. Dus dat ziet het CDA niet zitten, dus prima. Ja, wat moet ik er dan nog meer over zeggen?

Het CDA en de VVD is duidelijk. Er komen nog verkiezingen aan en een debat op dat punt, dus we kunnen daar de degens.

Is duidelijk. Er komen nog verkiezingen aan en een debat op dat punt, dus we kunnen daar de degens kruisen.

Kruisen, heet het spreekwoord. Dat denk ik ook. Ik zie nog ook op dit punt hè, mevrouw Breddels? Nee, niet meer op dit onderwerp. U wilt nu naar het volgende onderwerp. Ik wil graag gewoon een hele concrete vraag stellen, want daar vroeg meneer Bredius. Ja, over het onderwerp waar we het net over hadden met elkaar. Nee, over de OZB. Want meneer. Gaat uw gang.

Gewoon een hele concrete vraag stellen, want daar vroeg meneer Bredius over het onderwerp waar we het net over hadden met elkaar. Nee, over de OZB. Want meneer. Gaat uw gang. Zei net dat hij dat allemaal heel vreselijk vond. We hebben het over een bedrag van € 358.000. Heeft u enig idee wat dat per huishouden is? Dus die vraag concreet genoeg.

Dus toch nog even om iedereen ook mee te nemen in het debat, hè? We hebben dus het onderwerp over, nou ja, een bewonersakkoord, noem ik het, maar ik bedoel inwonersakkoord, nu afgerond. U had in uw bijdrage begon u over de OCB en daar gaat nu deze vraag over, gaat uw gang.

Kosten per inwoner, ja. Ik had er één. Ik had een aantal zinnen op dit punt voordat ik werd onderbroken. Ik had gezegd: ik ga nu naar punt twee, geen OZB-verhoging. Inderdaad, die 358.000, ofwel OZB, nee, daar was ik mee gestopt. Daar was ik geëindigd. En nu is de vraag namens de Partij van de Arbeid: weet u wat de Partij van de Arbeid, weet u wat dat per inwoner kost?

Dat mag ook mevrouw Breddels, ja, ja.

Ook mevrouw Breddels, ja, ja, is de vraag.

Meneer Bredius, die is dus heel eenvoudig. 30.000, u mag er ook in uw tweede termijn op terugkomen volgens mij. Mevrouw Breddels, is dat tientje gemiddeld €13, €10? 10 hebben we het.

Die is dus heel eenvoudig. 30.000, u mag er ook in uw tweede termijn op terugkomen volgens mij. Mevrouw Breddels, is dat tientje gemiddeld €13, €10? 10 hebben we het over? Ik geef je antwoord op de vraag, ik reken net uit €10. Nou, het is net iets meer, €13,42 gemiddeld. Hebt u een vervolgvraag op dit punt? Ik heb geen vervolgvraag. Ik wilde alleen even, nou ja, wat in mijn smaak. Nee, ik mag je geen mening geven. Ik ga gewoon zitten.

Op dit punt heb ik geen vervolgvraag. Ik wilde alleen even, nou ja.

Goed, dank u wel, voorzitter. De PvdA krijgt straks nog alle gelegenheid vragen te stellen. Want

Het college wil vanaf 2027 de OZB met 358.000 verhogen. NieuwDemocratischZeist vindt dat onnodig, want er zijn twee verstandige alternatieven. Eén is een efficiëntie taakstelling van 300.000 op organisatie en overhead, slimmer werken in plaats van duurder werken, en twee, verlagen van de stelpost onvoorzien met 58.000. Als je iets structureel niet uitgeeft, kun je het ook schrappen. Samen maken deze twee maatregelen de OZB-verhoging structureel en voor de komende jaren volledig overbodig. Het derde punt, voorzitter, dat haakt een beetje aan op het vorige punt. Dat gaat over structurele tekorten aanpakken bij de organisatie, niet bij de voorzieningen. De gemeentelijke organisatie kost ruim 40 miljoen euro per jaar. Daar ligt de grootste winst zonder dat de dienstverlening slechter hoeft te worden. Met een serie gerichte maatregelen kan Zeist 3,8 miljoen tot 5,7 miljoen per jaar besparen en de belangrijkste punten zijn de volgende: ziekteverzuim kan omlaag. Het verzuim is 8,9%, bijna het dubbele van de norm. Elk procentpunt kost € 600.000. Met een betere sturing en preventie kan dit fors omlaag. Minder externe inhuur, stop met dure adviseurs voor niet-kritische projecten, investeren in interne kennis. Huisvesting en faciliteiten optimaliseren, hybride werk en efficiënt gebruik van gebouwen besparen structureel geld. Een slankere projectorganisatie, bundelen, prioriteren, dubbele coördinatie voorkomen. En voorzitter, digitalisering en procesoptimalisatie, meer selfservice, minder administratie. De politieke boodschap: we hoeven niet te kiezen tussen hogere belastingen en minder voorzieningen. Door de organisatie op orde te brengen kunnen we al het allebei voorkomen en het voorstel in de raad is: start met het programma organisatie op orde. Doel is structureel 4 miljoen besparen vanaf 2027. Met kwartaalrapportages aan de raad. Wie dit niet doet, laat jaarlijks miljoenen liggen door inefficiëntie. Derde punt, voorzitter, en daar komt hij weer: burgerparticipatie. Het burgerberaad wonen participatie werkt pas als inwoners ook echt invloed hebben. En daarom stelt NieuwDemocratischZeist voor het burgerberaad wonen Samen Thuis in Zeist: 150 gelote inwoners representatief voor de hele gemeente. Zij denken en beslissen mee over het woonbeleid voor de komende 10 jaar, waaronder, daar gaat hij, voorrang voor Zeistenaren, splitsen en transformeren van panden, starterswoningen, doorstroming, levensloopbestendig wonen met behoud van cultuurhistorie en groen. De uitkomsten zijn niet vrijblijvend. Ze komen als raadsvoorstel op tafel. Dit is gewoon doen wat inwoners al jaren vragen: meebeslissen over hun woonomgeving. Het laatste punt 5, maar dat is wat uitgebreider. Een bestuur dat...

Een interruptie, zie ik van de heer Van Voorden van het CDA.

Nou, een bestuur dat echt luistert, dus ik ging gelijk staan. Maar het ging over het vorige punt, u bent geen bestuur, want u kreeg een hele rits aan wat de gemeente hier in dit huis zou moeten bezuinigen. Ik vind daar wat van overigens, maar ik hoor graag vanavond daar de reactie van het college op. Maar u noemt een hele rits wat er allemaal goedkoper kan en beter kan en vervolgens in de volgende zin wilt u een burgerberaad met 150 mensen? Hoe denkt u dat de ambtelijke organisatie dat moet gaan bekostigen dan of dat kan dan weer wel van die kosten? Of bezuinigt u eerst op een aantal afdelingen om vervolgens de burgerberaad weer te gaan subsidiëren?

Wat onze fractie betreft keurig netjes in de Rios.

Een beetje ontwijkend antwoord, maar ik ga er even mee akkoord. Maar dan heb ik een andere vraag: wat vindt u dat er nu niet goed gaat over onze besluiten qua woning? Want u wilt 150 inwoners van Zeist mee laten praten en beslissen over de woningbouwopgave. Wat vindt u nu dat deze raad niet goed doet? Wat wij niet zien, wat we vergeten, ziet u nog ergens kansen om nog 30.000 huizen te bouwen? Of zegt u nou, misschien is het de uitkomst van het burgerberaad wel dat we juist toch nog drie bergingssites gaan schrappen? Ik zoek een beetje. Waar wilt u met dit burgerberaad naartoe, meneer Bredius?

Ga het even mee akkoord.

Maar dan heb ik een andere vraag: wat vindt u dat er nu niet goed gaat over onze besluiten qua woning? Want u wilt 150 inwoners van Zeist mee laten praten en beslissen over de woningbouwopgave. Wat vindt u nu dat deze raad niet goed doet? Wat wij niet zien, wat we vergeten, ziet u nog ergens kansen om nog 30.000 huizen te bouwen?

Misschien is het de uitkomst van het burgerberaad wel dat we juist toch nog drie bergingssites gaan schrappen? Ik zoek een beetje. Waar wilt u met dit burgerberaad naartoe?

Waar willen we

Waar de problemen rond wonen liggen. En daar

En daar willen

Gesprek met inwoners en graag vragen in het kader van een burgerberaad. Vragen stellen en vragen beantwoorden, en afijn, zoals we dat ook ervaren hebben met al die andere burgerberaden, zoals beraden zoals we die kennen.

Van voor de CDA.

Nou, meneer Bredius zegt precies waar het volgens mij om gaat, meneer Van Voorden, want u Zeist, die spreekt die mensen die hoort te zorgen. Dat zijn al deze 33 mensen die horen die zorgen, die mensen die hier zitten vanuit de ambtelijke organisatie en buitengewoon raadsleden. De partijgenoten van mij die horen al die zorgen en die zorgen komen bij deze fractie en die brengen wij in en dat doen al deze fracties met de beste kunnen wat ze hebben. Dus ik heb geen idee wat er met de burgerberaad wil, maar als het heeft over de zorgen van Zeist en als het gaat om wonen, dan weet ik zeker dat hier 33 raadsleden zitten die die zorg op tafel leggen.

Een tweede bijdrage van het CDA? Meneer Bredius, ik wilde net zeggen dat er geen vraag meer aan gekoppeld is. Inderdaad, dat klopt, maar goed, er zijn wel steeds nabranders en een opvatting van het CDA vind ik.

Ik vind het snijden hoor, moet ik zeggen, dus het is helder wat het CDA ervan vindt. Nog een keertje en dan in beeld. Ik kenmerkte het even niet, maar laten we wel hier weer de afspraak maken dat een interruptie ook alleen maar een interruptie is met een vraag. En in uw tweede termijn kunt u uw eigen oordeel vellen. Ik ga even kijken, ik dacht dat mevrouw Folkersma als eerste toch stond, ik ja, GroenLinks.

Heer Bredius ja

Maar als uw vraag is, waar heb je uw ideeën waar die 4 miljoen en bijna 6 miljoen te halen zijn? Daar heb ik u een opsomming gegeven en ik wil er wel iets preciezer in zijn. Als we het hebben over ziekteverzuimreductie van 2%, heb ik net een bedrag aangegeven wat daarmee gemoeid is: 600.000. Dus wij schatten een besparing per jaar van rond de 1,5 miljoen. Die minder externe inhuur zou 1 miljoen op kunnen leveren. Huisvesting en faciliteit 0,5 miljoen. De projectorganisatie slanker, ook een bedrag van rond de 0,5 miljoen. En de digitalisering en procesoptimalisatie ook om en nabij de 0,7 miljoen.

Ik vind het echt een hele interessante

Waar haalt u die cijfers

De heer Bredius

Ja u gaat een stap

Dan wij met deze vraag: wat wij zeggen, dit is een hele goede suggestie om mee te komen. We moeten niet alleen naar inwoners kijken. We moeten niet alleen naar de toeristen kijken. We moeten niet alleen naar de partners kijken, maar moeten ook kijken naar de eigen organisatie. Ik sprak over 40 miljoen, dat is een fors bedrag. Dat is allemaal nodig, dat geven we ronduit toe. Maar we vragen het college en de organisatie om mee te denken, mee te kijken van waar bezuinigingen vandaan kunnen komen. En ik geef net een suggestie met een rijtje met onderwerpen en bedragen nu tijdens uw interruptie en dat is wat wij naar voren brengen vanmiddag.

Ja, oké, dank u wel. Dan geef ik het woord aan de heer Van Splunter, VVD. Ja, dank u wel.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, voorzitter. De vorige keer kwam de heer Bredius met een bokkel. Hij heeft nu een hele zak wokkels opengetrokken. Want het begon dus met een inwonersakkoord, vervolgens een burgerberaad. Nu krijgen we allerlei cijfers. Het is een gegoochel van je van jewelste. De vraag is, gaat u dit allemaal even op papier zetten en ons voorleggen en een degelijke onderbouwing geven voor wat u allemaal wil? Wat gaat het precies kosten? Het inwonersakkoord, wat gaat het kosten het burgerberaad en geeft u ons eens een degelijk overzicht van al die cijfers? Ja, en dan kunnen we misschien op een fatsoenlijke manier met elkaar beraadslagen. Dus mijn vraag is concreet, komt u met boter bij de vis?

De VVV? de VVD bepaalt

Gaan doen daar. Dat lijkt besloten in zijn opmerking. Er moet zus en er moet zo en nou, daar bent u aan het verkeerde adres. U kunt de vraag ook vriendelijk stellen in deze context en de toon veranderen. Dit is een serieus punt wat we aan de orde stellen omdat we praten over financiën en de begroting. We praten over een organisatie, dus het zijn serieuze onderwerpen. Ik geef net aan waar de grenzen liggen van.

Ons betoog, laten we zeggen, de oplossing raakt van waar het naar gekeken moet worden. Dus als we het hebben over de bezuinigingen, ja, dan is dit wat voor ligt. En daar mag de VVD iets van vinden. De VVD, die ook van mening is op de portemonnee te letten. Daar hoor ik ze vaak over. Alhoewel deze keer minder gaat het over de winkelsluitingswet. Ik denk dat dit toch een belangrijker thema en onderwerp is. Aandacht vraagt ook voor de toekomst, ook na 2027. De VVD wil ook geen verhoging van de OZB. Maar nu ga ik u even interrumperen, namelijk u heeft gevraagd, laten we bij interrupties ook gewoon vragen en antwoord doen en u gaat nu iets anders betogen. Dus daar wil ik u nu even van af houden en ik wil u vragen om gewoon. Volgens mij wordt er gevraagd door de VVD of u ook straks een onderbouwing kan geven. Ik neem aan dat u straks met een motie amendement komt en volgens mij is het verzoek om daar dan ook een onderbouwing voor te doen. Bent u daartoe bereid? Volgens mij was dat de vraag. En, uiteraard zijn wij ertoe bereid. Ik geef net al een inzicht van hoe die cijfers in elkaar steken en waar per onderwerp een bezuiniging komt plaatsvinden. Nou, dat daar ben heeft.

Ga ik u even interrumperen, namelijk u heeft gevraagd: laten we bij interrupties ook gewoon vraag en antwoord doen en u gaat nu iets anders betogen. Dus daar wil ik u nu even van afhouden en ik wil u vragen om gewoon. Volgens mij wordt er gevraagd door de VVD of u ook straks een onderbouwing kan geven. Ik neem aan dat u straks met een motie of amendement komt en volgens mij is het verzoek om daar dan ook een onderbouwing voor te doen. Bent u daartoe bereid? Volgens mij was dat de vraag.

Dat daar ben ik het mee eens, meneer van Splunter, en ik verwacht geen nabranden zonder vraag. Ik wou u even bedanken.

Verwacht geen nabranden zonder vraag. Ik wou u even bedanken, voorzitter, want dat is inderdaad hè? Kijk wat ja, ik heb gedaan wat de heer Bredius is, want die ging me even de les lezen over wat ik verkeerd deed, maar nogmaals lieve meneer Bredius, geef ons een onderbouwing, hè, en leidt ons uit het duister en u stelt ons allemaal tevreden. Goed.

U bent weer vrienden zo te zien. Gaat u door? Ja, u heeft nog ongeveer iets meer dan twee minuten. Ja, meer zal ik ook niet.

Op één pagina. Het bestuur dat echt luistert. De inspraak mag geen toneelstuk zijn. Inwoners moeten duidelijk weten wat er met hun input gebeurt. Niet mee naar het archief, maar mee in het besluit. Wonen met gezond verstand. Ik sprak al over, we bouwen voor Zeistenaren, geen skyline, geen overprogrammering, gewoon woningen voor starters, senioren en gezinnen en het mag er best mooi uitzien. Groen is hoofdzaak, groen is geen achtergrondruis. Het is de reden dat mensen hier willen wonen. Bomenkap zonder compensatie voor NieuwDemocratischZeist is onaanvaardbaar. Laten we beginnen met volwaardige faunapassages, beschermen en versterken van groen. Dat is de basis: duurzaamheid met draagvlak. We willen een energieneutraal Zeist, maar niet met zonnevelden die het landschap slopen of windmolens in de achtertuin. Eerst zon op het dak. Slimme samenwerking en maatregelen waar inwoners achter staan. Economie in De Klinker. Een cultuurpaleis van 100 miljoen niet doen, renoveer De Klinker gewoon goed. Maak het marktplein groener en aantrekkelijker en voor Den Dolder zet door en lever een stevig verhaal. Gun het dorp een mooi dorpshuis, hard nodig voor de gemeenschap en vergeet de ondernemers niet. Zorg dat klanten Zeist kunnen bereiken, ook met de auto, dus voldoende parkeerruimte.

Denk ik of niet. Want ik geef het woord aan de heer Van Voorden van het CDA. Ja, ik hoorde de heer...

Cultuurpaleis van 100 miljoen. Ik heb net volgens mij verteld in mijn bijdrage dat ik nog geen raadsvoorstel heb gezien. Ik heb het niet in de Nieuwsbode zien staan, dus ik was even benieuwd wat de onderbouwing van deze cijfers is. Dan kunnen we eigenlijk ook een beetje terug. Op het vorige punt was er ook geen onderbouwing van cijfers, maar ik was even benieuwd waar de 100 miljoen voor het cultuurpaleis vanavond.

Het is wat er

Het is wat er

Wij krijgen.

Zijn tekeningen zijn bekend. Er is een route bekend. Er is een klankbordgroep die bekend is. Er is commentaar op het nodige wat daar plaatsvindt en dat is wat ons bereikt en vandaar dat onze reactie hier is wat hij nu is.

Gaat u verder?

Mobiliteit. De fiets voorop waar het kan, de auto waar het moet. Veilige schoolroutes, blauwe zones in het centrum en minder geluidsoverlast langs hoofdwegen. Geen strijd om wie voorrang krijgt, maar zorgen dat iedereen veilig thuiskomt. Zorg en welzijn. Zorg moet weer begrijpelijk en dichtbij worden. Steun voor initiatieven als Vollehoven Vooruit, Nijenheim Nabij en Oosthalid Zorgt. Zo bouwen we aan gemeenschappen die naar elkaar omkijken. En tenslotte veiligheid. Veiligheid is ook een gevoel. Meer boa's in de wijk, betere verlichting en geen fietsers meer op het Emmaplein en Bacoors. Dat scheelt botsingen en ergernissen. En tenslotte, voorzitter, nog twee opmerkingen. Het is bijzonder dat ik hier vandaag in alle vrijheid met interrupties en helemaal terecht het woord mag voeren. Tachtig jaar geleden kon dat niet. Tegenspraak werd niet toegestaan, anders dan nu heel duidelijk het geval is. Daarom staan we zaterdag 8 november vanaf half één stil bij tachtig jaar bevrijding, vrede en democratie. En iedereen is welkom in het gemeentehuis omdat de democratie het verdient en omdat wij haar elke dag opnieuw moeten waarmaken. De laatste zin, voorzitter? Onze fractie staat nog kort stil bij onze ondersteuning. De mensen achter de schermen, de griffie, de organisatie aan wie we net hebben gevraagd mee te doen aan ombuigingen. We kunnen dat vragen en we mogen dat ook vragen. Ze zijn betrokken, loyaal en deskundig. Onze fractie heeft grote waardering voor hen, spreekt dat bij deze uit en kijkt uit naar de uitstekende samenwerking.

U wel, meneer Bredius. Ik zie nog een interruptie van mevrouw Vroeg, ChristenUnie-SGP.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik heb alles gehoord. Participatie of vooral meebeslissen, het is wat bij de inwoners leeft. Mevrouw Ploeg, ik kom nog niet in beeld, dus ik wilde even...

Mevrouw Ploeg, ik kom nog niet in beeld, dus ik wilde even kijken, heeft u wel het pasje ervoor gedaan?

Ervoor gedaan?

Ook nog een beeld? Ik heb uw hele verhaal gehoord. Heel veel participatie, daar zijn we denk ik allemaal wel mee eens, maar ook heel veel meebeslissen. Het is wat bij de bewoners leeft. Burgerberaad en inwonersakkoord. Nu is eigenlijk mijn prangende vraag: u bent raadslid, u heeft de eed of de belofte afgelegd. Het vertrouwen gekregen van de kiezer en dat hopen we straks weer te krijgen. Maar wat betekent het dan het vertrouwen te krijgen van de kiezer?

Abstracte vraag, dank u wel. Wat betekent het om vertrouwen te krijgen? Ja, daar kan ik ook nog een hele middag over praten. Wat is het om het vertrouwen te krijgen van de kiezer? Straks, 18 maart 2026, wordt de gemeenteraad gekozen. Wat is het om vertrouwen te krijgen? Dat is een behoorlijke verantwoordelijkheid. Dat kun je rustig zeggen, dat vraagt ook om inzicht in dossiers. Het vraagt ook om betrokkenheid en inzicht. En medemenselijkheid, hè? Menslievendheid in te zetten, dat betekent het allemaal wel. Maar vooral ook deskundigheid, ook op het gebied van financiën. En dat is een best ingewikkelde klus, kun je zeggen. Het is een behoorlijk pakket. Mevrouw, ik zie mevrouw Ploeg knikken. Ja, ja, inderdaad, dat klopt allemaal, maar vindt u dat u er vertrouwen krijgt voor de komende periode of moet u nog steeds weer shoppen om weer vertrouwen te krijgen? Ja, als de vraag gaat, heeft politiek vertrouwen, daar is bekend wat het percentage is, hè? Zeker landelijk, maar 6% en al die voorstellen die wij vanmiddag hebben gedaan, die hebben daarmee te maken. Hoe kun je dat vertrouwen weer opkrikken? En NieuwDemocratischZeist is ervan overtuigd, in tegenstelling tot de meerderheid van de Raad, dat er om inwoners te betrekken bij burgerberaden, maar ook bij een coalitieakkoord. Dat zijn de twee voorbeelden, maar er zijn nog veel meer mogelijkheden. Je kunt ook enquêtes houden. Dus is er voldoende vertrouwen in de Raad? Ja, de vraag stellen, is hem ook beantwoorden eigenlijk. Mevrouw Ploeg, laatste, ja, dank u terugzien. Nou, wij zijn inderdaad, dat is wel duidelijk, niet eens met een inwonersakkoord en dergelijke. We vinden het heel belangrijk dat we telkens weer participeren en volgens mij doen we dat hier ook in geruime mate. Maar het is niet zo dat we telkens weer het volledige vertrouwen hoeven te halen, dus bij deze dank u wel goed. U heeft geen vraag meer, dus. We hebben afgesproken dat we dan de nabrander niet zouden doen.

Mevrouw, ik zie mevrouw ploeg knikken.

Ja.

Ja ja, inderdaad, dat klopt allemaal, maar vindt u dat u er vertrouwen krijgt voor de komende periode of moet u nog steeds weer shoppen om weer vertrouwen te krijgen?

Ja Als de vraag gaat, heeft politiek

Is bekend wat het percentage is, hè? Zeker landelijk, maar 6% en al die voorstellen die wij vanmiddag hebben gedaan, die hebben daarmee te maken. Hoe kun je dat vertrouwen weer opkrikken? En NieuwDemocratischZeist is ervan overtuigd, in tegenstelling tot de meerderheid van de Raad, dat er om inwoners te betrekken bij burgerberaden, maar ook bij een coalitieakkoord. Dat zijn de twee voorbeelden, maar er zijn nog veel meer mogelijkheden. Je kunt ook enquêtes houden. Dus is er voldoende vertrouwen in de Raad? Ja, de vraag stellen is hem ook beantwoorden eigenlijk.

Laatste, ja, dank u terugzien. Nou, wij zijn inderdaad.

Laatste, ja, dank u terugzien. Nou, wij zijn inderdaad, dat is wel duidelijk, niet eens met een inwonersakkoord en dergelijke. We vinden het heel belangrijk dat we telkens weer participeren en volgens mij doen we dat hier ook in geruime mate. Maar het is niet zo dat we telkens weer het volledige vertrouwen hoeven te halen, dus bij deze dank u wel goed.

Heeft geen vraag meer dus. We hebben afgesproken dat we de nabrander niet zouden doen. Ik kijk even naar de tijd, want meneer Bredius loopt al weg. Zijn betoog is afgerond. We zouden rond 03.30 uur pauzeren, dus ik stel voor om dat nu te doen. Ik wil u wel aangeven dat we straks nog wel 8 fracties hebben, dus laten we om 10 over 03.30 uur weer doorgaan.

Mensen, verzoek aan iedereen om weer plaats te nemen, zodat wij de algemene beschouwingen kunnen voortzetten. Dan geef ik het woord aan de heer Boutahar van D66.

Dank u wel, voorzitter. Ik zou graag willen beginnen met een compliment aan het college en de ambtelijke organisatie. De begroting van 2026 ademt ambitie en daadkracht. Het is geen beleidsarme begroting zoals we dat gewend zijn in de laatste periode van voor de verkiezingen, maar een begroting die laat zien dat Zeist vooruit wil: sociaal, duurzaam en betrokken. We zien een duidelijk streven om verder te bouwen aan een gemeente waar iedereen mee kan doen. En daar zijn we ongelooflijk trots op. Daarentegen merken we ook dat het maatschappelijk klimaat verhardt, tegenstellingen nemen toe en het gesprek verhardt. En het gaat vaak over wantrouwen en afstand. Juist daarom willen we in Zeist laten zien dat het anders kan. Wij geloven dat we hier het voorbeeld kunnen geven. Het goede voorbeeld door samen te werken, respectvolle dialoog en echte ontmoeting en dat alles in de traditie van experimenteren om de lokale democratie te versterken. Die wat D66 betreft ook weer een nieuwe impuls mag krijgen. We moeten het samen blijven doen als raad, college en vooral samen met onze inwoners vanuit het vertrouwen dat inwoners veel verantwoordelijkheid kunnen en willen dragen. We hopen dat het experiment met het buurtbudget hierin zal bijdragen. Alleen zo bouwen we aan een verbonden en veerkrachtig Zeist. En dan verkeersveiligheid. We zijn blij te zien dat verkeersveiligheid in Zeist hoog op de agenda blijft staan. Veel van de onveilige fietsroutes waar we in ons Groenboek aandacht voor hebben gevraagd, zijn inmiddels aangepakt. Dat is een mooie stap vooruit voor de veiligheid van onze inwoners en in het bijzonder voor de fietsers en de scholieren. D66 vraagt het college om deze lijn vast te houden en door te blijven werken aan een veilige infrastructuur voor heel Zeist. D66 zal blijven speuren naar verkeersonveilige situaties en ziet ook het onderzoek naar de fietsveiligheid voor schoolroutes tegemoet. En dan armoede en bestaanszekerheid. Nog altijd ervaren veel mensen in Zeist onzekerheid over hun inkomen en woonsituatie. We blijven hameren op het beleid dat niet alleen financiële steun biedt, maar ook perspectief. Investeren in bestaanszekerheid betekent investeren in waardigheid, kansen en het vermogen om mee te doen. We steunen de inzet van het college om hier concrete stappen in te blijven zetten. En dan cultuur en sport. We zijn blij dat cultuur en sport een stevige plek hebben in deze begroting. Ze vormen samen de sociale lijm van onze gemeenschapsplekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, ontwikkelen en plezier maken. We willen in het bijzonder onze waardering uitspreken voor de toezegging die we hebben gekregen dat er aandacht en prioriteit komt voor de kwaliteit van het zwembad Dijnselburg. Dit is een belangrijke voorziening voor vele inwoners en verenigingen en het is goed dat het college hier deze verantwoordelijkheid serieus neemt. Voorzitter, tot slot. D66 ziet in deze begroting de contouren van een gemeente die vooruit wil: sociaal, duurzaam en samen. We blijven bouwen aan een Zeist waarin iedereen zich thuis voelt en waar ruimte is voor verschil en waar we met elkaar kunnen kijken wat ons vooral verbindt dan wat ons uit elkaar drijft. Dat is de kracht van onze lokale democratie. Dank u wel. Dank u wel, ik geef het woord aan de heer van.

Dank u wel, ik geef het woord aan de heer Van Voorden van het CDA voor de interruptie.

Ja, dank, dank aan de heer Boeter. Korte vraag in het pleidooi dat het CDA vanmiddag heeft gehouden. Daar koppelen wij de toeristenbelasting rechtstreeks aan de bezuinigingen op kunst en cultuur. En ik was benieuwd of ik D66 kan vinden om die lijn te volgen om de dekking daar te zoeken.

Dank u wel en dank u wel ook voor de vraag, zeg ik via de voorzitter. Kijk, wat ik heel belangrijk vind aan deze begroting, en ik hoorde u ook, zeg ik dan even via de voorzitter, dat u aangaf dat het belangrijk is, vooral als we kijken naar 2028 en 2029, dat we mogelijk met grote tekorten te kampen krijgen. Dat het heel belangrijk is dat het college nu al goed nadenkt over waar we eventueel kunnen bijschaven, misschien ergens minder doen en waar het minder pijn gaat doen, ook richting de samenleving. En wat ik juist heel mooi vind, en dat is de reden waarom ik dit college ook het compliment geef, is dat zij eigenlijk nu al hele moedige besluiten nemen door te kijken van hoe zorg je ervoor dat we nu al bepaalde zaken, ook de OZB bijvoorbeeld, omhoog gooien en bepaalde maatregelen treffen, zodat we ook naar de toekomst toe gewoon een goede begroting kunnen voorleggen aan onze inwoners. En er ligt wat mij betreft een prachtige begroting en ik vind ook dat als we vinden dat we ergens op een andere manier moeten bijschaven of anders moeten alloceren, dan moeten we met een goed voorstel komen en anders niet. Meneer van Voorden.

Meneer van Voorden.

Ja, ik snap wat de heer haar zegt, maar eigenlijk zegt u: ik vind het prima dat we een tombola cultuur, want die toeristenbelasting, dat gaat naar de algemene middelen. En dat zou ik zonde vinden, want u bent een warm pleitbezorger van de cultuur in Zeist. Daar treft u ook het CDA en ik had gehoopt dat u zou zeggen van nou, wij willen zeker kijken of we die toeristenbelasting, die verhoging daarvan, rechtstreeks kunnen koppelen, oormerken dank de heer Van Ginkel aan kunst en cultuur. Dus denk erover na. Wij zullen in ieder geval daar met een voorstel toe komen.

Dank u wel, voorzitter. Het is goed om met een voorstel...

Dank u wel, voorzitter. Het is goed om met een voorstel te komen. Kijk, wat ik belangrijk vind, is dat hoe je Twente verkeerd, dat het college altijd voor lastige keuzes staat. En ik vind dat dit college met dit voorstel in deze situatie binnen deze gemeente, en kijk vooral ook naar andere gemeentes hoe die ervoor staan, mogen we echt in onze handjes knijpen van hoe goed we het hier voor elkaar hebben. En ja, ik ben benieuwd naar het voorstel waar het CDA mee komt en daar zullen we zeker serieus naar kijken. Oké.

Dank u wel voor uw bijdrage. Dan vraag ik de heer Visser. Zijn punt nu naar voren te komen.

Even goed om te zeggen, nee, komt u weer? Nee, ik wil u vooral eventjes inleiden, hè? Want u neemt het over vandaag van uw fractievoorzitter, mevrouw Roelofsen. Ik zei al even dat die vandaag niet aanwezig is. Gaat uw gang.

Dank u wel, voorzitter, collega-raadsleden, ambtelijke organisatie en overige geïnteresseerden. Vandaag sta ik hier in plaats van onze fractievoorzitter Hanny Roelofsen, die vanwege een platina huwelijk – ik zeg het nog één keer, 70 jaar – van haar ouders vandaag niet aanwezig is. Ook vanuit deze plaats, Hanny, en ik weet dat je ergens een keer mee gaat kijken of terug gaat kijken, gefeliciteerd en een fijne middag toegewenst. Aangezien dit voor mij de allereerste keer is dat ik hier sta tijdens de algemene beschouwingen, wat in ons geval overigens geen voorbode is richting verkiezingen met Seyst.nu, dus die speculaties kunnen nog even wachten. Maar ik heb wat rondgevraagd naar tips en tricks. Tijmen, blijf authentiek en blijf jezelf, als het voornaamste. Misschien een open deur, ik vond het wel een goede tip en ik ga het proberen. Voorzitter, na het verkiezingsgeweld van de laatste weken staan we vandaag weer gelukkig stil bij Zeist, de begroting en de plannen van onze mooie gemeente. Ons mooie dorp in haar kernen waar we allemaal fijn en veilig willen wonen, recreëren, werken en opgroeien. Allereerst enorme dank en waardering voor het maken van deze begroting. Het geeft richting aan Zeist. Wij zien kansen en we zien risico's en ik wilde graag even een paar uithalen. Blij was Seyst.nu te horen vorige week tijdens een presentatie of informatieavond over het personeelsbeleid van de gemeente over de insteek meer nabij te willen zijn. En wij zouden hier eigenlijk nog graag een verdieping op willen maken. Graag zien we dat onze ambtenaren nog zichtbaarder zijn voor onze inwoners. Eén dag per week werken in de wijkservicepunten, buurthuizen, bij de bibliotheek, bij de wijkverenigingen, bij de inloophuizen en in de kernen. Ga naar buiten. Kijk, buiten naar binnen halen, dat doen we vaak en ook steeds vaker en beter in de vorm van allerlei participatie. Maar binnen naar buiten brengen kan wat ons betreft nog een verdieping verdienen in tijden van polarisatie en afnemend vertrouwen in de overheid is zichtbaarheid extreem belangrijk. Je terugtrekken in het gemeentehuis is dan wat ons betreft geen oplossing. Ga naar buiten, trek de buurten en de kernen in. En door soms slimmer te werken middels AI of hybride werken kan er ongetwijfeld tijd worden gevonden om dit ook waar te maken. Hoe kijkt het college hiernaar? En misschien geeft dit ook weer fysieke mogelijkheden en hoeven we misschien minder uitgebreid te verbouwen intern. Overigens vraagt Seyst.nu zich af of we hier niet een iets uitgebreider participatietraject hadden moeten doorlopen bij de toekomstige verbouwing van ons gemeentehuis. Het gaat over het hart van onze gemeente en onze democratie en we vragen best veel geld uit het RIO. Ziet het college hier nog mogelijkheden voor? Ten tweede wil ik stilstaan bij onze jongeren. Jongeren hebben het in deze tijd niet makkelijk. Alles wordt duurder, woningen zijn er nauwelijks en velen voelen zich niet of onvoldoende gezien. Ergens in de begroting valt te lezen over een sociale mediastrategie. En onze vraag is, geldt dit enkel voor de gemeente zelf of ziet er ook een link naar buiten, naar de samenleving? En zo ja, wat kunnen we doen? Sociale media is een mooie uitvinding, maar helaas zien we steeds meer mensen en jongeren vastzitten in hun eigen algoritmes. Daar uitbreken is noodzakelijk om er echt met elkaar in verbinding te komen. Voorzitter, begin dit jaar werd Den Dolder getroffen door een afschuwelijk incident. Daarvoor en ook daarna gaat het over Fivoor en hun plek in Den Dolder en de gemeente heeft ook uitgesproken geen plek meer te zien voor Fivoor in Den Dolder nadat zij zelf hebben aangegeven deze plek ook te willen verlaten. En dit werd ook meerdere malen onderschreven door ons als raad. Maar wat is de stand van zaken als het nu gaat om Fivoor? De tijd begint te dringen en Seyst.nu wil, net als enkele andere partijen heb ik dat vandaag gehoord, nog steeds dat Fivoor voor 1 januari 2027 is vertrokken uit Den Dolder. Graag hierover een update en is het haalbaar, gaat het lukken en misschien ook in aansluiting op de antwoorden van de raadsvragen van het CDA, die daar zeer recent over zijn gesteld. Voorzitter, dan van totaal andere orde. Het is prachtig hoe de aanleg van nieuwe sportvelden gaat op Blikkenburg-West. Een volgende stap in het masterplan buitensportaccommodaties. Maar terwijl we successen vieren, mogen we ook de bredere sportinfrastructuur niet vergeten. Graag hier ook blijvende aandacht voor de staat en beschikbaarheid van onze gymzalen en sporthallen blijven een punt van zorg. Scholen en sportclubs moeten puzzelen en hebben te maken met soms verouderde faciliteiten en daarom is Seyst.nu benieuwd hoe het staat met de motie van begin vorig jaar om te zoeken naar mogelijkheden voor extra gymzalen. De motie hebben wij destijds ingediend met VVD en D66 samen. En aanleg van nieuwe gymzalen zou tot een structurele besparing van €130.000 onder andere op buskosten. Sorry, vanaf 2028 valt te lezen in de begroting. 2028 is dat wel echt haalbaar? Is onze vraag. Voorzitter, ik had het al eerder over het vastzitten in eigen algoritmes en hieruit komt ook voort het risico op desinformatie en het minder op de hoogte zijn van allerlei kennis en feiten. En vanuit die hoedanigheid is Seyst.nu benieuwd welke mogelijkheden er zijn om lezen nog meer te stimuleren. Lezen is leuk, zorgt voor ontwikkeling. Er zijn volgens mij wel 20 redenen te verzinnen waarom lezen goed voor je is. En lopend door Zeist zien wij het aantal zwerfboekenkasten stijgen, wat ons betreft een prachtige ontwikkeling. Ziet de gemeente misschien mogelijkheden hierin een extra slag te slaan op één of andere manier? In Rotterdam bijvoorbeeld mogen alle inwoners van 18 jaar en ouder gratis lid worden van de bibliotheek. Vorige week verscheen een eerste analyse in de Volkskrant en het blijkt een enorm succes te zijn. Is het college bereid te onderzoeken hoe en met welke opties of subsidies Rotterdam dit voor elkaar heeft gekregen en welke mogelijkheden we dan zien voor Zeist? Dan nog een kleine vraag, voorzitter. Een tijd geleden werd er gekeken naar de mogelijkheid elektrische auto's aan te schaffen voor de gemeente. We twijfelden hierover in verband met het risico van laden in de parkeergarage. Echter, dat mag wat ons betreft geen afweging zijn. Je kunt tenslotte op veel plekken rondom het gemeentehuis gewoon parkeren en laden. Wat is de status hiervan? Tenslotte, voorzitter. We zitten aan het eind van een raadsperiode. De laatste raadsvoorstellen komen eraan en we gaan richting de gemeenteraadsverkiezingen op 18 maart aanstaande. Ik hoop in ieder geval dat deze bijdrage authentiek genoeg was. Ik zou haast zeggen dat ik niets liever wil dan Seyst.nu op één, maar ik heb me ook ergens laten vertellen dat het geen verkiezingsmiddag is en dat dit misschien te doorzichtig en niet authentiek genoeg is. Dus die opmerking, voorzitter, ga ik niet maken. Toch bedankt voor uw aandacht. Dank u wel.

U wel. Ik zie een interruptie van de heer Van Voorden, CDA.

Ja, voorzitter. Complimenten aan de heer Visser. Wat mij betreft was het authentiek, dus ga ermee door. Ik heb twee vragen aan de heer Visser en laat ik met de eerste vraag beginnen. U stelde na het betoog van het CDA de vraag over de klinker en ik was benieuwd hoe zij nu in deze casus zitten.

Vraag doen, ja, mag dat? Ja, gaat uw gang. Dank, ja.

Vraag doen, ja, mag dat? Ja, gaat uw gang. Dank, ja. Dank ook voor de vraag, meneer Van Voorden. Ja, wij horen uiteraard die onrust. Ook die lezen we ook. Volgens mij noemde u het. Misschien zouden we het over de verkiezingen heen kunnen laten trekken. Kijk, als dat in de Tweede Kamer gebeurt, volgens mij verklaren ze gewoon verklaren. Zet dan controversieel. Nou, volgens mij kunnen we dat hier niet in Zeist, maar ik snap die gedachte geloof ik wel, dus ja, daar kan ik me volgens mij wel in vinden. Meneer Van Voorden.

Fijn dank

Fijn, dank. Dan mijn tweede vraag. U had het over de angst van desinformatie. Net voor de pauze hoorde ik een toekomstig fractiegenoot van u even 100 miljoen hier in de arena droppen, waarvan de informatie was vanuit een inwoner. Is dat ook niet een soort van desinformatie? Vraag ik aan die vice.

Ja dank, Ik

Ja, dank. Ik ga volgens mij niet over de woorden van meneer Bredius. Ik snap uw vraag. Dus ik denk dat u die vraag nog een keer aan meneer Bredius zou moeten stellen.

Goed. Dank voor uw beantwoording en uw betoog. En dan vraag ik mevrouw Ploeg-Bos van de ChristenUnie-SGP om hier plaats te nemen.

Ja, dank u wel. Dank u wel, voorzitter. Vanaf deze plaats willen wij ook mevrouw Folkersma van harte feliciteren en succes wensen namens de ChristenUnie-SGP, maar ook de heer Van Nieuwstadt hartelijk bedanken. Als fractievoorzitter van de grootste partij heeft u veel voor ons allen gedaan. Dank u wel. Bouwen aan bloei. Dat is de titel van het verkiezingsprogramma ChristenUnie-SGP 2022-2026. Daarom denkend vandaag een bijzonder moment. Het laatste debat betreft de begroting voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen. We kijken terug op een periode waarin we constructief konden samenwerken met elkaar als raad voor het goede in Zeist. De verschillen per partij waren soms duidelijk, maar op andere momenten stond ieders handtekening eronder. Zo stonden we samen op voor een reactie op het immense verdriet dat een oorlog brengt voor een groot project als Driebergen-Zeist en kozen voor onze burgemeester Langerakker. Bouwen en bloei, met elkaar hebben we daaraan gewerkt. Vier jaar geleden beschreven wij in ons verkiezingsprogramma: in de gemeente Zeist ontwikkelen we een visie op informele zorg. Nou, de visie sociale basis ligt er, maar ook de inkoopkoers, jeugd en WMO vormen een hele mooie visie voor deze zorg. Waardevolle grondstoffen uit afval hergebruiken. Bij de bouw van de nieuwe gemeentewerf zijn 30.000 stoeptegels hergebruikt die tijdens het tegelwippen door inwoners zijn ingebracht. Wijken krijgen meer mogelijkheden om keuzes te maken die passen bij de wijk. Dat hebben we met elkaar geregeld door te starten met pilots van wijkbuurtbudgetten. De gemeente besteedt structureel aandacht aan racisme en discriminatie. Op 10 december vlaggen we voor de Rechten van de Mens. De gemeente organiseert voldoende toezichtscapaciteit, de Drank- en Horecawet. Een daadkrachtig optreden van het college met mystery guests om zo boven water te krijgen welke horecaondernemers toch alcohol verkopen aan jongeren onder achttien vaker doen, zegt de ChristenUnie-SGP. De gemeente neemt haar verantwoordelijkheid betreft de onderhuisvesting. De eerste nieuwe scholen staan in de steigers en we gaan verder, zodat de komende vijftig jaar genoten kan worden van goed onderwijs in duurzame scholen. Dit zijn zomaar een paar voorbeelden, maar er liggen nog vele uitdagingen op de plank. Eén daarvan is bouwen. In de begroting heeft het programma de titel Wonen op Maat. We kunnen lezen dat we in 2026 het volkshuisvestingsprogramma op gaan stellen. We horen om ons heen dat starters en jonge gezinnen buitenspel staan, terwijl ouderen niet kunnen doorstromen. Dat willen we. We willen graag sneller bouwen voor de toekomst. Betaalbaar, duurzaam en in balans met de natuur. Afgelopen jaren zijn er te weinig woningen opgeleverd. De procedures zijn lang. Waardevol voor ons allen om de voor- en tegens af te wegen en de natuur te beschermen. Maar woningbezitters lijken meer rechten te hebben dan woningzoekers. We zien graag meer betaalbare koopwoningen voor starters. Een koopwoning kan minder kwetsbaarheid betekenen. ChristenUnie-SGP gunt starters deze positie op de woningmarkt. Bij de woningcorporaties is sprake van scheefhuur. Deze inwoners zitten klem. Er is geen middenhuurwoning voor hen. Met de bouw van een aantal projecten komende jaren komen er meer van deze woningen. We vinden het belangrijk dat scheefhuurders gestimuleerd worden een volgende stap te maken. Woningcorporaties hebben de mogelijkheid om meer huur te vragen aan deze bewoners. Onze vraag aan het college is dan ook: is scheefhuur een onderdeel van de prestatieafspraken komend jaar en maken de corporaties gebruik van de mogelijkheid om deze inwoners een hogere huur te vragen? Het zijn vooral de seniorenwoningen die voor doorstroming zorgen. Zij kunnen voor zeker vijf, zes, zeven verhuisbewegingen zorgen. Meer knarrenhofjes en bouwprojecten zijn belangrijk, waarbij de voorzieningen gericht zijn op onze ouderen. Waardig ouder worden verdienen onze senioren. Ze hebben Zeist groot gemaakt tot wat het nu is. We lezen in de begroting dat er een wooncoach 55-plus is ingezet in 2025. En dat willen we graag doorzetten. Kan het college aangeven wat de resultaten zijn tot nu toe? En wat zijn de ambities voor 2026 op dit terrein? We zijn in de gemeente Zeist vermogende woningbezitters die bij bepaalde leeftijd graag een huis verkopen en in staat zijn om een hogere huur te betalen. Om zo hun vermogen in te zetten voor de invulling van mooie momenten, hun laatste levensfase of voor zorg. Kan het college aangeven in hoeverre er rekening gehouden wordt met deze groep inwoners bij nieuwbouwprojecten het komend jaar? ChristenUnie-SGP is ervan overtuigd dat echt alle mogelijkheden ingezet moeten worden om te bouwen, maar vooral om doorstroming te bevorderen. Wonen is gemeenschappen vormen, toekomst bouwen, uitkijken naar, hoop bieden. Het raakt de gezondheid van onze jongeren die uit moeten kunnen kijken naar die toekomst. En het raakt onze ouderen die bezorgd zijn omdat ze het niet meer kunnen overzien. Bij de begroting voor volgend jaar treffen we ook een bijlage beleidskeuzes. Ook in Zeist hebben we te maken met financiële uitdagingen. Zij raken daarmee de inwoners van Zeist. Complimenten aan de ambtelijke organisatie voor het opstellen van deze stukken en waardering aan het college om toch een sluitende begroting voor te leggen. Maar ook in Zeist moeten er beleidskeuzes gemaakt worden. Een aantal van die keuzes vindt de ChristenUnie-SGP ook zeer pijnlijk. Om bijvoorbeeld te bezuinigen op WMO-vervoer en scootmobiel. Daar zijn we geen voorstander van. Het gaat om kwetsbare inwoners. We vragen het college alert te zijn en de menselijke maat te blijven gebruiken als het hen te hard raakt. Als er uitzonderingen gemaakt dienen te worden, vragen we het college hier ook zorg voor te dragen. Ook duurzaamheidsregelingen en subsidies worden gekort. We pleiten ervoor om het huishoudboekje altijd op orde te hebben, maar de routes voor de ontwikkeling van schonere energie moeten ook doorgang vinden. We vragen het college kritisch te kijken wat de gevolgen zijn en indien nodig terug te komen bij de raad. Duurzame opwek blijft hard nodig om de afspraken van het klimaatakkoord na te komen. Bouwen naar bloei. Deze titel is geïnspireerd door een tekst uit bijbelboek Jeremia: "Bid tot de Heer voor de stad waarheen ik jullie weggevoerd heb en zet je in voor haar bloei, want de bloei van de stad is ook jullie bloei." We bidden voor bloei. Voor wonen. Dan niet dat het een hele grote villa moet zijn, maar dat we met zijn allen in Zeist een dak boven ons hoofd mogen hebben en dat we dankbaar mogen zijn als het zoveel meer is dan dat. En dat we ook gastvrijheid mogen hebben om de deuren open te zetten voor hen die vluchten of dakloos zijn. En mochten armoede achter een voordeur voorkomen, bidden we dat iemand jou ziet. We bidden voor bloei voor de zorg. Gezondheid is iets om God voor te danken. Die duizenden mensen en vrijwilligers die daaraan bijdragen in Zeist. Maar het leven vraagt soms ook om tegenslag en lijden te kunnen dragen. Dat we dat niet alleen hoeven te doen, maar nabijheid ervaren. Voor ons klimaat en natuur. We mogen rentmeester zijn, een opdracht, maar wat is het soms moeilijk als meer leven van genoeg een uitdaging is in ons, maar ook in mijn systeem. Zo kijken we uit om de laatste maanden van deze periode met deze mooie begroting in de hand het goede te doen voor Zeist. Bouwend aan bloei. Dank u wel, voorzitter. Dank u wel, mevrouw Ploeg.

Dank u wel, mevrouw Ploeg. Dan geef ik het woord aan mevrouw Breddels, Partij van de Arbeid.

Ik heb begrepen dat u ook een plaatje wilt tonen, zo, hè? Dus dat komt straks op beeld. Dat u ook een plaatje wilt tonen, een sheet, dus dat gaan we ook straks tonen.

Ja. Geacht college, collega-raadsleden, mensen op de tribune en de luisteraars thuis. In de eerste plaats wil ik de winnaars van de landelijke verkiezingen D66 en het CDA feliciteren met het prachtige resultaat dat zij behaalden. Ik ben echt ongelooflijk blij dat uiteindelijk niet de PVV de grootste partij is geworden, want het had ons land weer maanden op stilstand gezet na de hoeveelheid bagger die we de afgelopen twee jaar toch al over ons heen hebben gekregen. Feitenvrij geroep schijnt tegenwoordig enorm te zijn, naast de wat triest aandoende zoektocht naar vermeende vijanden, terwijl het land juist behoefte had aan oplossingen. Het doet goed dat zij ze in de samenwerking tussen de verschillende bloedgroepen prima doet. Daar kunnen ze in Den Haag nog wat van leren. Maar genoeg daarover. We zijn hier in een PVV- en JA21-vrij Zeist en we gaan het hebben over onze begroting. Ik dank degene die ervoor hebben gezorgd dat de stukken steeds duidelijker worden en dat we er weer tijdig over hebben kunnen beschikken. Het voelt een beetje gek om hier voor de laatste keer te staan als vertegenwoordiger van de Partij van de Arbeid en voor u de algemene beschouwingen te mogen uitspreken. Eén en ander neemt niet weg dat we ontzettend blij zijn dat de al bestaande samenwerking met GroenLinks nog intensiever wordt en dat we straks gezamenlijk de gemeenteraadsverkiezingen ingaan. Positivisme werkt en we hebben er zin in. Zeist staat er relatief nog steeds goed voor, al is het vel wel een beetje van de botten. De begroting over 2026 en 2027 is sluitend, maar over de jaren 2028 en 2029 zien we een tekort van 2 miljoen. Volgens de normale regels zou dat eigenlijk niet mogen, maar we volgen de oproep van de VNG om nog even te wachten en het kabinet te dwingen uitsluitsel te geven over de bijdrage aan de toenemende zorgkosten. De Partij van de Arbeid kan zich volledig achter die koers scharen. De Partij van de Arbeid constateert dat als het gaat om beleidscursussen over het jaar 2026 de kaasschaafmethode wordt gehanteerd en dat het relatief meevalt. Over de daarna volgende jaren ziet het er anders uit, maar dan is dit wellicht niet het tijdstip om het erover te hebben. Dat komt volgend jaar wel. Over de beleidskeuzes die worden gemaakt slechts één enkel woord: wat opvalt is de besparing op wijkgericht werken in combinatie met de toekenning van buurtbudgetten komt dat niet heel logisch over. Anders ligt het voor de PvdA als het gaat om de investeringsagenda, althans om de financiering daarvan. Het RIO's is geen grabbelton. We hebben er geen problemen mee als het dorpshuis in Den Dolder, onder voorbehoud dat het raadsvoorstel wordt aangenomen, uit het RIO's wordt betaald. Hetzelfde geldt voor de parkeerplaatsen bij Beaufort Huis en de openbare toiletten. Voor de overige posten ligt dat anders. Onderzoekskosten, personeelslasten et cetera, dat zijn geen incidentele lasten. De Partij van de Arbeid is zeker geen tegenstander van de doorontwikkeling van het gemeentehuis, maar daarbij geldt het niet om incidentele, maar om structurele lasten. Een deel daarvan alvast naar voren halen en dat dan als incidenteel bestempelen gaat de Partij van de Arbeid te ver en voor de boswerfgeld dat het gaat om de vervanging van een gebouw dat niet van de gemeente is en dat staat op de grond die ook niet van de gemeente is. Vooralsnog vindt de Partij van de Arbeid het niet heel logisch dat de financiering van het nieuwe gebouw uit het RIO's of met andere woorden door de gemeente zij is betaald moet worden. De Audrey zou daar als eigenaar van zowel de opstaller als van de grond een oplossing voor moeten zoeken. Dan de cijfers. Nou ja, ik had natuurlijk wel vooruit gezien dat daar waarschijnlijk vragen over zouden komen, dus we gaan zometeen even rekenen als u het goed vindt. In cijfers betekent dit dat er geen 4,9 miljoen uit het RIO's gehaald kan worden, maar bijna 3 miljoen. Dan moet er dus nog 1 miljoen negenhonderdzevenenveertigduizend in de begroting gevonden worden. Want we moeten natuurlijk wel ergens anders uithalen. Naar de Partij van de Arbeid kan dit zonder problemen. Ik heb het in dit huis al vaak gehad over de OZB, omdat dit nu eenmaal een van de weinige knoppen is waaraan de gemeente kan draaien. Er was misschien niet eens de meest heldere aanpak, omdat dit nog niet liet zien wat het dan concreet voor de huiseigenaren betekent. Ik wil u dit wel graag laten zien en daarom, ik zei het al, gaan we even rekenen. We hebben in Zeist een systeem wat ik maar even het systeem van de communicerende vaten noem. De opbrengst die de gemeente uit de OZB wenst te ontvangen wordt jaarlijks verhoogd met het inflatiecijfer. Als de waarde van de verschillende onroerende zaken bekend is, kan vervolgens het percentage berekend worden. We zien over 2026, nou ik brak maar even hier vandaan, dat de gemeente ruim 17 miljoen uit de OZB wil ontvangen. Ik heb net genoemd dat een aantal zaken wat ons betreft niet uit het RIO's zouden moeten en dat ging om een bedrag van bijna 2 miljoen. Als we dat optellen bij die ruim 17, dan komen we op een bedrag van 18 miljoen negenhonderzesenvijftigduizend euro. Dat is afgerond. Een verschil met het voorgaande van 11,5%. Het percentage dat in Zeist wordt gehanteerd. Het zijn wel een beetje afgeronde bedragen, anders kregen we 6 cijfers achter de komma, werd het wel heel ingewikkeld, is 0,06%. Als we dit ophogen met 11,5%, dan komen we totaal op 0,067. Dat is nog een stuk lager dan het gemiddelde percentage in Nederland, want dat ligt boven de 9. Wat betekent dit dan concreet voor iemand met een huis met een WOZ-waarde van 1 miljoen? Onder het huidige tarief betaalt de eigenaar 600 aan OZB en onder het hierboven berekende 670, een verhoging van €70 per jaar. Voor iemand met een huis van 1 miljoen. Ik hoef denk ik niet verder uit te leggen. Ik zit in uw laatste minuut, ik laat het hem ietsje langer gaan, maar wilt u dit deel dan een beetje kort houden, want volgens mij heeft iedereen er ook kennis van genomen. Nou ja, het hoeft geen nader betoog dat dat natuurlijk fluctueert naarmate het huis duurder of goedkoper is. De PvdA kan zich niet voorstellen dat eigenaren van dergelijke woning dit niet graag betalen om de voorzieningen in hun gemeente op orde te houden. Investeringen in groen, woningen, niet bezuinigen op cultuur, et cetera, en u weet de Partij van de Arbeid vindt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Tegelijkertijd willen we ook af van de suggestie dat de PvdA de lasten altijd maar wil verhogen. Enorm wil verhogen. De bovenstaande rekensom laten zien dat dit gewoon niet waar is. De beslissing om over 2027 de OZB met iets te verhogen, zien wij als een trendbreuk die ons verheugt. Ik sla een stukje over. Naast het algemeen RIO's bestaat er nog een gelabelde RIO's Kerckebosch. In de stukken is te lezen dat ruim 1/2 miljoen wordt gebruikt voor de planvorming rondom het stationsgebied. Dat vinden we helemaal prima, want het gaat echt om een investering, namelijk in plannen om woningen te bouwen. Alleen het saldo dat kent een veel hoger saldo nog op dit moment, iets van 5 miljoen, en we zouden graag van de wethouder willen weten wat daarmee gaat gebeuren. Volgens de nieuwsmedia is één op de 8 Zeistenaren miljonair. Natuurlijk weten wij ook wel dat het niet op bankrekeningen staat, maar dat het in de stenen zit. Desondanks blijven de verschillen in Zeist ondanks de maatregelen die we nemen groot en dat moet anders. Ik leerde onlangs op een cursus dat de kaart van Nederland waarop de gebieden staan aangegeven bij de mensen met de meeste problemen naadloos gelegd kan worden op de kaart van afgehaakt Nederland. Natuurlijk, we kunnen in Zeist niet iedereen redden, maar ook hier kennen we armoede, schuldenproblematiek en mensen met psychische problemen. Het is onze verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat mensen niet afhaken, dat we echte oplossingen bieden, om elkaar heen gaan staan en omkijken naar de ander. Over 4,5 maand zijn de gemeenteraadsverkiezingen. We hebben als partij verschillende oplossingen voor de taak waarvoor wij staan en zo hoort het ook. Laten we geheel in de traditie van Zeist elkaar beargumenteren met feiten. Ik wens u alle goede verkiezingen, dank u wel. Dank u wel, nou we komen aardig wat mensen naar de interruptiemicrofoon en volgens mij als eerste mevrouw Osinga, onafhankelijk raadslid. Nou gaat het goed, dank u wel voorzitter, ja, ik hoorde mevrouw Breddels haar betoog starten met een opmerking waarin ze aangaf blij te zijn dat we in de Raad van Zeist geen PVV en geen JA21 in de vertegenwoordiging hebben. Aan het eind van uw betoog hoorde ik u praten over afgehaakt Nederland en dat wij ervoor moeten zorgen dat mensen niet afhaken. Ik kan dat niet helemaal met elkaar rijmen los van de mening van verschillende inwoners moeten wij als deze Raad met 33 mensen toch voor alle inwoners een vertegenwoordiging zijn? Hoe kijkt u daarnaar? En, daar ben ik helemaal met u eens, maar ik voorzitter. Ik neem me niet kwalijk voorzitter, ik ben het helemaal eens met mevrouw Osinga. Alleen ik denk dan dat de mensen die dreigen af te haken of er afgehaakt zijn zich beter kunnen wenden tot partijen die wel oplossingen bieden en niet alleen maar tot schreeuwers die uiteindelijk helemaal niks te bieden hebben. Mevrouw Osinga. Dank u wel voorzitter, maar daarmee zegt mevrouw Breddels dat bepaalde partijen geen bestaansrecht hebben en volgens mij is dat nog niet zover, want tot die tijd zou volgens mij alle partijen en dus ook alle stemmen ertoe moeten doen. En ik wil nogmaals graag de bevestiging van mevrouw Breddels dat zij daar ook zo naar kijkt. Daar kijk ik op zichzelf nog wel zo voorzitter. Daar kijk ik op zichzelf ook zo naar, maar dat neemt nog niet weg dat ik het wel prettig vind dat we in Zeist ook. Hoe moet ik dat zeggen dat we samenleven met partijen waarmee wel zaken te doen is en waarbij we niet alleen maar schreeuwen en roepen en allerlei maatregelen verzinnen die niet rechtsstatelijk zijn of anderszins niet doorgevoerd kunnen worden? Dus dat verheugt mij wel wat niet wegneemt dat natuurlijk ook. Degene die afgehaakt zijn. Wel moeten horen, dat ben ik met u eens. Dank u wel, dan geef ik het woord aan de heer van Splunter VVD. Ja, dank u wel voorzitter. Ik wil vriendelijk beginnen, want hij heeft de heer Breddels om gevraagd en dat is namelijk dat ik de Partij van de Arbeid wil bedanken. Dient zelfstandigheid zoveel jaren constructief te hebben bijgedragen aan de Zeister politiek. Dank u wel. Dus dat is één dan even naar uw inhoudelijke bijdrage, want ik stuit op iets interessants, want u geeft een getallenvoorbeeld en dat is eigenlijk heel realistisch in de gemeente Zeist, want er zijn heel veel mensen die ook door de in de afgelopen jaren gestegen. Ja, ik zou bijna zeggen, koortsachtige ontwikkeling van de huizenmarkt geconfronteerd zijn met een forse WOZ-waardeverhoging. En dan lijkt het. Ach ja, die mensen hebben 1 miljoen aan WOZ-waarde, dus die kunnen wel zich het een en ander permitteren. Ondertussen zijn ze toch jaar in jaar uit zijn ze geconfronteerd met lastenverhoging. En dat en als je dan kijkt, nu naar de begroting, dan is er toch een overschot? Is het niet veel eerlijker, hè? Want u kijkt naar de buren. Ja, inderdaad, maar daar heeft u ook uw best voor gedaan. De lasten zijn hier laag, maar is het niet veel eerlijker om de keuze zo te leggen dat u daadwerkelijk kijkt naar allerlei posten waar u niet op wilt bezuinigen? En daar op een andere manier dekking voor te vragen, in plaats van opnieuw aan te kloppen bij de inwoner die op dit vlak toch sowieso altijd al wordt geconfronteerd met een lastige verhoging, omdat we gewoonweg de inflatie volgen. Dank u wel en ik constateer dat u de verkeerde ondertiteling had of u verkeerde namen goed, ik hoop dat het zo weer recht wordt getrokken. Mevrouw Breddels ja voorzitter, dank u wel in antwoord op de vraag van de heer van Splunter zou ik willen zeggen van, als we het dan echt voor iedereen willen verlagen, dan zou het veel meer moeten zoeken. Volgens mij in alle andere zaken die op het aanslagbiljet van de wega. BGHU staan omdat onroerende zaakbelasting moet natuurlijk alleen maar betaald door de door de huizenigenaren en die overige lasten die in Zeist best hoog zijn. Want dat ben ik met u eens. En dat dat we dan daar eens naar kijken, want we zeggen altijd dat die andere lasten tot 100% moet zijn, maar strikt genomen is dat niet zo, hè? We mogen niet boven de 100% uitgaan, maar we mogen er wel onder zitten. Dus wat mij betreft zou binnen die die die posten best gefluctueerd kunnen worden. Nog één opmerking, meneer van Splunter, ja en. Dat is een denk ik een hele constructieve opmerking die je er maakt en daar wil ik u voor bedanken. Dan kunnen we misschien ook even kijken naar de reflectie van het college straks vanavond en in gezamenlijkheid kijken of we toch op één of andere manier tot een vergelijk kunnen komen dat die traditie in deze Raad is dat we naar elkaar luisteren en proberen al met al op een hogere plan te komen. Maar ik, ik ben in ieder geval dankbaar voor uw antwoord om om eens te kijken of we hangende dit debat op een hoger plan kunnen komen. OK dank u. Dank u wel. De heer Visser van Seyst.nu, ja, dank voorzitter. Ik wil even een checkvraag aan mevrouw Breddels van de Partij van de Arbeid. U zei heel mooi. Het RIO's is geen grabbelton. Nou vond ik een mooie leuk gevonden ook en u zei de verbouwing uit de gemeente moet niet uit het RIO's komen voor de verbouwing van het van het gemeentehuis. Wel uit een ander potje of zeggen we, we moeten het überhaupt niet doen. Wat was die? Heb ik even gemist, namelijk. Mevrouw Breddels, ja, dank voor uw vraag, nee, we moeten het wel doen. Dat heb ik volgens mij ook wel benoemd. We zijn geen tegenstander, alleen dat bedrag, want ik zeg uit mijn hoofd de 9 75 zoiets. Die moet uit de begroting komen en daar slaat deze nice weg. Daar is toch die berekeningen ook op? Meneer Visser, ja nee, dan nee, dan is hij helder inderdaad dank u wel. Dank u wel, dat was uw bijdrage. Dank daarvoor.

Ik zit in uw laatste minuut. Ik laat het hem ietsje langer gaan, maar wilt u dit deel dan een beetje kort houden, want volgens mij heeft iedereen er ook kennis van genomen.

Het hoeft geen nader betoog dat dat natuurlijk fluctueert naarmate het huis duurder of goedkoper is. De PvdA kan zich niet voorstellen dat eigenaren van dergelijke woningen dit niet graag betalen om de voorzieningen in hun gemeente op orde te houden. Investeringen in groen, woningen, niet bezuinigen op cultuur, et cetera, en u weet de Partij van de Arbeid vindt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Tegelijkertijd willen we ook af van de suggestie dat de PvdA de lasten altijd maar wil verhogen. Enorm wil verhogen. De bovenstaande rekensom laten zien dat dit gewoon niet waar is. De beslissing om over 2027 de OZB met iets te verhogen, zien wij als een trendbreuk die ons verheugt. Ik sla een stukje over. Naast het algemeen riool bestaat er nog een gelabeld rioolkerkbos. In de stukken is te lezen dat ruim een half miljoen wordt gebruikt voor de planvorming rondom het stationsgebied. Dat vinden we helemaal prima, want het gaat echt om een investering, namelijk in plannen om woningen te bouwen. Alleen het saldo dat kent een veel hoger saldo nog op dit moment, iets van 5 miljoen, en we zouden graag van de wethouder willen weten wat daarmee gaat gebeuren. Volgens de nieuwsmedia is één op de acht Zeistenaren miljonair. Natuurlijk weten wij ook wel dat het niet op bankrekeningen staat, maar dat het in de stenen zit. Desondanks blijven de verschillen in Zeist ondanks de maatregelen die we nemen groot en dat moet anders. Ik leerde onlangs op een cursus dat de kaart van Nederland waarop de gebieden staan aangegeven bij de mensen met de meeste problemen naadloos gelegd kan worden op de kaart van afgehakt Nederland. Natuurlijk, we kunnen in Zeist niet iedereen redden, maar ook hier kennen we armoede, schuldenproblematiek en mensen met psychische problemen. Het is onze verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat mensen niet afhaken, dat we echte oplossingen bieden, om elkaar heen gaan staan en omkijken naar de ander. Over 4,5 maand zijn de gemeenteraadsverkiezingen. We hebben als partij verschillende oplossingen voor de taak waarvoor wij staan en zo hoort het ook. Laten we geheel in de traditie van Zeist elkaar beargumenteren met feiten. Ik wens u alle goede verkiezingen, dank.

Dank u wel, nou we komen aardig wat mensen naar de interruptiemicrofoon en volgens mij als eerste mevrouw Osinga, onafhankelijk raadslid.

Nou gaat het goed, dank u wel, voorzitter. Ja, ik hoorde mevrouw Breddels haar betoog starten met een opmerking waarin ze aangaf blij te zijn dat we in de Raad van Zeist geen PVV en geen JA21 in de vertegenwoordiging hebben. Aan het eind van uw betoog hoorde ik u praten over afgehaakt Nederland en dat wij ervoor moeten zorgen dat mensen niet afhaken. Ik kan dat niet helemaal met elkaar rijmen. Los van de mening van verschillende inwoners moeten wij als deze raad met 33 mensen toch voor alle inwoners een vertegenwoordiging zijn? Hoe kijkt u daarnaar? En.

Ben ik het helemaal met u eens, maar ik...

Mevrouw Oostinga. Dank

Voorzitter, maar daarmee zegt mevrouw Breddels dat bepaalde partijen geen bestaansrecht hebben en volgens mij is dat nog niet zover, want tot die tijd zouden volgens mij alle partijen en dus ook alle stemmen ertoe moeten doen. En ik wil nogmaals graag de bevestiging van mevrouw Breddels dat zij daar ook zo naar kijkt. Daar kijk ik op zichzelf nog wel zo, voorzitter.

Wel zo Voorzitter.

Ook zo naar, maar dat neemt nog niet weg dat ik het wel prettig vind dat we in Zeist ook, hoe moet ik dat zeggen, dat we samenleven met partijen waarmee wel zaken te doen is en waarbij we niet alleen maar schreeuwen en roepen en allerlei maatregelen verzinnen die niet rechtsstatelijk zijn of anderszins niet doorgevoerd kunnen worden. Dus dat verheugt mij wel, wat niet wegneemt dat natuurlijk ook degenen die afgehaakt zijn wel moeten horen, dat ben ik met u eens.

Dank u wel, dan geef ik het woord aan de heer van Splunter VVD. Ja, dank u wel.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik wil vriendelijk beginnen, want de heer Bredius heeft daarom gevraagd en dat is namelijk dat ik de Partij van de Arbeid wil bedanken. Die heeft zelfstandig zoveel jaren constructief bijgedragen aan de Zeister politiek. Dank u wel. Dus dat is één. Dan even naar uw inhoudelijke bijdrage, want ik stuit op iets interessants, want u geeft een getallenvoorbeeld en dat is eigenlijk heel realistisch in de gemeente Zeist, want er zijn heel veel mensen die ook door de in de afgelopen jaren gestegen, ja, ik zou bijna zeggen, koortsachtige ontwikkeling van de huizenmarkt geconfronteerd zijn met een forse WOZ-waardeverhoging. En dan lijkt het: ach ja, die mensen hebben 1 miljoen aan WOZ-waarde, dus die kunnen zich wel het een en ander permitteren. Ondertussen zijn ze toch jaar in jaar uit geconfronteerd met lastenverhoging. En als je dan kijkt naar de begroting, dan is er toch een overschot. Is het niet veel eerlijker, hè? Want u kijkt naar de buren. Ja, inderdaad, maar daar heeft u ook uw best voor gedaan. De lasten zijn hier laag, maar is het niet veel eerlijker om de keuze zo te leggen dat u daadwerkelijk kijkt naar allerlei posten waar u niet op wilt bezuinigen en daar op een andere manier dekking voor te vragen, in plaats van opnieuw aan te kloppen bij de inwoner die op dit vlak toch sowieso altijd al wordt geconfronteerd met een lastige verhoging, omdat we gewoonweg de inflatie volgen. Dank.

Dank u wel en ik constateer dat u de verkeerde ondertiteling had of u verkeerde namen goed. Ik hoop dat het zo weer recht wordt getrokken. Mevrouw Breddels, ja voorzitter, dank.

In antwoord op de vraag van de heer van Splunter zou ik willen zeggen: als we het dan echt voor iedereen willen verlagen, dan zou het veel meer moeten zoeken, volgens mij, in alle andere zaken die op het aanslagbiljet van de BGHU staan. Omdat onroerendezaakbelasting natuurlijk alleen maar betaald moet worden door de huizenbezitters en die overige lasten die in Zeist best hoog zijn. Want dat ben ik met u eens. En dat we dan daar eens naar kijken, want we zeggen altijd dat die andere lasten tot 100% moeten zijn, maar strikt genomen is dat niet zo, hè? We mogen niet boven de 100% uitgaan, maar we mogen er wel onder zitten. Dus wat mij betreft zou binnen die posten best gefluctueerd kunnen worden.

één opmerking, meneer van Splinter, ja en.

Ja, en dat is denk ik een hele constructieve opmerking die je daar maakt en daar wil ik u voor bedanken. Dan kunnen we misschien ook even kijken naar de reflectie van het college straks vanavond en in gezamenlijkheid kijken of we toch op een of andere manier tot een vergelijk kunnen komen. Dat is de traditie in deze raad: dat we naar elkaar luisteren en proberen al met al op een hoger plan te komen. Maar ik ben in ieder geval dankbaar voor uw antwoord om eens te kijken of we hangende dit debat op een hoger plan kunnen komen. Oké, dank u.

De heer Visser van Seyst.nu, ja, dank.

Zesde punt nu, ja, dank voorzitter. Ik wil even een checkvraag aan mevrouw Marcelsen van de Partij van de Arbeid. U zei heel mooi: het riool is geen grabbelton. Nou, vond ik mooi, leuk gevonden ook. En u zei: de verbouwing van de gemeente moet niet uit het riool komen voor de verbouwing van het gemeentehuis. Wel uit een ander potje, of zeggen we: we moeten het überhaupt niet doen? Wat was die? Heb ik even gemist, namelijk. Mevrouw.

Breddels, ja, dank voor uw vraag.

Ja nee, dan nee, dan

Ja nee, dan nee, dan is hij Helder inderdaad dankuwel.

Dank u wel, dat was uw bijdrage. Dank daarvoor. Oh, meneer Bredius, wilde u nog een interruptie plegen? Ja, blijf nog even staan. Meneer Bredius, ja dank.

Meneer Bredius, ja dank u wel voorzitter, ja, één opmerking en twee vragen aan de woordvoerder namens de Partij van de Arbeid. Zij sprak over geroeptoeter. Daar voelde ik me toe aangesproken en waar het die 100 miljoen betreft, word ik geacht dat niet uitgesproken te hebben. Het gaat om miljoenen. Naar 100 miljoen was een miskenning van de werkelijkheid. Dan gaat het om de twee vragen die ik heb. Want de woordvoerder namens de Partij van de Arbeid spreekt over de OZB. En die heeft net een berekening laten zien, maar is het niet terecht en haar reactie lijkt daarop te wijzen, ook de andere kosten mee te nemen, zoals riool en afval? Ze zegt van ja, die zijn hoog en daar moeten we ook naar kijken. Dat moet fluctueren. Maar is het niet terecht dat daar integraal naar gekeken wordt als je het hebt over die kosten? En de laatste vraag, voorzitter, er is toch ook een winkel die even die vraag dan nu eerst te beantwoorden? Mevrouw Breddels, ja, voorzitter, ik begrijp de vragen niet helemaal integraal, hoe bedoelt u integraal naar de lokale lasten te kijken? Jazeker. Ja, maar daar kom je toch op een andere berekening. Dus voorzitter, berekening en is het echt over om te debatteren via de voorzitter. Wat de heer Bredius zegt, klopt, daar had ik hier geen rekening mee gehouden. Maar het was ook mijn antwoord op een vraag van de heer van Splunter. Ja, voorzitter, ik vraag daar nog een keertje naar, is het niet belangrijk om integraal te kijken naar lokale lasten? Met andere woorden, ook afval en riool in je berekening meenemen, dat is toch een eerlijke vergelijking ten opzichte van andere gemeenten? Oké, mevrouw Breddels nog een keer, voorzitter? Dank nee, want dan zou je ook moeten meenemen wat de andere gemeenten dan aan andere lokale heffingen treffen en die liggen veelal wat lager dan bij ons. Maar de OZB is hoger en dat is wat mij betreft een optie waar we best naar kunnen kijken. Dank voor de beantwoording. We kunnen er naar kijken. Een laatste, een geweestje, want er is een hele grote stad en die heeft een lager tarief dan Zeist om precies te zijn. 0,0541. Weet mevrouw Breddels welke stad dat is? Ja, Amsterdam. Bezet op dat percentage? Ja, dat scheelt toch wel heel veel. Ja, heel goed.

Namens de Partij van de Arbeid. Zij sprak over geroeptoeter. Daar voelde ik me toe aangesproken en waar het die 100 miljoen betreft, word ik geacht dat niet uitgesproken te hebben. Het gaat om miljoenen. Naar 100 miljoen was een miskenning van de werkelijkheid. Dan gaat het om de twee vragen die ik heb. Want woordvoerder namens de Partij van de Arbeid die spreekt over de OZB. En die heeft net een berekening laten zien, maar is het niet terecht en haar reactie lijkt daarop te wijzen. Ook de andere kosten mee te nemen, zoals riool en afval, ze zegt van ja. Die zijn hoog en daar moeten we ook naar kijken. Dat moet fluctueren. Maar is het niet terecht dat daar integraal naar gekeken wordt als je het hebt over die kosten en de laatste vraag? Voorzitter, er is toch ook een winkel die even die vraag dan nu eerst te beantwoorden? Mevrouw Breddels, ja, voorzitter, ik begrijp de vragen niet helemaal integraal, hoe bedoelt u integraal naar de lokale lasten te kijken? Jazeker. Ja, maar daar kom je toch op een andere berekening dus voorzitter. Berekening en is het echt over om te debatteren via de voorzitter. Voorzitter, wat de heer Bredius zegt, klopt, daar had ik hier geen rekening mee gehouden. Maar het was ook mijn antwoord op een vraag van de heer van Splunter. Ja, voorzitter, ik vraag daar nog een keertje naar, wat is het niet belangrijk om integraal te kijken naar lokale lasten? Met andere woorden, ook afval en riool in je berekening meenemen, dat is toch een eerlijke vergelijking ten opzichte van andere gemeenten? OK mevrouw Breddels nog een keer voorzitter? Dank nee, want dan zou je ook moeten meenemen wat de andere gemeenten dan aan andere lokale heffingen treffen en die liggen veelal wat lager dan bij ons. Maar de OZB is hoger en dat is wat mij betreft een optie waar we best naar kunnen kijken. Dank voor de beantwoording. We kunnen er naar kijken. Een laatste, een geweestje, want er is een hele grote stad en die heeft een lager tarief dan Zeist om precies te zijn. 0,0541. Weet mevrouw Breddels welke stad dat is? Ja, Amsterdam. Bezet op dat percentage? Ja, dat scheelt toch wel heel veel. Ja, heel goed. Merk ja u stelt meneer Bredius natuurlijk ook weer de vraag is nu krijgt u een vraag? Terug goed, maar u wist hem heel goed.

Er is toch ook een mogelijkheid om die vraag nu eerst te beantwoorden, mevrouw?

Te kijken? Jazeker. Ja, maar

Over om te debatteren via de voorzitter, voorzitter, wat de heer Bredius.

Ik vraag daar nog

OK mevrouw Brels nog een keer Voorzitter?

Voor de beantwoording. We kunnen er naar kijken. Een laatste.

Amsterdam. Bezet op dat percentage? Ja, dat scheelt toch wel heel veel.

Ja, u stelt meneer Bredius natuurlijk ook weer de vraag. Nu krijgt u een vraag terug. Goed, maar u wist hem heel goed. Dank u wel mevrouw Breddels voor uw bijdrage. U hoeft niks meer te doen. Ik geef het woord aan de heer Tompot namens de SP.

Ja, ik ben wel voorzitter. Ook dit jaar mogen wij als raad weer een debat voeren over een begroting die voor de komende jaren er niet heel ongunstig uitziet onder de oppervlakte. Echter zijn er, zo valt op te maken uit de begroting en de toelichting, toch wel een aantal onzekerheden die voor de toekomst mogelijk al na 2028 een heel ander beeld zouden kunnen genereren. Zo is de korting vanuit het gemeentefonds zo beschreven, ook in de begroting voor onze gemeente zou die korting op termijn 8 miljoen kunnen bedragen. De hogere uitgaven aan jeugdzorg die door het rijk nog niet volledig worden gecompenseerd en waar via de VNG inmiddels al een langdurige strijd voor wordt gevoerd om als gemeente voor deze hogere kosten wel volledig gecompenseerd te worden. En dan krijgen we als gemeente ook nog te maken met investeringen in onder andere schoolgebouwen waar de gemeente zelf ook leningen voor moet aantrekken en dan niet te vergeten. We mogen ook weer uitzien naar een nieuw kabinet. Als dat nog een hele puzzel worden om een coalitie van minstens 4 partijen samen te smeden, want zal meerdere opzichten wel een bonte coalitie worden, maar één die het na alle waarschijnlijkheid wel minder bont zal maken dan de vorige waar de PVV en later het NRC ook zijn uitgestapt. Maar laat ik terugkeren naar onze begroting. Laat ik beginnen met het noemen van enkele positieve onderdelen. Nou is de SP verheugd over de aandacht of de blijvende aandacht voor onder andere de taalompak voor de nieuwkomers en vluchtelingen, waardoor kinderen niet meer met één grote taalachterstand beginnen aan het basisonderwijs. Ook is de SP verheugd over de investering die nu wordt gedaan in het dorpshuis voor in het Dolder dat er ook nu meer aandacht komt voor openbare toiletten, ook een goed punt. En als laatste wilden we nu hier zeker ook willen noemen. Is het ja verhoging van de OZB met ingang van 2027? Al blijft deze echter nog aan de lage kant. Zij behoort immers nog steeds tot de 20 gemeenten in Nederland met het laagste OZB-tarief. Maar er zijn ook punten waar we toch wel wat bedenkingen bij hebben in de begroting en dan te noemen om te beginnen over de doorontwikkeling van het gemeentehuis. Want wij vinden toch wel bezwaarlijk als die investering daarvoor deels uit de trios zouden worden bekostigd. Waarom niet? Ja, we zouden wel pleiten om gezien onze grote algemene reserve om dan als het dan toch heel makkelijk uit de trios kan, misschien dan gewoon algemene reserve in te zetten. Natuurlijk niet snel, maar onze vrees is dat de vanzelfsprekendheid om voor de doorontwikkeling de trios aan te spreken ertoe kan leiden dat in de toekomst mogelijk voor andere projecten die een duurzame ontwikkeling eisen, minder of helemaal geen geld uit de trios beschikbaar is. Dus als een dergelijk scenario reëel is, zou dit wat de SP betreft niet wenselijk zijn. Voorts treft de SP ook wel bedenkingen bij de bezuinigingen op WMO-vervoer en nog twee andere zaken waar ik te noemen zijn maatregelen openbare ruimte. De SP vraagt zich af of het verstandig is om een deel van de structurele budget terug te draaien, waardoor achterstallig onderhoud aan bepaalde wegen mogelijk langer in stand blijft met mogelijk weer extra ongelukken. Vooral partijen, zeker als in de winter weer glad zou kunnen worden. Want een ander punt over de toegankelijkheid van gemeentelijk vastgoed. Waarom zou de gemeente Zeist, juist de gemeente waar inclusie zo hoog in het vaandel staat, ervoor moeten kiezen om de huidige situatie te behouden, zoals dat letterlijk staat beschreven en de toegankelijkheid van het gemeentelijk vastgoed niet overstijgend uit te voeren? Dan zou ik de SP er nog enkele zaken over de begroting willen opmerken over het dikke stuk zal ik maar zeggen, dikke pak papier. Te noemen over de afvalinzameling pagina 23-27. Er wordt gesignaleerd dat er een betere kwaliteit van ingezameld PMD-afval is. De laatste jaren is gekomen, maar tegelijkertijd zien we dat de hoeveelheid restafval weer in wonen aan de hoge kant blijft. Zien we ook in een grafiekje verderop staan pagina 27. Dit roept de vraag op op welke wijze onze gemeente de ambitie gaat waarmaken om een afvalvrije gemeente te worden. Het college, zo is te lezen, zou in 2026 met een grondstoffenplan gaan komen. De SP wil dit moment aangrijpen om er nogmaals voor te pleiten om de onevenredig grote bijdrage van eenpersoonshuishoudens ten opzichte van meerpersoonshuishoudens aan de tarieven van de afvalstoffenheffing meer in balans te brengen met de bijdrage die meerpersoonshuishoudens nu betalen. Dat motiveert de groeiende groep eenpersoonshuishoudens ook om hun afval te blijven scheiden en geeft meerpersoonshuishoudens als zij meer zouden gaan bijdragen ook een prikkel om het relatief grote aandeel aan restafval dat deze groep produceert omlaag te brengen. Voorts mist de SP in de begroting een actiepunt om vapen onder jongeren te ontmoedigen. Er wordt wel aandacht besteed aan het tegengaan van drankgebruik. Dat is natuurlijk goed, maar het vapen onder jongeren kan minstens net zo grote schade hebben op de gezondheid van jongeren als drankgebruik. We zouden graag zien dat er hier toch ook meer aandacht voor komt. Dan nog iets over het uitvoeringsprogramma coalitieakkoord. Zo wordt genoemd de eventuele herontwikkeling van de Verander. Er wordt daarbij gezegd dat dit niet kan worden opgenomen in de Regio Deal, maar de Verander zou op een andere manier worden betrokken. De SP vraagt zich af wat dit precies betekent. Op welke wijze betrokken zijn eigenlijk al plannen of is er nog helemaal niets in de maak? Om aan te raken bij het laatste onderwerp wonen. We hebben als gemeente één grote woningbouwopgave bij de raad. Onlangs ook even besloten de ontwikkelingen in gang te zetten naar een nieuwe wijk, met mogelijk 2000 woningen rond het stationsgebied Driebergen-Zeist. Tegelijkertijd kunnen we als gemeente ook de leegstandsproblematiek aanpakken, omdat het effect van langdurige leegstand groter is dan alleen het onbewoond of ongebruikt laten van woon- of winkelruimte. Verloedering en aantasting van de leefbaarheid liggen op de loer als langdurige leegstand niet wordt aangepakt. De Tweede Kamer heeft onlangs ingestemd met een uitbreiding van het instrumentarium voor bestrijding van leegstand, onder andere door gemeenten de mogelijkheid te geven om een belasting op langdurige leegstand te heffen. Dit gebeurt al in België, zo heeft de stad Mechelen op deze wijze met succes leegstand weten terug te dringen. De SP zou graag van het college willen weten of een leegstandsverordening die ook de mogelijkheid biedt om middels een belasting langdurige leegstand te bestrijden voor onze gemeente een serieuze optie is. Inkomsten die zolang leegstand nog een probleem blijft ook welkom zouden kunnen zijn voor onze gemeente, dus dat zou nog een extra argument zijn om zo'n leegstandsverordening dan wel te hebben als gemeente. Voorzitter, ik zou mijn bijdrage op dit punt graag willen afsluiten. Dank u wel voor de tijd voor het uitspreken van mijn bijdrage. Dank u wel.

Dank u wel, meneer Tompot, voor uw bijdrage. Vraag ik, mevrouw Van Kippersluis van ZeisterBelang om hier plaats te nemen. Vincent gaat al. Ja, dank u wel, voorzitter. Toen ik mijn bijdrage voor vandaag aan het voorbereiden was, bekroop mij de gedachte: in hoeverre wordt dit weer een herhaling van zetten? Soort van ritueel zal ik maar zeggen.

Vincent gaat al. Ja, dank u wel, voorzitter. Toen ik mijn bijdrage voor vandaag aan het voorbereiden was, bekroop mij de gedachte: in hoeverre wordt dit weer een herhaling van zetten? Soort van ritueel zal ik maar zeggen. Zullen de coalitiepartijen weer juichend verklaren wat een geweldige begroting dit is en dat Zeist er goed voor staat? Zullen B&W en ambtenaren weer worden bedankt met de verwijzing naar de toestand in de wereld: Oekraïne, Gaza en, hoewel al langere tijd een brandhaard en een vergelijkbare uithongering zoals in Gaza, Soedan? En misschien mag een verwijzing naar de landelijke verkiezingen van vorige week niet ontbreken. Iets nieuws? De Investeringsagenda 2026. Een ander woord ons inziens voor nog even vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen wat miljoenen over de balk smijten om te zorgen dat wij de coalitiedoelen halen. En wat een verrassing: de Investeringsagenda 2026 wordt betaald vanuit de Rios-go. Wie had dat zien aankomen? De Rios is goed gevuld door het aanpassen van de berekenmethodiek van de ratio weerstandsvermogen. Met andere woorden, we gaan Sinterklaas spelen door onze voorzieningen en vermogen zoveel mogelijk uit te persen in een tijd waarin nieuwe ravijnjaren worden voorspeld. Maar, zoals voor elk huishouden geldt: één euro kun je niet twee keer uitgeven. En als wij voor Sinterklaas gespeeld hebben, blijven alleen het pakpapier en misschien de gedichten over. Iets anders: huiseigenaren krijgen een OZB-verhoging van 2,1% voor de kiezen bovenop de inflatie en de waardestijging van de woning. Ja, het percentage OZB dat we heffen is misschien wel een van de laagste in Nederland, maar onze gemiddelde woningwaarde ligt in vergelijking met diezelfde gemeenten in de top 10 een stuk hoger. Per saldo betalen we allemaal een hoog bedrag OZB. De solvabiliteit gaat enorm dalen. Dat komt door grote wettelijke verplichte investeringen in diverse scholen en openbare ruimte. Als gevolg hiervan zakt de solvabiliteit naar 44%, wat historisch laag is ten opzichte van waar we vandaan komen, namelijk ruim boven de 100%. Dit gaat zijn impact hebben, waarbij niet ondenkbaar is dat eventuele moeilijke keuzes worden doorgeschoven naar volgende jaren. De voorgestelde beleidskeuzes op een rij: in 2028 en 2029 130.000 besparen op busvervoer van kinderen naar gymzalen. Omdat, ik citeer, "we de gymzalen beter gepositioneerd hebben en we dus minder bussen nodig hebben." Einde citaat. Betekent dit dat wij de gymzalen een aantal kilometers verplaatst hebben, zodat deze nu dichter bij de scholen liggen? Of hebben wij het busvervoerbedrijf bereid gevonden om de busroute om te leggen, zodat de bushalte voor de gymzaal gepositioneerd is? Zeister Belang ontvangt graag een toelichting van de wethouder hierop. Vanaf 2027 100.000 besparing op landschappelijke beplanting. In hoeverre past dit in de maatschappelijke en omgevingswaarde van de gemeente Zeist, zoals het bevorderen van een duurzame en groene leefomgeving? Groene beplanting is voor veel zaken goed, om niet te zeggen noodzakelijk. Het bevordert bijvoorbeeld niet alleen de biodiversiteit en een duurzamere omgeving, maar ook het welzijn van onze inwoners. En wie wil dat nou niet? Voorbeelden te over, maar ik noem Kerckebosch en Volhoven. Mag ik even voordat u verder gaat, zie ik dat er een interruptie is van de heer Van Splunteren. Ja, dank u wel, want mevrouw Van Kippersluis was inderdaad al naar hele andere oorden afgereisd dan waar ik iets over wilde vragen. Dank voor uw, denk ik, goede bespiegeling van hoe het zit met de huizenmarkt en de forse stijging. Ook heel goed dat u kijkt naar die solvabiliteit, want dat is inderdaad een zorgwekkend punt. Maar wij hebben juist de indruk dat de wethouder daar de keuzes maakt, waardoor er juist niet vooruitgeschoven wordt. Maar er wordt gewoon op een verantwoorde manier in de begroting ingegrepen, zodat door bijvoorbeeld de kosten die gemoeid zijn met die hele scholenproblematiek er geen problemen ontstaan. Waar ziet u nou, want dat is de concrete vraag, voorzitter, want ik zie u kijken: wanneer komt hij nou? Hij komt. Waar ziet u nou dat vooruitgeschoven wordt? Welke dingen worden nou echt uitgesteld vanwege die solvabiliteitsproblematiek? Mevrouw Van Kippersluis, ja, dank u wel voor de vraag. Ja, ik ben nog niet helemaal klaar met mijn betoog, maar er zijn een aantal zaken die naar ons idee anders, tenminste die toelichting behoeven, en dan kunnen wij met alles bij elkaar zeggen dat er dingen vooruitgeschoven worden. Zo lijkt het. Misschien met de toelichting van de wethouder dat wij tot een ander inzicht komen. Maar zoals wij nu tegen de begroting aankijken, zien wij dat het vooruitgeschoven wordt. Meneer Van Splunter, dan wacht ik nog even het vervolg van uw betoog af, want als ik u goed beluister, komt er nog iets? Ja, prima, dank u wel. Nou, dan geef ik u weer het woord, mevrouw Van Kippersluis. Ja, ik had het al over de landschappelijke beplanting, en we willen graag een toelichting op deze keuze. We gaan 300.000 besparen op de BGAU door een gewijzigde afname met als voorbeeld de hondenbelasting. Maar de hondenbelasting is toch al jaren geleden afgeschaft? Betekent dit dat er nog steeds voor een dienstverlening betaald wordt, terwijl de hondenbelasting al jaren niet meer geïnd wordt? Dus in plaats van een win-winsituatie een situatie? Zeister Belang ontvangt graag een uitleg van deze beoogde besparing. Op aangeven van de VNG hoeven we geen besluitende begroting voor 2029 en 2028 op te leveren. Betekent dit dat we nieuwe ravijnjaren in het verschiet hebben en betekent dit dat we afwachten wat er gaat gebeuren in Den Haag met betrekking tot het gemeentefonds met de kans dat het nog erger wordt? Deze moeilijke keuzes worden nu doorgeschoven naar de volgende verkiezingsronde en de coalitie, en dat betreurt Zeister Belang ten zeerste. Regeren is vooruitzien, onze inziens. Dank u wel.

Vervolgen mag even voordat u verder gaat, zie ik dat er een interruptie is van de heer van Splunter.

Dank u wel, want mevrouw Van Kippersluis was inderdaad al naar hele andere oorden afgereisd dan waar ik iets over wilde vragen. Dank voor uw, denk ik, goede bespiegeling van hoe het zit met de huizenmarkt en de forse stijging. Ook heel goed dat u kijkt naar die solvabiliteit, want dat is inderdaad een zorgwekkend punt. Maar wij hebben juist de indruk dat de wethouder daar de keuzes maakt, waardoor er juist niet vooruitgeschoven wordt. Er wordt gewoon op een verantwoorde manier in de begroting ingegrepen, zodat door bijvoorbeeld de kosten die gemoeid zijn met die hele scholenproblematiek er geen problemen ontstaan. Waar ziet u nou, want dat is de concrete vraag, voorzitter, want ik zie u kijken. Wanneer komt hij nou? Hij komt. Waar ziet u nou dat vooruitschuiven? Welke dingen worden nou echt uitgesteld vanwege die solvabiliteitsproblematiek?

Ja dank

Ja, ik ben nog niet helemaal klaar met mijn betoog, maar er zijn een aantal zaken die naar ons idee anders, tenminste die toelichting behoeven. Dan kunnen wij met alles bij elkaar zeggen dat er dingen vooruitgeschoven worden, zo lijkt het. Misschien met de toelichting van de wethouder dat wij tot een ander inzicht komen. Maar zoals wij nu tegen de begroting aankijken, zien wij dat het vooruitgeschoven wordt.

Van stoelen dan wacht ik nog even het vervolg.

Van stoelen dan wacht ik nog even het vervolg van uw betoog af, want als ik u goed beluister, komt er nog iets? Ja.

Nou, dan geef ik u weer het woord, mevrouw van Kippersluis.

De landschappelijke beplanting, had ik het over. We willen graag een toelichting op deze keuze. We gaan 300.000 besparen op de BGAU door een gewijzigde afname met als voorbeeld de hondenbelasting. Maar de hondenbelasting is toch al jaren geleden afgeschaft. Betekent dit dat er nog steeds voor een dienstverlening betaald wordt, terwijl de hondenbelasting al jaren niet meer geïnd wordt? Dus in plaats van een win-winsituatie is de situatie anders. Zeister Belang wil graag een uitleg van deze beoogde besparing. Op aangeven van de VNG hoeven we geen besluitende begroting voor 2029 en 2028 op te leveren. Betekent dit dat we nieuwe ravijnjaren in het verschiet hebben en betekent dit dat we afwachten wat er gaat gebeuren in Den Haag met betrekking tot het gemeentefonds met de kans dat het nog erger wordt? Deze moeilijke keuzes worden nu doorgeschoven naar de volgende verkiezingsronde en de coalitie, en dat betreurt Zeister Belang ten zeerste. Regeren is vooruitzien, onze inziens. Dank u wel.

Blijft u nog even staan? Meneer van Splunter heeft voldoende gehoord, maar de heer Visser, hij speelt nu. Die wil u ook nog wat vragen. Dank.

Nu, wil u ook nog wat vragen? Dank, voorzitter. Ik hoor, zij is de belang over het Rios en u noemde expliciet het Sinterklaas spelen met het Rios. Maar waar kun je dan weer niet over horen? En daar ben ik even nieuwsgierig naar. Gaat het over de doelen die erachter zitten? Hoe kijkt u naar de herontwikkeling van het gemeentehuis? Moeten we dat dan niet doen? Nou, daar heb ik het volgens mij ook al over gehad, maar ook over het dorpshuis in Den Dolder. Moeten we dat dan niet doen, is mijn vraag. Of moet het vanuit een ander potje komen?

Nu, die wil u ook nog wat vragen? Dank, voorzitter. Ik hoor, zij is de belang over het Rios en u noemde expliciet het Sinterklaas spelen met het Rios. Maar waar kun je dan weer niet over horen? En daar ben ik even nieuwsgierig naar. Gaat het over de doelen die erachter zitten? Hoe kijkt u naar de herontwikkeling van het gemeentehuis? Moeten we dat dan niet doen? Nou, daar heb ik het volgens mij ook al over gehad, maar ook over het dorpshuis in Den Dolder. Moeten we dat dan niet doen, is mijn vraag. Of moet het vanuit een ander potje komen? Mevrouw van Kippersluis. Ik denk voor zover er, ja, hoe moet ik dat zeggen? Alternatieven zijn, dan moet je die zeker serieus bekijken en we hebben niet de indruk dat dat op alle onderwerpen gebeurd is. Vandaar dat wij zeer kritisch zijn om de Rios te gebruiken als een, ja er werd net een grabbelton genoemd. Ja, zo hebben wij, zo ervaren wij dat ook. We willen wat realiseren en dan pakken we vrij gemakkelijk de Rios erbij. Terwijl wij zeggen, kijk eerst naar de mogelijkheden. Zijn er alternatieven? Nou dat, en waar wij ook over gevallen zijn en dat heb ik ook in mijn betoog gezegd. We hebben dus de weerstandsratio afgebouwd. Dan kan je de Rios daarmee vullen. Maar moet je dat ook willen? Ook voor de langere termijn? Wij zijn echt een partij van de financiële basis op orde en vanuit die sterke financiële basis kun je hele leuke dingen doen. Nou kun je van alles, kun je over discussiëren wat je dan precies wil hebben, maar zonder goede financiële basis kun je geen dingen doen. Je kan heel veel willen. Ik denk dat u dat kunt onderschrijven dat als uw kinderen zeggen, we willen graag een fiets. Dan zeg je nou prima, maar wat heb je er zelf voor over om die fiets aan te schaffen? Of zeg je nou, ik trek mijn portemonnee wel even, want papa die heeft een dik gevulde portemonnee. Wij willen dat dat, zeg maar, zoals een inwoner met zijn portemonnee omgaat, dat ook wij als gemeente daarmee omgaan. Dus wat ik zeg, één keer uitgeven en daarna niet meer. Dank u wel. Meneer Visser nog voor een tweede nog wel even en ik zal het niet over de fietsen van mijn kinderen hebben. Lijkt mij niet relevant, ook niet over de dikte van mijn portemonnee. Maar nee, vind ik niet relevant. Maar dat dorpshuis, moet het er dan wel komen of moet het dan niet komen of moeten we dan eerst kijken naar waar we het geld vandaan halen? Daar ben ik nog even nieuwsgierig naar. Mevrouw van Kippersluis, eigenlijk is de vraag stellen, is hem beantwoorden. Wij hebben gezegd, eerst moet je kijken, heb je de financiën en dan moet je het uitgeven en niet andersom. OK, dank u wel voor uw bijdrage.

Van Kippersluis.

Er ja, hoe moet ik dat zeggen? Alternatieven zijn, dan moet je die zeker serieus bekijken en we hebben niet de indruk dat dat op alle onderwerpen gebeurd is. Vandaar dat wij zeer kritisch zijn om de Rios te gebruiken als een, ja er werd net een grabbelton genoemd. Ja, zo hebben wij dat ook ervaren. We willen wat realiseren en dan pakken we vrij gemakkelijk de Rios erbij. Terwijl wij zeggen, kijk eerst naar de mogelijkheden. Zijn er alternatieven? Nou dat, en waar wij ook over gevallen zijn en dat heb ik ook in mijn betoog gezegd. We hebben dus de weerstandsratio afgebouwd. Dan kan je de Rios daarmee vullen. Maar moet je dat ook willen? Ook voor de langere termijn? Wij zijn echt een partij van de financiële basis op orde en vanuit die sterke financiële basis kun je hele leuke dingen doen. Nou kun je van alles, kun je over discussiëren wat je dan precies wil hebben, maar zonder goede financiële basis kun je geen dingen doen. Je kan heel veel willen. Ik denk dat u dat kunt onderschrijven dat als uw kinderen zeggen, we willen graag een fiets. Dan zeg je nou prima, maar wat heb je er zelf voor over om die fiets aan te schaffen? Of zeg je nou, ik trek mijn portemonnee wel even, want papa die heeft een dik gevulde portemonnee.

Zeg maar, zoals een inwoner

Uitgeven en daarna niet meer. Dank u wel, meneer Visser, nog voor een tweede nog wel even en en ik

Nog voor een tweede nog wel even en ik zal het niet over de fietsen van mijn kinderen hebben. Lijkt mij niet relevant, ook niet over de dikte van mijn portemonnee. Maar nee, vind ik niet relevant. Maar dat dorpshuis, moet het er dan wel komen of moet het dan niet komen of moeten we dan eerst kijken naar waar we het geld vandaan halen? Daar ben ik nog even nieuwsgierig naar, mevrouw.

Kippersluis eigenlijk is de vraag

Oké, dank u wel voor uw bijdrage. Dan hebben wij nog twee fracties te gaan. De eerste is het onafhankelijk raadslid Bianca Osinga-Tamming. Gaat uw gang.

Dank u wel, voorzitter, aanwezigen. Vandaag spreken we over de begroting, een document vol cijfers, plannen en ambities. Maar wat mij betreft gaat het vanavond niet alleen over geld, maar ook over gedrag en houding. Mijn verhaal sluit enigszins aan bij het verhaal dat mijn collega van D66, de heer Boutahar, heeft gehouden. Het gaat over hoe wij samenwerken, hoeveel vertrouwen we elkaar gunnen en of we de moed hebben om het soms anders te doen, over hoe we besluiten nemen en vooral hoe we samen blijven bouwen aan de gemeenschap die toekomst durft te maken. Drie woorden: samenwerken, vertrouwen en moed zijn de afgelopen jaren de rode draad in mijn bijdrage geweest en ik wil ze vandaag verbinden met mijn wens om met elkaar te werken aan vernieuwing en verbinding over partijgrenzen heen. Samenwerken is de eerste bouwsteen van een goed bestuur. We weten allemaal dat de uitdagingen waar Zeist voor staat, van zorg tot klimaat, van leefbaarheid tot woningbouw, te groot zijn voor één partij, één organisatie of één aanpak. Neem de woningbouw. Er is vandaag al meer over gezegd en we praten er vaak over alsof het alleen om stenen gaat, maar het gaat om leven, om jongeren die niet meer in Zeist kunnen blijven wonen, om ouderen die willen doorstromen maar nergens heen kunnen, om gezinnen die dromen van een plek met wat ruimte om te ademen. De wooncrisis vraagt niet alleen om meer woningen, maar om betere samenwerking tussen gemeenten, woningcorporaties, ontwikkelaars en inwoners. Samenwerking betekent elkaar niet verrassen, maar verbinden. Niet redeneren vanuit standpunten, maar vanuit een gezamenlijk doel: voldoende en betaalbare woningen in buurten waar mensen elkaar kennen en ondersteunen. Als raad kunnen wij dat versterken door meer over fractiegrenzen heen te werken, door kennis te delen en door te erkennen dat goed wonen begint bij goed samenspel. We zijn hier met 33 raadsleden met allemaal verschillende kwaliteiten. En als we het niet beter benutten, kunnen we veel effectiever zijn. In plaats van alles op te delen per fractie, kunnen we meer thema's raadsbreed aanpakken in gemengde groepen op inhoud. Dat maakt ons werk niet alleen slimmer, maar ook menselijker. We leren elkaar beter kennen, we versterken de onderlinge band en we laten inwoners zien dat politiek niet gaat over wie gelijk krijgt, maar over wat we samen bereiken. Het tweede woord is vertrouwen. Zonder vertrouwen raakt alles verstopt, loopt elk bouwproject vast. Dat zien we landelijk: procedures, bezwaren, toetsingen, vaak ingegeven door wantrouwen, door de behoefte alles te controleren voordat we durven bewegen. We zien het ook in Zeist, ook in onze eigen processen. We toetsen, controleren, evalueren en verliezen soms het doel uit het oog. Vertrouwen betekent ruimte geven aan ambtenaren, aan inwoners en aan elkaar. Niet alles hoeft tot drie cijfers achter de komma dichtgetimmerd te zijn. Soms is ongeveer goed, goed genoeg. Je hoeft niet alles tot in detail te weten om toch een besluit te kunnen nemen. Vertrouwen betekent niet naïef zijn. Het betekent helder zijn over de kaders, maar ruimte geven binnen de kaders. Het betekent dat we niet elk risico uitbannen, maar dat we elkaar vasthouden als er iets misgaat. Als we bouwen op basis van vertrouwen, kunnen we sneller schakelen, beter luisteren en slimmer investeren. Dat vertrouwen is extra belangrijk in de woningbouwopgave. We kunnen regels blijven aanscherpen, maar dat levert geen woningen op. Wat wel werkt, is vertrouwen in de samenwerking tussen partijen met heldere kaders en echte ruimte om te handelen. Dan moet moed om nieuwe dingen te proberen, om oude patronen los te laten en om te zeggen: we doen het anders omdat het oude niet meer werkt. Die moed hebben we nodig om innovatief te bouwen, maar ook om ons politieke systeem te vernieuwen. Ik pleit voor het idee van een raadsakkoord. Het is een beetje anders dan mijn collega, de heer Bredius, die een inwonersakkoord bepleit. Maar ik pleit voor een raadsakkoord, een akkoord dat door alle fracties wordt gedragen, zodat we op hoofdlijnen dezelfde richting delen. Niet coalitie tegen oppositie, maar één raad, één koers. Dat vraagt om lef, lef om een stukje macht te delen, om je eigen kleur soms onder te laten sneeuwen in het belang van het geheel. Maar stel je voor wat dat oplevert: rust, stabiliteit en vooral geloofwaardigheid richting inwoners. En dat brengt me bij het vierde woord van vandaag: vernieuwing. In Zeist hebben we de kans om voorop te lopen, om politiek weer dichter bij mensen te brengen, om te luisteren naar alle geluiden, ook die we nu nog te weinig horen. We hebben voorlopers nodig die de boel een beetje wakker schudden en ik geloof dat Zeist dat kan zijn. Dat we de politiek kunnen openbreken en nieuwe vormen kunnen toelaten. Innovatie in besluitvorming en uitvoering. Voorzitter, we kunnen het beleid dichttimmeren met regels of openhouden met vertrouwen. We kunnen blijven praten over tekorten of investeren in samenwerking. We kunnen wachten tot Den Haag met oplossingen komt of zelf de moed tonen om te vernieuwen. Laten we daarom in Zeist bouwen, niet alleen aan huizen, maar aan vertrouwen tussen mensen. Aan buurten, waar nabuurschap vanzelfsprekend is en aan de gemeente die niet bang is voor verandering, maar er ruimte voor maakt. En als we dat doen, bouwen we niet alleen aan een sluitende begroting, maar aan een gemeenschap die zichzelf telkens opnieuw durft uit te vinden. Dat is de Zeister manier van toekomst bouwen. Dank u wel. Dank u wel, blijf nog even staan. Ik zie twee interrupties.

Even staan. Ik zie twee interrupties. Ik begin bij de heer Van Voorden van het CDA.

En ook dank aan mevrouw Osinga. Ik kan u vast geruststellen. Het verkiezingsprogramma van het CDA, zo heet het, is "Bouwen op Vertrouwen", dus volgens mij is dat al een hele mooie slag. Ik heb wel een vraag, want ik realiseer me ontzettend goed dat 7 minuten vrij kort is, maar ik was benieuwd of u nog een minuutje kan gebruiken om inhoudelijk wat over de begroting te winnen.

Mevrouw Oostinga dank u wel

Mevrouw Osinga-Tamming: Dank u wel, meneer Van Voorden, voor uw vraag. Ik heb ervoor gekozen om op deze manier een bijdrage te leveren aan de begroting en de reflectie daarop. Ik ben niet financieel onderlegd, dat is niet mijn kwaliteit, dus ik heb ervoor gekozen om, zoals mevrouw Breddels dat wel heeft gedaan, me daar ver van te houden. Dit zal mijn laatste bijdrage zijn voor deze gemeenteraad en het is mijn wens dat de gemeenteraad de goede sfeer die we hier hebben behoudt en dat we doorbouwen. Dus dat betekent dat dit mijn bijdrage is en mijn reflectie.

Dank u wel, de heer van Splunter. VVD.

De heer Van Splunter, VVD. Ja, dank u wel, voorzitter. En ja, dan had ik het dus inderdaad toch goed ingeschat. Het is min of meer uw politieke testament wat we zojuist hebben aangehoord. En ik wil daar toch een vraag over stellen, want ik vind dat u daar recht op heeft, want u heeft ongelooflijk veel moeite gedaan om van deze laatste bijdrage iets bijzonders te maken. En dat heeft u in mijn ogen ook gedaan. En tegelijkertijd, als we vandaag ook naar de media kijken, daar staan berichten in de media over de samenwerking hier in deze gemeente, meenemen tussen twee uiteinden: de VVD aan de ene kant, GroenLinks, PvdA aan de andere kant. En mijn overtuiging is dat waar wrijving is, glans ontstaat. En dat we in gezamenlijkheid juist op basis van tegenstellingen die we in de campagne uitvergroten en dat uiteindelijk zich uitkristalliseert in een verkiezingsuitslag, dat we dan met elkaar samenwerken en dat daar voor de Zeister inwoner betere oplossingen door ontstaan. Maar wat ik u hoor zeggen is, maak er maar één grote soep van. Gooi het allemaal maar in dezelfde kom. Dan ontneemt u, denk ik toch, ons de kans om die wrijving te creëren, naar elkaar te luisteren, die glans te laten ontstaan en de zaak op een hoger niveau te tillen. Graag uw reflectie daarop, mevrouw.

Oostinga.

Dank u wel, voorzitter. Ja, dit is min of meer een betoog van de heer van Splunter. Dat mag natuurlijk, ik kijk er anders naar. Ik denk niet dat het helpt om eerst de tegenstellingen heel erg uit te vergroten. We zijn het in heel veel gevallen over heel veel dingen heel vaak eens met elkaar. Als ik kijk naar hoe er gestemd wordt in deze raad, dan zijn we heel vaak dichtbij unaniem over de verschillende onderwerpen. Dat maakt ook dat ik denk dat het voor de inwoners fijn is als we dat wat we samen delen, en dat is ontzettend veel op heel veel vlakken, als we dat uitdragen. Want heel veel inwoners hebben ontzettend veel moeite om de lokale politiek te volgen. En om dat beter te kunnen doen, helpt het als we meer als één team gaan functioneren en daarmee poets ik de verschillen niet weg, want we zijn allemaal anders en we hebben ook allemaal heel verschillende meningen in onze samenleving, die we hier juist graag allemaal op tafel willen hebben. Maar dat kan dan vervolgens in het gesprek over het bepaalde onderwerp wat we hebben.

Blijft u nog even staan? Ik zie dat ook meneer Bredius nog een vraag wil stellen. Gaat uw gang, meneer Bredius? Ja, dank u wel.

Ja, dank u wel. Voorzitter, ja, dit zijn algemene politieke beschouwingen, dus volkomen terecht is mijn eerste opmerking volkomen terecht dat mevrouw Osinga-Tamming betoogt. Het is een inspirerend betoog, dank u wel daarvoor. Twee vragen, althans één vraag die gesplitst is, ze spreekt over nieuwe vormen. Ze heeft het daarbij over raadsakkoord. Hoe ver is zij weg van dat inwonerakkoord? En zij heeft uitgebreid gesproken over wonen. Daar betrekt zij volgens mij ook nieuwe vormen bij. In hoeverre ziet zij een burgerberaad wonen zitten?

Woord is aan mevrouw Oostinga

U wel voor uw vraag, meneer Bredius, een inwonerakkoord. Ik had er tot op vanmiddag nog niet eerder van gehoord, moet ik u zeggen. Ik heb er nog niet helemaal beeld bij hoe we daartoe zouden komen. Dat lijkt me een behoorlijk ingewikkeld proces dat inderdaad ook door een aantal andere mensen hier al is omschreven als mogelijk tijdrovend. Het lijkt mij een ingewikkeld akkoord, dus daar kunt u mij nog niet vinden. Daar heb ik echt nog iets meer pr voor nodig van u om te kunnen volgen wat dat betreft. Maar ik ben er natuurlijk niet op tegen om goed op te halen wat de zorgen en belangen van onze inwoners zijn en dat kan op heel veel verschillende momenten en op heel verschillende manieren. Of dat precies nu rond de vorming van een nieuw raadsakkoord of coalitieakkoord zou moeten? Dat geloof ik niet. Ja, excuus, u had inderdaad ook nog een vraag over verschillende vormen als het gaat over wonen. Ik denk dat we in de gemeente Zeist goed proberen om de inwoners al in een vroeg stadium te betrekken. Als we kijken, hè, rondom het dossier station Driebergen-Zeist, daar heeft de wethouder ook haar best gedaan om inwoners die eventueel daar zouden willen wonen, ook al een stem te geven. Dus er wordt in Zeist al goed gezocht naar manieren om inwoners in verschillende vormen en op verschillende momenten te betrekken. Maar ik zou me kunnen voorstellen dat we in Zeist een teampje optuigen die na gaat denken over innovatie in het gesprek met de burgers en de inwoners. Oké, dank u wel, mevrouw.

Oké, dank u wel, mevrouw Oostinga. Zijn we aangekomen bij de laatste fractie. Laatste spreker, onafhankelijk raadslid. Het onafhankelijk raadslid is Bianca Osinga-Tamming.

Dank u wel, voorzitter. Geachte en beste collega-raadsleden, geacht college en beste inwoners van Zeist. Ik moet eerlijk zeggen dat de tekst die ik op papier gezet had, dat ik die voor het eerste deel laat vallen, want ik ben danig onder de indruk van datgene wat door de vorige spreekster naar voren is gebracht. En ik had eigenlijk gewild dat dat het laatste betoog zou zijn van deze avond, want dat zou een prima afsluiting geweest zijn. Het mag ook niet verbazen, gezien de omstandigheden, dat ik niet in staat geweest ben om alle stukken van een begroting te lezen. Nou is het ook niet nodig om alles te lezen, want je kunt tot een beoordeling komen op basis van al datgene wat er omheen is en dergelijke, kortheidshalve gezien. Al datgene wat vanmiddag al door mijn collega's naar voren is gebracht, beperk ik me tot bespreking van de paragrafen van de inleiding. Dat lijkt me eigenlijk in dit kader meer dan voldoende. En dan zeg ik dat de tekst van het voorstel qua opzet en inrichting gelijk is aan de eerdere raadsvoorstellen in deze. Alleen de cijfers verschillen. Het wordt inderdaad steeds lastiger om sluitend te begroten. Daar ben ik het mee eens en de onzekerheid over het rijksbeleid blijft gewoon voortbestaan. Het formuleren van een investeringsagenda spreekt aan. Het in die agenda opgenomen zijn van het realiseren van een dorpshuis in Den Dolder is wat mij betreft uitstekend. Het werd tijd om dit te realiseren inderdaad. Dan doorontwikkeling gemeentehuis, wat een vreemde benaming, doorontwikkelen. Creëren van extra werkplekken voor medewerkers die thans elders en zij zijn plek hebben, lijkt een logisch argument. In deze men kan zich echter ook afvragen of het gespreid in Zeist werken van deze medewerkers hen niet juist dichter bij de inwoners waarvoor zij werk moeten of kunnen verrichten laat zijn en zo de dienstverlening ten goede komt. Een directer marktgevolg van de beoogde doorontwikkeling kan zijn dat de afstand tussen inwoners en medewerkers groter wordt en de dienstverlening daaronder kan lijden. Anders gezegd, is het niet juist een goede zaak dat de medewerkers van Centrum Jeugd en Gezin en sociaal team voor hun werkplek verspreid zitten over Zeist, dichterbij de inwoners die hun specifieke dienstverlening nodig hebben? Graag hoor ik een reactie van het college op dit punt. Dat naast het centraal willen onderbrengen van CEG en ST ook aanpassingen, verbeteringen, moderniseringen aan het gebouw nodig zijn, zou kunnen. Noodzaak daartoe zie ik persoonlijk niet, maar goed, ik zie ook niet alles. Indien een meerderheid vindt, ook al bestaat dit gebouw nog niet zo lang, dat verbeteringen moeten, dan zij dat zo. De alinea over goede zorg en ondersteuning kunnen we onderschrijven. Dat daartoe een tijdelijke investering nodig is, hoor. Deze zij begrepen, het zij zo dat geïnvesteerd moet blijven worden in het gebruik van data is niet onlogisch. Dat het verzoek daarbij om bij het gebruik van data de bescherming van persoonlijke gegevens eerste prioriteit te geven en te blijven geven. Ik hoop dat dat goed water is. En dat het goed gekookt worden. Vanaf dit moment mag iedereen weer uit de kraan drinken, dus dat is oh gelukkig. Dan over verduurzamen. En daartoe wil ik even terugkijken naar het uitvoeringsplan brede milieuvisie uit 2017. Daarin wordt onder het kopje Global Goals wereldwijde context Sustainable Development Goals vermeld. Dat Zeist. Hier begint het citaat. Zeist zich in 2009 heeft aangesloten bij de Nederlandse gemeenten die de millenniumdoelen actief uitdragen. Daarbij is toen door de gemeenteraad eveneens besloten om fairtrade gemeente te worden. In de loop van 2015 zijn die millenniumdoelen de 17 Sustainable Development Goals geworden. Deze geven richting tot 2030 aan de wereldwijde actie voor duurzame ontwikkeling. Daaronder een specifiek doel voor lokale ontwikkeling, doel 11 steden en dorpen met nadrukkelijke rol voor gemeentelijke overheden in de mondiale ontwikkeling van onderaf. Zeist staat in 2017 dus in het overzicht van Global Goals gemeenten, maar er is nog geen uitwerking gegeven aan de doelen in relatie tot Zeist. Impliciet sluiten de doelen op diverse fronten wel aan bij de Global Goals zoals die in Zeist al gehanteerd werden. Er wordt onderzocht, heette het in 2017, of er op welke wijze we dit als kapstok kunnen gebruiken bij het uitdragen van de Zeister duurzame pijlers einde citaat. Of dat laatste, het onderzocht worden, ook gebeurd is, blijkt niet. Lijkt er wel op, zij het dat dit dan buiten de raad in de samenleving omgegaan is. Bij dit uitvoeringsplan hoort een bijlage twee werkboek brede milieuvisie. Dit bevat een aaneenschakeling van goede voornemens, mooie bedoelingen, kenmerken en typeringen voor allerlei te ondernemen acties. Zoals het verminderen van het gasverbruik in eigen vastgoed en het veraart gas afgaan. Ook heel veel voornemens op het gebied van vervoer, zoals deelauto's, alle auto's elektrisch en het fietsen bevorderen, bijvoorbeeld door het afsluiten van straten voor auto's. Veel van de in dit werkboek voorgestelde zaken wachten na meer dan 7 jaren nog steeds op uitwerking en uitvoering, zoals eerder hier vanmiddag werd genoemd, de gemeentelijke auto's zouden allemaal elektrisch worden. In dit werkboek wordt gesuggereerd dat het de bedoeling is om dat voor 2025 te realiseren. En het blijkt dat dus nog steeds niet gerealiseerd is. Meneer Fiscalini, u gaat de laatste minuut zet u al in, dus ik wil u vragen om het wat beperkt te houden. Dat is moeilijk. Ondertussen doet zich de vraag voor of die brede milieuvisie van 2017 nog wel bij de tijd is. Zou deze niet moeten worden herzien gezien alle ontwikkelingen van de afgelopen 7 tot 10 jaar of beter, zouden de diverse punten van die milieuvisie niet een plaats moeten krijgen in de omgevingsvisie 2050 en hierop hoor ik graag een reactie van het college. Dan sla ik dit maar over. In die brede milieuvisie wordt ook al gesproken over de SDG. Social Development Goals. Bij dit alles doet zich ook de vraag voor hoe al die Social Development Goals bedacht en tot stand gekomen zijn. Gaat dit hier niet gewoon om top-down bedachte en opgelegde zaken, ofwel van democratische besluitvorming tot deze SDGs kan geen sprake zijn. En waar ligt dan de legitimatie voor het opleggen ervan aan bijvoorbeeld de inwoners van Zeist? Tenslotte. Nog steeds wordt één inmiddels in omvang toenemend milieu- en sociaal probleem buiten beschouwing gelaten, terwijl de schade erdoor zowel aan natuur als aan mensen en dieren toeneemt, zoals het vele onderzoeken steeds meer blijkt. Als gemeentelijke overheid heb je de plicht te zorgen voor een gezonde leefmilieuomgeving. In het nakomen van deze verplichting schiet de Zeister overheid nog steeds tekort waar het gaat om het omgaan met en tegengaan van straling. Daarbij kan zij zich niet blijven verschuilen achter het Antennebureau. In deze begroting wordt daarom een paragraaf over straling en alles wat straling veroorzaakt en als zodanig schadelijk is voor mensen, dieren en planten node gemist. In ieder geval behoort dergelijke paragraaf opgenomen in de Omgevingsvisie 2050 en de uitwerking ervan in het omgevingsplan. Voorzitter, dan zal ik het hier verder bij laten. De overige twee paragrafen over Zeist de ondernemers over de liquiditeitspositie hebben mijn instemming. Dank u, dank u wel en ik kijk even rond, want ik zie geen interrupties meer. Meneer Fiscalini, dus dank voor uw bijdrage. Dank ook aan alle fracties voor hun bijdrage. Wij gaan de vergadering schorsen. Om 05.30u is staat in het bedrijfsrestaurant voor die fracties die zich hebben aangemeld.

Vanaf dit moment mag iedereen weer uit de kraan drinken, dus dat is oh gelukkig.

Dan over verduurzamen. En daartoe wil ik even terugkijken naar het uitvoeringsplan Brede Milieuvisie uit 2017. Daarin wordt onder het kopje Global Goals wereldwijde context Sustainable Development Goals vermeld dat Zeist zich in 2009 heeft aangesloten bij de Nederlandse gemeenten die de millenniumdoelen actief uitdragen. Daarbij is toen door de gemeenteraad eveneens besloten om Fairtrade-gemeente te worden. In de loop van 2015 zijn die millenniumdoelen de 17 Sustainable Development Goals geworden. Deze geven richting tot 2030 aan de wereldwijde actie voor duurzame ontwikkeling. Daaronder een specifiek doel voor lokale ontwikkeling, doel 11: steden en dorpen met nadrukkelijke rol voor gemeentelijke overheden in de mondiale ontwikkeling van onderaf. Zeist staat in 2017 dus in het overzicht van Global Goals-gemeenten, maar er is nog geen uitwerking gegeven aan de doelen in relatie tot Zeist. Impliciet sluiten de doelen op diverse fronten wel aan bij de Global Goals zoals die in Zeist al gehanteerd werden. Er wordt onderzocht, heette het in 2017, of en op welke wijze we dit als kapstok kunnen gebruiken bij het uitdragen van de Zeister duurzame pijlers. Einde citaat. Of dat laatste, het onderzocht worden, ook gebeurd is, blijkt niet. Het lijkt er wel op, zij het dat dit dan buiten de raad in de samenleving omgegaan is. Bij dit uitvoeringsplan hoort een bijlage: twee werkboek Brede Milieuvisie. Dit bevat een aaneenschakeling van goede voornemens, mooie bedoelingen, kenmerken en typeringen voor allerlei te ondernemen acties, zoals het verminderen van het gasverbruik in eigen vastgoed en het van het gas afgaan. Ook heel veel voornemens op het gebied van vervoer, zoals deelauto's, alle auto's elektrisch en het fietsen bevorderen, bijvoorbeeld door het afsluiten van straten voor auto's. Veel van de in dit werkboek voorgestelde zaken wachten na meer dan 7 jaren nog steeds op uitwerking en uitvoering. Zoals eerder hier vanmiddag werd genoemd, de gemeentelijke auto's zouden allemaal elektrisch worden. In dit werkboek wordt gesuggereerd dat het de bedoeling is om dat voor 2025 te realiseren. En het blijkt dat dus nog steeds niet gerealiseerd is.

De u gaat de laatste minuut zet u al in, dus ik wil u vragen om het wat beperkt te houden.

Dat is moeilijk. Ondertussen doet zich de vraag voor of die brede milieuvisie van 2017 nog wel bij de tijd is. Zou deze niet moeten worden herzien gezien alle ontwikkelingen van de afgelopen 7 tot 10 jaar of beter, zouden de diverse punten van die milieuvisie niet een plaats moeten krijgen in de omgevingsvisie 2050? En hierop hoor ik graag een reactie van het college. Dan sla ik dit maar over. In die brede milieuvisie wordt ook al gesproken over de SDG's. Social Development Goals. Bij dit alles doet zich ook de vraag voor hoe al die Social Development Goals bedacht en tot stand gekomen zijn. Gaat dit hier niet gewoon om top-down bedachte en opgelegde zaken, ofwel van democratische besluitvorming tot deze SDG's kan geen sprake zijn. En waar ligt dan de legitimatie voor het opleggen ervan aan bijvoorbeeld de inwoners van Zeist? Tenslotte, nog steeds wordt één inmiddels in omvang toenemend milieu- en sociaal probleem buiten beschouwing gelaten, terwijl de schade erdoor zowel aan natuur als aan mensen en dieren toeneemt, zoals uit vele onderzoeken steeds meer blijkt. Als gemeentelijke overheid heb je de plicht te zorgen voor een gezonde leefmilieuomgeving. In het nakomen van deze verplichting schiet de Zeister overheid nog steeds tekort waar het gaat om het omgaan met en tegengaan van straling. Daarbij kan zij zich niet blijven verschuilen achter het Antennebureau. In deze begroting wordt daarom een paragraaf over straling en alles wat straling veroorzaakt en als zodanig schadelijk is voor mensen, dieren en planten node gemist. In ieder geval behoort een dergelijke paragraaf opgenomen in de omgevingsvisie 2050 en de uitwerking ervan in het omgevingsplan. Voorzitter, dan zal ik het hier verder bij laten. De overige twee paragrafen over Zeist, de ondernemers, over de liquiditeitspositie hebben mijn instemming. Dank u.

En ik kijk even rond, want ik zie geen interrupties meer. Meneer Fiscalini, dus dank voor uw bijdrage. Dank ook aan alle fracties voor hun bijdrage. Wij gaan de vergadering schorsen. Om 05.30 uur staat in het bedrijfsrestaurant voor die fracties die zich hebben aangemeld een maaltijd klaar en om 07.30 uur gaan we weer verder. Tot straks.

De beste mensen, de bel is weer gegaan. Dus ik verzoek iedereen om weer plaats te nemen. We hebben de eerste termijn van de gemeenteraad gehad. We gaan nu naar de reactie, de eerste termijn zou je kunnen zeggen, van het college en ik geef als eerste het woord aan de wethouder financiën, de heer Van Dijk.

Nou, dank u wel, voorzitter. In de hoop dat dit ding blijft staan. Het zal opgevallen zijn dat het dit jaar echt ingewikkelder is geweest om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen en waar in Den Haag nog wel eens gekozen wordt voor het laten oplopen van tekorten, is dat een optie die gemeenten eenvoudigweg niet hebben. Zij zijn verplicht om met een sluitende begroting te komen. En dat laatste betekent dan dat je of het eerste of het laatste jaar van een vierjarenperiode sluitend moet laten zien. Normaal gesproken laten we dan altijd over alle jaren een positief resultaat zien of in ieder geval een neutraal resultaat. Dit jaar is dat, een aantal van u heeft dat ook geconstateerd, niet het geval. Voor 2028 en 2029 kiezen we ervoor in lijn met het advies van de VNG, onze Vereniging van Nederlandse Gemeenten, om die jaren als niet sluitend te presenteren omdat we collectief van mening zijn dat het Rijk, het kabinet, iets te doen heeft. En binnenkort komt er een nieuw kabinet en mogen we toch aannemen dat daarin de oplossing meegenomen zal worden voor met name het tekort op de jeugdzorg. Daar ligt een bindende uitspraak van de Commissie van Aartsen. We gaan er nog steeds vanuit dat dat leidt tot middelen waarmee wij uiteindelijk ook alsnog volgend jaar tot een sluitende begroting voor die jaren komen. En zo is het niet alleen die jaren, ook alle jaren daarna is dat tekort van toepassing en dat is eigenlijk alleen maar op die manier op te lossen. En in die zin goed dat we dat niet proberen hier in Zeist nu te doen, want dan zou je meer kapot maken dan je lief is. Dat neemt allemaal niet weg dat er wel een aantal voorzorgsmaatregelen in de begroting zitten die te maken hebben ook met die jaren, dus bijvoorbeeld de aanpassing van het gemeentefonds waar we van weten dat die gaat komen en waarvan we weten dat hij negatief zal gaan uitpakken voor Zeist. Daar zit een forse stelpost van een miljoen structureel voor in de begroting, dus ook op die jaren van toepassing en hetzelfde geldt voor de indexering, het nadeel wat we ook op ons af zien komen en dan proberen we daar behoedzaam rekening mee te houden. Het CDA vroeg vanmiddag om scenario's uit te werken voor met name 2028 en 2029. Nou, een scenario schetste ik net al, dat is dat het in Den Haag wordt opgelost, maar het lijkt zeker verstandig om ook scenario's mee te nemen, dus dat zullen we doen bij de kadernota voor 2027 over enkele maanden. 2026 is door ons redelijk makkelijk sluitend gekregen. Dat heeft met allerlei ontwikkelingen te maken die ik hier niet zal benoemen. Maar 2027 is dan direct een jaar waarbij we hebben gezien dat het echt heel erg lastig is om daar. Daar kom je niet met de kaasschaaf. Niet dat ik daarmee zeg dat dat in 2026 wel met de kaasschaaf is gelukt, ook daarbij echt wel keuzes moeten maken. Maar we lopen nu echt tegen grenzen aan. We hebben natuurlijk al een hele achtergrond met een IAC en allemaal eerdere maatregelen de afgelopen jaren die genomen zijn en die maken eigenlijk dat het vet, voor zover dat toch op de botten zat, er nu echt al af is. Dus alles wat je nu nog doet, of het nou aan de uitgavenkant of aan de inkomstenkant is, dat doet pijn. En het overzicht wat is meegestuurd met de begroting en veel posten zijn vanmiddag langsgekomen waar u als raad aarzelingen bij heeft, die begrijpen wij ook zeker en die zullen zometeen ook via de collega's nader worden toegelicht, maar laat duidelijk zijn dat wij niet zitten te wachten op heel veel van die maatregelen. Die zijn er weer eenvoudigweg nodig vanwege dat noodzakelijke doel om tot een sluitende begroting te komen. Wij denken als college dat we daarin uiteindelijk tot een goede balans zijn gekomen. En dat zit dus niet alleen die pijnlijke maatregelen aan de uitgavenkant, heel nadrukkelijk ook aan de inkomstenkant. Vanuit de balans hebben we ook daar naar gekeken, dus er zit inderdaad een OZB-verhoging vanaf 2027 in deze meerjarenbegroting. De relativering en mevrouw Brug nam ons vanmiddag al mee en een aantal zonnetjes. Dat is voor een gemiddeld huishouden ongeveer €1 per maand en daarmee, en dat gaf de heer Tompot van de SP terecht aan, bevindt zij zich nog steeds bij de 20 gemeenten met een zeer lage of in ieder geval lage OZB en dat willen we vanzelfsprekend ook heel graag zo houden. En NDZ pleitte voor het niet doorvoeren van deze voorgestelde OZB-verhoging, kwam met de dekking in de vorm van een efficiencymaatregel op te leggen aan de organisatie van ongeveer 3 ton. Nou is het wel zo, ik noemde net IAC al, daar zat ook een taakstelling op de organisatie in van 1 miljoen structureel, dus daar zie je aan dat het op een gegeven moment echt niet meer mogelijk is om nog dingen te vinden. Al het laaghangende fruit is er echt wel uit, dus de vraag is, hoe realistisch is dat? En kan de organisatie dit aan? Ons antwoord op die laatste vraag is nee. Het tweede deel van de dekking vanuit NDZ kwam uit de post onvoorzien en ook dat is een ingewikkelde, want wij zijn wettelijk verplicht vanuit het BBV om een post onvoorzien op te nemen. Omdat het nou eenmaal zo is dat niet alles voorzienbaar is, dus ook daar geldt voor dat we die dekking niet als reëel zien. Dus zou u die OZB-verhoging willen schrappen, dan zijn wij benieuwd naar een dekking die wel denkbaar is, alhoewel dat laatste oordeel natuurlijk altijd aan de raad is. De VVD pleitte eveneens voor het niet doorgaan van deze OZB-verhoging, maar zocht de dekking ergens anders, namelijk in de algemene reserve. Met name ja, die mogelijkheid wordt ook geboden door onze toezichthouder, de provincie, dus dat is in theorie wel denkbaar. De reden waarom we daar niet voor hebben gekozen heeft te maken met een verhaal wat we met name in de auditcommissie uitgebreid hebben besproken. Dat heeft te maken met trouwens, ook in de begroting wordt dat uitgebreid toegelicht. Dat heeft te maken met een aantal kengetallen die ook voor een gemeente van belang zijn, voor iedere organisatie, liquiditeit, solvabiliteit. Die getallen gaan de komende jaren qua waarde de verkeerde kant op. Dat heeft te maken met het feit dat een aantal investeringen, met name in schoolgebouwen, in sportvoorzieningen en in onze openbare ruimte, toevallig bij elkaar komen, waardoor we heel forse investeringen moeten doen. Maar die hebben ook allemaal structurele gevolgen voor de begroting. Ja, en dan is het wel erg behulpzaam om het niveau van algemene reserves te hebben wat we op dit moment hebben, dus dat is de reden om daar in ieder geval vanuit het college niet voor te kiezen. Dan, in relatie tot opmerkingen van het CDA, dat gaat over van zou je bepaalde uitgaven en inkomsten, en bij de inkomsten ging het in dit geval om de toeristenbelasting, maar voor de OZB geldt iets vergelijkbaars, zou je dat niet moeten koppelen aan uitgaven? Dat zou je in theorie kunnen doen en daarvoor is voor ons eveneens het BBV leidend. En als wet- en regelgeving die bepaalt hoe je de begroting zou moeten opstellen. Dat betekent dat als het bijvoorbeeld gaat om een riool of om afvalstoffenheffing dat wij moeten kiezen voor 100% kostendekkendheid. Zo zit het ook dit jaar weer in de begroting, maar in principe zijn alle andere inkomstenbronnen, dat geldt voor de OZB, dus geldt ook voor de toeristenbelasting en alle andere inkomsten die wij hebben, met uitzondering overigens van leges bedenk ik mij, ook daar geldt 100% dekking. Daar vloeien de inkomsten in principe gewoon toe in de algemene dekkingsmiddelen en dat is eigenlijk ook de enige manier waarop je tot een integraal beeld kunt komen van de begroting. Dus je verkleint eigenlijk de speelruimte van het college, maar ook als raad aanzienlijk op het moment dat je inkomsten en uitgaven één op één aan elkaar gaat koppelen. Nogmaals, soms moet dat, riool, afvalstoffenheffing, maar in zijn algemeenheid moet dat juist niet en geeft dat juist ook de speelruimte om echt op inhoud te kijken van waar willen we bezuinigingen vinden? Meneer Van Voorden van het CDA gaat...

Meneer Van Voorden van het CDA, gaat uw gang? Ja.

En ook dank aan de wethouder. Allereerst voor de toezegging voor de scenario's, daar zijn we blij mee. Dan even nu over de toeristenbelasting, want dat is vrij technisch. Maar waar het eigenlijk op neerkomt: we verhogen de toeristenbelasting, maar er zit ook een taakstelling van kunst en cultuur van 1 ton en daar gaat het ons eigenlijk om. We zien aan de ene kant dat we meer belasting gaan hebben aan toeristen die in Zeist verblijven en wij zouden graag zien dat die belastingverhoging ook wordt ingezet voor de sector waar het om gaat. Of het nou eerst naar de algemene middelen gaat om dan geoormerkt te worden naar kunst en cultuur, dat vinden wij niet zo spannend. Het gaat ons meer om: kunnen we met de ophoging aan de andere kant ook deze bezuiniging dekken? En dat is vooral de vraag.

Van dijk, Er is eigenlijk precies

Er is eigenlijk precies wat ik bedoel, dus dank voor die vraag, want op het moment dat je 1 ton meer ophaalt aan inkomsten vanuit de toeristenbelasting en dat is ons voorstel over zijn suggestie die vanuit deze Raad is gedaan. Ik denk dat de credits onder andere naar NieuwDemocratischZeist toe moeten. Ik zie de heer Bredius glimlachen die herkent dat dan levert dat inkomsten op, maar op het moment dat je dan vervolgens zegt van hé, die inkomsten die gebruiken we om een taakstelling die ook in de begroting zit, in dit geval voor cultuur mee te dekken, dan ontstaat eigenlijk direct, nou niet eigenlijk. Dan ontstaat er direct een nieuw gat van 1 ton, hè? Dus dat is die integrale afweging die je iedere keer moet maken. Dus op het moment dat u hiervoor kiest zal er een alternatieve dekking gevonden moeten worden om alsnog weer tot de sluitende begroting te komen. En het bedrag wat je daarvoor nodig hebt is dan weer exact diezelfde ton. Meneer van Voorden. Dank voor deze nadere uitleg, snap ik. Dan is het wel de vraag, want die zie ik dan niet helemaal scherp. Waar gaat nu dan die ton van die verhoging van die toeristenbelasting naartoe? Ja, dat probeer ik aan te geven Voorzitter, dank u wel. Die gaat dus naar de algemene dekkingsmiddelen. Er zijn een aantal nogmaals. Inkomsten zijn direct gekoppeld aan uitgaven, maar het overgrote deel van de totale begroting daar geldt dat niet voor, dus je hebt een aantal uitgaven die we in de begroting nemen en vervolgens kijk je welke inkomstenbronnen heb je nou? Gemeentefonds is en dat daar communiceren we over via de circulaires via RIBS waar je met de circulaire de uitkomst van de circulaire toelichten en daarnaast hebben wij eigen middelen, waaronder de OZB. Ook de toeristenbelasting en uiteindelijk ja probeer, probeer je langs die kant uitgaven en inkomsten met elkaar in balans te brengen. En dit jaar nou zijn we dus heel kritisch geweest op de uitgaven. Dat leidt tot die pijnlijke ingrepen zoals ze zijn voorgesteld door het college en vanmiddag ook door een aantal partijen uitgelicht en die lichten we vanavond nader toe. Waarom we die keuze hebben gemaakt? Maar er zitten dus ook pijnlijke keuzes aan de aan de inkomstenkant, waaronder de toeristenbelasting, maar dus zeker ook die 2.7 procent verhoging van de OZB uiteindelijk heb je dat allemaal nodig om tot die ja verplichte sluitende begroting te komen. Voorzitter ik ga verder als het gaat om dat komen tot de sluitende begroting, dan hebben we daar in Zeist nota stabiliteitscriteria voor dat zijn 5 stappen die we achtereenvolgens doorlopen heeft ons ook dit keer weer geholpen om uiteindelijk tot dit tot dit voorstel te komen en op inhoud. En daar kom ik opnieuw bij u uit, meneer van Voorden. Is het zijn een aantal grote bewegingen die we als college belangrijk vinden, maar die u ook als Raad een aantal keren heeft aangegeven belangrijk te vinden. Grote bewegingen in de zin van bijvoorbeeld het sociaal domein dat we daar meer aan de voorkant willen zitten. Die zijn daarin leidend geweest om keuzes te maken. Hetzelfde geldt voor de toevoegen van woningen. Is er beweging die we niet willen stoppen, dus daar bezuinigen we dan niet op. Hetzelfde geldt ook voor alles rondom duurzaamheid. Dat zijn geen dingen waar je op zou moeten willen bezuinigen. Dat zijn die grote bewegingen die we vooral willen vasthouden. Dus in die zin sluit dat heel goed aan bij de oproep van het CDA om heel selectief te stijgen in posten. Nou, wij denken dat het bijzonder is in deze krappe tijden voor gemeente dat we er toch in zijn geslaagd om tot een investeringsagenda te komen van in totaal zo'n 5 miljoen euro. Betekent ook dat er op dit punt nog zo een 2,5 miljoen euro resteert in het Rios. Daar zijn overigens wel een aantal voorstellen voor in ontwikkeling hebben we ook opgenomen in één van de bijlagen. De dorpsboerderij maakt daar onderdeel van uit, maar ook de gebiedsvisie voor de markt. Daar komen we dus voor het jaar daarna met voorstellen en naar verwachting hebben we ook aangegeven. In het Raadsvoorstel zullen bij de jaarrekening 2025. Dat is ook het enige moment waarop er een dotatie kunnen en willen doen aan de Rios. Dan waarderen we het weerstand, de weerstandrat. Of naar één zoals we deze Raad besloten en naar verwachting zal dat betekenen dat dat bij het vaststellen in het voorjaar van de jaarrekening 2025 ergens tussen de 6 en de 7 miljoen kunnen toevoegen aan het Rios in plus, die 2,5 miljoen die er al in zit, betekent dat je dus ook voor het jaar daarna een nieuw college en een nieuwe Raad weer de mogelijkheid geeft om tot een investeringsagenda te komen. Criteria voor het inzetten van die middelen die zijn door de Raad nog redelijk recent herzien en eigenlijk ook wel verbreed in de voorstellen die wij als college doen bij deze begroting. Die zijn daarmee in lijn. Dat geldt dus ook voor een aantal dingen die vanmiddag naar voren kwamen, zoals de investering in het gemeentehuis, investering in de in de sportonderzoeken. Neemt niet weg dat het natuurlijk gewoon een politieke keuze is, maar we zouden wel graag de indruk weg willen nemen dat het niet in lijn zou zijn met het beleid wat u als Raad heeft vastgesteld voor de aanwending van middelen die vanuit het Rios komen. Nou GroenLinks gaf nog aan met een amendement te komen waarvan ik dacht te begrijpen dat de dekking ook uit het Rios zou komen. Ja, en daarvoor geldt dus ook dat dat heel goed passend is binnen dat datzelfde beleid nogmaals los van de vraag of het op inhoud wel of niet wenselijk is en de Partij van de Arbeid vroeg naar de 5 miljoen gelabelde reserve in het Rios. Die staat los van al die bedragen die ik net noemde is gelabeld voor Kerckebosch uiteindelijk niet nodig gebleken voor Kerckebosch. Wij komen binnenkort met een nota, dus nog deze periode. Met een nota reserves en voorzieningen, en daar zullen we. Voorstel doen voor deze reserve, waarbij ik ook wel kan zeggen dat de insteek zal zijn om het volledige bedrag, dus die 5 miljoen opnieuw te labelen, maar dan aan de Gebiedsvisie Driebergen. Zeist dus dan kunt u op dat moment iets van vinden. En dan tenslotte het CDA riep ook nog op tot een stoplichtprocedure in het licht van de liquiditeit en solvabiliteitsproblemen die er naar de toekomst toe gaan ontstaan. En dat dat voorstel nemen we mee komen ook bij de kadernota op terug. Het is het laatste jaar van deze coalitie. Wij hebben het als college van belang gevonden en dat vinden we nog steeds om een sluitend meerjarenperspectief achter te laten voor onze opvolgers. We hadden de keuze kunnen maken om 2027 niet sluitend te maken, maar hebben we dus niet voor gekozen en ik hoop dat het duidelijk is waarom we die keuze hebben gemaakt, dus dat over de financiën er nog een paar andere dingen voorzitter economie de VVD wees op het belang van werk dat onderschrijven zeer van harte. Zelf heb ik veel contact met Zeister ondernemers en die hebben in toenemende mate echt problemen op de arbeidsmarkt. Het lukt heel veel ondernemers niet om mensen te vinden. Toen ze naar eigen zeggen eigenlijk helemaal geen eisen meer stellen voor veel functies, vooral in de zin van dat ze de competenties die nodig zijn zelf kunnen kunnen kunnen verzorgen en desalniettemin, ja zien we toch wel dat we heel veel mensen niet actief zijn, dus daar zit ergens een mismatch. Daar is iets op nodig en mevrouw Hoogstraten zal daar straks ook nog nog meer over zeggen, maar dat heeft zeker onze aandacht leegstandsbeleid kwam vanuit een aantal partijen onder andere, ZeisterBelang naar voren. Een verordening is daar zeker denkbaar. Er zijn veel gemeentes die daarmee experimenteren. Maar we weten van gemeenten en ook de VNG geeft dat aan dat het complex is dat het heel moeilijk is te handhaven. Met andere woorden, je kunt als eigenaar heel makkelijk ontsnappen aan de mogelijkheden die je als gemeente hebt. Oftewel, het is zelden of nooit effectief. En ja, je moet je natuurlijk ook altijd afvragen, heb je serieus last van leegstand in het centrum is er alleen enkele jaren enkel sprake van leegstand. Sorry frictie leegstand dus dat is dat is niet te voorkomen, maar eigenlijk hebben we een hele goede bezettingsgraad van panden in het centrum. In de wijken wilden nog wel eens anders zijn, met als spraakmakend voorbeeld, Kerckebosch waar het echt niet goed gaat. Met het winkelcentrum, maar daar is onze strategieën vooral op gericht om gewoon in contact te zijn met de eigenaar bij het Vrijheidsplein ook gedaan en dan te kijken wat daar mogelijk is. Dus vanuit die nabijheid hen ook wel duidelijk aan te geven. Maar dat weet u dat we daar als gemeente bovenop zitten en ook echt wel een maatschappelijke verantwoordelijkheid willen voelen en proeven bij de eigenaar en langs die weg hopen ook in dit geval en er zal concrete aanleiding voor zoals u weet. Dat dit tot een oplossing gaat leiden eerder dat dan een veroordeling bijvoorbeeld. Openingstijden werd ook aangegeven vanuit de VVD. Nou binnenkort zon sessie over dat onderwerp. Eindelijk zou ik zeggen met uw Raad als college weer eerder aangegeven dat het ook echt aan de Raad is om daar een besluit voor over te nemen. Het duurt lang. En ja, dat maakt dat je in de tussentijd ook ontwikkelingen in Den Haag ziet. Ik zou denken dat het heel goed denkbaar is dat in Den Haag eerder tot een besluit wordt genomen, waardoor het uiteindelijk misschien niet meer nodig is om hier lokaal iets te vinden. Maar dat gaan we zien. Dan de BGAU werd genoemd. Van, hoe zit dat nou met met die kosten? Dat heeft te maken met het feit dat gemeenten richting de gemeenschappelijke regelingen waar we mee te maken hebben eigenlijk niet meer accepteren dat men één standaard dienstenpakket heeft, waarbij de kosten over het algemeen verdeeld worden via een verdeelmodel bij het aantal inwoners vaak de enige factor is, alle gemeenten moeten bezuinigen, kijken daarvoor terecht ook naar gemeenschappelijke regelingen. En wat je dan ziet is dat bij de GGD bijvoorbeeld en op dit moment ook bij de RDWI dat er gekeken wordt van hé. Tot een noemer kunnen komen, een soort van basispakket en daar bovenop maatwerk waarbij je als gemeente ook echt kunt kiezen, willen we deze dienst zelf niet afnemen en dat vertaalt zich dan ook naar tariefmodellen, dus een standaardtarief voor het basispakket en dan ja in feite een soort van menukaart voor het overige. Zo moet u die besparing zien, maar betekent dus ook wel dat we een aantal keuzes zullen moeten maken richting de BGAU. Een bepaalde diensten dus niet meer af te nemen. Dan de ChristenUnie, dat ging over verstrekking van alcohol aan 18 minners hebben recent weer een jong proefonderzoek gedaan door jaarlijks en ik proefde uw voordeel als een aanmoediging om dat vooral te doen, misschien ook wel vaker. Deze Raad heeft nog niet zo lang geleden in preventie en handhavingsprotocol vastgesteld en daarvoor geldt dat we nu in de uitvoeringsfase zitten. Dus onze boa's hebben al 60 controles uitgevoerd de afgelopen weken. En ja, dat is ook heel zichtbaar in de samenleving. En begrijpt dat over het algemeen. En, we doen het ook in nadrukkelijke samenspraak met de verschillende alcoholverstrekkers, dus uw armoe ontmoediging nemen te harte. Maar ik zou bijna zeggen, het is eigenlijk niet nodig. We zitten er bovenop toegankelijkheid van het gemeentelijk vastgoed werd door de SP aandacht voor gevraagd. Daar blijven we op inzetten, maar het is wel één van die pijnlijke maatregelen waar ik zo straks op doelde. Dus we doen het met een tandje minder, maar als het nodig is, is er ruimte, dus we hebben niet het hele budget weggehaald om in de vorm van maatwerk datgene te doen wat nodig is. Om mensen in ieder geval toch toegang te blijven bieden. Die mensen die iets meer nodig hebben dan een standaardtoegang. GroenLinks vroeg naar grondbeleid. Dat wordt op dit moment ontwikkeld, is ongeveer klaar, gaat in ieder geval nog deze periode naar de Raad toe. En dat is dan ook het goede moment, denk ik om discussie daarover te voeren. De heer Fiscalini zei steeds heel andere onderwerpen, hoor, maar vroeg naar de bescherming van persoonlijke gegevens terecht punt voor het college zeker een prioriteit. Ik heb hier wel eerder gezegd dat we als gemeente op buitengewoon gevoelige data zitten. Wij weten wie er in de schulddienstverlening zit en voor welk bedrag. Wij weten het als gedetineerde wordt vrijgelaten waar die gaat wonen, dus je moet je informatiebeveiliging buitengewoon goed op orde hebben als gemeente. Nou, dat is voor onze belangrijke zorg voor mij persoonlijk, zeker ook en ook een reden om een externe functionaris gegevensbescherming te hebben. Dat doet niet door de gemeente die wij ook uitnodigen om buitengewoon kritisch te zijn, heeft recent weer een rapport opgeleverd en dan krijgen we het cijfer op een teampunt schaal dus dat van 1 7 plus en daar zijn we het niet tevreden mee. Daar zijn we. Dat nemen we voor kennisgeving aan, zou ik bijna zeggen en is voor ons een aanmoediging om nog naar om daar nog hogere cijfers, want je kunt hier niet. Hoog genoeg op score moet eigenlijk gewoon een 10 zijn gegeven. De risico's die ik noemde, dan ben ik er bijna nog twee punten voorzitter. Het eerste is de gebiedsvisie en het Huis voor cultuur en ontmoeting. Ik noem heel nadrukkelijk de klinker niet en zou u eigenlijk willen oproepen dat niet meer te doen? Wij stellen komende dinsdag als college hoop ik althans een een voorstel vast, wat volgende week dus ook naar de Raad toe zou gaan. De vorm van een Raadsvoorstel, dat gaat enerzijds over het gebied, dus het gebiedvisie en anderzijds over een nieuw pand. Voor cultuur en ontmoeting dus cultuur in de zin van het pand voor kunsthuizen, IDEA en alle culturele functies die ze uitvoeren, maar heel nadrukkelijk ook een een wijkcentrum wat in dat pand zou komen. Op inhoud dacht ik te horen vanuit NieuwDemocratischZeist dat dat een paleis van maar liefst 100 miljoen zou gaan zijn. Nou, dat is het in de verste verte niet volledig uit de lucht gegrepen en de bron is naar ik begrijp Facebook. Ik zou u echt willen oproepen. Ik geloof dat uw woorden al terug heeft genomen en daar ben ik blij mee, want. Het is dan toch een raadslid wat hier in de raadzaal zo een bedrag noemt. En ik heb de vorige keer bij de ronde tafel ook al gezegd, laten we oppassen dat we meegaan in de lelijke ronduit valse frames die rondgaan, zeker over dit onderwerp, maar ook over andere onderwerpen op Facebook. Die zijn niet eerlijk, die zijn niet niet terecht. Kunnen we het uitgebreid over hebben als er straks een hondentetafel in een debat hebben over dit Raadsvoorstel. Maar ik zou u echt willen oproepen. Wacht het Raadsvoorstel even af. Geldt ook richting het CDA die zeggen op inhoud niet heel veel van, maar wel over het proces van. Hé, dit moet over de verkiezingen heen. Tillen ik zou zeggen, wacht eventjes af wat wij aan beslispunten voorstellen volgende week en dan dan voeren we daarna dat debat over. Zou je dit nog deze periode willen doen of niet? In ieder geval hebben wij als college stellig de indruk dat deze Raad beschikt over een mandaat. En als college gaan wij tot de laatste dag door met zo goed mogelijk uitvoeren van het coalitieakkoord en wat verder goed is voor dit dorp. En we proberen de Raad daar zo goed mogelijk mee in mee te nemen en dat wil zeggen tot en met 18 maart en wat ons betreft dus geen enkele reden om zaken. Een rol te zetten, eenvoudigweg omdat we één keer in de 4 jaar verkiezingen hebben. De volgende Raad heeft evenveel mandaat als deze Raad, oké dankuwel de heer van Voorden CDA. En bij dat laatste sluit ik me gauw aan overigens.

Dank voor deze nadere uitleg, snap ik. Dan is het wel de vraag, want die zie ik dan niet helemaal scherp. Waar gaat nu dan die ton van die verhoging van die toeristenbelasting naartoe?

Voorzitter, dank u wel.

Gaat dus naar de algemene dekkingsmiddelen. Er zijn een aantal, nogmaals. Inkomsten zijn direct gekoppeld aan uitgaven, maar het overgrote deel van de totale begroting daar geldt dat niet voor, dus je hebt een aantal uitgaven die we in de begroting nemen en vervolgens kijk je welke inkomstenbronnen heb je nou? Gemeentefonds is en dat daar communiceren we over via de circulaires via RIBS waar je met de circulaire de uitkomst van de circulaire toelichten en daarnaast hebben wij eigen middelen, waaronder de OZB. Ook de toeristenbelasting en uiteindelijk ja probeer, probeer je langs die kant uitgaven en inkomsten met elkaar in balans te brengen. En dit jaar nou zijn we dus heel kritisch geweest op de uitgaven. Dat leidt tot die pijnlijke ingrepen zoals ze zijn voorgesteld door het college en vanmiddag ook door een aantal partijen uitgelicht en die lichten we vanavond nader toe. Waarom we die keuze hebben gemaakt? Maar er zitten dus ook pijnlijke keuzes aan de inkomstenkant, waaronder de toeristenbelasting, maar dus zeker ook die 2.7 procent verhoging van de OZB. Uiteindelijk heb je dat allemaal nodig om tot die ja verplichte sluitende begroting te komen.

Als het gaat om dat komen tot de sluitende

In Zeist, nota stabiliteitscriteria voor, dat zijn 5 stappen die we achtereenvolgens doorlopen. Het heeft ons ook dit keer weer geholpen om uiteindelijk tot dit voorstel te komen en op inhoud. En daar kom ik opnieuw bij u uit, meneer Van Voorden. Het zijn een aantal grote bewegingen die we als college belangrijk vinden, maar die u ook als Raad een aantal keren heeft aangegeven belangrijk te vinden. Grote bewegingen in de zin van bijvoorbeeld het sociaal domein, dat we daar meer aan de voorkant willen zitten. Die zijn daarin leidend geweest om keuzes te maken. Hetzelfde geldt voor de toevoeging van woningen. Dat is een beweging die we niet willen stoppen, dus daar bezuinigen we dan niet op. Hetzelfde geldt ook voor alles rondom duurzaamheid. Dat zijn geen dingen waar je op zou moeten willen bezuinigen. Dat zijn die grote bewegingen die we vooral willen vasthouden. Dus in die zin sluit dat heel goed aan bij de oproep van het CDA om heel selectief te stijgen in posten. Nou, wij denken dat het bijzonder is in deze krappe tijden voor de gemeente dat we er toch in zijn geslaagd om tot een investeringsagenda te komen van in totaal zo'n 5 miljoen euro. Betekent ook dat er op dit punt nog zo'n 2,5 miljoen euro resteert in het Rios. Daar zijn overigens wel een aantal voorstellen voor in ontwikkeling, hebben we ook opgenomen in één van de bijlagen. De dorpsboerderij maakt daar onderdeel van uit, maar ook de gebiedsvisie voor de markt. Daar komen we dus voor het jaar daarna met voorstellen en naar verwachting hebben we ook aangegeven in het raadsvoorstel zullen bij de jaarrekening 2025. Dat is ook het enige moment waarop er een dotatie kunnen en willen doen aan de Rios. Dan waarderen we het weerstand, de weerstandrat. Of naar één zoals we deze Raad besloten en naar verwachting zal dat betekenen dat dat bij het vaststellen in het voorjaar van de jaarrekening 2025 ergens tussen de 6 en de 7 miljoen kunnen toevoegen aan het Rios in plus, die 2,5 miljoen die er al in zit, betekent dat je dus ook voor het jaar daarna een nieuw college en een nieuwe Raad weer de mogelijkheid geeft om tot een investeringsagenda te komen. Criteria voor het inzetten van die middelen die zijn door de Raad nog redelijk recent herzien en eigenlijk ook wel verbreed in de voorstellen die wij als college doen bij deze begroting. Die zijn daarmee in lijn. Dat geldt dus ook voor een aantal dingen die vanmiddag naar voren kwamen, zoals de investering in het gemeentehuis, investering in de sportonderzoeken. Neemt niet weg dat het natuurlijk gewoon een politieke keuze is, maar we zouden wel graag de indruk weg willen nemen dat het niet in lijn zou zijn met het beleid wat u als Raad heeft vastgesteld voor de aanwending van middelen die vanuit het Rios komen. Nou, GroenLinks gaf nog aan met een amendement te komen waarvan ik dacht te begrijpen dat de dekking ook uit het Rios zou komen. Ja, en daarvoor geldt dus ook dat dat heel goed passend is binnen datzelfde beleid, nogmaals los van de vraag of het op inhoud wel of niet wenselijk is en de Partij van de Arbeid vroeg naar de 5 miljoen gelabelde reserve in het Rios. Die staat los van al die bedragen die ik net noemde, is gelabeld voor Kerckebosch, uiteindelijk niet nodig gebleken voor Kerckebosch. Wij komen binnenkort met een nota, dus nog deze periode, met een nota reserves en voorzieningen, en daar zullen we een voorstel doen voor deze reserve, waarbij ik ook wel kan zeggen dat de insteek zal zijn om het volledige bedrag, dus die 5 miljoen opnieuw te labelen, maar dan aan de Gebiedsvisie Driebergen-Zeist. Dus dan kunt u op dat moment iets van vinden. En dan tenslotte het CDA riep ook nog op tot een stoplichtprocedure in het licht van de liquiditeit en solvabiliteitsproblemen die er naar de toekomst toe gaan ontstaan. En dat voorstel nemen we mee, komen ook bij de kadernota op terug. Het is het laatste jaar van deze coalitie. Wij hebben het als college van belang gevonden en dat vinden we nog steeds om een sluitend meerjarenperspectief achter te laten voor onze opvolgers. We hadden de keuze kunnen maken om 2027 niet sluitend te maken, maar hebben we dus niet voor gekozen en ik hoop dat het duidelijk is waarom we die keuze hebben gemaakt. Dus dat over de financiën. Er zijn nog een paar andere dingen, voorzitter. Economie, de VVD wees op het belang van werk, dat onderschrijven we zeer van harte. Zelf heb ik veel contact met Zeister ondernemers en die hebben in toenemende mate echt problemen op de arbeidsmarkt. Het lukt heel veel ondernemers niet om mensen te vinden. Toen ze naar eigen zeggen eigenlijk helemaal geen eisen meer stellen voor veel functies, vooral in de zin van dat ze de competenties die nodig zijn zelf kunnen verzorgen en desalniettemin, ja, zien we toch wel dat heel veel mensen niet actief zijn, dus daar zit ergens een mismatch. Daar is iets op nodig en mevrouw Hoogstraten zal daar straks ook nog meer over zeggen, maar dat heeft zeker onze aandacht. Leegstandsbeleid kwam vanuit een aantal partijen, onder andere ZeisterBelang, naar voren. Een verordening is daar zeker denkbaar. Er zijn veel gemeentes die daarmee experimenteren. Maar we weten van gemeenten en ook de VNG geeft dat aan dat het complex is, dat het heel moeilijk is te handhaven. Met andere woorden, je kunt als eigenaar heel makkelijk ontsnappen aan de mogelijkheden die je als gemeente hebt. Oftewel, het is zelden of nooit effectief. En ja, je moet je natuurlijk ook altijd afvragen, heb je serieus last van leegstand in het centrum? Is er alleen enkele jaren enkel sprake van leegstand, sorry frictieleegstand, dus dat is niet te voorkomen, maar eigenlijk hebben we een hele goede bezettingsgraad van panden in het centrum. In de wijken wil het nog wel eens anders zijn, met als spraakmakend voorbeeld Kerckebosch waar het echt niet goed gaat met het winkelcentrum, maar daar is onze strategie vooral op gericht om gewoon in contact te zijn met de eigenaar, bij het Vrijheidsplein ook gedaan, en dan te kijken wat daar mogelijk is. Dus vanuit die nabijheid hen ook wel duidelijk aan te geven, maar dat weet u, dat we daar als gemeente bovenop zitten en ook echt wel een maatschappelijke verantwoordelijkheid willen voelen en proeven bij de eigenaar en langs die weg hopen ook in dit geval, en er zal concrete aanleiding voor zoals u weet, dat dit tot een oplossing gaat leiden, eerder dat dan een verordening bijvoorbeeld. Openingstijden werd ook aangegeven vanuit de VVD. Nou, binnenkort zo'n sessie over dat onderwerp. Eindelijk zou ik zeggen met uw Raad als college weer eerder aangegeven dat het ook echt aan de Raad is om daar een besluit voor over te nemen. Het duurt lang. En ja, dat maakt dat je in de tussentijd ook ontwikkelingen in Den Haag ziet. Ik zou denken dat het heel goed denkbaar is dat in Den Haag eerder tot een besluit wordt genomen, waardoor het uiteindelijk misschien niet meer nodig is om hier lokaal iets te vinden. Maar dat gaan we zien. Dan de BGAU werd genoemd. Hoe zit dat nou met die kosten? Dat heeft te maken met het feit dat gemeenten richting de gemeenschappelijke regelingen waar we mee te maken hebben eigenlijk niet meer accepteren dat men één standaard dienstenpakket heeft, waarbij de kosten over het algemeen verdeeld worden via een verdeelmodel waarbij het aantal inwoners vaak de enige factor is. Alle gemeenten moeten bezuinigen, kijken daarvoor terecht ook naar gemeenschappelijke regelingen. En wat je dan ziet is dat bij de GGD bijvoorbeeld en op dit moment ook bij de RDWI dat er gekeken wordt van hé. Tot een noemer kunnen komen, een soort van basispakket en daar bovenop maatwerk waarbij je als gemeente ook echt kunt kiezen, willen we deze dienst zelf niet afnemen en dat vertaalt zich dan ook naar tariefmodellen, dus een standaardtarief voor het basispakket en dan ja in feite een soort van menukaart voor het overige. Zo moet u die besparing zien, maar betekent dus ook wel dat we een aantal keuzes zullen moeten maken richting de BGAU. Een bepaalde diensten dus niet meer af te nemen. Dan de ChristenUnie, dat ging over verstrekking van alcohol aan 18-minners. We hebben recent weer een jong proefonderzoek gedaan door jaarlijks en ik proefde uw voordeel als een aanmoediging om dat vooral te doen, misschien ook wel vaker. Deze Raad heeft nog niet zo lang geleden een preventie- en handhavingsprotocol vastgesteld en daarvoor geldt dat we nu in de uitvoeringsfase zitten. Dus onze boa's hebben al 60 controles uitgevoerd de afgelopen weken. En ja, dat is ook heel zichtbaar in de samenleving. En begrijpt dat over het algemeen. En, we doen het ook in nadrukkelijke samenspraak met de verschillende alcoholverstrekkers, dus uw armoe ontmoediging nemen te harte. Maar ik zou bijna zeggen, het is eigenlijk niet nodig. We zitten er bovenop. Toegankelijkheid van het gemeentelijk vastgoed werd door de SP aandacht voor gevraagd. Daar blijven we op inzetten, maar het is wel één van die pijnlijke maatregelen waar ik zo straks op doelde. Dus we doen het met een tandje minder, maar als het nodig is, is er ruimte, dus we hebben niet het hele budget weggehaald om in de vorm van maatwerk datgene te doen wat nodig is. Om mensen in ieder geval toch toegang te blijven bieden. Die mensen die iets meer nodig hebben dan een standaardtoegang. GroenLinks vroeg naar grondbeleid. Dat wordt op dit moment ontwikkeld, is ongeveer klaar, gaat in ieder geval nog deze periode naar de Raad toe. En dat is dan ook het goede moment, denk ik, om discussie daarover te voeren. De heer Fiscalini zei steeds heel andere onderwerpen, hoor, maar vroeg naar de bescherming van persoonlijke gegevens. Terecht punt voor het college, zeker een prioriteit. Ik heb hier wel eerder gezegd dat we als gemeente op buitengewoon gevoelige data zitten. Wij weten wie er in de schulddienstverlening zit en voor welk bedrag. Wij weten het als gedetineerde wordt vrijgelaten waar die gaat wonen.

Buitengewoon goed op orde hebben als gemeente. Nou, dat is voor ons een belangrijke zorg, voor mij persoonlijk zeker ook, en ook een reden om een externe functionaris gegevensbescherming te hebben. Dat doet niet door de gemeente die wij ook uitnodigen om buitengewoon kritisch te zijn, heeft recent weer een rapport opgeleverd en dan krijgen we het cijfer op een tienpuntsschaal, dus dat van 1 tot 7 plus, en daar zijn we niet tevreden mee. Dat nemen we voor kennisgeving aan, zou ik bijna zeggen, en is voor ons een aanmoediging om daar nog hogere cijfers te halen, want je kunt hier niet hoog genoeg op scoren. Het moet eigenlijk gewoon een 10 zijn, gegeven de risico's die ik noemde. Dan ben ik er bijna, nog twee punten, voorzitter. Het eerste is de gebiedsvisie en het Huis voor Cultuur en Ontmoeting. Ik noem heel nadrukkelijk de Klinker niet en zou u eigenlijk willen oproepen dat niet meer te doen. Wij stellen komende dinsdag als college, hoop ik althans, een voorstel vast, wat volgende week dus ook naar de raad toe zou gaan in de vorm van een raadsvoorstel. Dat gaat enerzijds over het gebied, dus de gebiedsvisie, en anderzijds over een nieuw pand voor cultuur en ontmoeting, dus cultuur in de zin van het pand voor kunsthuizen, IDEA en alle culturele functies die ze uitvoeren, maar heel nadrukkelijk ook een wijkcentrum dat in dat pand zou komen. Op inhoud dacht ik te horen vanuit NieuwDemocratischZeist dat dat een paleis van maar liefst 100 miljoen zou gaan zijn. Nou, dat is in de verste verte niet volledig uit de lucht gegrepen en de bron is naar ik begrijp Facebook. Ik zou u echt willen oproepen. Ik geloof dat u uw woorden al terug heeft genomen en daar ben ik blij mee, want het is dan toch een raadslid dat hier in de raadzaal zo'n bedrag noemt. En ik heb de vorige keer bij de ronde tafel ook al gezegd, laten we oppassen dat we meegaan in de lelijke, ronduit valse frames die rondgaan, zeker over dit onderwerp, maar ook over andere onderwerpen op Facebook. Die zijn niet eerlijk, die zijn niet terecht. Kunnen we het uitgebreid over hebben als er straks een ronde tafel in een debat hebben over dit raadsvoorstel. Maar ik zou u echt willen oproepen, wacht het raadsvoorstel even af. Geldt ook richting het CDA die zeggen op inhoud niet heel veel van, maar wel over het proces van: hé, dit moet over de verkiezingen heen tillen. Ik zou zeggen, wacht eventjes af wat wij aan beslispunten voorstellen volgende week en dan voeren we daarna dat debat over: zou je dit nog deze periode willen doen of niet? In ieder geval hebben wij als college stellig de indruk dat deze raad beschikt over een mandaat. En als college gaan wij tot de laatste dag door met zo goed mogelijk uitvoeren van het coalitieakkoord en wat verder goed is voor dit dorp. En we proberen de raad daar zo goed mogelijk in mee te nemen en dat wil zeggen tot en met 18 maart en wat ons betreft dus geen enkele reden om zaken een rol te zetten, eenvoudigweg omdat we één keer in de 4 jaar verkiezingen hebben. De volgende raad heeft evenveel mandaat als deze.

De heer van voor de CDA.

En bij dat laatste sluit ik me gauw aan overigens. Het pand van cultuur en ontmoeting. Waar bij ons de frictie zit, is dat wij nu straks een snelkookpan ingaan met een echt groot dossier. Misschien wel één van de grootste dossiers die we de aankomende vier jaar of afgelopen vier jaar hebben behandeld. En dan is mijn vraag: is het verstandig dat wij dit als raad in februari, laat ik gok, moeten aannemen? Wat zou er gebeuren als wij dit in mei of in juni aannemen? Hoeveel vertraging zou dat uiteindelijk gaan opleveren?

Van dijk, dank u voor

Dank u voor uw vraag, dat biedt mij de gelegenheid om dat nog wat nader toe te lichten. Nogmaals, ik denk dat u even moet afwachten wat precies de beslispunten zijn. En dan zult u zien, dat kan ik er alvast wel over zeggen dat dit een nogal langlopend project zal zijn. De huidige tijdlijnen lopen door tot 2032. Kunsthuis, een aantal jaren geleden, zoals u weet, gefuseerd, de Egeling, de Peppel en de Klinker zijn op gebruik. Toch, dat woord Klinker zal ik niet doen. Maar goed, ik moet het ook afleren. U hoop ik niet, maar in ieder geval die drie locaties hebben toegezegd. Natuurlijk ook wel. Vanuit Raad en college zouden uiteindelijk gehuisvest worden in één nieuw pand waar dat allemaal in samenkomt. Nou, dan hebben we het nu over 32. Iedere vertraging die onoverkomelijk is, die is wat het is, maar dit is gewoon een keuze en dan zouden wij denken, moeten we niet nu echt doorpakken voordat de nieuwe Raad zich heeft ingewerkt. Ben je echt niet in mij, meneer van Voorden? Ik zou het al heel mooi vinden als ze tegen die tijd überhaupt een college zou zijn. Gaan we allemaal zien, maar het betekent zomaar een jaar vertraging en daar kiezen we om die reden niet voor. Ik kan het nog wel zeggen dat u in uw betoog leek te refereren aan allerlei tegenkrachten. Die zullen er ongetwijfeld zijn, hè? Want bij ieder project, zeker ieder ruimtelijk project, zijn ook mensen die geraakt worden, bijvoorbeeld in hun uitzicht. Dat zal hier niet anders kunnen, want het is een heel dichtgebouwd gebied, dus dat er weerstand zal zijn, onmiskenbaar, maar deze Raad heeft ook twee keer voor deze raadszaal heeft ook twee keer vol gezeten met mensen die buitengewoon positief reageren op de plannen. We gaan ervan uit dat als de plannen volgende week naar buiten gaan dat we diezelfde positiviteit zullen zien, maar dat is misschien de optimist in mij en daar mag u anders over denken vanzelfsprekend, maar laten we dat afwachten en die tegenkrachten op dit moment niet groter voorstellen dan dat ze in werkelijkheid zijn. Vincent van Voorden.

Niffo Voorde, ja, tegenkrachten, mooi woord, en ik sluit me aan bij wat u net overigens meldde over een bepaalde Facebookgroep of een Facebookbeheerder. Maar deze tegenkrachten zitten in uw klankbordgroep en die heb ik vanochtend nog vrij uitgebreid gesproken. En dat is niet omdat ik op zoek ben naar iemand van die klankbordgroep, maar het is omdat mensen van die klankbordgroep zich bij onze partij melden. En daar zit mijn zorg. Mijn zorg zit als tweede dat wij als raad al eerder dingen in dit gebied gedaan hebben en dat is nou niet helemaal goed bevallen. Ik zou juist het ongelooflijk mooi vinden dat wij in maart naar de kiezer gaan met onze politieke ideeën, wat de huiskamer van Zeist moet zijn. En het voelt voor mij niet goed dat wij een paar weken voordat we naar die kiezer gaan dit besluit zouden nemen. Ik ben benieuwd wat uw reflectie daarop is.

Voorde ja tegenkrachten

Mooi woord en ik sluit me aan bij wat u net overigens meldde over een bepaalde Facebookgroep of een Facebookbeheerder, maar deze tegenkrachten zitten in uw klankbordgroep en die heb ik vanochtend nog vrij uitgebreid gesproken. En dat is niet omdat ik op zoek ben naar iemand van die klankbordgroep, maar het is omdat mensen van die klankbordgroep zich bij onze partij melden. En daar zit mijn zorg, en mijn zorg zit als tweede dat wij als raad al eerder dingen in dit gebied gedaan hebben en dat is nou niet helemaal goed bevallen. En ik zou juist het ongelooflijk mooi vinden dat wij in maart naar de kiezer gaan met onze politieke ideeën, wat de huiskamer van Zeist moet zijn. En het voelt voor mij niet goed dat wij een paar weken voordat we naar die kiezer gaan dit besluit zouden nemen. En ik ben benieuwd wat uw reflectie daarop is.

Nog even de ruimte, maar u heeft inderdaad daarnet ook al op gereageerd. Kort nog, nee, precies, dus ik zou

Maar u heeft inderdaad daarnet ook al op gereageerd. Kort nog, nee, precies, dus ik zou willen zeggen, wacht onze daden heel even af. Volgende week ziet u wat wij voorstellen en dan zult u zien dat dat een proces is met een aantal stappen, dus ook een volgende raad zal nog een aantal besluiten moeten nemen. Maar het zijn ook wel noodzakelijke stappen die wij nu voorleggen. En wij denken dat het uitstekend kan en ik denk dat u misschien ook nog wel van inzicht zou kunnen veranderen als u dat voorstel heeft gezien. Het feit dat zo'n klankbordgroep niet unaniem tot steun komt, lijkt mij eerder een goed teken, want het lijkt mij redelijk ondenkbaar dat je, gegeven alle belangen die in dat gebied spelen, er heel bewust voor gekozen hebt om al die belangen ook een stem te geven in die klankbordgroep. Ja, dan zit die spanning daar natuurlijk ook in. Ik zou ook hopen dat we hier in de raad een stevig debat gaan hebben, want het heeft voordelen en nadelen. Wij geloven in de kracht van de voordelen onder de streep, maar het is niet zo dat we iedereen hiermee gelukkig kunnen maken, zeker niet. Dus dat die geluiden er zijn, is uitstekend. We gaan dit in de vorm van een raadsvoorstel naar u toe brengen rond de tafel, maar zeker ook. En dat is de plek waarop de inwoners en andere belanghebbenden zich kunnen uitspreken. Daarna een debat en dat is het goede moment om samen met elkaar en als gezegd nog deze periode wat ons betreft hierover het goede gesprek met elkaar te voeren. Dank u, voorzitter, dank u wel.

Feit dat zo'n klankbordgroep niet unaniem tot steun komt, lijkt mij eerder een goed teken, want het lijkt mij redelijk ondenkbaar dat je, gegeven alle belangen die in dat gebied spelen, er heel bewust voor gekozen hebt om al die belangen ook een stem te geven in die klankbordgroep. Ja, dan zit die spanning daar natuurlijk ook in. Ik zou ook hopen dat we hier in de raad een stevig debat gaan hebben, want het heeft voordelen en nadelen. Wij geloven in de kracht van de voordelen onder de streep, maar het is niet zo dat we iedereen hiermee gelukkig kunnen maken, zeker niet. Dus dat die geluiden er zijn, is uitstekend. We gaan dit in de vorm van een raadsvoorstel naar u toe brengen rond de tafel, maar zeker ook. En dat is de plek waarop de inwoners en andere belanghebbenden zich kunnen uitspreken. Daarna een debat en dat is het goede moment om samen met elkaar en, als gezegd, nog deze periode wat ons betreft hierover het goede gesprek met elkaar te voeren. Dank u, voorzitter. Dank u wel dan, voorzitter. Ik heb hetzelfde onderwerp. Ja, ik wilde eigenlijk, ik wilde eigenlijk even... 60 Dank u wel, voorzitter. Ik wilde eigenlijk interrumperen, normaal doe je dat altijd van die kant. Dus ik wilde eigenlijk de opmerking maken dat ik het vervelend vind dat we nu al een lange tijd deze avond aan het speculeren zijn over een voorstel dat ik in ieder geval nog niet heb gezien. En ik wil eigenlijk oproepen dat we daarmee stoppen nu en dat we doorgaan met de begroting, behandeling en het komt niet over een half jaar of over een jaar aan de orde. Het komt al op hele korte termijn aan de orde en laten we daar dan het debat met elkaar voeren over dit voorstel, voorzitter. Ik zie...

Dank u wel, voorzitter. Ik heb hetzelfde onderwerp. Ja, ik wilde eigenlijk, ik wilde eigenlijk even zeggen: dank u wel, voorzitter.

Normaal doe je dat altijd van die kant. Dus ik wilde eigenlijk de opmerking maken dat ik het vervelend vind dat we nu al een lange tijd deze avond aan het speculeren zijn over een voorstel dat ik in ieder geval nog niet heb gezien. En ik wil eigenlijk oproepen dat we daarmee stoppen nu en dat we doorgaan met de begrotingsbehandeling. Het komt niet over een half jaar of over een jaar aan de orde. Het komt al op hele korte termijn aan de orde en laten we daar dan het debat met elkaar voeren over dit voorstel.

Als een ordevoorstel, maar ook en ik zie ook meteen dat daarmee volgens mij de andere die wil interrumperen dan weer weerleggen. Dus u heeft gereageerd in ieder geval nu op de eerste termijn van de Raad, maar daarmee laten we wat mij betreft ook dit onderwerp nu over op na aan het moment waarop het ook daadwerkelijk aan de Raad wordt gepresenteerd. Gaat u verder. Meneer Van Dijk, onderwerpen Dorpshuis.

In ieder geval nu op de eerste termijn van de raad, maar daarmee laten we wat mij betreft ook dit onderwerp nu over op na aan het moment waarop het ook daadwerkelijk aan de raad wordt gepresenteerd. Gaat u verder. Meneer Van Dijk, onderwerpen Dorpshuis Den Dolder. Daar heb ik eigenlijk alleen maar positieve woorden over gehoord, dus dank daarvoor. Voor hier vorige week een hele mooie sessie met allerlei inwoners van Den Dolder. Die hebben laten zien hoezeer ze zitten te wachten op deze voorziening en daar gaan we nu ook naar heel rap naartoe. Komende donderdag een debat en daarna nog deze maand besluitvorming zou ik hopen en u heeft gezien, nou ja, niet alleen het enthousiasme van de inwoners, maar ook heel nadrukkelijk de bereidheid om het eigenaarschap op te pakken, dus niet naar de gemeente en of naar Marianne Junger omnium te kijken. Maar heel nadrukkelijk. Als inwoners van het dorp en een actieve rol. Daarin op te nemen en dat gesprek daarover hoe we dat precies gaan doen. Dat gaan we dus met de inwoners ook opvoeren. Maar ik ben heel blij met de positieve reacties die ik vanmiddag daarover heb gehoord. Voorzitter tot zover dank u wel.

U wel meneer Van Dijk, ik geef het woord aan mevrouw Hoogstraten, ook namens het college.

Ik verzoek om de gesprekken met elkaar onderling dat na de vergadering weer voort te zetten, mevrouw Hoogstraten.

Nou, ben ik hier toch al heel lang. Zie ik toch echt heel erg te prutsen. Dank u, voorzitter. Ik heb ook een mooie middag gehoord met mooie bijdrages en ik ga reageren op een vijftal onderwerpen: op wonen, op het naar het werk helpen van vluchtelingen, even over taal en de bibliothekenabonnement, het CNG en het St. En ik wil wat zeggen nog over de voedselbank of de voedselkast, deelkast en de voedselbanken in Den Dolder. Maar ik startte eigenlijk met het onderwerp wonen. Belangrijk onderwerp, kwam ook in alle bijdrages terug en ook wel een aantal hartenkreten gehoord over, ja, hoe kunnen we mensen nou toch aan die woning helpen? Eén van de bestaansvoorwaarden van bestaanszekerheid? En ChristenUnie-SGP mevrouw Ploeg, die was daar heel uitgesproken over. Die had het bijvoorbeeld over de scheefwonen en mensen die scheefwonen in een huurwoning eigenlijk lage huur betalen, best meer kunnen betalen en is er nou niet iets aan te doen, kunnen we niet binnen de prestatieafspraken daar afspraken over maken. In dat geval is dat wij in de prestatieafspraken met die woningcorporaties maken we geen afspraken over huurverhogingen of de jaarlijkse huurverhoging. Dat behoort echt tot de bedrijfsvoering van de woningcorporaties zelf. En voor zover bekend weten wij van onze woningcorporaties dat ze geen gebruik maken van inkomensafhankelijke huurverhogingen. Dus eigenlijk wat u voorstelt dat we het nu niet in de prestatieafspraken hebben over scheefwonen, want mijn gevoel geeft dat het ook wel meerdere oorzaken heeft en dat er meerdere antwoorden zouden kunnen zijn. Neemt niet weg dat we het er wel over kunnen gaan hebben, dus ik neem uw suggestie mee om scheefwonen wel als een onderwerp mee te nemen. En natuurlijk komt straks ook dat nieuwe woonbeleid dat we het daar ook gaan kijken, hè, moeten we er meer aandacht of meer mee gaan doen? Daarnaast vroeg u van hoe, hoe gaat het met de doorstroom voor ouderen, ouderenhuisvesting, ook een hartenkreet over? Ja, er is eigenlijk onvoldoende aanbod. En hoe gaat het met de wooncoach die we hebben aangesteld? De wooncoach 55 plus? Nou, de wooncoach 55 plus is actief sinds mei dit jaar. En vanaf die tijd tot nu oktober zijn er 19 inwoners die zich hebben aangemeld voor advies en informatie. En dat is ongeveer wel een gelijk aantal met andere gemeenten die ook een wooncoach hebben en hoeveel mensen ze spreken en ongeveer van de helft van die bewoners geven aan dat ze in ieder geval niet op korte termijn of binnen 3 jaar willen verhuizen. Men heeft toch ook gewoon behoefte aan informatie aan? Hoe kan ik mijn eigen woning levensloopbestendig maken? Hoe gaat het met aanpassingen en dat soort vragen is natuurlijk echt wel toe te juichen dat ook daar gewoon gesprekken over gestart worden, want dat is eigenlijk wel de grootste aanbeveling dat er veel meer bewustwording moet komen. En ik, ik moet u zeggen, ik ben zelf 54. Het zal bij mij dus ook moet ik daar ook over na gaan denken, maar het zou veel meer bewustwording moeten komen bij mensen. Hé, waar woon ik nu en waar ga ik straks wonen? En, hoe gaan we daar naartoe bewegen? En daar helpen die wooncoaches wel heel erg mee om dat te ontrafelen om te meekijken om ook aan te geven wat er allemaal nodig is of wat er allemaal mogelijk is, neemt niet weg. En dat was ook een vraag van nu hè. Wordt er nou voldoende met de nieuwkomende nieuwbouwprojecten? Voldoende rekening gehouden met die woningen juist voor de ouderen en ook voor die laatste fase? En ja, we horen echt mensen aangeven, we kunnen gewoon geen woning vinden. Dat geldt trouwens ook voor de mensen die scheefwonen. Lukt ze dan niet om een woning te vinden? En dat is natuurlijk die daar. Daar zijn we ook mee bezig in de zin dat er gewoon een heel grote behoefte is aan betaalbare woningen, met name voor kleine huishoudens, één- tot tweepersoonshuishoudens. En dat gaat van betaalbaar tot en met hogere middeninkomens die daar behoefte aan hebben en. Belangrijke doelgroepen zijn dan ook die jongeren en die starters. Het zijn bijna dezelfde soort woningen die daar aanspraak in, waar ze dus de ouderen en de jongeren aanspraak op maken. Dus bij het realiseren van de nieuwbouwprojecten is het gewoon echt zaak om met elkaar dat aantrekkelijke woningaanbod te creëren die variatie daarin aan te brengen? Echt per project te kijken wat er behoefte is en ook specifiek aandacht te hebben voor juist deze groepen en daar ook specifiek toe te bestemmen. En we hebben natuurlijk gewoon onze differentiatieafspraken binnen de naar het huidige woonvisie en straks in het volkshuisvestingsbeleid waarin we gewoon afspraken maken wat nieuwbouwprojecten minimaal aan differentiatie moeten gaan geven. En dan was er eigenlijk ook bij NieuwDemocratischZeist de heer Bredius, die eigenlijk deed van ja, dat wonen. Dat is echt een vraagstuk. En moeten we niet een burgerberaad wonen doen om gewoon ook met elkaar dat gesprek te hebben over dat woonbeleid. Daarbij zijn op dit moment bezig met de hele participatieronde voor dat nieuwe volkshuisvestingsprogramma. Want volgend jaar vastgesteld moet worden en dat woonbeleid is dan ook voor de hele lokale gemeenschap. En op dit moment hebben we dus ook gesprekken met alle mogelijke partijen en allerlei vormen en dat zijn dan ook lokale zorgpartijen. Het zijn maatschappelijke instellingen, het zijn woningcorporaties en marktpartijen. Dus als vastgoedontwikkelaars. Maar we hebben ook allerlei gesprekken met vertegenwoordigers van inwoners, seniorenorganisaties, huurdersorganisaties, organisaties van woningzoekenden. En daarnaast is er een hele brede inwoners enquête geweest die inmiddels al 600 keer is ingevuld en wordt er gekeken of we is en is er een oproep gedaan voor groepsgesprekken die ook deze maand plaatsvinden. Zo denken dat we daarmee echt wel een hele brede scan hebben voor het ophalen wat leeft rondom het woningbeleid. Naast de hele brede scan, die we ook al hadden gedaan voor de woonzorgvisie bijvoorbeeld. En, dat wil ik eigenlijk bij aangeven dat we daarnaast ook gewoon wel goede voorbeelden hebben, bijvoorbeeld bij Vollenhoven vooruit. Met het volle hoofdadvisteam, waarbij we de Gebiedsvisie Vollenhoven hebben vastgesteld samen met de inwoners. We hebben het Staatsliedenkwartier. Nou, voordat er enig plan was, hebben we eerst met de inwoners opgehaald en de buurt eromheen. Want wat zijn de goede punten van de wijk? Wat zijn de hè? Waar hebben we behoefte aan en zijn we nu bezig om samen met een inwonersadviesgroep dit verdere plan uit te werken? Ik denk ook dat stationsgebied Driebergen-Zeist ook een voorbeeld is. Waarin we eigenlijk voor het gebied zelf in maatwerk gewoon heel. Heel erg kijken wat er nodig is en hoe we die participatie voor die verschillende gebieden kunnen vastzetten. Dus voor nu zou voor ons een burgerberaad wonen. Eigenlijk ja, gewoon te veel zijn. We doen gewoon al heel veel. Tot zover het onderwerp wonen dan alleen nog de vraag vanuit de SP over de Warande. Dat klopt, dat staat in ons coalitieakkoord. Toen dat werd gemaakt, was er sprake van dat de SSH eigenlijk plannen had om de Warande te herontwikkelen en wij dachten zelf dat het een goed moment was om het wel te betrekken bij Vollenhoven vooruit. Dat was in ieder geval wel. Een paar jaar geleden was dat wat concreter, maar ze hebben uiteindelijk. Een keuze gemaakt. En eigenlijk de strategie vanuit de SSH hebben ze aangepast om zich toch meer te concentreren op Utrecht en is eigenlijk de Warande zelf. Nou ja, losgelaten en niet nu nog niet in beeld. We hebben het bij de nieuwe regiodeal die we hebben gemaakt, ook besloten om met de andere gemeentes om überhaupt geen wijken of buurten uit te breiden. Dus de gebieden die er zijn, dat zijn ook de gebieden gebleven binnen die nieuwe regiodeal neemt niet weg dat we gewoon periodiek. Overleg hebben met de SSH. En zodra daar weer plannen zijn voor hun om daar eventueel iets mee te doen we daar natuurlijk en aan alle kanten gaan mee meewerken. Ja, dan kom ik op het onderwerp werken, werk voor vluchtelingen. Ja, we hebben echt wel de visie ook vastgesteld. In onze visie. Vluchtelingen. Om ja vanaf dag één te integreren. We hebben ook als Zeist en samen met de opvang in Leersum nee Maarsen nee in Driebergen nou, ik weet het even niet, sorry. Ingezet op een op jobcoaches op jobhunters moet ik zeggen. Om te kijken.

Er is ontzettend veel vraag naar mensen en medewerkers vanuit allerlei bedrijven. We hebben daar mensen zitten in de opvang die graag willen werken. Kunnen we dat niet veel beter begeleiden en samenbrengen? Dus er zijn jobhunters aan de slag gegaan. We doen dat samen met de RDBI. Er wordt ook extra ingezet op taal- en werktrajecten, omdat taal ook wel een behoorlijke voorwaarde is om daarin mee te doen. En in principe is dat gewoon een groot succes. Het is een succes, maar er zijn gewoon een aantal zaken die daarin tegenwerkten. Eentje daarvan was dat de BSN-nummers niet verstrekt werden. De IND had een grote achterstand. Je hebt dan van die BPR-straten, die burgerregistratiestraten, die waren er niet. Dus dat was een grote achterstand en we hebben in ieder geval op provinciaal niveau nu eindelijk zo'n BPS-straat georganiseerd. Dat doen we met de hele provincie, dus er is ook gezegd: ja, alle gemeentes moeten daaraan bijdragen. Nou, tot nu toe is alleen Zeist die daaraan bijdraagt. Maar we doen dat graag omdat we zien dat er echt een grote achterstand was en inmiddels is die achterstand nu helemaal bijgewerkt en dragen we daarbij. En ja, spreken we ook de commissaris van de Koning erop aan: hé, andere gemeentes moeten ook gaan bijdragen, dus die gaat ook een brief sturen om een oproep te doen om daar ook aan mee te doen. Want dat is heel storend, want als er uiteindelijk een werkmatch is, dat dan zo'n BSN-nummer het probleem is. Daarnaast zijn we ook vanuit economie, wethouder Walter van Dijk en ik, samen aan het kijken dat er gewoon nog meer tegenwerkt. Want het is heel vervelend als iemand gewoon werkt en de werkgever investeert in iemand, die is dan eigenlijk ingewerkt, en dan plaatst het COA iemand over en dan is opeens iemand van de één op de andere dag gewoon verhuisd naar een opvanglocatie ergens anders of uitgestroomd naar een gemeente ergens anders. Dus we zijn aan het kijken, kunnen we niet met het COA toch wat gerichter de vraag stellen: joh, de mensen die bij ons worden opgevangen, die we ook helpen met integreren en starten, kunnen die dan niet gewoon bij ons blijven en gewoon uitstromen naar een woning? Dan is het huisvesten van de statushouders ook een groot vraagstuk. Daar moeten we ook op inzetten. Daar doen we ook extra inzet in. Daar hebben we volgens mij pas geleden met elkaar over gesproken tijdens de LIS waarin we een plan hebben opgesteld en meer gaan inzetten op bijvoorbeeld woningdelen, de corporaties meer aansturen op meer beschikbaar stellen van de woningen. Een aantal stappen om ook te zorgen dat mensen ook snel een woning hebben en ook aan de slag kunnen gaan. Dus, kortom, het loopt, het kan wel beter. Er zijn een aantal hick-ups, dus de uitstroom dat we daar met het COA toch afspraken over kunnen maken dat mensen ook een woning krijgen, dat werk ook gewoon kan starten en dat we daarnaast ook gewoon goed de taal daarop kunnen bijstarten. En tenslotte is er ook wel een frictie tussen, nou ja, als iemand dan gewoon de vergoeding krijgt die ze krijgen in het COA en iemand gaat werken, heeft er dan nog over van het werk en je ziet dat heel veel mensen gewoon echt wel graag willen werken en gewoon vrijwilligerswerk doen bij de weggeefwinkel, bij de kringloopwinkel. Mensen werken bij de BIGA, dus ze doen heel veel vrijwillig, maar op een gegeven moment moet ook daar wel ergens een systeem ontstaan wat werk loont en dat er ook gewoon wel iets positiefs tegenover komt. Dus we zijn ermee bezig om te kijken, kunnen we er niet een stap in doen naar een droom om daar toch een soort pilot van te doen om te kijken van hé, gaan we de randjes weer opzoeken. En kunnen we niet gewoon in Zeist iets doen waarmee we zeggen, we gaan het gewoon uitproberen en daarmee ook een voorbeeld zijn voor de rest van het land. Dan hebben we de taal en de bibliotheken. In principe zijn mensen die 18 zijn, die moeten inderdaad een abonnement betalen van de bibliotheek. Mensen die dat niet kunnen betalen, die kunnen dat eventueel met geld-terugregeling vergoeden en mensen die zich inschrijven bij het Taalhuis of bij het Taalhuis ingeschreven zijn, die krijgen sowieso een gratis bibliotheekabonnement. We gaan volgend jaar het taal aanpakken evalueren. En eigenlijk wil ik voorstellen om te kijken, kunnen we dat niet gewoon gratis maken of kunnen we daar een stap extra in doen? Daar meenemen in die evaluatie. We hebben nu niet een beeld wat dat zou betekenen qua inkomsten of uitgaven. Maar in principe hebben we daarin gewoon mogelijkheden om te kijken hoe we dat kunnen oplossen en hoe dat er dan uit zou zien. En doen we u dan een voorstel? Mijn vierde punt was het CEG en het ST in Huis.

Even. Ik zie dat er een interruptie is van de heer Van Voorden.

Dank, want dit vond ik wel een interessante. U wilt kijken of het mogelijk is om de bibliotheek natuurlijk gratis te maken. Nou, gratis geld bestaat niet. Maar we gaan nu wel bezuinigen op kunst en cultuur van één ton. Maar u wilt wel onderzoeken of we daar ook nog eens een keer geld aan willen besteden. Dus ik zoek een beetje de relatie, want we bezuinigen één ton op kunst en cultuur. Ik zie de bibliotheek ook als kunst en cultuur en daar wilt u wel kijken of het mogelijk is om, nou ja, even gechargeerd gezegd, gratis geld te geven. Nou ja, ik, mevrouw.

Ik heb aangegeven om het

Evaluatie van de taalaanpak en om daar te kijken. Wat zijn nou effectieve middelen om mensen nou ja, hè, te helpen taal te verwerven en in die taalaanpak zit ook, zeg maar, de aanpak van jong tot oud en leesbevordering hoort daar ook bij. Dus in die evaluatie willen we kijken, is het een extra stimulans om eventueel bibliotheekabonnement daarin gratis te maken of dat je dat voor een bepaalde groep doet, hè? Misschien kunnen we het onderbrengen in het volwassenen van sport en cultuur en dan heb je het in ieder geval over een groep waarvan je zegt, nou, die valt in een bepaald inkomen en daar zou het dan wel verstrekt kunnen worden, maar goed, we hebben dat nu niet onderzocht. Dat was eigenlijk mijn punt, dus ik weet niet hoeveel het kost of wat het betekent. Dan wou ik het graag nog even hebben over het in huis halen of eigenlijk de ontwikkelingen rondom het CEG en ST. Er is best wel wat gezegd over de verbouwing van het gemeentehuis en eigenlijk de reden waardoor dat ons, hè, de aanleiding die dat gekomen is doordat het CEG en het ST meer bij ons op kantoor.

En centrum Jeugd en Gezin en sociaal teams. Ja, sorry voor de nee, dat.

In. En die keuze die is eigenlijk, nou ja, twee jaar geleden gemaakt, ook omdat de werkomstandigheden voor de mensen in de wijken niet goed waren. Mensen klaagden daar ook over en er waren ook twee verschillende werkgevers. Er waren een aantal dingen waarvan we zeiden: "Hé, moeten we dat niet evalueren en anders doen?" Eigenlijk is de keuze gemaakt om te zeggen, ze komen allemaal in dienst bij de gemeente. En de tweede is, en dat was ook vanuit de samenwerking binnen het hele team van het sociaal team en het CJG, om wat meer met elkaar een saamhorigheid te hebben en ook om een goede werkplek te hebben. En daarbij is gezegd: "Oké, dan halen we ze eigenlijk letterlijk binnen in het gemeentehuis." Er blijven gewoon satellietlocaties en het is ook goed om te weten dat de gesprekken van de consulenten van het Centrum voor Jeugd en Gezin en het sociaal team, ja, dat is gewoon 80% bij de mensen thuis. En als het niet bij de mensen thuis is, is dat omdat mensen dat niet willen of omdat de omstandigheden er niet naar zijn. En dan hebben we dus die satellietlocaties in de wijken zelf en daar zitten mensen ook nog best vaak. En ik spreek ook consulenten die zeggen: "Het is ook fijn om er te zitten, omdat je toch even dat korte lijntje hebt naar die persoon dat je denkt, hé, hij komt niet op zijn afspraken. Nou, ik loop toch even langs hoe het met hem gaat." Dus die nabijheid, die is er wel degelijk nog. Maar het in huis halen heeft nog een heel groot voordeel. Dat was eigenlijk ook een van de argumenten dat we ook willen dat die uitvoering en het beleid veel meer samen gaan werken en veel meer een synergie gaan krijgen. Dus het team samenlevende beleidsmakers samenwerken met de uitvoering. Maar ook dat het sociaal team en het CJG veel meer betrokken worden bij bijvoorbeeld thema's als veiligheid, zorgen en veiligheid, crisisvraagstukken. Dus in die zin is ook het echt het letterlijk nabijheid, niet alleen buiten in de wijk bij de inwoners, maar ook intern bij de medewerkers van de gemeente zelf. Dat lijkt me goed om dat toch nog een keer goed aan te geven waarom we gedacht hebben dat het goed is dat het Centrum voor Jeugd en Gezin en het sociaal team in huis komt. Maar dat vraagt dus ook iets van het gebouw. Nou, daar zal de burgemeester iets meer van zeggen. En dan tot slot, de voedselbank en de deelkast in Den Dolder. Het gaat moeizaam. We gaan gewoon kijken wat we eraan kunnen doen. Dat is helemaal prima om daar even onderzoek naar te doen en naar die samenwerking op te starten en te kijken hoe we daar een handje kunnen meehelpen. Dat is een mooi voorbeeld en ik denk dat we elkaar daar echt...

Staan, ik zie dat er nog een paar interrupties komen. Als eerste mevrouw van Kippersluis, zij is te belang.

Zij is te belang.

Ja, ik wil even teruggrijpen op de woningdifferentiatie. Ik hoorde de wethouder zeggen dat hij in gesprek is met heel veel belangengroeperingen, senioren, woningcorporaties etcetera. Misschien heb ik het gemist, maar ik hoorde niet of er een vertegenwoordiging vanuit de jongeren is. Is daar op een of andere manier een vertegenwoordiging vanuit de jongeren aanwezig of in ieder geval contact gelegd? Want ik begrijp uit uw verhaal dat zowel senioren als jongere starters eigenlijk een beetje uit dezelfde vijver vissen. Wat dat natuurlijk ook niet makkelijk maakt. En dan zou ik het ook heel fijn vinden dat niet alleen de senioren een stem hebben, maar ook de jongeren.

Ik, ik durf

Ik durf het niet definitief te zeggen. Ik neem aan van wel. Er is binnenkort een avond over de voortgang van dit volkshuisvestingsprogramma, eigenlijk het hele participatieproces, en we zullen uw vraag daar ook in meenemen. Ik kan me heel goed voorstellen dat in ieder geval de jongerenraad wel een keer gesproken is, maar misschien is er meer nodig. Dus ja, dank u wel.

U wel de heer Bredius, meneer NieuwDemocratischZeist.

Zeist, ja dank u wel, voorzitter. Ja, dank de wethouder voor de beantwoording van de vraag over burgerberaad. Een duidelijk antwoord, uitgebreid ook. Tegelijkertijd is toch wel de vraag: wanneer was de laatste update over het volkshuisvestingsplan? Dat is in plaats van de woonvisie, hè? Voor alle duidelijkheid, het is een nieuw woord voor hetzelfde. Ik zie dat D66 in 2024 vragen heeft gesteld over het huisvestingsplan en de stakeholders. De wethouder geeft er nu antwoord op. Kort en goed, kunnen we nog een update krijgen van het college over hoe ver het staat met het volkshuisvestingsplan? Mevrouw Hoogstraten.

Nou ja, er Er is

Nou ja, er is dus binnenkort een avond met uw raad daarover afgesproken en we hebben voor de zomer volgens mij ook een bijeenkomst gehad met de evaluatie van de vorige woonvisie of van de lopende woonvisie. Dus er zijn wel regelmatig avonden geweest, maar we kunnen u de aankomende raadsavond wel een keer bijpraten over wat er is.

U wel, de heer Visser. Ja, dank voorzitter en...

Voorzitter, en dank wethouder voor de reactie op ons voorstel, ons idee om ook eens te kijken naar een gratis bibliotheek. Ik sluit me wel aan bij de woorden van meneer Van Voorden: gratis geld bestaat niet. Ik zou inderdaad nogmaals willen wijzen, kijk ook even goed hoe Rotterdam dat doet. Wij hebben contact gehad met de wethouder daar. Ja, weet je, er zijn best wel wat landelijke subsidiemogelijkheden, ook om daar naar te kijken. Dus fijn dat dit vervolg krijgt. Dank u wel, meneer.

Dank u wel meneer Visser en dank u wel mevrouw Hoogstraten, dan geef ik het woord aan mevrouw Welting namens het college.

Ja, dank u wel, voorzitter. Beste raad, fijn dat zoveel fracties hun waardering uitspreken voor deze begroting en dat dit vooral geen beleidsarme, maar een ambitieuze begroting is. Want ook al moeten we, als Zeist, ook de zijde bijzetten. We hebben natuurlijk nog volop ambities. In maart is het natuurlijk aan de kiezer, maar hier staat iemand die volgens mij nog lang niet klaar is. Eén van de ambities is in ieder geval onze sport. Meerdere fracties hebben het belang aangeduid van sport en cultuur. Ik moet zeggen dat ik als wethouder sport nog steeds heel blij word van al die vrijwilligers die zich samen inzetten voor onze sport en de schouders eronder willen zetten. En zoals ook afgelopen vrijdag bij het hoogste punt van het nieuwe paviljoen Blikkenburgers, één van de projecten van het masterplan, een plek waar we straks niet alleen meerdere clubs gaan huisvesten, maar wat eigenlijk het clubhuis voor heel Zeist zou moeten worden. En zij speelt nu vraagt hoe dat dan verder gaat als het masterplan van de buitensport is gerealiseerd. En we zitten natuurlijk niet stil, daarom ook het verzoek in de investeringsagenda om een breed onderzoek te doen naar de sportinfrastructuur in Zeist. Want hè, we gaan met de omgevingsvisie aan de slag en sport is een iets hè, wat altijd ook wel de nodige ruimte vraagt. En dus is het belangrijk dat we zicht krijgen op hoe ontwikkelt de sport zich, welke behoeftes hebben we nu en ook in de toekomst? Wat past bij onze ambities als Zeist en kijkend ook naar onze bevolkingssamenstelling. Dus dit brede onderzoek is wat dat betreft goede input ook voor die omgevingsvisie. Naast dat brede onderzoek gaan we en zoals ik in de Ronde Tafel ook al aangaf ook aan de slag met de sporthoek in Dijnselburg. Goed dat de fractie van D66 aandacht vraagt voor het zwembad, want dat is een voorziening die we natuurlijk graag willen behouden en die toch in menig gemeente wel onder druk staat en daarom dat we in de gebiedsvisie Dijnselburg ook kijken naar scenario's waar we nou, ofwel renovatie van het zwembad. Dan wellicht een andere optie en de combinatie met de sporthal en een nieuw zwembad. Nou dan ten aanzien van die sporthal. Kijk, de fractie van Seyst.nu vraagt ook aandacht voor de hoeveelheid gymzalen in het busvervoer en terechte doorn in het oog van één allen van ons denk ik dat kinderen die gymles moeten krijgen, eerst in een bus vervoerd moeten worden en we hebben bij de vaststelling van het programma Onderwijshuisvesting ook een heel hoofdstuk gewijd aan de gymzalen en in het stappenplan dat een aantal jaren duurt. We hebben nou eenmaal niet binnen nu en een jaar al die gymzalen gerealiseerd, hebben we ook gekeken naar wat realistisch is als het gaat om een besparing op het busvervoer. En wij verwachten dat dat realistisch is om die besparing in 2028 te realiseren en we zullen de raad binnenkort informeren over de stand van zaken rondom onderwijshuisvesting, inclusief de gymzalen. Maar het gaat natuurlijk niet alleen om de fysieke kant van sport, ook die sociale kant is cruciaal. En ja, dan zeg ik ook eerlijk erbij, we hebben allemaal iets moeten inleveren en ook de taakstelling op de jeugdsport subsidie maar één van de fracties nou duidde ja, die doet toch ook een beetje pijn, maar dit hebben we wel ook met de sportclubs in het vizier. En, we gaan samen met de sportverenigingen en de scouting kijken hoe we die pijn zo eerlijk mogelijk kunnen verdelen over de clubs. Want we hebben natuurlijk kleine clubs waar een paar €100 minder al meteen een hele grote aderlating is en we hebben grote clubs die zeker ook een groei hebben doorgemaakt die wat meer kunnen lijden. Nou, dat heb ik periodiek ook overlegd met de voorzitters van alle sportverenigingen, dus daar gaan we het komend jaar met hun over in gesprek. We hebben daar gelukkig de tijd voor, want het is pas vanaf 2027. Want ja immers hè? Ook als de middelen wat beperkter zijn, moeten we blijvend investeren in onze jeugd. Hè? De SP vraagt ook terecht aandacht voor de gezondheid van onze jongeren. En daarbij pakt ze ook specifiek het onderwerp vepen. Nou, het is volgens mij voor zowel de scholen als de GGD, maar ook voor menig ouder een doorn in het oog dat daar waar wij doelstellingen hadden rondom het roken en dat ook de goede kant op ging dat inmiddels het vepen gewoon de opstap weer is naar het roken. En nou, daar hebben we met de GGD en de scholen ook volop gesprekken over in de jeugdmonitor monitoren we ook hoe dat zit met het gebruik. En, sterker nog, ik kan u toezeggen dat over twee weken de eerste ouderavond over vepen specifiek door mij geopend zal worden en waar we ook samen met de GGD en Jellinek daar ook weer aandacht voor hebben, hè? Dus we gaan daar mee verder. Dat geldt ook voor social media. Een thema wat ook ons als gemeente, maar ook denk ik menig ouder bezig houdt ook ik weet dat als ze ouder van twee opgroeiende pubers, hoe verslavend het kan zijn? Om zeker bij een toetsweek ze toch even te duiden op dat het af en toe goed is om dat ding weg te leggen. Dus ook daarover zijn we in gesprek met de ouders. En de scholen. En, dit is daarbij altijd wel goed om te kijken wat we doen. Iedere school vraagt een andere aanpak, net als iedere buurt en wij, en dat brengt mij op het verhaal rondom buurt- en wijkgericht werken. De fractie van GroenLinks vraagt daar al aandacht naar als het gaat over de buurtverbinders. En misschien is het goed om heel even nog een stukje brede context te schetsen in 2023. In december hadden wij de viering van 25 jaar wijkgericht werk en dat is ook de reden geweest om aan de slag te gaan met de doorontwikkeling. Heeft geleid tot een nieuwe visie, maar ook tot de pilot buurtbudget. We zijn bezig met een dashboard waarmee we buurtinzicht hebben met cijfers en een integraal afwegingskader waar we met elkaar bepalen aan de hand van cijfers wat waar nodig is en de fractie van GroenLinks wijst er terecht op dat de wijk in Zeist West een wijk is waar bepaalde buurten binnen die wijk ook meer nodig hebben. En we staan dan ook positief ten aanzien van het idee van de buurtverbinders. Dat is denk ik wel belangrijk om bij de uitwerking goed te kijken naar de positionering van deze buurt. Binders in relatie tot al hetgeen al in de wijken gebeurt. Nou, dan vragen we een paar fracties, hoe zit het dan met die budgetten? Ook hier hebben we goed gekeken naar de budgetten. Er zijn verschillende budgetten rondom wijkgericht werken, die deels met elkaar overlappen en deels ook niet uitgeput werden en dat zijn budgetten van verschillende professionals nou door die goed langs elkaar te leggen, denken we dat daar in de structurele. Financiering een besparing te halen valt als het gaat om het buurtbudget, is dat een ander verhaal. Dat is een pilot die betaald wordt uit de. UVP middelen dat zijn op dit moment nog incidentele middelen ook echt gericht op hoe wij inwoners aanzetten om zelf initiatief te nemen. Nou, u heeft als raad zelf ook aangegeven aan een goede tussentijdse evaluatie te willen eind volgend jaar om te kijken of dat in andere buurten ook uitgebreid kan worden. En daar moeten we ook het vraagstuk van de structurele financiering in meenemen. Overigens kan ik u zeggen dat de eerste bevindingen. Wij zijn natuurlijk nog niet met initiatieven aan de slag, maar wel met de initiatievenraad. Dat is een groep inwoners die zelf ook de spelregels voor alle buurtinitiatieven van buurtbudget met elkaar bepalen en hier gisteravond hebben wij kennis mogen maken met 20 inwoners die uitgeloot zijn van de 150 mensen die zich hadden aangemeld voor de initiatievenraad. Nou, dat geeft aan hoe ontzettend breed dit leeft en hoe de persoonlijke brief aan inwoners om mee te denken ook echt. Nou, dat hebben mensen als heel positief ervaren. Ja, en dat vind ik eigenlijk heel prachtig. Hoe zoveel verschillende inwoners zich willen inzetten voor hun buurt. Want ja, dat is volgens mij ook wel. En dan kom ik op het volgende onderwerp, leefbare, gezonde vitale buurten. Dat is waar we als gemeente Zeist volgens mij met elkaar voor staan. Dat vraagt ook een gezonde fysieke leefomgeving een belangrijk thema. Wat we ook meenemen in de omgevingsvisie en uiteindelijk ook moet leiden tot ons omgevingsplan. Daar zal die gezonde fysieke leefomgeving. Daar zal ook de heer Fiscalini bediend worden. Daar nemen we alle verschillende thema's zoal in mee en dat zou ook mijn antwoord zijn op de heer Bredius, die pleit voor een burgerberaad wonen. Mijn collega Hoogstraten heeft er al even wat over gezegd, want in eerdere jaren hoorde ik de fractie van NieuwDemocratischZeist toch vooral over het groen en ons groene goud. En nou is het thema wonen en volgens mij gaat het vooral om het brede verhaal. Een gezonde, leefbare buurt met een betaalbaar huis voor iedereen met voorzieningen zoals sport en, bewegen, gezondheidscentra, winkels waar het voor iedereen prettig en veilig wonen is. En dat vraagt een brede afweging van allerlei verschillende zaken. Dat is ook steeds in alle zaken rondom de omgevingsvisie, maar ook in de verschillende plannen die hier naar voren zijn gekomen. Is het die brede afweging? Is het de uitdaging om al die verschillende ambities die we hebben? Hè? De fractie van de VVD had het ook nog even over het unaniem aangenomen plan voor Driebergen Zeist ook. Daar zien we juist die verschillende waarden die met elkaar moeten samenkomen. In al die verschillende gebieden waar wij onze ambities en plek willen geven. Nou, daarover gaan we wat dat betreft, hè? Er komt een burgerberaad niet over wonen, maar volgens mij zou ik zeggen brede gesprek over de omgevingsvisie. Volgens mij bij uitstek, waar willen we naartoe met Zeist? Nou, dat gaat de komende jaren ook zeker gebeuren. U gaat ook nog gewoon geïnformeerd worden over hoe we de participatie daarover met elkaar willen vormgeven. En ik zou wat dat betreft zeggen, u wordt allen op uw wenken bediend. En ook de heer Bredius om in dat gesprek met elkaar te zeggen, wat is onze ambitie voor Zeist? Dat betekent dat voor die fysieke leefomgeving. En ook hoe ziet dat er dan uit als het gaat om wonen, groen en alle andere ambities tot zover voorzitter?

Mij bij uitstek, waar willen we naartoe met Zeist? Nou, dat gaat de komende jaren ook zeker gebeuren. U gaat ook nog gewoon geïnformeerd worden over hoe we de participatie daarover met elkaar willen vormgeven. En ik zou wat dat betreft zeggen, u wordt allen op uw wenken bediend. En ook de heer Jan Bredius om in dat gesprek met elkaar te zeggen, wat is onze ambitie voor Zeist? Dat betekent dat voor die fysieke leefomgeving. En ook hoe ziet dat er dan uit als het gaat om wonen, groen en alle andere ambities tot zover, voorzitter?

Ik zie dat er nog een vraag en interruptie is. Van mevrouw Roelofsen? Nee, excuus. Van Kippersluis, laat hier ze niet vandaag. Mijn voornaam was hetzelfde, mijn achternaam niet. Gaat uw gang, hartelijk dank voor.

Ze niet vandaag. Mijn voornaam was hetzelfde, mijn achternaam niet. Gaat uw gang. Hartelijk dank voor deze enthousiaste toelichting. Als ik het me goed herinner, bent u begonnen met te zeggen dat er een besparing kan volgen op de gymzalen in 2027, zonder daar direct een onderbouwing aan te geven. Is dat de toelichting die wij krijgen bij de informatie die wij over een enkele weken kunnen verwachten? Of wat moet ik me daarbij voorstellen, mevrouw Welting? Nou...

Ja, allereerst

Ja, allereerst is de besparing vanaf 2028. Dat is niet zozeer een besparing op de gymzalen als wel op het busvervoer naar de gymzalen. We hebben een vijfjarenplan gemaakt bij de vaststelling van het integraal huisvestingsprogramma voor 2025 en verder en daarin hebben we aangegeven. De komende tijd staan er nog verschillende gymzalen op de rol, zowel een stuk renovatie als ook nieuwbouw. En daarmee verwachten wij dat het de uitgaven die we nu hebben voor het busvervoer naar de gymzalen staat dus helemaal los van leerlingenvervoer. Dat is echt iets anders. Dit gaat over busvervoer voor de gymles. Dat is nu een bedrag van € 280.000 per jaar en wij verwachten dat we daarop vanaf 2028 € 130.000 kunnen besparen. En ik denk dat het goed is, dus daar hebben we echt wel realistisch naar gekeken. Ook omdat we verwachten niet alles in één keer kunnen realiseren. Kijk, liefst zat ik morgen al die gymzalen gerealiseerd, maar dat gaat gewoon simpelweg niet. Maar we achten die € 130.000 vanaf 2028 wel realistisch en als het gaat over de update van onderwijshuisvesting. Ik weet niet of dat binnen een paar weken is, maar we zullen er niet van naar streven om u eind dit jaar of begin volgend jaar een update te geven van alle plannen rondom onderwijshuisvesting, inclusief de gymzalen.

Ja, is voldoende voor mij. Ja, ik wacht met

Is voldoende voor mij. Ja, ik wacht met spanning de toelichting af. Bedankt.

Dank u wel mevrouw Welting, dan geef ik het woord aan de heer Catsburg.

Ja. Dank voorzitter voor het woord. We hebben inmiddels 6 uur, 6,5 uur achter de rug. Bent u allen nog aan boord? U merkt het al. Ik doe dat op een andere manier en hopelijk zorgt dat voor een beetje plezier. En je hoeft er echt niet achterover te slaan, want ik heb dit al eens eerder gedaan. En het rijm is zeker niet doorwrocht, maar ja, dat ben ik als wethouder ook niet op uitgezocht. En mocht u mijn betoog willen onderbreken, weet dan dat ik erop reken dat u ook in dichtvorm zal spreken. Dankbaar de raad voor de vele goede woorden. Ideeën over inwonersraads en coalitieakkoorden. En energiearmoede, dat accepteren we niet met onder andere de Spukgelden, Energiemaatjes en weer. De nieuwe gratis gordijnen blijven we actief op dit gebied. En het bomenfonds, is dat nog wel voldoende gevuld? Voorlopig wel. Maar de financiële evaluatie komt volgend jaar dus nog even geduld. Houd de lijn vast voor het verbeteren van de verkeersveiligheid. Dat zit ingebakken in ons beleid en er komt een plan voor de verbetering van de veilige fietsroutes. Maar wanneer, ik zeg u toe, dat komt dit jaar een keer. En de elektrische auto's voor de gemeente is eerste keus, maar misschien lukt dat niet. Maar als we moeten kiezen voor hybride, is dat voor ons ook geen verdriet. En dan de Boswerf, die parel tussen de bomen, en zal toch echt nieuwbouw moeten komen. En omdat wij 80% van de dienstverlening bepalen, zullen wij ook 80% van de nieuwbouw moeten betalen. En een afvalvrije gemeente, daar blijven we van dromen. En, we hopen toch uiteindelijk dat het er echt van zal komen? En de ton bezuinigen op landschappelijk groen, zoals en op het landschappelijk groen, zoals het bij de rondetafel gemeld, pijnlijk maar wel te doen. Vertragen is zeker geen afstel, dus ons groen is, mijn overtuiging, komt niet in de knel. En volgend jaar werken we aan het nieuwe grondstoffenplan en de keus voor de toerekening van de kosten. Nemen we dan? En de en de bril, sorry. En de brede milieuvisie, is die nog wel in leven? Zeker wel. Dat wordt via diverse beleidsstukken inhoud aangegeven. Veel van de maatregelen die in het uitvoeringsplan stonden, hebben inmiddels een weg naar praktijk en beleid gevonden. Voorzitter, dat was het voor mij in eerste termijn en ik hoop dat alle vragen beantwoord zijn. Nou. Wat een creativiteit, meneer Catsburg. Ik begreep dat u zei dat u ook uw eerste bijdrage als wethouder in rijmvorm hebt gedaan, hè? Klopt? Dat was volgens mij 4 december dus nee, vandaar net iets dichter bij Sinterklaas, maar toch over 1,5 week gaan we deze meneer ook weer hier begroeten. Goed, ja, u heeft gehoord hè? In rijmvorm is de wens meneer Van Splunter, ik geef u het woord VVD. Voorzitter. De beantwoording door de wethouder heeft ons zeker behaagd, maar wij willen graag weten, heeft hij hiervoor AI bevraagd? Meneer Katsma, nou moet ik toch ook de rijm? Ja, dit wordt lastig. Ja, jij hebt het er nog over na kunnen denken. Nee, AI heb ik niet bevraagd, want dat is iets wat mij niet zo behaagt. Want dan komen soms rare antwoorden uit. En ja. Dan kom je hier en dan? Weet ik het niet meer? Meneer Verslinden, ja, voorzitter. Dan past ons alleen grote waardering voor de rijmelarij en zou ik zeggen, wees vrij en houd ons op de hoogte van uw vorderingen, dan zal dit zeker leiden tot nieuwe bekoringen. Dank u wel. Dan geef ik het woord aan. Nee, nee, nee, nee, mevrouw Folkersma van GroenLinks, gaat uw gang. Ik ga niet rijmen, ik hou eerder van dichten. Even over de bomen, het bomenfonds. Ik hoor u zeggen dat er volgend jaar iets van een evaluatie gaat komen. Nou, dat hartstikke mooi. We vroegen ons alleen af, wanneer gaat hij dan komen en zou het niet goed zijn om voordat het onderzoek of die evaluatie er komt dat we ook nog iets van een onderzoek gaan doen om te kijken wat nou echt de staat van de bomen is op dit moment? De heer Catsburg, ja ik, ik stop ook met rijmen. Nee, we zijn van plan om volgend jaar eigenlijk het hele bomenbeleid weer opnieuw te bekijken, dus dan is dit ook onderdeel daarvan. We hebben natuurlijk het lange termijn bomenbeheerplan aangenomen, maar je ziet dat door de jaren heen natuurlijk het belang van bomen sterk is toegenomen. Ook het besef van bomen. Eén van de dingen die we natuurlijk al aangepast hebben is dat we niet zeggen. We gaan standaard kappen bij een x percentage uitval dat we juist proberen de bomen zo lang mogelijk te handhaven. Als ze ziek zijn zorgen dat ze weer op eigen kracht verder kunnen. Omdat ja, hoe groter de bomen, hoe groter de impact ook gezien natuurlijk de hittestress en dergelijke dus in die lijn komt dat er zeker aan. Ook is de bedoeling dat we dat volgend jaar gaan oppakken, zodat we eigenlijk het hele bomenbeleid weer gaan bekijken. En is dit onderdeel van. En overigens die financiële evaluatie is iets wat we met de raad al een tijdje geleden volgens mij bij de evaluatie van het bomenbeheerplan met u hebben afgesproken. Mevrouw

Nou, wat een creativiteit, meneer Catsburg. Ik begreep dat u zei dat u ook uw eerste bijdrage als wethouder in rijmvorm hebt gedaan, hè? Klopt? Dat was volgens mij 4 december, dus nee, vandaar net iets dichter bij Sinterklaas, maar toch over 1,5 week gaan we deze meneer ook weer hier begroeten. Goed, ja, u heeft gehoord hè? In rijmvorm is de wens, meneer Van Splunter, ik geef u het woord, VVD. Voorzitter.

Ik geef u het woord, VVD. Voorzitter, de beantwoording door de wethouder heeft ons zeker behaagd, maar wij willen graag weten, heeft hij hiervoor AI bevraagd? Meneer Huijben.

Meneer Katsma.

Ja, dat dit wordt, deze wordt lastig. Ja, jij hebt er nog over na kunnen denken. Nee, AI heb ik niet bevraagd, want dat is iets wat mij niet zo behaagt. Want dan komen soms rare antwoorden uit. En ja. Dan kom je hier en dan weet ik het niet meer?

Meneer verslinden ja, voorzitter.

Ja, voorzitter. Dan past ons alleen grote waardering voor de rijmelarij en zou ik zeggen, wees vrij en houd ons op de hoogte van uw vorderingen, dan zal dit zeker leiden tot nieuwe bekoringen.

Dank u wel. Dan geef ik het woord aan... Nee, nee, nee, nee, mevrouw Folkersma van GroenLinks, gaat uw gang.

Nee, mevrouw Folkersma van GroenLinks, gaat uw gang. Ik ga niet rijmen, ik hou eerder van dichten. Even over de bomen, het bomenfonds. Ik hoor u zeggen dat er volgend jaar iets van een evaluatie gaat komen. Nou, dat is hartstikke mooi. We vroegen ons alleen af, wanneer gaat hij dan komen en zou het niet goed zijn om voordat het onderzoek of die evaluatie er komt, dat we ook nog iets van een onderzoek gaan doen om te kijken wat nou echt de staat van de bomen is op dit moment?

Heer Kotsma Burg ja ik.

Nee, we zijn van plan om volgend jaar eigenlijk het hele bomenbeleid weer opnieuw te bekijken, dus dan is dit ook onderdeel daarvan. We hebben natuurlijk het lange termijn bomenbeheerplan aangenomen, maar je ziet dat door de jaren heen natuurlijk het belang van bomen sterk is toegenomen. Ook het besef van bomen. Eén van de dingen die we natuurlijk al aangepast hebben, is dat we niet zeggen: we gaan standaard kappen bij een x percentage uitval, maar dat we juist proberen de bomen zo lang mogelijk te handhaven. Als ze ziek zijn, zorgen dat ze weer op eigen kracht verder kunnen. Omdat ja, hoe groter de bomen, hoe groter de impact, ook gezien natuurlijk de hittestress en dergelijke. Dus in die lijn komt dat er zeker aan. Ook is de bedoeling dat we dat volgend jaar gaan oppakken, zodat we eigenlijk het hele bomenbeleid weer gaan bekijken. En is dit onderdeel van. En overigens, die financiële evaluatie is iets wat we met de Raad al een tijdje geleden volgens mij bij de evaluatie van het bomenbeheerplan met u hebben afgesproken.

Volkersma ja even

Heer Katsburg

Heb ik op dit moment geen helderheid over. Dat zal ik u dan schriftelijk moeten overleggen, wat er in de planning staat, en dat we u er schriftelijk even over informeren.

Heer Visser zei spontaan, ja dank u wel, Voorzitter.

Dank u wel, voorzitter. Ja, ik... Waar is de ambitie? Zou ik willen vragen aan de wethouder. Als u zegt, ja, we kunnen ook hybride doen, denk ik, ja, volgens mij zijn we ambitieus. Willen we elektrisch rijden? En ik weet dat de vraag voortkwam uit een vraag die ik eerder stelde. Dat ging over het laden en u kwam toen inderdaad over brandveiligheid. Garage, volgens mij is dat helder. Maar nou ja, volgens mij kunnen we toch ook in de buurt best wel veel mogelijkheden vinden om daar te laden. Om een klein loopje te hebben, zou toch niet zo moeten zijn. Overigens doe ik dit zonder te rijmen, maar dat hoeft ook niet met zo'n achternaam. Oh nee, zo'n voornaam als.

U toch nog goed afgerond? Nee, wat ik... wat ik ga... stuk wat ik...

Afgerond? Nee, wat ik ook aangegeven heb, is dat onze eerste keus absoluut elektrisch is en vrijwel heel onze autofloten is inmiddels elektrisch, op één vrachtwagen na nog maar. Alleen als het gaat om de auto die we hier beneden hebben staan, is inderdaad wel de keuze om te kijken van nou, wat is daar een verstandige keuze, hè? De keus hebben we nog niet gemaakt. En ja, je kunt heel makkelijk zeggen, ja, ik kan toch ergens op straat laten? Ja, dat is natuurlijk voor een auto die hier door de buitendienst ook soms en door de mensen hier die hier werken naar de afspraken buiten dit gebouw moeten, in de auto willen pakken, gewoon niet handig. Als je naar Zinzendorfplein moet gaan lopen, hè, dus er zijn allerlei redenen om eventueel een andere vorm te kiezen. Maar nogmaals, onze eerste keus, en dat is natuurlijk de ambitie, is elektrisch. Maar het is te makkelijk om te zeggen, joh, dat laat je toch ergens buiten. Het is een bedrijfsauto. En het is niet iets wat je voor je huisdeur neer kan zetten of op je eigen oprit. De heer Visser laatste.

Interview

Interview jammer, volgens mij kun je hier ook prima in de buurt plekken vinden om te laden, dus weet je, laat dat korte loopje niet. Ja, dat zou volgens mij geen reden moeten zijn. Misschien zou een elektrische fiets ook nog een optie kunnen zijn. Maar goed, dank in ieder geval voor het antwoord.

Even kijken hoor, elektrische fietsen hebben meneer Catsburg, u mag.

Even kijken hoor, elektrische fietsen. Meneer Catsburg, u mag nog even reageren, maar ik kijk even naar mevrouw van Kippersluis, want volgens mij stond u nog voor de twee heren, toch? Ja, ja, dames voor, maar goed, u wilde nog even reageren. Nee, klaar, mevrouw van.

Van Kippersluis: Dank u wel, voorzitter. Dank voor uw betoog, prachtig rijm. We komen helemaal in de Sinterklaasstemming, namens al een paar keer gevallen Sinterklaas. Ik heb nog geen antwoord gekregen op mijn vraag over de duurzame. Of de besparing op landschappelijke beplanting van € 100.000 in 2027. Kunt u daar nog antwoord op geven? De heer Catsburg: Ja, daar heb ik antwoord op gegeven.

Ik antwoord op gegeven

Ik antwoord op het gegeven dat we dat pijnlijk vinden, maar dat we daar wat betreft ons groen niet mee in de knel komen. Het vertraagt de aanpak van het landschappelijk groen, maar het is geen afstel van het landschappelijk groen. En nogmaals, ja, we hebben als college ook in de portefeuille pijnlijke keuzes moeten maken en dit was er één. Maar nogmaals, wij denken in de planning van de aanpak van het landschappelijk groen dat we dit op een verantwoorde manier kunnen doen. Toch?

Een ruim? En, ik ga weer niet rijden? Nee.

Ik ga weer niet rijden? Nee. Ja, ik vind het een beetje vaag. Ja, ik snap dat er keuzes gemaakt moeten worden, maar aan de ene kant zeg je: groen hebben wij hoog in het vaandel staan. En aan de andere kant gaan wij erop bezuinigen. En ik heb aangegeven in mijn bijdrage dat het niet alleen een mooi gezicht is, maar dat het ook goed is voor de biodiversiteit, et cetera. Hoef ik u niet te vertellen, denk ik, met een groen hart. En dan vind ik het zo jammer dat toch die keuze gemaakt wordt. Omdat het niet alleen is dat het er mooi uitziet, maar omdat het ook goed is voor het welzijn van heel veel inwoners. Dus niet direct meetbaar, maar wel merkbaar. En ja, dan zou ik eigenlijk een doorkijkje willen krijgen van: we staan alles op alles zetten om vooral die bezuiniging niet uit te hoeven voeren.

Katzucht nog één keer hierop. Ja kijk

Ja, kijk, ik ben het natuurlijk in alles met u eens en dat geef ik ook aan. Het is pijnlijk. Het is best pijnlijk, maar we moeten ergens de begroting sluitend maken, net zoals dat een bezuiniging waar ook in de begroting die we niet moeten nemen en die invloed heeft op onze inwoners en of op ons groen of wat dan ook cultuurhistorie, dat die pijnlijk is. En als u zegt: nou, ik vind dat zo erg dat dit gebeurt, dan verwacht ik een amendement van uw kant met een nieuwe dekking voor die € 100.000. Dank.

Dank. De heer Fiscali. Onafhankelijke raadslid.

Voorzitter, dank u wel. Heel mooi dat Raymond wethouder. Maar het nadeel van rijmen is dat als je een goed antwoord wil geven, je gebonden bent aan die woorden die moeten rijmen. Vandaar de volgende vraag: u gaf aan dat van die vijf pagina's bijzondere kenmerken en de toezeggingen, enzovoort uit het werkboek bij de brede milieuvisie, dat daar toch al heel veel van gedaan is. En dat antwoord vind ik te mager. Zou het mogelijk zijn om wat gespecificeerder, en dat hoeft niet nu, mij wellicht schriftelijk toch even aan te geven wat dan volgens u daarmee allemaal al gedaan is? Welke dingen daarvan zijn geslaagd? En dan een tweede vraag: ik wees ook op het feit dat naar mijn mening de brede milieuvisie, althans datgene wat daarvan nog moet gedaan worden, vanwege het feit dat het om milieu gaat, eigenlijk in de omgevingsvisie zal moeten worden opgenomen. En uit het antwoord van mevrouw Welting, de andere wethouder daarover, begreep ik dat ik op mijn wenken bediend zou worden. Maar ik heb daar toch enige twijfel over, dus ik zou graag uw visie daarop ook even willen vernemen nu.

Kenmerken en de toezeggingen, enzovoort uit het werkboek bij de brede milieuvisie, dat daar toch al heel veel van gedaan is. En dat antwoord vind ik te mager. Zou het mogelijk zijn om wat gespecificeerder, en dat hoeft niet nu, mij wellicht schriftelijk toch even aan te geven wat dan volgens u daarmee allemaal al gedaan is? Welke dingen daarvan zijn geslaagd? En dan een tweede vraag. Ik wees ook op het feit dat naar mijn mening de brede milieuvisie, althans datgene wat daarvan nog moet gedaan worden, vanwege het feit dat het om milieu gaat, eigenlijk in de omgevingsvisie zal moeten worden opgenomen. En uit het antwoord van mevrouw Welting, de andere wethouder, daarover begreep ik dat ik op mijn wenken bediend zou worden, maar ik heb daar toch enige twijfel over, dus ik zou...

Daarop ook even willen vernemen nu.

Katsburg

Ja, dank voor de vragen. Nee, het is goed dat ik dat denk ik schriftelijk uw eerste vraag. U had aan u meegeef, u had het over 5 pagina's. Als je het uitvoeringsplan van de brede milieuvisie kijkt, zijn dat 32 pagina's, dus ik weet niet of wij ook over hetzelfde plan of dezelfde uitwerking spreken, dus dan moeten we misschien even na de vergadering even de klok op gelijk zetten. En wat betreft de uitwerking van die brede milieuvisie. Dat heeft uitwerking gehad in de diverse plannen. Het circulaire actieplan wat er nu aankomt, biodiversiteitsplan straks met warmteprogramma ook straks het klimaatplan, dus dat heeft heel veel, heeft uitwerking in beleidsstukken die uiteindelijk ook zullen landen in de Omgevingswet, dus dat is de route vanuit de brede milieuvisie naar de diverse beleidsonderdelen. Naar de Omgevingswet dus daar zullen ze uiteindelijk in opgenomen worden. Ja, u bedoelt de omgevingsvisie?

Uw eerste vraag. U had aan u meegegeven, u had het over 5 pagina's. Als je het uitvoeringsplan van de brede milieuvisie bekijkt, zijn dat 32 pagina's. Dus ik weet niet of wij ook over hetzelfde plan of dezelfde uitwerking spreken, dus dan moeten we misschien even na de vergadering de klok gelijk zetten. En wat betreft de uitwerking van die brede milieuvisie: dat heeft uitwerking gehad in de diverse plannen. Het circulaire actieplan dat er nu aankomt, het biodiversiteitsplan straks, met het warmteprogramma ook straks, het klimaatplan. Dus dat heeft heel veel uitwerking in beleidsstukken die uiteindelijk ook zullen landen in de Omgevingswet. Dus dat is de route vanuit de brede milieuvisie naar de diverse beleidsonderdelen, naar de Omgevingswet, dus daar zullen ze uiteindelijk in opgenomen worden.

Ja, u bedoelt de omgevingsvisie? Ja, ja, oké, is duidelijk, dank u.

Ja ja OK is duidelijk dank u.

OK is duidelijk dank u. Dank

De heer Tom pot SP.

Dank u wel Voorzitter.

Zo nu lukt.

Nou, hopelijk is het nu wel. Pasje weghouden, ik heb het pasje nu weggehaald. Voorzitter, graag zou ik even willen terugkomen op wat de wethouder zojuist zei over een afvalvrije gemeente te dromen. Nou, Merijn gaat even niet verder, maar ik zou graag willen weten of de wethouder daar iets concreter over kan zijn, want de ambitie is er toch vanuit onze gemeente om een afvalvrije gemeente te worden. Maar als je in een begrotingsstuk kijkt, dan zie je dat de hoeveelheid restafval over de laatste jaren toch behoorlijk is blijven stagneren en dat er eigenlijk geen dalende lijn meer is. En de tweede vraag, ik heb de wethouder Casper niets horen zeggen over de keuze of het wel verstandig is om het wegenonderhoud op een iets lager pitje te zetten. Omdat mijn vrees is dat er dan misschien het achterstallig onderhoud bij veel wegen misschien nog langer blijft liggen, terwijl er daar nog op kunnen ingaan en of inderdaad. Dat het niet betekent bij deze beleidskeuze dat er wegen waar eigenlijk onderhoud echt nodig is, zoals bijvoorbeeld de Laan van Eykensteyn, dat die projecten, zal ik maar zeggen, te lang blijven liggen.

Heer Catsburg, meneer Catsburg, ja u heeft gelijk ik

Gelijk dat ik die vraag niet beantwoord heb. Nee, ik denk dat u geen zorg hoeft te hebben dat wij door die ton die we hierop besparen, gevaarlijke situaties gaan creëren. Voor één ton kan je best wel leuke dingen doen, maar als je het hebt over herinrichten van straten of het opnieuw asfalteren van straten, dan is één ton ook zo weg, hè? Dus in die zin heeft die ton niet hele grote gevolgen. Alleen, ja, er zijn sommige kleine dingen die we wellicht nu niet direct uitvoeren die we in het verleden misschien wel direct zouden hebben uitgevoerd. Maar het zal niet zo zijn dat door die ton opeens onze wegen ongelooflijk gevaarlijk gaan worden en slecht onderhouden. Dus nogmaals, ook dit is pijnlijk, maar ook wel te doen binnen de begroting die we hebben. En ja, daar zullen we gewoon scherpere keuzes in moeten maken. En wat betreft die afvalvrije gemeente, ja, dat is natuurlijk best wel een hele opgave om te doen, omdat je natuurlijk ziet dat de industrie over het algemeen niet meehelpt in ons proces om te komen tot minder afval. Sterker nog, het lijkt wel alsof ze erop gericht zijn om zoveel mogelijk afval te produceren. En ja, dat betekent dus dat we het enerzijds natuurlijk via de lobbyweg van de VNG, maar ook bijvoorbeeld via de AVU toch proberen bij Den Haag zo ver te komen dat daar gewoon strakkere afspraken worden gemaakt over het gebruik, bijvoorbeeld van circulaire materialen door de industrie of te zorgen dat er gewoon minder verpakkingen komen of dat er in ieder geval apparaten worden gemaakt die repareerbaar zijn. Gelukkig is daar ook inmiddels wel Europese wetgeving voor, hè? Dus dat is natuurlijk de ene route die we volgen. De tweede route is toch om te zorgen dat onze inwoners goed het afval scheiden. Ik denk dat 60% van het restafval daar eigenlijk niet hoort. En dat we dus een weg in moeten gaan en blijven gaan van voorlichten. Wat moet in welke container? En ja, één van de mogelijkheden die volgend jaar ook in het grondstoffenplan onderzocht zal worden, is of bijvoorbeeld diftar, de vervuiler betaalt, een mogelijkheid is om in te voeren. En ja, dat is uiteindelijk natuurlijk ook een politieke keuze die daarin gemaakt wordt, maar dat zijn wel de lijnen. Je ziet dat de gemeentes die diftar hebben wel behoorlijk teruggaan in het aantal kilo's restafval. Maar goed, of dat ook voor Zeist een goede keuze is, ja, dat zal gewoon in het project moeten blijken. Dus dan heeft u een doorkijkje, meneer Tompot.

Een doorkijkje, meneer Tompod nog ja dankuwel.

Ja, dank u wel. Dan kunnen we wethouder voor het antwoord laten we zeggen over de eerste vraag die ik had over de wegen, onderhoud, ja, ben ik ook al gerustgesteld. Maar de tweede vraag, ja, in mijn inschatting is ook wel dat het misschien onvermijdelijk is als gemeente om, ja, toch een soort van meer prijsprikkel te gaan om een grotere prijsprikkel te gaan inbouwen om, zal ik maar zeggen, in het afvalsysteem hoef je nog wel betalingssysteem. Omdat de hoeveelheid restafval per inwoner toch best wel groot is. En het lijkt mij dat zonder wijziging van bestaand beleid dat het onmogelijk is om dat echt substantieel terug te dringen en u als wethouder gaf al aan dat gemeenten waar diftar was ingevoerd dat dat al heeft zou leiden tot een bepaalde afname van het restafval. Misschien, ja, is toch goed als daar misschien bij het grondstoffenplan als dat volgend jaar gaat komen naar de kant van de Raad voor de nieuwe Raad gaat komen als daar ook een soort van bijlage van een soort van onderzoek is, waarin u ook in getallen dat zouden kunnen terugzien en hoe groot dat effect dan is op als we het een ander systeem zouden hebben op de afname van het restafval, zodat de Raad of de nieuwe Raad dan een goede afweging daarin kan maken.

Ja, meneer Catsburg, nee, zullen we, zullen we zeker.

We zullen we zeker doen. Ik wil tegelijk ook de tijd meegeven. Diftar is natuurlijk één. Maar je ziet ook dat diftar gaat voornamelijk om kwantiteit, hè? Om het aantal kilo's, maar je ziet juist natuurlijk wel aan de andere kant dat het ook om de kwaliteit van het restafval en van het gesorteerde afval gaat, hè? Dus als je je PMD gewoon heel goed scheidt, dan is het te verwerken tot nieuwe grondstoffen en wordt het uiteindelijk niet verbrand. En nou ja, dat is met alle soorten afval, hè? Dus ook naast de kwantiteit, aantal kilo's, is gewoon de kwaliteit van hoe je het aanlevert bij de verwerkers steeds belangrijker en daar zal het grondstoffenplan ook inzage in geven, stel ik.

Dank u wel. Ik stel voor inderdaad om dit onderwerp af te ronden. Daar gaan we nog naar mevrouw Folkersma, GroenLinks.

Ja, ik heb toch nog een aanvullende vraag over het bomenfonds. We hebben namelijk gezien dat er al een aantal jaren geen gelden meer worden toegevoegd aan de reserve voor het bomenfonds en we hebben daar eerder al een keer vragen over gesteld. Toen kregen we het antwoord dat er eigenlijk geen behoefte is aan vervanging, omdat de bomen eigenlijk nog te goed zijn. Maar nu zien we in de begroting dat er toch een onttrekking is gedaan van 1,1 miljoen en die staat op de begroting van 2026. Dus we begrijpen niet zo heel erg goed waar die dan toch vandaan komt. Dat zou een beetje een tegenstrijd zijn bij het antwoord van: het is niet nodig, want de bomen zijn goed genoeg. Dus misschien dat daar even een toelichting op kan komen.

Catsburg, ja, ik

Ja, ik meen dat deze vraag ook in de rondetafel gesteld is en als ik me goed herinner is die 1,2 het cumulatieve bedrag wat door de jaren heen uit het bomenfonds is gehaald. Dus het is niet 1,2 miljoen wat er gepland staat uitgehaald te worden of wat er uitgehaald is, maar dat is een cumulatief bedrag wat tot nu toe uit het bomenfonds is gehaald. En ik stel voor, want hij is ook best wat technisch, hè. Dus mocht u daar toch nog een aanvulling op willen, dat u dat dan even nog schriftelijk beantwoordt. Prima, mevrouw Folkersma. Nou ja, ik vind het prima als er iets op papier komt. Misschien moeten we het dan maar even zo doen. Laten we afspreken dat als het antwoord is zoals de heer Catsburg het heeft aangegeven, dat het dan voldoende is. En als er toch nog een aanvulling nodig is, dat u die nog even meegeeft. Ja, misschien is het sowieso goed om even schriftelijk het zwart op wit te hebben. Ja, nou, dat lijkt me prima.

Stel voor, want hij is ook best wat technisch, hè. Dus mocht u daar toch nog een aanvulling op hebben, dat u dat dan even schriftelijk beantwoordt? Prima, mevrouw Folkersma. Nou ja, ik vind het prima als er iets op papier komt.

Dus.

We spreken af dat als het antwoord is, zoals de heer Catsburg het heeft aangegeven, dat het dan voldoende is. En als er toch nog een aanvulling nodig is, dat u die nog even meegeeft. Ja, misschien is het sowieso goed.

Ja, oké? Goed, dank u wel meneer Catsburg, dan vraag ik aan de heer Huijben om, want u heeft al gezien dat onze plaatsvervangend voorzitter er vandaag niet is. Maar ik ga nu natuurlijk zelf beantwoorden, dus ik mag mijn rol overnemen.

Meneer Catsburg, dan vraag ik aan de heer Huijben om, want u heeft al gezien dat onze plaatsvervangend voorzitter er vandaag niet is. Maar ik ga nu natuurlijk zelf beantwoorden, dus ik mag mijn rol overnemen.

Ja, dames en heren, de plaatsvervangende plaatsvervanger zit voor u en wij gaan voort met de beantwoording van de vragen van het college en het woord is aan de burgemeester. Oh, dat gaat ook nog niet helemaal goed met de passen.

Dan nog steeds mijn naam komt. Nee, dat gaat inmiddels goed.

Dank u wel, voorzitter. Ja, ik begon mijn bijdrage vanavond. Met hoop zet ons in beweging en ja, wat ik zelf als voorzitter van uw raad wel echt uit uw bijdrage opmaak is dat u eigenlijk allemaal op uw manier ook die hoop uitspreekt en ook kijkt hoe we Zeist verder kunnen brengen. Hoop op een mooie nieuwe raad waarin we weer op dezelfde manier met elkaar omgaan. Hoop op verbinding in de samenleving en met de samenleving. Hoop op een goede samenwerking. Ik heb namelijk ook gehoord, hoop op, misschien kunnen we bewoners nog beter betrekken of kunnen wij een raadsakkoord sluiten? Ik hoorde een bewoners-inwonersakkoord. Overigens, op die twee punten wil ik u echt aangeven dat u dat uiteindelijk met uw nieuwe raad moet gaan bespreken. Daar kunnen wij als college verder nu geen reactie op geven. Maar het is wel, ik denk dat we u allemaal daarop gehoord hebben en dat dat echt aan een nieuwe raad is om daar vervolg aan te geven of niet. Maar, zo heeft u dus op allerlei manieren denk ik een hele goede en mooie positieve bijdrage geleverd. Ik ga even specifiek naar een paar onderwerpen toe die in mijn portefeuille ingaan. De eerste is wel, nou laat ik toch maar gewoon bij NieuwDemocratischZeist beginnen. U heeft twee onderwerpen geagendeerd en de eerste is natuurlijk hetgeen waar sommige mensen al even op in zijn gegaan, namelijk dat u denkt een besparing te kunnen realiseren door fors te bezuinigen op de organisatie. En ja, dat is wel iets. Eigenlijk geeft u gewoon daarmee aan, meneer Bredius, dat onze organisatie op dit moment inefficiënt werkt, want anders zouden wij niet zoveel geld kunnen besparen. En daar laat ik dat toch maar eens eventjes nog heel helder zeggen vanuit deze plek. Daar ben ik het echt niet mee eens en dat wil ik ook fors bestrijden. De heer Van Dijk gaf al aan in zijn bijdrage dat we eerder met onze inwonersadviescommissie een aantal jaar geleden natuurlijk ook heel erg strak hebben gekeken naar waar kunnen we ook nog geld halen vanuit de organisatie? Op dat moment is er toen 1 miljoen structureel bezuinigd. Dus het onderwerp an sich herkennen wij en staat ook al heel lang op onze agenda, is ook ingeboekt geweest, is ook gerealiseerd. Daarnaast, en dat ziet u ook in de teksten van deze begroting, toetsen wij continu natuurlijk op doelmatigheid en op efficiëntie. En tegelijkertijd zien wij ook dat er daarnaast continu weer nieuwe taken op ons pad komen. Ik wil u daar wel een voorbeeld van geven. Als we kijken naar, nou wat is het, volgens mij 10 jaar geleden ongeveer hadden wij een afdeling van 15 mensen op de afdeling debiteuren en crediteuren en in de afgelopen tijd hebben we gezien dat alles op een gegeven moment op i-basis, elektronisch is gegaan. Die afdeling is naar 3 gegaan, maar wat we ook zien is dat het aantal mensen dat werkt bij ICT in de afgelopen jaren van 3 naar 15 is gegaan. Omdat we natuurlijk, en dat gaf meneer Van Dijk ook al aan in zijn antwoord, als het gaat om veiligheid rondom ICT steeds meer te doen hebben om onze gegevens veilig te houden. Ik noem het maar even aan dat wij natuurlijk continu kijken, waar kunnen we efficiënt werken en tegelijkertijd hebben we soms nieuwe dingen nodig. Dat geldt eigenlijk ook naar mevrouw Osinga. Ik vind het heel mooi dat zij het onderwerp innovaties benoemd. Dat is ook iets wat in onze continue processen zit, hoe we slimmer, anders, beter gericht op nieuwe ideeën, hoe we dat kunnen doorvoeren. Op dit moment zijn er 25 mensen in de breedte van de organisatie gevraagd om ons op dat onderwerp specifiek te gaan adviseren. Dat gaat over AI-toepassingen, dat gaat over andere technieken. Met andere woorden, dank dat u het ons adviseert, en wij nemen dat ook dus heel erg serieus. Maar het punt toch nog even terug naar meneer Bredius. Wij zien daarin echt niet de bezuinigingen die u hier voor ogen hebt. Sterker nog, wij denken, en dat hebben we ook eerder met elkaar afgesproken, dat op het moment dat er bezuinigd wordt op de organisatie, dat we eerst gaan kijken naar waar moeten we dan ook bezuinigen op de taken die we met elkaar doen omdat we het anders gewoon niet voor elkaar krijgen om al die onderwerpen die ook nu in de begroting staan op een goede manier uitgevoerd te laten krijgen. Dus dat denk ik maar eventjes als het gaat om de bijdrage van NieuwDemocratischZeist. Goed, zal ik even wachten? Ik zie dat de heer Bredius op dit punt een interruptie.

Zie dat de heer Bredius op dit punt een interruptie wil maken, meneer Bredius, ja.

Dank u wel, voorzitter. Ja, bedankt de portefeuillehouder voor de toelichting. Toch nog wel een correctie, want er is nergens in deze bijdrage gezegd dat de organisatie inefficiënt zou zijn. Er is het woord inefficiënt gevallen, maar in de kolom van maatregelen. Dus er is niet in de zin van een dergelijke suggestie gemaakt, voorzitter. Wat niet beantwoord is, is de opmerking dat er sprake is van 8,9% verzuim. Daar hebben we vorige week over gesproken. Dat was een bijeenkomst waar ook het verzamelde orde is gekomen door NieuwDemocratischZeist. Zij hebben een aantal maatregelen opgesomd die mogelijk zijn. Dat is een suggestie, dat is tussen een aantal mogelijkheden die een oplossing bieden in de problemen die na 2027 waarschijnlijk tegemoetkomen. Maar dat verzuim is toch een belangrijk punt wat onze fractie betreft en ook wat de organisatie betreft, want die zijn ermee bezig. Het enige wat we hebben willen doen is hierop wijzen en vragen aan het college, het bestuur, van nou, daar moet aandacht voor komen, want dat is een getal wat niet conform de gemeentes om ons heen is of soortgelijke gemeenten. Dat ligt op 6,2. Dat ligt aanzienlijk lager. Deze fractie is bekend met dat er maatregelen genomen worden. Desondanks hebben we hier een punt van gemaakt. Dus het is een opmerking en tegelijkertijd koppel ik een vraag: kan de portefeuillehouder, voorzitter, nog even reflecteren op die 8,9%? Wat het college daaraan doet of dat thema wat zo belangrijk is voor NieuwDemocratischZeist, zij is ook een thema dat belangstelling heeft van het college. En wat kunnen we op korte termijn tegemoetzien? Het woord.

Aan de burgemeester dank u wel en

Aan de burgemeester dank u wel en dank ook voor de vraag meneer Bredius. Ik weet dat u inderdaad ziekteverzuim genoemd heeft en u heeft helemaal gelijk. Dat heeft natuurlijk ook onze aandacht. Inmiddels heeft u ook gezien in de cijfers dat we dit jaar op dit moment op 7,59% zitten. Dat is nog steeds te hoog wat ons betreft. Overigens is elk ziekteverzuim, hè? Dat zou je het liefste zo laag mogelijk willen hebben. Maar de maatregelen waar u specifiek om vraagt, die hebben we de vorige keer ook al genoemd. Eén van de maatregelen is dat we een nieuwe arbodienst hebben aangetrokken. Dat betekent dus dat wij denken dat we op basis daarvan dichter op het ziekteverzuim kunnen zitten, de oorzaken kunnen bekijken, analyseren en ook kunnen kijken of het te maken heeft met werkdruk of situaties op het werk, zodat we daar ook sneller op kunnen ingaan. Dat is dus één maatregel. Daarnaast hebben we ook sowieso met alle teams en alle teammanagers afgesproken om dichter op dat verzuim te zitten en het goede gesprek aan te gaan. Tegelijkertijd hebben we natuurlijk ook met elkaar gesproken vorige week over dat een deel van het ziekteverzuim ook heel lastig te beïnvloeden is en dat heeft te maken met, ik noem het maar ziektes, hè, die niet arbeidsgerelateerd zijn. Het heeft soms ook te maken met de balans tussen werk en privé en de privésituaties. Overigens hebben we wel aandacht en daar ben ik laatst ook zelf bij aanwezig geweest dat we het personeel ook regelmatig allerlei workshops bieden, waaronder dus ook hoe je op een goede manier die balans kunt bewaren. En dan nog hebben we ook niet altijd invloed op het resultaat, dus ik geef u nu een paar voorbeelden waarop we echt sturen op dat ziekteverzuim en we hopen oprecht, we zien al een dalende lijn en we hopen dat die dalende lijn verder blijft dalen. Voorzitter, dan stel ik voor om ook de andere onderwerpen nog aan de orde te stellen. Eén van de onderwerpen werd ingeleid door Seyst.nu en dat gaat over, en dat hoorde ik bij sommige bijdragen ook nog wel terugkomen, het gaat over van binnen naar buiten werken noem ik het maar eventjes. En nou ja, u heeft al een aantal bijdragen van de collega's gehoord over bijvoorbeeld die 80% van de medewerkers van het sociaal team die eigenlijk altijd bij mensen thuis de gesprekken voeren. Maar we hebben ook natuurlijk de BOA's die bijna altijd buiten werken. We hebben het service- en onderhoudsteam dat bijna altijd buiten werkt. De wijkmanagers. Wij komen ongeveer op van die 500 mensen die bij ons in dienst zijn, dat we daarvan 200 eigenlijk ook al gewoon standaard buiten werken, hè? Dus het beeld dat wij vooral binnen zitten en vanuit binnen het werk doen is echt niet terecht. Tegelijkertijd ben ik het wel met de heer Visser eens en ook de anderen, want volgens mij NieuwDemocratischZeist zei daar ook iets over, dat wij die nabijheid, hè, nabijheid bij onze inwoners natuurlijk, het zit niet voor niets in onze kernwaarden, ontzettend belangrijk vinden en één van de manieren, meneer Bredius vroeg ook aan het luisteren naar inwoners, heeft ook echt te maken dat wij ook nog steeds stappen zetten of willen zetten om daar aan te sluiten waar inwoners initiatieven doen. Nou, mevrouw Welting gaf daar ook al iets op aan. Belangrijk om aan te sluiten bij de initiatieven van onze inwoners, bij dat wat er speelt in de samenleving en in de buurt. Dat doen we dus ook met de wijkmanagers en dat doen we op allerlei manieren. Derde voorbeeld wat ik daar nog op wil noemen is dat we ook nu opnieuw Zeist Doet hebben georganiseerd voor onze medewerkers, maar ik weet dat er ook een aantal raadsleden zijn geweest die zich daarbij hebben aangesloten. Dat was een manier om juist met inwoners, maar ook met maatschappelijke organisaties het gesprek aan te gaan. Dus wij beogen op allerlei manieren continu die verbinding te maken waar u om vraagt. Even kijken, dan heb ik nog het onderwerp veiligheid. En veiligheid, dat werd door de VVD genoemd als het ging om veiligheid in Den Dolder, noem ik het maar even, ook gerelateerd voor een deel aan ViVo. Wij hebben de afgelopen maanden heel hard gewerkt aan het in ieder geval veiliger maken van de routing, hè, vanuit de klinieken van de Willem Arntsz Hoeve naar het dorp toe. Nou ja, dat heeft geleid tot dat we een aantal camera's hebben geplaatst in Den Dolder, dat we verlichting hebben verbeterd, de routing hebben veranderd en dat we ook een hek hebben geplaatst om die routing ook daadwerkelijk op een goede manier te laten doorvoeren. Dat is één aspect, overigens zijn we daar grotendeels door gefinancierd vanuit het Rijk, dus dat hebben we enorm gewaardeerd, dus dat doen we ook samen met het Rijk. En dat doen we zo lang in ieder geval een deel van die maatregelen, zolang er nog geen oplossing is voor Den Dolder voor ViVo. Tweede onderwerp wat ook door twee partijen werd gevraagd, gaat over, natuurlijk lukt het ons om op 1 januari 2027 ViVo een andere plek te hebben gegeven. Daar sturen wij nog steeds op, hè? Dat doen we natuurlijk ook, zoals u dat zelf, u heeft die datum ook niet voor niets genoemd, wij ook niet, omdat het ook uiteindelijk een datum is die ViVo zelf steeds heeft gezegd. En daar houden we ze aan. Hoe doen we dat? Door een bestuurlijke regietafel. Dat betekent dat onder regie van het Rijk de commissaris van de Koning zit daar ook bij en een aantal grote burgemeesters van grotere gemeenten. ViVo natuurlijk zelf hebben wij nog steeds en we hebben een aanjager aangesteld en daarmee hebben we continu contact met elkaar over welke mogelijkheden er zijn. Ik kan daar nog niet teveel op vooruitlopen, maar weet echt dat er nog echt volle energie op zit en dat we ook soms best wel al wat lichtpuntjes hebben. Dus ik blijf, wij blijven u daarvan op de hoogte stellen en ik denk dat op dit moment minder communicatie erover meer gebaat is dan dat we daar teveel over zeggen. Maar weet dat we daar achter de schermen ontzettend harde inzet op plegen. Dan ook nog als het gaat om veiligheid. Volgens mij was dat NieuwDemocratischZeist juist die ook speciaal pleidooi hield voor veilige buurten. En nou ja, dat is natuurlijk ook iets waar, dat weet u, waar wij ook elke dag mee bezig zijn vanuit de brede aspect in onze eigen organisatie, maar ook veel breder. We hebben met u eerder ook een pitch, een veiligheidspitch gehad over jongerenoverlast, noem ik het maar eventjes. En daarin hebben we ook bij u aangegeven dat die jongere BOA's die vanuit tijdelijk geld zijn gefinancierd, ontzettend goed werk verrichten om ook juist aan de voorkant, want dat is natuurlijk uiteindelijk ons doel rondom veiligheid. Je wil het liefst zoveel mogelijk preventief werken of in ieder geval in contact zijn met bijvoorbeeld ook de jongeren, waardoor je uiteindelijk de grotere onveiligheid niet gaat krijgen. En dus als u zegt, wat is er nodig of wat zou ik willen, dan is ook bij die pitch pleidooi geweest om ook in de volgende periode die gelden daar structureel te maken, omdat onder andere een jongere BOA echt heel effectief kan zijn om de leefbaarheid in de buurt te verder te bevorderen. Voorzitter, volgens mij had ik alle onderwerpen gehad.

Dat is mooi, dan dank ik u voor de beantwoording en dan geef ik het voorzitterschap graag weer aan u terug.

Ja, daarom ben ik weer in beeld hier vanuit deze microfoon. U heeft de eerste termijn van het college gehad en zoals u waarschijnlijk op de agenda zag staan, is er nu een schorsing gepland en daarna een tweede termijn van de Raad. Maar ik kijk even bij u of u daar behoefte aan heeft, in die tweede termijn van de Raad. Ik zie in ieder geval twee vingers, zullen we dan daar gewoon meteen ruimte aan geven zodat we daarna ook gewoon de vergadering kunnen gaan beëindigen? Als u die vragen of opmerkingen nog heeft gesteld, dan geef ik als eerste het woord aan de heer Bredius namens NieuwDemocratischZeist. U mag het straks gewoon vanuit hier de katheder doen, blijft u nu nog zitten?

Ja, dank u wel, voorzitter. Mijn fractie heeft goed geluisterd naar de interrupties van mijn collega's en vastgesteld dat het idee over een inwonersakkoord niet goed valt bij een groot deel van de raad. Wij willen als NieuwDemocratischZeist en straks als Zeist Lokaal met de raad een goede weg vinden voor een nieuw akkoord op hoofdlijnen en zijn niet te beroerd om te herformuleren wat wij eerder in eerste termijn inbrachten. Laten we kijken hoe we de inwoners nog meer dan de vorige keer kunnen betrekken bij de coalitievorming en laten we de griffie vragen een avond te organiseren in januari volgend jaar, waar de raad zich kan laten voorlichten over een raadsakkoord. Dank u wel, voorzitter.

Dank u wel, meneer Bredius. En het verzoek is in ieder geval genoteerd. Nee, geen voorstel. Ik zeg verzoek, ja, ik zei het, ja, nou ja, en dan kunnen we er met elkaar over praten. Ja, zeker in de agenda, commissie of op een ander moment? Goed. Dan de heer David Tompot, SP.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, graag zou ik even nog... Het is eigenlijk, ja, het is niet echt een bijdrage, maar meer een vraag naar aanleiding van de eerste termijn. Het gaat eigenlijk over de vraag die de SP heeft over het effect, zal ik maar zeggen, van de onttrekking van een deel van de reserves uit het fonds voor de bekostiging van de doorontwikkeling van het gemeentehuis. Graag zou de SP een korte reflectie willen hebben over of dat ook een effect kan hebben op andere mogelijke investeringen in de toekomst die uit het fonds bekostigd kunnen worden, of er geen sprake kan zijn van verdringingseffecten, dat de andere investeringen dan misschien niet of moeilijker uit het fonds te bekostigen zijn als we zouden besluiten als gemeenteraad de bekostiging van de doorontwikkeling van het gemeentehuis deels uit het fonds te betalen. Dank u wel.

Dank u wel. Geen andere vragen meer, hè? Voor deze termijn, dan denk ik, meneer Van Dijk, kunt u bij de microfoon komen. Geef ik u nog het woord om te reageren op de vragen van de heer Tompot.

Ja, dank voor de vraag. Eigenlijk al wel een klein beetje aan de orde gekomen, hè, mevrouw Breddels? Breddels gaf er eerder vanmiddag ook al een heel concrete suggestie voor. Je zou de OZB kunnen verhogen en daarmee de dekking kunnen vinden, want daar gaat het uiteindelijk om, hè? Dus dat we iets willen met het gemeentehuis zoals het nu voorligt. Daar hoor ik weinig aarzelingen over, dus het gaat met name over de vraag van hoe bekostig je dat dan? Ja, dat kan op verschillende manieren, dat kan je gewoon uit de lopende begroting doen, maar dat betekent wel dat er dan een dekkingsprobleem ontstaat waar een invulling voor moet komen. Dat kun je vinden aan de inkomstenkant. Zoals mevrouw Breddels suggereerde, is aan de Raad vanzelfsprekend. Het kan ook door aan de uitgavenkant te kijken wat je aanvullend aan bezuinigingen zou kunnen vinden. Maar daarvan heb ik zojuist al aangegeven dat wij het idee hebben dat we de pijngrens op eigenlijk alle terreinen wel zijn genaderd. Dus dat is mede de reden voor ons geweest om toch wel nadrukkelijk te kijken naar andere mogelijkheden die er zijn en die voorkomen. Ja, dat je onnodig gaat snijden in zaken en als gezegd. Zo straks in mijn eerdere beantwoording de kaders die als Raad heeft meegegeven voor de aanwending van middelen vanuit het Rios maken het mogelijk om ook deze investering vanuit die dekking te doen en vandaar dat wij dat voorstel hebben gedaan. Maar het is uiteindelijk aan u als Raad om daar eventueel andere keuzes in te maken. Voorzitter, dat is wat ik erover kan zeggen, denk ik.

Oké, dank u wel. Nou, dan zijn wij aan het einde gekomen van het debat over de begroting. En dan ga ik de vergadering sluiten. Dan wens ik u nog een goede avond toe.