1e Bestuursrapportage 2025 en Kadernota 2026

Dank u wel, dan kijk ik rond of er nog anderen zijn die hier door willen doen. Dat is niet het geval, dan geef ik het woord aan de heer Van Dijk. Toch of ja? Of ja, ik weet niet wat. Hoe doe ja? Nee, nee, geen reactie. Neem me vanavond mee, hoor ik het? Goed. Kort hoorde ik. Wens wens kort mee te nemen. Oké, we hebben het gehoord, meneer Fluitman. Nou, dan gaan we naar de algemene beschouwingen toe.

En dat betekent dat we per fractie een spreektijd van 7 minuten hebben vastgesteld en dat we een sprekersvolgorde hebben. En dat begint met GroenLinks. Mag ik in deze beginnen als grootste partij van de Raad, de heer Roel van Nieuwstadt? Gaat uw gang.

Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, dank u wel. Samen kiezen we voor hoop, verbinding en solidariteit voor een socialer, groener en rechtvaardiger samenleving. Dat is het landelijk motto van GroenLinks-PvdA en daar gaan wij ook voor in Zeist. Ik sluit mij aan bij het net gegeven, grote en terechte compliment aan college en ambtenaren met betrekking tot de stukken en het resultaat. Er is veel tevredenheid over te zijn als we terugkijken naar het afgelopen jaar. Ik noem een paar voorbeelden. Het project Vollenhove Vooruit verloopt succesvol en een tweede aanvraag voor een meerjarige investering vanuit het Rijk is toegekend en dat is een extra compliment waard aan iedereen die zich daarvoor heeft ingezet. Hier wordt volop gewerkt aan plannen die vanuit de inwoners ingebracht en gedragen worden en waarbij de bestaanszekerheid toeneemt. Daarnaast zijn we als GroenLinks zeer verheugd dat er een biodiversiteitsplan met een uitvoeringsagenda is vastgesteld met daarin veel projecten die cruciaal en broodnodig zijn voor herstel en wederopbouw van de natuur, ons groene goud. Dat zijn voorbeelden die ook horen bij de goede samenwerking in de afgelopen jaren en een op stoom gekomen uitvoeringsprogramma. Dames en heren, in een wereld die in brand staat, is het nodig om soms stil te staan bij het feit dat we samen, coalitie en niet-coalitie, werken aan het goede leven voor onze inwoners. Toch blijven we na het bestuderen van de stukken een beetje met een dubbel gevoel zitten. Dat wordt veroorzaakt door die twee uitnodigingen: enerzijds om alvast na te gaan denken over ombuigingen, een modern woord dat bij mij vooral associaties met bezuinigen oproept, om ons voor te bereiden op mogelijke tekorten; anderzijds de oproep om onze unieke RIO's, nu mag die wel bekend verondersteld worden, te benutten voor mooie projecten voor Zeist. GroenLinks wil graag investeren in de samenleving, dus wij concentreren ons in eerste instantie op de mogelijkheden die onze reserves bieden. Er zijn een aantal projecten met een hoog maatschappelijk rendement waar al veel voorwerk is verricht, maar die om verschillende redenen net niet tot een start kunnen komen. Dat kan verschillende oorzaken hebben, zoals gebrek aan begeleiding, gebrek aan startgeld of aan beide. En nogal eens zijn er meerdere partijen betrokken en stokt samenwerking of regie. Zomaar een aantal voorbeelden: de bouw van de woningen bij het voormalige V&D-pand, het hofje van Zeist, uitbreidingsplannen van de stadsboerderij De Brink en de parkeersituatie bij het Beaufort Huis, allemaal projecten die met eenmalige inzet van geld en/of begeleiding na jaren van praten en voorbereiden vlot getrokken kunnen worden. En wat te denken van het mogelijk uitbreiden van succesvolle elementen van Vollenhove Vooruit in andere wijken? Dat was ook altijd de bedoeling. In Zeist-West bijvoorbeeld is er grote interesse voor een eigen variant van het Voor Elkaar-project. GroenLinks hoopt op uw steun bij een voorstel voor doorstart van genoemde projecten met een dekking uit het RIO's of uit een ander voor dat doel geschikte reserve. Het verplicht ons ook, zeker na de afgelopen 15 minuten, om ervoor te zorgen dat er periodiek en voldoende bijvulling van de reserves optreedt. We willen immers ook na de verkiezingen de volgende ploeg een gezonde basis meegeven. Graag ook een reactie van het college. Bij de genoemde projecten gaat het voor een deel om woningbouw. Extra aandacht daarvoor. Voorzitter, Zeist heeft slechts beperkte bouwgronden. Op dit moment de drie grootste kansen zijn het stationsgebied, Driebergen-Zeist, de PGGM-locatie en de Willem Arntsz Hoeve. Daarnaast staan geen andere grote bouwlocaties ter beschikking. De behoefte aan betaalbare woningen is enorm en alle gemeentes zullen via het Rijk en de provincies tot bouwen worden gestimuleerd. We moeten die grote locaties, maar ook de kleinere, dus optimaal benutten om te voorkomen dat u in de toekomst gedwongen wordt om te gaan bouwen ten koste van groene locaties. Het eerlijke verhaal is dus dat we zowel bij grote als kleine projecten zoveel mogelijk moeten inzetten op hoge kwaliteit en hoge aantallen. Alleen dan kunnen we duurzame, betaalbare woningen met bescherming en versterking van groen leveren.

Meneer van Nieuwstadt, is dit onderwerp? Is dat een punt op dit onderwerp, want dan geef ik even het woord aan de.

Dit dit blokje is afgesloten.

Dat, dat wilde ik eigenlijk weten. De heer Van Voorden, CDA.

Ja, dank voor de eerste beschietingen. Ik denk dat wij als CDA veel projecten die u noemt, dat zet je ook willen geven. Ik ben alleen benieuwd of de heer Van Nieuwstadt kan inzien om welke bedragen dit dan gaat, of die daar een bedrag van in zijn hoofd heeft. En misschien de gekoppelde vraag is daaraan, hoeveel zou GroenLinks uit willen geven uit de Rios? Heeft GroenLinks daar al een beeld bij, wordt die helemaal leeggehaald of x bedrag? Daar ben ik even benieuwd naar.

Is een terechte vraag, voorzitter. Kijk, om te voorkomen dat we terechtkomen in een situatie dat iemand ook al heeft die de kleding van Jesse Klaver aan. Wij voor Sinterklaas gaat? Ja. Gaat aanzien. Nee, GroenLinks heeft wel degelijk een overzicht van de kosten die hiermee gepaard gaan en laat ik in ieder geval om te beginnen zeggen dat het kosten zijn die uit de vulling van het riool zoals die bedoeld is, grotendeels nee, helemaal en makkelijk gedekt kunnen worden. Er zijn een aantal onderwerpen, hè? Als ik het heb, bijvoorbeeld over het uitbreiden van goede projecten uit volle over vooruit naar Zeist West. Dat is zeker een wat groter project en er zal eerst onderzoek gedaan moeten worden hoe dat mogelijk is, wat daarvoor nodig is en met wat voor kosten dat gepaard gaat. Het is dan ook niet zo dat ik op dit moment direct al voorstel dit moet gekozen worden en daar moet ook het geld voor geleverd worden. U moet dat voorbeeld eerder zien als een oproep om te gaan onderzoeken wat de mogelijkheden zijn. Maar als we praten over een hofje van Zeist, over de woningen bij de V&D-locatie en ook over de parkeerproblematiek, de verkeersproblematiek en de natuurproblematiek bij het Beaufort Huis, dan praat je over bedragen in de ordegrootte van één à twee ton en dat kunnen wij voorlopig makkelijk vanuit de trios dragen. Meneer van Voorden.

Ja, dank je. Die bedragen zijn mij niet bekend, maar het zijn wel projecten die wij als CDA een warm hart toedragen, helemaal als het gaat om Bevoorhuis, waar volgens mij een delegatie van de raad afgelopen week nog geweest is. Dus ik ben ook benieuwd naar de reactie van het college op dit specifieke punt. Dank.

Dan ga ik verder met het volgende blokje, voorzitter. En de tijd loopt inmiddels weer, denk ik. De oproep van het college om alvast na te denken over bezuinigingen past wel bij het behoedzame financiële beleid. Maar wanneer moet je dat gaan doen? Onze financiële kengetallen zijn gunstig, onze reserves zijn of worden goed gevuld. Als u de juiste beslissing neemt en we steken zeer, zeer, zeer gunstig af tegen de gemeentes waarmee we onszelf vergelijken. Goede of zelfs betere voorzieningen voor minder geld. Daar zullen we natuurlijk nooit tegen zijn en we wachten met interesse op de voorstellen van de kant van het college in dat kader. Wel één vraag over de voorgestelde bezuinigingen bij de sociale dienst, waarbij de collectief aanvullende verzekering wordt vervangen door een goedkoper alternatief. De vraag is, leidt dat niet tot minder kwaliteit van zorg bij mensen die moeilijk rond kunnen komen? Ik ga naar een afsluiting toe, voorzitter. GroenLinks investeert graag in de samenleving. In een Zeist waar jong en oud een dak boven het hoofd krijgt, gezond eten en goede zorg beschikbaar zijn en iedereen toegang heeft tot natuur, werk, sport, kunst en cultuur. Waar een kind uit Vollenhove dezelfde kansen krijgt als een kind uit Bosch en Duin. En waar we dat wat we hebben delen met iedereen die vlucht voor geweld. Samen kiezen we voor hoop, verbinding en solidariteit. Voor een socialer, groener en rechtvaardiger Zeist. Dank u wel.

Dank u wel, blijf nog even staan. Ik zie dat u nog een interruptie krijgt van mevrouw Breddels, Partij van de Arbeid.

Dank u wel, voorzitter. Ik wil de heer Van Nieuwstadt graag bedanken voor zijn mooie betoog. Ik hoef denk ik ook nou gebruik het woord weer, maar geen betoog dat de Partij van de Arbeid zich er graag bij aansluit. Ik heb een heleboel groepen horen noemen, maar uit de stukken blijkt bijvoorbeeld dat de jobcoach in het AZC en ik weet dat GroenLinks een warm pleitbezorger is voor goede opvang en ook goede doorgeleiding naar taaltrajecten en ook naar werk. Maar dat die financiering per 1 augustus stopt. Heeft hij daar ideeën over?

De heer van Nieuwstad.

Ja, dank voor deze vraag, collega Breddels. Volgend jaar gaan we dit samen oplossen. De vraag is daarom goed, omdat het een belangrijk onderwerp is. We zijn een paar weken geleden met een kleine delegatie vanuit de raad op bezoek geweest in het asielzoekerscentrum, waar de locatiemanager ons het verhaal verteld heeft. Onder meer van die jobcoach, iemand die daar twee dagen in de week besteedt, een hartstikke goed werk doet en al die mensen die vanuit het COA daartoe aangereikt worden, probeert van een baantje te voorzien. Dat zorgt voor rust in de opvanglocatie. Het zorgt voor zinvolle tijdsbesteding van de vluchtelingen en daar draait nu een pilot die inderdaad in augustus afloopt. Dat is een mooi voorbeeld van een voorziening waarvan wij vinden dat die doorgezet moet worden. En ik denk dat ik van de gelegenheid gebruik maak om die vraag dan maar door te spelen aan het college. Is er in de budgetten die ons al ter beschikking staan ergens ruimte om vanaf augustus middelen ter beschikking te stellen voor het voortzetten van die jobcoach die voor de vluchtelingen in dat asielzoekerscentrum zo belangrijk is? Dank u wel.

Dank u wel.

Dank u wel.

Dank u wel, meneer van Nieuwstadt. Dan gaan wij naar het CDA, de heer van Voorden.

Voorzitter. Wethouders, collega-raadsleden, toehoorders op de publieke tribune en geïnteresseerden die dit debat thuis volgen. Voor ons ligt de kadernota van 2026. En als CDA hebben wij de bijdrage de titel gegeven: "Meneer van Nieuwstadt, let op de kracht van verbinding." Maar voordat ik vooruitblik, eerst een korte terugblik op het afgelopen jaar. Allereerst complimenten aan dit college. Er is hard gewerkt, en dat waarderen we. Ook was de samenwerking tussen het college en gemeenteraad open en constructief en dat doet recht aan onze democratie. En financieel gezien kunnen we terugkijken op een positief resultaat van 5,8 miljoen. En dat is knap werk. Tegelijkertijd kende het jaar ook een dieptepunt. De verschrikkelijke gebeurtenis in Den Dolder raakt ons allemaal. Het benadrukt hoe kwetsbaar veiligheid en vertrouwen zijn. Het CDA Zeist blijft zich uitspreken dat voor 1 januari 2027 Vliegveld Den Dolder verlaat. Wij zullen de minister, wie dat nu ook is of wordt, via onze Kamerleden in Den Haag blijven herinneren aan de gedane toezeggingen uit het verleden. Voorzitter. Vandaag spreken we over de Kadernota 2026 en de bestuursrapportage van het jaar 2025. Dat klinkt technisch. En dat is het soms ook. Maar achter al deze cijfers en overzichten zitten keuzes. Keuzes die direct invloed hebben op het leven van onze inwoners over hoe we wonen, werken, zorgen, opgroeien, ondernemen en samenleven in Zeist. En keuzes maken is niet altijd makkelijk, zeker niet in een tijd dat de samenleving onder druk staat en de polarisatie hoogtij viert. Maar er moeten keuzes gemaakt worden. Dan is het juist van belang om richting te houden en om vast te houden aan de waarden die ons verbinden. Voor het CDA Zeist staan waarden als samenleving, fatsoen, verantwoordelijkheid en omzien naar elkaar centraal. Deze waarden zijn zichtbaar in het dagelijks leven, in de wijk, in het gezin of op de sportclub, maar gelden net zo goed op een grotere schaal. Wij vinden dat de gemeente dichtbij en toegankelijk moet zijn en blijven voor haar inwoners. En daarom moeten we blijven investeren in alles wat ons verbindt. Of het nu gaat om die jongeren die zijn talent ontdekt op de muziekschool, die vrijwilliger bij het volle Hof, of een nieuwkomer die stap voor stap zijn plek vindt, al deze mensen bouwen mee aan het Zeist van vandaag, van morgen en van de toekomst. Daarom vraagt het CDA aandacht voor de kracht van verbinding. We willen een Zeist waarin ruimte is voor ontwikkeling en ontmoeting, waarin kunst, cultuur, de zorg, vluchtelingenopvang en onderwijshuisvesting niet gezien worden als kostenposten, maar als bouwstenen van een sterke gemeenschap. En we willen dat onze keuzes daar recht aan doen. En in deze bijdrage in de kadernota wil ik me specifiek richten op een drietal punten: vluchtelingenopvang, kunst en cultuur, en de samenhang in besluitvorming. Ik begin bij vluchtelingenopvang. Zeist heeft een lange traditie als het gaat om opvang van vluchtelingen. Dat past bij wie wij zijn, een zorgzame gemeente, een zorgzame samenleving die openstaat voor wie hulp nodig heeft. Aankomende donderdag spreken we over de langetermijnvisie voor vluchtelingen, asiel en integratie. De richting van deze visie steunen wij volledig. Mensen in nood of op de vlucht verdienen een plek in Zeist. Tegelijkertijd missen wij duidelijkheid in dit voorstel. Want wat is de impact van deze visie? Moeten wij niet eerst als gemeenteraad concrete kaders hanteren, zodat we duidelijkheid scheppen voor de samenleving? En met kaders bedoel ik onder andere: hoeveel vluchtelingen gaan wij opvangen in de toekomst? Doen we dit op meerdere locaties in onze gemeente, zoals het college voorstelt, of op één grote locatie? Wat gaan we doen met de voorzieningen zoals een school? En wat zijn de financiële kaders? Het CDA Zeist staat voor een heldere kaalstelling vooraf die de visie ondersteunt, maar wel richting geeft. Dit zal dan ook onze inbreng zijn bij het debat van komende donderdag met een oproep aan het college om hiermee alsnog te komen. Anders zullen wij hiertoe zelf voorstellen doen.

Punt denk ik op dit onderwerp.

Op dit onderwerp.

Inderdaad meneer van Spunt, de VVD.

Ja, dank u wel, collega van Voorden, voorzitter. Ik wil de heer van Voorden danken voor wat hij zojuist naar voren heeft gebracht. Twee vragen op dit punt: bent u het met ons eens dat we, als we spreken, ook aanstaande donderdag in het debat over de lange termijnvisie vluchtelingen, dat we dan ook uitgaan van de inzet van arbeid? Vluchtelingen die mogen werken, die willen we ook zo snel mogelijk inzetten, want heel veel sectoren in de samenleving vragen erom. Dus de vraag aan u is of u zich daarbij aan kan sluiten. Dat is één. En ten tweede, onderschrijft u ook de open keuze van het college om te kiezen voor drie gelijkwaardige scenario's, waarbij ze alle drie tegen het licht worden gehouden en in een beleidsnotitie die de wethouder heeft aangekondigd verder wordt uitgewerkt? Want deze open opstelling biedt veel voordelen. Dan kunnen we namelijk in alle rust gaan kijken wat de beste optie is. Wij zitten er wat dat betreft gewoon heel onbevooroordeeld in. We zijn heel benieuwd wat uiteindelijk het onderzoek oplevert. Dat waren mijn vragen, voorzitter.

Dank u wel en ik vind het goed dat u daar naartoe op reageert, want u brengt het in. Maar ik stel ook voor om hier nu niet een heel debat over te gaan voeren, want die hebben we donderdag natuurlijk zoals u aangaf ook nog. Waar gaat uw gang?

Dan ga ik kort antwoorden, voorzitter. Als het gaat om arbeid zijn we het eens. Als het gaat om die gelijkwaardigheid van locaties, laten we wel wezen dat dat uit de rondetafel al een zorgpunt was vanuit onze zijde en dat het college die aanpassingen al gedaan heeft. Dus wij wachten die onderzoeken af, maar ik merk bij onze fractie wel enige voorkeur voor de route die we gaan lopen daarin. Maar volgens mij zijn we het eens. Dank, voorzitter. Dan vervolg ik. Ik was bij kunst en cultuur gebleven, want kunst en cultuur brengt mensen samen. Het geeft kleur, verdieping en verbondenheid, ook tussen generaties, en we zijn blij dat de cultuurvisie recent is aangevuld met de cultuurnota. Daarmee geven we richting en ruimte aan een rijk cultureel leven in Zeist en hier zijn we als CDA trots op. Maar één punt moet beter: de reële indexatie van de kunst- en cultuursector. Waar andere sectoren indexeren, blijft de cultuursector op een aantal plekken behoorlijk achter. Dit is niet rechtvaardig en zet druk op instellingen en welzijnsorganisaties en vrijwilligersorganisaties die juist zoveel betekenen voor onze gemeenschap in Zeist en ver daarbuiten. In de kadernota zien we het voornemen van het college hiermee aan de gang te gaan, maar nog niet concreet. Graag sporen wij dit college aan om hier vaart mee te maken. Daarom zullen wij met een motie komen, zoals ook besproken tijdens het debat, waarmee wij het college richting willen geven over deze indexatie en de mogelijke dekking daarvan. En tot slot het derde punt, de samenhang in besluitvorming. We zien dat er veel losse projecten afzonderlijk worden besproken: het retailperspectief, met name over de Voorheuvel, het marktgebied, nu over de Klinker, en locatieprofielen in het evenementenbeleid. Deze onderwerpen hangen allemaal samen, maar worden apart behandeld. Dat maakt het voor onze fractie en voor de samenleving lastig om het totaal te overzien. Het CDA vraagt het college om hier meer samenhang en overzicht. Neem ons mee in het geheel, zodat wij als volksvertegenwoordiging goede besluiten kunnen nemen. Ook het huidige proces rond de gebiedsvisie markt roept bij ons vragen op. De participatie met de samenleving is volgestart, maar zonder de raad vooraf kaders of keuzes te vragen. Dat heeft zeker niet onze voorkeur. Wij geloven in het samenspel tussen raad en samenleving, maar niet in losstaande trajecten. Daarom roepen we het college op om bij toekomstige deelprojecten de samenhang van besluitvorming te voegen tot één raadsvoorstel of één overzicht. Op deze drie punten zou ik graag van het college een reflectie verwachten vanavond.

Dank u wel, de heer van Nieuwstadt, GroenLinks.

Dank u wel, voorzitter. Om te beginnen, ook al kun je twijfelen aan de definitie van het begrip maidenspeech, wil ik de heer Van Voorden feliciteren met zijn zojuist afgeronde maidenspeech. En dan kom ik tot een vraag. Ik snap dat u een pleidooi voert om projecten die met elkaar verband houden samen te voegen, maar soms zijn die projecten zo groot dat het voor ons al slecht overzichtelijk is, laat staan voor een inwoner. Met alle respect voor de inzet van de mensen die hier regelmatig komen inspreken, is de heer Van Voorden het met mij eens dat bij het bepalen of je onderwerpen in een blok moet behandelen of misschien in kleine porties, een olifant eten met kleine hapjes, dat het soms verstandiger is om er toch voor te kiezen die onderwerpen van elkaar te scheiden? Om te voorkomen dat een ronde tafel een enorme Babylonische spraakverwarring wordt.

Ja, dat ben ik met u eens. Alleen, en dat was ook de laatste zin die ik uitsprak, om het te voegen tot één raadsvoorstel of in een overzicht te zetten, zoals we nu al een paar maanden geleden de drietal perspectieven hebben aangenomen. Wat straks ongetwijfeld veel consequenties gaat hebben voor het marktgebied. En daar zouden wij veel meer een parallel in willen zien, dat wij niet besluiten nemen in het verleden die ons later onwelgevallig zijn.

An sich ben ik het, voorzitter, met de heer Van Voorden eens. Ik denk ook wel dat we samen moeten kijken en dat is een oproep die ik regelmatig ook hoor uit de hoek van het CDA of het ambtelijk apparaat, of op ieder moment de capaciteit heeft om dat ook allemaal in één keer te kunnen behandelen. Maar daar komen we samen wel uit.

Ik zie de verbinding tot slot. Het CDA Zeist wil iedereen bedanken die zich inzet voor onze prachtige gemeente en in het bijzonder, dan sluit ik aan bij de heer Boutahar, vandaag onze ambtenaren. Wat een berg werk hebben jullie verzet voor het opstellen van deze stukken. Weet dat de waardering groot is. En voorzitter, tot slot, we staan als Zeist voor grote opgaven en als we onze keuzes baseren op de waarde van samenleven, fatsoen, verantwoordelijkheid nemen en omzien naar elkaar, dan houden we Zeist leefbaar, veerkrachtig en verbonden voor nu en de toekomst. En dat is wat mij betreft de kracht van verbinding. Dank u wel.

Dank u wel, meneer Van Voorden. Oh, ergens gaat de bel, maar we gaan nog even door. Ik zie de heer Van Splunter al aanstalten maken. U bent hier van harte welkom bij het spreekgestoelte.

Voorzitter, zonder te willen vervallen in de kou van zelfgenoegzaamheid, stelt de VVD-fractie vast dat wij bijna een jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen er goed voorstaan. De coalitie die drie jaar geleden tot stand kwam en die ik toen solideo noemde, wordt dat onlangs bij de pausverkiezing weer gehoord werd, is een stabiele gebleken. Op basis van een gezonde financiële huishouding wordt wat in 2022 werd afgesproken ook uitgevoerd. De VVD-fractie wil hieraan blijven werken en dat willen we doen door goed naar elkaar te luisteren. Naar de collega's in de gemeenteraad, naar de leden van het college van burgemeester en wethouders en natuurlijk ook naar de individuele inwoners en belangengroeperingen die hier in dit gemeentehuis ook bijdragen aan oplossingen die Zeist op een hoger plan moeten brengen. Op 9 juni van dit jaar schreef ik in dit verband op Facebook over de vogels van Decibel. In februari overleed Jan Terlouw, voormalig leider van D66, en in zijn boek "Koning van Katoren" overschreeuwden deze vogels alles en iedereen. En daardoor luistert niemand meer naar elkaar en worden problemen niet opgelost. Laten we blijven proberen in de Zeister gemeentepolitiek de traditie hoog te houden en dat is iets waar we dag in dag uit aan moeten werken, dat we wel naar elkaar luisteren en gebruikmakend van elkaar problemen zo op te lossen dat Zeist met alle kernen en wijken en inwoners daarvan profiteren. En de voorgaande sprekers hebben zich ook in soortgelijke bewoordingen uitgelaten en dat stemt mij positief. En we roepen het college met dat in gedachten dan ook op om het laatste jaar van deze raadsperiode er nog een schep bovenop te gooien voor wat betreft het uitvoeren van het coalitieakkoord. Wij willen niets vooruitschuiven en er scherp op toezien dat we geen problemen over de verkiezingen heen tillen. En graag geef ik namens mijn fractie aan waar we dan aan denken. Ik wil het eerst hebben over lastenverlichting. Want boekjaar 2024 wordt met een aangenaam overschot van 5,85 miljoen afgesloten. Voorgesteld wordt om van dat bedrag 5,7 miljoen aan het Rios te noteren zoals te doen gebruikelijk en de VVD wil een ander voorstel doen en bij deze algemene beschouwingen verkennen wat de andere partijen in de raad hiervan vinden en uiteraard de opvatting van het college daarover horen. Wij zijn van mening dat de inwoners van Zeist in de portemonnee moeten kunnen profiteren van dit overschot. Zoals de Zeister woningbezitter die de afgelopen jaren bijna 10% extra OZB heeft betaald aan de gemeentekas. De ongeveer 10% extra OZB was overigens een onderdeel van het inwonersadviescommissieadvies uit 2021 om de gemeentelijke begroting meer in balans te brengen met draagvlak in de samenleving. Nu er opnieuw sprake is van een overschot, mogen alle inwoners dan ook verwachten dat in deze nieuwe situatie geld naar hen terugvloeit en eerder de heer Bredius had het er al over, was de VVD ook al enthousiast over de stelpost lastenverlichting. Die ervoor zorgt dat alle Zeistenaren afgelopen en komende jaren minder afvalstoffenheffing betalen. En we leggen daarom in u minnen om 50% van het jaarrekeningenresultaat, 2,8 miljoen euro, rechtstreeks te laten terugvloeien naar de burgers van Zeist en de overige 50% aan het Rios te noteren. Wij zullen hiertoe, gehoord de algemene beschouwingen, dan ook een amendement indienen bij de komende raadsvergadering. Als we dat doen, doen wij het Rios overigens geen geweld aan, omdat er al een extra dotatie van 6,7 miljoen euro komt vanwege de herziening van de ratio weerstandsvermogen naar 1,0. Laat ook duidelijk zijn dat de VVD enthousiast is over het Rios, een bijzonder fonds dat mooie projecten in de gemeente, zoals een dorpshuis in Den Dolder of vernieuwing van de markt, mede mogelijk kan maken. Prachtige projecten met een meerwaarde voor Zeist en tegelijkertijd hecht de VVD zoals bekend sterk aan het verlagen van lasten voor haar inwoners waar dat kan en zoals wij het zien, kan dat volgend jaar ook op een verantwoorde wijze. Graag een reactie van het college op dit punt en ik ben ook benieuwd hoe de collega's hierin staan. Voorzitter, ik ga naar een ander onderwerp, het vernieuwen van de regionale inkoopkoers, jeugd en WMO. Nou, ik zie.

Dat voordat ik u daar nou ja over laat praten, de heer van Nieuwstadt, een interruptie.

Dank u, voorzitter. Ja, het is natuurlijk onvermijdelijk dat als dit onderwerp aan de orde komt, dat de VVD en GroenLinks daar misschien op een iets andere manier naar kijken. Kijk, u zegt: het gaat niet ten koste van het riool, maar het gaat natuurlijk wel ten koste van het riool, want u stelt voor om de helft van het overschot daar niet naartoe te geleiden. En u wilt graag dat dat terugkomt en ten goede komt aan de inwoners. Maar hoe stelt u zich voor dat dat op een eerlijke manier teruggaat naar de inwoners? Want hoe werkt dat met huiseigenaren en huurders? En krijgt iedereen dan een bedrag? En om welk bedrag gaat dat eigenlijk? En is dat echt waar de inwoners van Zeist op zitten te wachten? Of kunnen we toch misschien beter met zijn allen besluiten om dit naar het riool te brengen en ideeën die van onderop komen daarmee te voeden? Graag uw reflectie hierop.

Meer van Splinter.

Ja, dank u wel, voorzitter. Nou, als u mij... Ik heb het misschien toch niet goed genoeg uitgedrukt? Collega Van Nieuwstadt, voorzitter, ik heb zojuist betoogd dat we dat dus willen doen via de stelpost lastenverlichting via de afvalstoffenheffing, want iedere inwoner van Zeist krijgt dat gemeentelijke biljet in de bus, dus niet via de OZB, hè? Dat is misschien even de indruk die... Want ik heb het natuurlijk wel even als voorbeeld genoemd, de OZB, omdat de huizenbezitter wel erg veel extra lasten heeft opgehoest de afgelopen jaren. Maar uiteindelijk vinden wij dat iedereen moet kunnen profiteren en daarom stellen we voor om de helft van wat er over schiet via die post terug te laten vloeien naar de inwoner.

Ik snap het voorbeeld, voorzitter, maar ik denk dat je daarmee wel een deel van de prikkel wegneemt bij de inwoners van deze stad, sorry, ons dorp, die dat kunnen om hun afval beter te scheiden. De reden dat we zulke hoge afvalkosten hebben, is omdat we collectief onvoldoende in staat zijn om het afval goed te scheiden. Nou kun je dat niet overal goed doen. In de hoogbouw roept dat problemen op, maar juist om die problemen tegemoet te komen zou je je ook kunnen voorstellen dat je dit geld dan gebruikt om daar iets aan te doen en het niet terug te laten vloeien naar de inwoner, maar naar een briljant idee om de scheiding van ons afval veel beter te regelen. Dat is goed voor iedereen. Hoe denkt u daarover?

Ja, voorzitter, ik wil altijd even uw toestemming vragen. Natuurlijk. Ja, ik zie uw punt, goed punt, want afvalstoffenscheiding is essentieel, want dat maakt uiteindelijk de kosten voor R en M ook geringer. Maar ik denk dat we de prikkel niet zozeer verkleinen door de afvalstoffenheffing te verlagen. Ik denk dat je dat veel beter kan bewerkstelligen. Maar ik ben ook wel benieuwd naar de reactie van het college op dit punt. Via andere methoden nog eens even heel goed aangeven aan de inwoners hoe ze dat moeten aanpakken via een goede voorlichtingscampagne bijvoorbeeld. Maar volgens mij is dit de meest eerlijke manier om iedereen te laten profiteren van lastenverlaging.

Meneer, oh ja, u was klaar, meneer van Nieuwstadt, de heer Boutahar, D66.

Ja, dank u wel, voorzitter, en dank aan de heer van Splunter voor het mooie betoog vooral. Het refereren naar Jan Terlouw gaat me echt wel aan het hart, dus dank daarvoor. Ik werd ook getriggerd door de verlaging van de lasten. Er werd net al een deel van het antwoord gegeven. Je kunt ook ervoor kiezen om te investeren in plaats van lastenverlaging. Maar er was nog één punt waar ik benieuwd naar ben hoe ernaar gekeken wordt, want als je kijkt naar ons financieel perspectief, dan zit er op de lange termijn best veel onzekerheid in onze financiële positie. Hoe kijk je daar tegenaan? Want wij gaan best wel lang mee in de politiek, vooral in de Zeister politiek. We hebben meegemaakt in tijden dat het goed gaat, maar we kennen ook tijden dat het minder goed gaat. Hoe voorkom je, dat is eigenlijk de vraag, dat we nu €1 teruggeven en over een paar jaar €2 terugvragen aan de gemeenschap.

Ja, dank u wel voor de vraag, want dat is een hele reële vraag. Het is ook precies de reden waarom wij niet het hele overschot willen laten terugvloeien via deze stelpost. We kiezen er uitdrukkelijk voor om dat voor de helft te doen, omdat wij het idee hebben dat het ijs dan dik genoeg is om tegenvallers in de komende jaren op te vangen. En voor zover wij het hebben bekeken in het bestuderen van alle stukken. Overigens dank aan iedereen die daarbij betrokken is, bij de samenstelling daarvan, en monnikenwerk zou ik bijna zeggen. En weer een dik pak papier als je hem ook fysiek mee naar huis mag nemen. Maar ja, dit is volgens mij wat ook gewoon goed binnen de spelregels van wat we hebben afgesproken in deze raad past. En ik zou denk ik een slecht VVD-politicus zijn op het moment dat ik onverantwoorde risico's zou nemen. En tegelijkertijd wil ik nog eens benadrukken hoe ontzettend belangrijk het is dat de inwoner die 3 jaar lang heeft geconstateerd dat iedere keer als dat BGU-biljet binnenkwam, de kosten weer opliepen. Vergelijk 2025 met 2022, dan heb je echt een behoorlijke extra kostenpost. Ja, nu dat verantwoord is, vinden wij het ook tijd om daar wat mee te doen.

Hele dank voor de reactie. Ik ben nog niet helemaal overtuigd, maar ik denk misschien goed straks in de tweede periode als het college heeft gereageerd dat we daar nog even verder het debat over kunnen voeren. Dank.

Dank u wel mevrouw Breddels, Partij van de Arbeid.

Dank u wel, voorzitter. Ik heb ook wel een principiële vraag voor u, moet ik heel eerlijk zeggen. Kunt u of kan de VVD iets met de gedachte dat je voor gelijke kansen soms gewoon ongelijk moet investeren? Dat is mijn eerste vraag. De tweede is: als jullie lastenverlichting willen geven via een verlaging van de rioolbelasting en al dat soort zaken, dat de mensen die het het slechtst hebben, namelijk de mensen die vrijstelling krijgen, voor die lasten daar dus helemaal niets aan hebben.

Voorzitter, voor die mensen, en daar heeft u het echt over de minima uit onze samenleving waar wij oog voor hebben, zijn er, denk ik, ook allerlei manieren om te compenseren wat ze tekortkomen. Het kan, en ik. Volgens mij zijn er ook andere methoden om eens te kijken of die mensen die het werkelijk nodig hebben dat nog beter kunnen benutten. We zouden bijvoorbeeld kunnen kijken naar de optie om daar een speciaal loket voor open te stellen binnen de gemeente, waardoor ze zich daar kunnen vervoegen om nog beter gebruik te maken van de regelingen die er zijn. Want dat is toch wel een veelgehoorde klacht in de samenleving, dat heel veel inwoners niet precies weten waar ze recht op hebben. Maar volgens mij, alles afwegend, is dit toch de beste manier om zoveel mogelijk mensen te laten profiteren. En dat laat onverlet dat wij ook per tijd hebben met die mensen, hè? We hebben heel veel mensen in Zeist die het heel goed hebben en tegelijkertijd weten we ook allemaal, zoals we hier zitten als raadsleden, dat er heel veel mensen zijn die niet weten hoe ze de eindjes aan elkaar vast moeten knopen.

Knopen, mevrouw Brittdels.

Ja, voorzitter, ik vind het eigenlijk geen antwoord op mijn vraag, want u verwijst naar een andere regeling en naar een loket. We hebben nu een minimaregeling, dat hebben we al, maar het gaat mij dus om dat mensen die die WOZ-aanslag krijgen maar een vrijstelling kunnen krijgen vanwege hun inkomen met uw voorstel. Dus niks opschieten.

Nou, ik meen mij te herinneren, want ik heb nog eens even ook heel goed gekeken wat er op dit moment gedaan wordt voor de categorie die u benoemt. Het is overigens misschien een antwoord dat u niet graag wilt horen. Maar ja, ik geef het toch, zoals ik het denk te moeten geven. Maar volgens mij zijn er ook hier toch wel mogelijkheden om nog eens extra te kijken of ze ook via dat loket kunnen meeprofiteren.

Ja, ik had nog een vraag gesteld: kunt u leven met de gedachte dat je soms ongelijk moet investeren voor gelijke kansen?

Ja, daarin vinden wij denk ik elkaar wel, want onze partij gaat, en volgens mij verschillen wij daar wel principieel van opvatting. Wij gaan niet uit van gelijkheid, maar van gelijkwaardigheid en dat sluit dan juist weer aan bij uw vraag.

Laatste opmerking, mevrouw Britt.

Die laatste kan ik niet volgen. Gelijkwaardigheid is prima. Daar vinden we elkaar inderdaad wel in. Misschien nog een laatste. Misschien vindt u het een lastige vraag, maar kent u het OZB-percentage in Zeist en misschien dan ook in Nijmegen.

Ik begrijp, voorzitter, wat mevrouw Berlus heen wil. Ik weet ook wel dat als je kijkt naar het percentage OZB dat wij echt niet bovenaan de lat staan als het gaat om dat percentage. En tegelijkertijd, en dat heb ik ook zojuist betoogd, moet je denk ik hier even anders naar kijken. Kijk gewoon eens even naar de verschillende BGBGU-biljetten die je in de brievenbus krijgt. Kijk eens naar het biljet van 2022 en naar het biljet van 2025. Daar zit een behoorlijk verschil in. Dus die kosten lopen hoe dan ook wel op. Het is allemaal onderdeel van het pakket dat in 2021 in gang is gezet via de inwonersadviescommissie. En dat blijft dus schijnen voor de Zeister inwoners.

OK, mevrouw Braddels.

Ja, ik realiseer me dat de kosten oplopen, maar we hebben natuurlijk ook dure huizen. Ik bedoel, zo is het ook, maar ik zal u, ik zal ze u melden. Zij zit op 0,06, Nijmegen op 0,15 is 2,5 keer zoveel en dat is ook geen goedkope gemeente. Maar ik laat het hier verder bij, dank u wel.

Dank u wel. Ik ga door naar de andere persoon die wil interrumperen. Dat is de heer David Tompot van de SP.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, mijn vraag sluit en ik ook aan op de vraag van zojuist van mevrouw Wilma Breddels, maar dan vanuit een iets ander perspectief. Waarschijnlijk heeft de heer van Splunter ook wel het dashboard stabiliteitscriteria bekeken en daarin staat ook iets opvallends over onze positie van de gemeente ten opzichte van andere gemeentes in de regio, namelijk dat wij een vrij hoge, onbenutte belastingcapaciteit hebben van 8%. En als ik het pleidooi van de heer van Splunter nu hoor, dan pleit de heer van Splunter van de VVD eigenlijk dus voor nog meer lastenverlichting, maar dat die lastenverlichting zal dan ook effect hebben op de nog op de omdat de belastingcapaciteit die dan nog hoger zou worden voor onze gemeente, terwijl onze gemeente dus nu al aan de top staat van die onbenutte belastingcapaciteit. Ik stel die vraag omdat dat het rijk kijkt naar die onbenutte belastingcapaciteit vervolgens ook weer om de bijdrage in het fonds te bepalen en de vraag is eigenlijk aan de heer van Splunter, of hij het als wenselijk beschouwt om die onbenutte belastingcapaciteit nog verder te verhogen met zijn voorstel voor extra lastenverlichting en of de heer van Splunter dan ook op de koop toeneemt dat het rijk daar dan misschien ook consequenties uit kan trekken voor wat betreft de bijdrage uit het gemeentefonds die dan gemeenten gaan krijgen. Dat was even mijn vraag.

Meneer van Sluente.

Ja, voorzitter, ik onderschrijf die conclusie niet op basis van het bestuderen van de stukken. Ik kan alleen maar aangeven dat wij als VVD vinden dat de lasten zo laag mogelijk moeten zijn, zeker in een periode dat we geconfronteerd worden met steeds hogere belastingaanslagen jaar op jaar. En dat hebben we de afgelopen 3 jaar gezien.

Meneer Toppot.

Oké, dank u wel voor uw antwoord, maar dan begrijp ik in ieder geval uit uw reactie dat hier toch min of meer op de koop toeneemt als de Ter Rijk in de toekomst gaat zeggen van aan de gemeente Zeist van nou ja, u als gemeente even niet alle belastingen die je zou kunnen, hè? Voor als gemeente dan korten we op de gemeente op de uitkering van het gemeentefonds? Ja, dan hebben wij lastenverlichting toegepast, maar dan krijgen we toch weer de rekening daarvan gepresenteerd.

Ja, ik voorspel is moeilijk, zeker als het gaat om de toekomst en ik, ik kan dat. Ik kan dat niet voorzien. Misschien dat het College in zijn antwoord daar ook nog een reflectie op zou kunnen geven.

Mevrouw van Kippersluis eist te belang.

Ja, dank u wel, voorzitter. De VVD pleit voor lastenverlichting van 2,8 miljoen, als ik het goed herinner. Als ik het even omsla naar 60.000 inwoners, kom ik ongeveer op een bedrag van € 46. Is dat wat u voor ogen heeft?

Meneer van Sparta.

Nou, voorzitter, daar moet ik het antwoord een beetje op schuldig blijven, want dat vind ik heel gevaarlijk. Ik heb er ook bewust voor gekozen, voorzitter, om dat niet in te vullen, want ik weet het niet precies. Het college kan daar misschien meer helderheid over geven als dat het bedrag zou zijn. Ja, wij zouden graag wat meer zien, maar het is in ieder geval, denk ik, een bedrag waar de gemiddelde Zeister inwoner van zegt: nou, daar kunnen we toch wel echt iets mee. Maar ik vind het heel gevaarlijk om te speculeren over de hoogte van het bedrag.

Mevrouw Vakersluis.

Dan wil ik u toch verleiden om, u heeft alvast veel ideeën over, want anders heeft u niet. Komt u niet op een bedrag van 2,8 miljoen? En ja, ik denk dat er toch een idee achter moet zitten, want anders had u net zo goed 3,5 miljoen of 4 miljoen kunnen zeggen. Dus ik ben eigenlijk wel een beetje benieuwd hoe je op dat bedrag bent uitgekomen.

Voorzitter, ik denk dat ik dat in mijn betoog al heb aangegeven. De helft vloeit sowieso terug. Er wordt gedoteerd aan het Rios. De andere helft zou naar de inwoners gaan. Ik heb echt wel het idee dat met het bedrag van 2,8 miljoen dat we in ieder geval een stuk hoger uitkomen bij de vorige compensatie die inwoners hebben gekregen. Dat ging toen echt volgens mij om €10, als ik me niet vergis. Dus volgens mij hebben we het hier echt wel over een substantiëler bedrag. Dat is de gedachte die erachter steekt. Maar hoe hoog het precies is, daar waag ik mij niet aan.

Dank u wel. Ga ik naar de heer Bredius, NieuwDemocratischZeist.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, de fractievoorzitter die zegt het OZB-voordeel gaat terug naar alle inwoners, maar moet het niet gewoon terug naar de OZB-betalers? Voorzitter, ik vraag dat omdat we ook op de OZB 100% dekking kennen en volgens de berekening van NieuwDemocratischZeist zitten we niet op 1,8 miljoen, zoals in de jaarrekening staat, voordeel OZB, maar op 5 miljoen. Als je de berekeningen goed goed herinnert. Voorzitter, daaraan een tweede vraag gekoppeld, want het parkeren heeft ook € 400.000 opgeleverd. Het heeft te maken met die parkeernota en de tarieven die zijn gestegen en dan hebben we het over een gedeelte van het jaar. Die 400.000, gaat die dan ook terug op de een of andere manier als je praat over 100% dekkendheid?

Voorzitter, met dat laatste te beginnen: als we dat hadden gewild, had u dat wel gehoord in mijn bijdrage over lastenverlichting. En ten eerste, interessant hè? Want ik heb in het begin van mijn betoog opgeroepen om goed naar elkaar te luisteren. En ik heb, volgens mij, het antwoord al gegeven over de OZB. Ik heb aangegeven dat ik de OZB als voorbeeld heb genoemd omdat heel veel inwoners van Zeist die OZB betalen behoorlijk geconfronteerd zijn met grote lastenverhogingen. Dus ja, inderdaad, en tegelijkertijd heb ik het als voorbeeld gebruikt. Maar gaan wij ervan uit dat we iedereen zoveel mogelijk willen compenseren?

Mr. Bredius.

Ja, werd mij bij de jaarcijfers onduidelijkheid verweten, maar ik vind het ook een onduidelijk antwoord op een hele duidelijke vraag. Maar ik had er nog eentje, voorzitter. Ik heb hem maar opgeschreven. Wat te doen met 14 miljoen? Maar het is halverwege het betoog van de fractievoorzitter van de VVD. Hij komt daar nog aan toe, hoop ik.

Goed, zullen we dan nu weer de ruimte geven om daarop te reflecteren?

Gaat uw gang en vervolgens betoog. In de jeugd- en ouderenzorg staat de kwaliteit van de zorg centraal. Voorzitter, op pagina 13 van de Kadernota 2026 wordt gesproken over het verleggen van de koers naar het gewone leven. De verschuiving van cure naar care in het sociaal domein moet de komende jaren belangrijke keuzes gemaakt worden. En die keuzes worden vooral gemaakt rond inkoop en in regionaal verband. Daardoor werken we als gemeente in de regio Zuidoost-Utrecht aan een meer weerbare samenleving en houdbare financiën. Dit alles is nog niet structureel verankerd. Vanuit het oogpunt van efficiëntie en schaalvoordeel zou het, zo stellen wij voor, goed zijn om te kijken of we hier het instrument van een gemeenschappelijke regeling zouden kunnen inzetten en tegelijkertijd waarborgen dat de Raad voldoende in positie kan blijven. Gezien de grote uitgaven in het sociaal domein horen we graag of dit idee ook bij andere partijen weerklank vindt en of het college hier al gedachtenlijnen bij heeft. Voorzitter, met man en macht wordt gewerkt aan het vergroten van woningcapaciteit voor de middeninkomens. Wij blijven erop hameren, want meer van die woningen garandeert doorstroming. Mensen die al heel lang zoeken krijgen eindelijk een eigen dak boven het hoofd en het maakt mogelijk dat zorgmedewerkers, leraren en politieagenten zich ook in Zeist kunnen blijven vestigen. Voorzitter, een opmerking over de veiligheid. Ik sluit aan bij wat collega Van Voorden zojuist heeft opgemerkt over Den Dolder. Dat is iets wat niet van onze agenda afgaat als VVD-fractie. Het houdt onze aandacht en we zijn het volledig met hem eens dat wij aansturen op het handhaven van de datum van het verlaten van de Willem Arntsz Hoeve door Altrecht. Maar nog steeds willen wij ook in iedere wijk, dorp een wijkboa aanstellen om het veiligheidsgevoel te bevorderen. Juist nu we in de beleidsindicatoren bij de jaarstukken zien dat de daling van het aantal woningdiefstallen afvlakt. Daarbij ontstaat een drieslag: wijkboa, wijkmanager en wijkagent, die nauw samenwerken met elkaar en in voortdurend gesprek met wijkbewoners, wijkbuurt en belangenverenigingen. Zij hebben specifieke aandacht voor iedere vorm van overlast. Een dergelijke drieslag garandeert ook een betere participatie van en door inwoners, zoals twee weken geleden nog ter sprake kwam bij de behandeling van het handvat participatieruimte. In het begin van mijn betoog, voorzitter, had ik het over ambitie onderweg naar maart 2026. Dat geldt voor wandelen en fietsen met een veilig gevoel, zeker nu het aantal verkeersdoden door incidenten met de fiets stijgt. Ook de ontwikkeling van de markt en het Emmaplein blijft voor ons een speerpunt, waarbij dromen wat ons betreft mag. Ook een speerpunt, vindt de VVD, is de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen in Zeist, waarbij de nadruk wat ons betreft komt te liggen op bedrijven die een meerwaarde zijn voor Zeist. Wij zijn positief over de recente opdracht van het college aan Sweco om te helpen deze locaties te vinden. Ook communicatie, proactief en in de dienstverlening aan de inwoners, kan nog steeds beter. En wat ons betreft werken we nog steeds toe naar openstelling van winkels op zondagochtend. En we zien uit naar de discussie hierover over het onderzoek en het behoud van de KNVB voor Zeist. Zichtbaarheid van deze vaandeldrager van ons dorp in het centrum is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Het gaat goed met isolatie van woningen en bedrijven en de bewustwording van inwoners. Maar ook hier zien we de goede route graag vol doorgezet en benadrukt met een opvallende plek in het centrum van Zeist waar iedereen kan zien wat dit beleid voor effect heeft. Voorzitter, ik heb alleen nog een korte slotopmerking. Dus ik denk dat ik binnen mijn tijd blijf.

Dank u wel, ja. Net de heer Van Nieuwstadt, GroenLinks interruptie.

Dank u wel, voorzitter. Ik hoor de heer van Splunter iets zeggen over bedrijventerreinen en nou weten we dat het aantal bedrijventerreinen, of althans de beschikbare locaties op de bedrijventerreinen, heel erg laag is en dan zo ingewikkeld genoeg. Want we moeten daar ook mee gaan schuiven en de heer van Splunter zegt terecht: als we daarmee bezig zijn, moeten we kijken naar bedrijven die een meerwaarde leveren voor Zeist. Wat bedoelt hij daar precies mee als hij het heeft over die meerwaarde? Want wij als GroenLinks kan ik alvast even aangeven denken aan een meerwaarde als het gaat om bijvoorbeeld bedrijven die kijken naar duurzaamheid en circulariteit.

Nou, daar kunnen wij ons volledig in vinden. De groei op het economisch vlak moet ook wat ons betreft zoveel mogelijk staan in het teken van het versterken van duurzaamheid en groene groei. En dat is ook een speerpunt binnen onze partij. Het is altijd leuk om te zien dat daar altijd weer wordt opgekeken als ik dat naar voren breng, maar het is echt zo, hè. Dus als dat enigszins kan, ja, dan zou dat denk ik ook met het versterken van het beleid zoals we dat drie jaar geleden hebben afgesproken prima te pas komen.

Dan de heer Van Voorden van het CDA, interruptie.

Ja, dank. En dan kan de heer van Splunter, u zit er constructief in vandaag, dus ik denk, ik ga daar toch proberen ook nog wat bij te dragen, want ik zie namelijk een overschot op de begraafplaats van bijna een half miljoen. Is de VVD bereid om samen met het CDA te kijken of we wat kunnen doen aan de tariefstelling van de begraafplaats?

Kunt u dat laatste nog heel even herhalen?

De begraafplaats, ja, Gedenkpark Zeist de Bosrust. Kijk naar de wethouder.

Tarief.

Nee, nou een tariefstelling van de.

Oké, nou, laten we eens kijken hoe ver we komen. We willen graag met u in gesprek als u daar een constructief voorstel over heeft.

Meneer van Splunteren, u had nog een laatste.

Korte. Binnen 30 seconden tot slot, voorzitter. Internationaal is Nederland vandaag gastheer van de NAVO-top in een tijd van oorlog in Oekraïne, Gaza en Iran. Ook nationaal zijn we onderweg naar nieuwe Tweede Kamerverkiezingen en is er sprake van veel onrust. Ik begon mijn bijdrage met een oproep om naar elkaar te blijven luisteren in de aanloop naar verkiezingen, en zeker als een campagne zijn hoogtepunt nadert. Ligt de nadruk vaak meer op zenden dan ontvangen. Laten we proberen hier een gezond evenwicht te blijven bewaren. Dank u wel.

Dank u wel, meneer van Splunter. Ik stel voor om naar de volgende fractie te gaan voor de algemene beschouwingen. En dat is de heer Bredius, die is voor NieuwDemocratischZeist. Meteen dan ook even aankondigen dat u de laatste spreker voor de pauze bent. Dan kunnen we daarna even met elkaar pauzeren, maar nu nog de aandacht voor u hebben.

Ja dank u wel Voorzitter.

Ja, van NieuwDemocratischZeist gaat grote waardering uit naar de inzet en inspanning van de organisatie en de uitvoering van het beleid. En dank ook aan de griffie die ons heeft bijgestaan bij het opstellen van het amendement: 30.000 meer budget voor de Rekenkamer. Al is het onontkoombaar daar budget voor te stellen en vandaar dit amendement met de vraag om dat op het scherm te tonen met het verzoek aan de Raad in de Raadsvergadering van 8 juli in te stemmen. Dit is een heel ander beeld, by the way. Dit is het volgende onderwerp. Volgende onderwerp: Amersfoort heeft viaducten over de weg langs het spoor en station. Driebergen heeft een tunnel en in Maarsbergen wordt keihard gewerkt aan een spooronderdoorgang voor een veilig verkeer en verderop is er een faunapassage mogelijk gemaakt. Veenendaal heeft twee spoortunnels in voorbereiding en als groot voorbeeld geldt de wokkel van Bilthoven die ineens op het scherm staat. U ziet hem hier. Het is een bestaande wokkel en daar gaat het allemaal wel in deze opsomming. En waarom krijgt Den Dolder niet haar eigen wokkel, een veilige spoordoorgang die Den Dolder verkeersveilig maakt? Veiliger maakt de Tour of Duty zit erop voor Den Dolder in alle opzichten, ook wat het spoor betreft en de lokale politiek is aan zet en ziet het college dat ook. En hier hebben we dus een voorbeeld van de projectie van de wokkel van Bilthoven op de locatie van Den Dolder. En het volgende fotootje laat zien hoe dat dan zijn effect krijgt, zo ongeveer voor een gedeelte van het Remmia-terrein. En tenslotte hebben we ook nog een sfeerimpressie zoals het hoort. U ziet een trein. U ziet de tunnels met een beetje fantasie. Zie nu de onderdoorgang onder het spoor. Verkeersveilig à la Den Dolder. Ja, dank u wel, voorzitter. Ziet het college dat ook dat de politiek aan zet is en dan gaat de vraag natuurlijk over financiering. En daar hebben we de volgende oplossing voor: u weet dat er 84 miljoen bij de provincie een saldo-overschot bestaat over 2024 niet behaalde doelen, 84 miljoen, voorzitter, het geld van onze inwoners voorin om onze inwoners en laat dat nou voor Den Dolder gelden. Tot zover. Dit mapje verkeer.

Voordat ik de heer Van Nieuwstadt het woord geef, even weer het verzoek om nog bij de laatste spreker ook even stil te zijn, zodat we allemaal goed u kunnen horen. De heer Van Nieuwstadt, GroenLinks.

Ja, dank u, voorzitter. Ik heb even getwijfeld. Moet ik hier nou iets van zeggen of moet ik het niet doen? Want het richt de aandacht op ons allen. En het kost me moeite, want ik vind het eerlijk gezegd, als ik heel eerlijk ben, laat ik het maar zeggen, een onzinnig voorstel. Dat geld waar u het over heeft, heeft u met iemand van de provincie daarover gesproken dat dat hiervoor bestemd zou kunnen worden? Want als ik de verhalen hoor van de kant van het college, en dat zijn serieuze antwoorden op serieuze vragen hoe het staat met de financiën die we nodig hebben om het drieluik uit te voeren. En als je hoort de bedragen die daarbij genoemd worden, hoe kunt u zich dan voorstellen dat het mogelijk is om daar op de manier zoals u dat laat zien, een tunnel aan te leggen? Met alle respect, ik denk dat dit echt wensdromen in het kwadraat is en tenzij u met een heel duidelijk uitgewerkt voorstel komt, kan ik dit niet serieus nemen.

Meneer Bredis.

Ja, u is aan de voorzitter gericht, maar zou het hier niet persoonlijk doen? Maar u, dat ben ik ook. Wij, de fractie van NieuwDemocratischZeist, hebben er door een architect naar laten kijken. En we noemen het de wokkel van Den Dolder, maar de wokkel van Bilthoven is er ook gekomen en dat dient als groot voorbeeld. Dus deze architect is gevraagd: kunt u à la Den Dolder de situatie projecteren? À la Bilthoven de situatie projecteren op Den Dolder. Dat kostte hem eigenlijk geen moeite en hij heeft daar dit beeld van gemaakt. Dus het is geen eigen project, maar het is een project samen met een architect die hier dus op deze manier naar gekeken heeft. Wat de onzinnigheid betreft, ik heb net een opsomming gemaakt. Provincie Utrecht van Veenendaal tot Driebergen-Zeist tot aan Bilthoven toe. Ik heb gezegd, daar kan het wel allemaal. Dus de vraag is, waarom kan het in Den Dolder niet? En voorzitter, we weten er gaan intercity's rijden, het wordt alleen maar drukker. In de toekomst is het niet over 5 jaar, dan is het over 20 jaar. Gaat daar een ondertunneling komen? Voorzitter, ik ben geen waarzegger, nog niet. Maar ik voorspel u dat die situatie daar niet blijft zoals die is.

Goed, de heer van voor de CDA.

Ja, sorry voorzitter, maar ik ga me toch aansluiten bij even nieuws dat ik eigenlijk dit ook niet kan laten langslopen. En mijn eerste gedachte was: hebben we het over een wokkel of over een vreemde kronkel? En dan mag u even vragen waar dat zit. Maar volgens mij is dit een vraagstuk voor verkeerskundigen en niet voor architecten, want ergens iets opleggen, dat kunnen we er wel meer. Heeft u enige indicatie wat dit project zou kosten?

Meneer Bredis.

Ja, ik sla even aan op verkeerskundig. Misschien, voorzitter, en dat kan de fractievoorzitter van het CDA niet weten. Is het een verkeerskundige architect? Hè dus? En deze meneer heeft dit ontwikkeld. Ja, ik ga niet over de woorden die in de raad worden besproken over onzinnigheid. Ik zou zeggen, laat je verrassen en geef het de kans. En vandaar dus dit voorstel, deze gedachte, deze tekening, deze beleving vanmiddag in deze raadsvergadering. De kosten, nee, zover waren we nog niet. Laten we het zo zeggen, luttele miljoenen, dat kunnen we wel zeggen, hè? We spreken over miljoenen, dus dat zal wel een paar miljoen zijn. Minimaal. En dan in veelvoud. Dat weet de fractievoorzitter van het CDA ook wel.

OK, dank u wel, dan geef ik nog het woord aan de heer van Splunter.

Voorzitter, ik ben van de generatie dat ik bijna zou zeggen, deze wokkel, die gaat heel wat flippo's opleveren. Maar heeft de heer bereid die is kennis genomen van technisch onderzoek, wat hier plaatsgevonden heeft en wat ik, zoals ik me kan herinneren, destijds ook bij de discussie van de herinrichting van Van den Dolder is het technisch gewoon helemaal niet mogelijk. Bovendien, als ik goed naar uw foto kijk, gaat Remia juist op die plek uitbreiden en volgens mij is dat ook al gewoon in kannen en kruiken goedgekeurd. Dus er zijn twee redenen waarom dit wokkeltje denk ik heel snel weer moet worden terzijde gelegd.

OK de heer.

De vraag namens de VVD is, hoe realistisch is dit? Dus een terechte vraag uiteraard. Meer dan een sfeerimpressie hebben we vanmiddag niet willen bieden. We hebben de technische mogelijkheid geboden. We hebben de tekeningen die door een verkeerskundig architect zijn opgemaakt gepresenteerd. Dus ik snap wel dat aan de algemene beschouwingen gewicht wordt gehecht, maar het gaat erom dat het beeld dat geschetst wordt, belangrijk is. Dat er een oplossing komt die verkeersveiligheid biedt. En die ondertunneling gaat nog niet uit het hoofd van deze fractie. Althans, waar de kans zich aandient, zullen we daar gebruik van maken en vandaar deze presentatie.

Ja, voorzitter. Ik heb net ook in mijn eigen betoog aangegeven, als het ging om de markt, dat het helemaal niet verboden is om te dromen over een mooie toekomst van herinrichting van ruimte. Maar ik zou de heer Bredius toch het volgende willen voorhouden: dat het best gevaarlijk is in de richting van de inwoners van Den Dolder om met zo'n plaatje te komen en dat mensen echt gaan denken dat het nog allemaal kan ook nog, terwijl het gewoon niet waar is. Het is technisch niet mogelijk en er is een andere gebruikmaker van de ruimte die al concrete plannen heeft en dat vind ik jammer, want daarmee zet u de inwoner. Het verkeer erbij?

Ja, het is een oordeel van de VVD, die meent dat dat niet kan. Het is een suggestie, zoals nu technisch op het scherm is geprojecteerd. Het is aan de VVD om daar dit oordeel over te hebben. Ik vervolg, voorzitter, ik sprak over de provincie en de 84 miljoen die als saldo overschot in over 2024 is behaald. Zij geven het advies om een hybride warmtepomp te nemen en geen volledig elektrische, op het gas blijven luidt het advies van de provincie. Dus is dat ook het advies van het college, omdat elektriciteit schaars en dus duur is en de hele energietransitie lijkt een stuurloos schip te worden. Hoe krijgen we weer grip op zonnepanelen? De manier om duurzaam te zijn hebben vanwege de salderingsperikelen alle aandacht verloren. Het helpt ook niet dat geothermiek van de baan is en klopt dat bericht wel. Gaat het college voor minima noodpakketten organiseren omdat de rijksoverheid iedere inwoner oproept gedurende 3 dagen noodsituatie te zien overleven. Hoe doen arme mensen dat? En heeft het college meer geld over om iets aan de toenemende straatintimidatie en huiselijk geweld te doen? En, hoe staat het college tegenover een verbod op fossiele reclame? En dit nieuws bereikte ons: statushouder biedt huis soms illegaal aan. Hoe zit dat in Zeist, voorzitter, en gaat het college onderzoeken of er een einde kan komen aan de voorrangsregel voor statushouders boven Zeister inwoners? Zeister jonge mensen die noodgedwongen op een zolderkamer van hun ouders bivakkeren. Wat is de instroom van vluchtelingen daadwerkelijk? Wat als de instroom van vluchtelingen daadwerkelijk mindert, zoals de landelijke partijen willen, heeft dat dan effect op de woningbehoefte en hoeft Zeist niet in de bouwpaniekmodus te schieten? En sommige hebben berekend dat het netto Zeist een woningtekort van 850 woningen is. Deze ABF Zeist rapport pagina 34 voetnoot 33 en hou rekening met de herverdeling van de stad Utrecht. Alleen als stationsgebied Driebergen Zeist tot 2000 nieuw te bouwen woningen. Alles bij elkaar zit Zeist op 4700. Wij willen trouwens, en dat blijven we, de bijdrage voor grofvuil afschaffen en gaat nu eindelijk de toeristenbelasting stevig omhoog. Grote zorgen maakt NieuwDemocratischZeist zich over het fenomeen onderuitputting. Het lukt de overheid niet meer ambitieus. De ambities uit de begroting waar te maken. En wordt het geen tijd. Wordt het geen tijd op dit punt voor de inzet van een Force team? We vinden het onbestaanbaar dat PGGM terrein en stationsgebied niet opgenomen wordt in de visie voor de Stichtse Lust en Wouden en kan de verdubbeling van de afvalstoffenheffing sinds 2018 worden gestopt. Ga eens serieus nascheiding onderzoeken in plaats van de inwoners opzadelen met weer een nieuwe kliko. En pak de tweede woning aan in Nederland staan 1/2 miljoen woningen leeg. En er zijn 450 Nederlanders met een tweede huis. Dat is samen net zoveel als er gebouwd zou moeten worden voor woningzoekenden. Hoe is de stand van zaken in Zeist eigenlijk? Voorzitter, we staan graag realistisch in de politiek en vandaag is de kadernota die die naam ten onrechte heeft. Het is een informatienota. De kadernota bevat geen kaders, maar informatie. Er was de inleiding vorig jaar nog een heel A4'tje. Dit keer beslaat de inleiding nog geen 1/3. Tegelijkertijd op de 36 vragen die door ons zijn gesteld, is uiterst serieus geantwoord. Grote waardering en dankbaarheid daarvoor. Het geeft een goed inzicht, maar nog niet genoeg. Met name twee politieke punten zijn relevant. Hoe omvangrijk gaan de bezuinigingen worden en hoe komt de Raad weer in haar kaderstellende rol? Het belangrijkste eerst. NieuwDemocratischZeist leest in de jaarstukken dat bezuinigingen onontkoombaar zijn. Het gaat om structurele ombuigingen van 2,5 miljoen. Een harde waarschuwing van de kant van het college is uitgebleven. Er is een halfzacht procesvoorstel dat vaag gebleven is. Zeist kent een historisch gedegen financiële basis en we vragen het college deze basis hernieuw te leggen en nog tijdens deze algemene beschouwingen aan te geven hoe de bezuinigingen eruit gaan zien en ten aanzien van het laatste punt. Hoe wenden we het gevaar af dat de kadernota die de grondslag kent in het budgetrecht van de Raad een wassen neus wordt? Komen we het grijze gebied van de 3 O's uit de bestuursrapportage, waarbij de Raad achteraf goedkeuring aan uitgaven toekent. Het budgetrecht en de kaderstellende rol zijn van uitzonderlijk belang om een begin van het vertrouwen te maken. Naast de inspraak en de participerende rol van de inwoner gelden transparante financiële processen, geen grijze gebieden, maar toezeggingen over kaders. Daar komt het volgende bij, op vragen van onze fractie is door het college aangegeven dat de toets op de 3 O's niet verder wordt gespecificeerd op de vraag over de wenselijkheid daarvan. Antwoorden wij bevestigend. Wij achten het wenselijk dat de 3 O's toetsing in regels wordt vastgelegd en kan het college toezeggen dat dit dit jaar wordt onderzocht. Tenslotte deze afronding. We zien dat landelijke partijen in de Zeister politiek een poging doen de lokale inwoners te bereiken. Ze doen dat letterlijk door Zeist achter hun landelijke partijnaam te plakken. De lokale partijen juichen dat toe. Het toont de betrokkenheid bij de lokale. Een afstand met de landelijke politiek inwoners, waartoe ook ik behoor, begrijpen niet wat ze in Den Haag aan het doen zijn. En het is niet verwonderlijk dat lokale partijen daardoor de aandacht krijgen omdat zij op een andere manier in de wedstrijd zitten op de bal en niet op de man. Transparant, kritisch, maar zakelijk met onze dorpen. Als uitgangspunt, het dorpse karakter van onze kernen is iets om trots op te zijn. Wij hebben niets met stadse allure. We zien dat onze lokale partij serieus genomen wordt in de uitvoering en wij ervaren dat met grote waardering en we zien de uitbreiding.

Want u gaat wel weer een beetje op een ander onderwerp, maar volgens mij is er nog een interruptie van de heer Van Nieuwstadt.

Dank u, voorzitter. Ik vreesde de volgende onderwerpen, dus laat ik me even richten op wat er net gezegd is over de landelijke partijen. In een gemeente heb je allemaal lokale partijen die zich allemaal bezighouden met lokale problemen en oplossingen voor alle inwoners. Onze partij en ook vele anderen gaan huis aan huis of het centrum in om in contact te komen met de bewoners, van die bewoners te horen. Niet alleen door te zenden, maar juist door te vragen wat er speelt en eerlijke antwoorden op eerlijke vragen te geven. Kan ik van de heer Bredius horen dat zijn partij en ook zijn fusiepartners in de komende verkiezingsronde en eigenlijk al vanaf binnenkort, dat we al die mensen van uw partij tegen gaan komen in de wijken om het gesprek aan te gaan met de bewoners waarmee u toont dat u echt een lokale partij bent.

Ja, goeie vraag zeker. We zijn het ook al aan het doen. U hebt ons onlangs op de Slotlaan gezien. U hebt de beer gezien. We hebben daar folders uitgereikt aan.

Met alle respect, voorzitter. Ik vraag of ik die DIS tegen ga komen in de wijk.

De heer van Nieuwstadt eventjes, ja, even de zin.

Dat was het antwoord op de vraag dat we dat inderdaad aan het doen zijn. En ik snap de wrevel ook niet zo goed in de vraagstelling. Het lijkt alsof we in dit betoog ons afzetten tegen lokale partijen in de Zeister politiek, maar dat is juist niet het geval. Er wordt een compliment gegeven door juist aandacht te geven aan dat lokale karakter, juist door Zeist achter de partijnaam te plakken. En we zien dus ook, en daar heb ik verschillende keren over gesproken, de afstand tot de politiek in Den Haag. Dus het is met grote bewondering dat ik vandaag spreek tot alle partijen. Maar ik kom zo nog te spreken over het belang van lokale partijen zoals wij zijn, dus zonder binding met Den Haag. Omdat ja, daar is een reden voor.

OK, maar nog even de heer van Nieuwstadt, GroenLinks.

Even terug naar de vraag, ga ik u tegenkomen in de wijken?

Sterker nog, zeg ik als antwoord op die vraag, dat zijn we aan het doen, dus wij komen in de wijken. We hebben ook een spreekuur. We hebben inmiddels, ik geloof, vier wijken achter de rug. We zijn in het centrum geweest, we zijn in het Binnenbos geweest, we zijn in Vollehoven geweest en daar houden we een spreekuur. Daar zitten we van acht tot tien, zoveel als het nodig is. En daar treffen we dus de inwoners.

Ook OK ja dus.

Laat ik hem dan nog specifieker maken, want dan laat ik u verder met rust. Gaat u, zoals veel partijen dat doen, huis aan huis de wijk in om echt met alle bewoners te praten?

Huis aan huis was de vraag, ik dacht, hoe gaat u het contact verder invullen? Nou, het is een hele goede suggestie. We hebben dat in een verder verleden gedaan, maar ik geloof dat GroenLinks daar wel succes mee heeft. Dus we zullen het niet kopiëren, maar op onze eigen manier doen. En de betrokkenheid is zeer belangrijk, dus complimenten voor het voortzetten daarvan, als u dat van plan was te doen.

Oude complimenten gaan wel over en weer, heel, heel fijn.

Voorzitter.

Maar u gaat door met uw betoog?

Ik had eigenlijk toch een compliment in de pocket zitten, hè? Maar toen werd ik onderbroken, maar dat geeft ook niet. Ondanks alle kritiek hebben we aangegeven dat we het gevoel hebben als lokale partij ook serieus genomen te worden. In de uitvoering worden we meegenomen, hè? En we ervaren dat met grote waardering. En dan was ik gebleven bij de uitbreiding van de giervie, die uitbreiding van de grafie. Die zien we met enthousiasme tegemoet en hebben hun grote inzet tot nu toe ook met groot genoegen ervaren. Laten we als fractie daar ook nog even bij stilstaan. Dank daarvoor. Voorzitter, dan toch nog een heel serieus punt. De rest. Mijn hele inleiding en ook bij de ja. Ik kom echt tot een afronding. Het zijn nog vier zinnen. Gevoel en verstand vertalen zich niet meer in een ordentelijk proces. Er is teveel gaande in de wereld. Deze moeilijke wereld is niet meer te begrijpen en dat doen we ook niet meer. Voor ons lokaloos geldt slechts één uitgangspunt: we dienen het lokale belang. Lokale partijen komen voort uit politieke onvrede, het gevoel niet gehoord te worden, vergeten te zijn of miskend te worden. De wens om praktische problemen op te lossen. Dat is misschien wel de mooiste kracht van lokale partijen. Het vermogen laten zien om ergernis te vertalen naar organisatie. En onvrede om te smeden tot betrokkenheid. Om deze reden hebben twee lokale partijen zich verenigd en zich dit uitgangspunt ten doel gesteld bij wensen. Zij is lokaal veel goede lokale inzichten toe. Dank u wel, voorzitter.

Dank u wel, dan gaan wij even pauzeren. Wat zullen we zeggen? 10 minuten. 10 minuten pauze, ik zie u zo weer terug om 04.10 uur. Oké, beste mensen. Ik verzoek iedereen weer om plaats te nemen op zijn plek, zodat wij de vergadering weer kunnen beginnen. Ja, en de deur gaat dicht. Heel fijn. En dan geef ik het woord aan de heer Boutahar, D66.

Dank u wel, voorzitter. We leven in een tijd waarin het begrip vrijheid opnieuw op scherp staat. Terwijl we hier in Zeist mogen spreken, debatteren en bouwen aan de toekomst van onze gemeente, worden er elders in de wereld mensen beroofd van hun meest fundamentele rechten. De oorlog in Gaza en Oekraïne laten ons dagelijks zien hoe kwetsbaar vrede en vrijheid zijn. Het zijn indringende herinneringen aan het voorrecht dat we hebben om in vrijheid te leven, maar ook aan onze verantwoordelijkheid om die vrijheid te koesteren en te beschermen voor onszelf en voor toekomstige generaties. Juist nu, in een wereld vol onzekerheid en conflict, moeten wij ons afvragen: wat betekent vrijheid voor ons als lokale samenleving? Hoe zorgen we ervoor dat iedereen in Zeist zich veilig, gehoord en vrij kan voelen? Dit vraagt om keuzes die verder gaan dan cijfers en tabellen. Het vraagt om visie, om moed en om solidariteit binnen en buiten onze gemeentegrenzen. En dan de kadernota. Voor ons ligt de Kadernota 2026, een document dat getuigt van scherpe keuzes, een stevige financiële horizon en een gemeentebestuur dat durft te kijken naar de toekomst, zelfs in tijden van onzekerheid. Voor D66 is deze nota niet enkel een financieel kader, maar een spiegel. Wie willen wij zijn als gemeente voor onze inwoners van vandaag en van morgen? We zien in de kadernota een uitnodiging tot vooruitdenken. Wij willen deze uitnodiging aannemen om vier uitgangspunten als kompas mee te nemen. We beginnen bij mobiliteit, zo dadelijk bestaanszekerheid, bestaanszekerheid als fundament, een samenleving die ruimte krijgt en een overheid die toekomstgericht werkt. Want alleen zo bouwen we aan een sociaal, groen en vitaal Zeist. Ik begin bij mobiliteit. Mobiliteit is voor D66 geen doel op zich, maar een middel om mensen te verbinden met hun werk, hun onderwijs, hun familie, hun leven. Zeist staat aan de vooravond van grote keuzes op het gebied van verkeer en vervoer. Uit de inventarisatie in de kadernota blijkt dat er extra investeringen zijn voorzien om mobiliteit vanaf 2027, maar dat er structureel nog te weinig ruimte is om een echte transitie naar duurzame mobiliteit vorm te geven. D66 Zeist pleit daarom voor versnelling van deze investering en wat ons betreft leggen we de prioriteit op het verbeteren van de infrastructuur. Dus veilige fietsroutes, met name richting onderwijsinstellingen en stations, toegankelijk OV, dus betere afstemming tussen de verschillende kernen met een extra impuls op last-mile-oplossingen zoals deelvervoer en buurtbussen. En tot slot verkeersveiligheid in dorpen als Den Dolder en Austerlitz. Inwoners ervaren nog steeds onveilige oversteekplaatsen en verkeersdrukte. Dit vraagt om gebiedsgerichte investeringen in verkeersluwe zones. En dan bestaanszekerheid. Bestaanszekerheid van onze inwoners staat meer onder druk. In de kadernota lezen we over stijgende zorgkosten, toenemende druk op de jeugdzorg en onzekerheden in het gemeentefonds. Tegelijkertijd zien we in Zeist een groeiende kloof tussen inwoners die mee kunnen komen en degenen die vastlopen in regels, formulieren en wachtlijsten. Voor D66 is bestaanszekerheid geen vangnet, maar een springplank. Daarom ondersteunen we de ingezette beweging in het sociale domein van zorg achteraf naar ondersteuning vooraf. Wat ons betreft is preventie geen luxe, maar een noodzaak. Wij willen structurele versterking van het sociale basisnetwerk. De inzet van vrijwilligerswerk, buurthuizen en lokale initiatieven zijn cruciaal om problemen vroeg te signaleren. De stijging in het gebruik van welzijn op recept onderstreept dit succes. Gerichte ondersteuning bij opvoeden willen we ook. De invoering van een strategische adviseur op sociaal domein is waardevol, maar moet gepaard gaan met concrete acties zoals een armoedevrije generatie in Zeist 2040. Daarnaast vragen we aandacht voor jongeren en jongvolwassenen. Veel van hen combineren studie, werk en mantelzorg vaak zonder vangnet. Laten we in de uitwerking van de nieuwe inkoopkoers ook nadrukkelijk kijken naar deze groepen. En dan een samenleving die ruimte krijgt. De overheid moet doen wat ze kan, maar kan niet alles. We hebben eerder met de Zeister Maaltijd democratische vernieuwing en maatschappelijke betrokkenheid weten aan te boren met een mooi maatschappelijk initiatief als resultaat. Op verschillende plekken tonen inwoners initiatieven. Denk bijvoorbeeld aan Astrid Zorgt, maar wat D66 betreft mag daar meer energie vanuit de gemeente naar uitgaan. Het maken van een nieuwe participatieverordening in 2026, met daarin de uitwerking van het Right to Challenge en de resultaten van het buurtbudget, vormen wat ons betreft de opmaat naar een intensivering van de samenwerking tussen de inwoners en de overheid en het vergroten van de ruimte voor de samenleving om eigen verantwoordelijkheid te kunnen dragen. En dan punt vier: toekomstgericht financieel beleid. De kadernota toont een complex financieel beeld. Enerzijds structurele tekorten vanaf 2026, anderzijds via het gemeentefonds en het RIO's ruimte. D66 onderschrijft het belang van stabiliteitscriteria en het stappenmodel om tot een sluitende begroting te komen, maar waarschuwt wel voor een technische benadering van maatschappelijke waarden. Een sluitende begroting is nodig, maar mag geen doel op zich worden. We vragen daarom bij de komende begroting om maatschappelijke prioritering. Bij de keuzes voor ombuigen of investeringen moeten maatschappelijke impact meegewogen worden. Laat het gesprek over een tien of een zes in de uitvoering van de wettelijke taken, zoals bijvoorbeeld jeugdhulp, niet enkel door kosten worden gedreven, maar door kwaliteit en effectiviteit. Ook willen we het investeren in uitvoeringskracht. Projecten en ambities vertragen vaak niet op inhoud, maar op capaciteit. Daarom steunen we het voorstel om het sociaal team en de GGD structureel te versterken met dit geld. Maar dit geldt ook wat ons betreft voor participatie, duurzaamheid en mobiliteit. En dan tot slot benadrukken we het belang van een solide cashflowbeleid. De verwachte negatieve financieringspositie eind 2025 baart zorgen, zeker gezien de grote investeringen in de onderwijshuisvesting. D66 pleit voor actualisatie van het investeringsplan met de nadruk op prioritering, fasering en financiële dekking. En dan tot slot, voorzitter, zou ik heel graag een persoonlijk moment willen nemen. Na veel toewijding en plezier in het fractievoorzitterschap van D66 is het tijd om het stokje over te dragen. Ik ben dankbaar voor het vertrouwen, de samenwerking en de inspiratie die ik heb mogen ervaren binnen onze fractie, de gemeenteraad en de samenleving. Mijn trots en vertrouwen draag ik het fractievoorzitterschap over aan Jeroen van den Heuvel, die ook vandaag is gekozen tot onze nieuwe lijsttrekker voor D66 Zeist. Jeroen is een gedreven en verbindende kracht en ik ben ervan overtuigd dat hij onze fractie met visie en energie zal leiden. Ik wens hem heel veel succes en wijsheid toe in deze mooie verantwoordelijke rol. Dank u wel.

Mooi, dank u wel. Ja, mevrouw Roelofsen, zij speelt nu. Aan u de mogelijkheid.

Middag allemaal. Vandaag draag ik blauw en dat is niet geheel toevallig. Blauw is de kleur van trouw, van vertrouwen, en dat is waar het precies om draait in deze algemene beschouwingen. Vertrouwen, vertrouwen van onze inwoners in de politiek, in ons. Want laten we eerlijk zijn, dat vertrouwen staat onder druk. En het is onze taak, nee, het is onze verantwoordelijkheid om dat vertrouwen terug te winnen. Vandaag wil ik drie punten benoemen waarin we dat vertrouwen kunnen versterken. Allereerst de participatie. We leven niet meer in een wereld waarin we volledig op notabelen en overheid vertrouwen. Vroeger was het als je naar de dokter of de notaris ging, meneer de dokter, mevrouw de notaris, dan was er een bepaald respect. Daar ging je niet tegen in. Nu is dat anders, we trekken alles in twijfel en dat is niet per se slecht. Het betekent dat mensen kritisch zijn, betrokken en terecht. Het gaat ook om hun een reden te meer om ze serieus te nemen. Participatie draait om luisteren, luisteren, luisteren, maar ook om terugkoppeling. Wat wij als lokale partij met regelmaat te horen krijgen is: ik krijg toch geen antwoord? Dan voel je je genegeerd, één van de ergste dingen die je iemand aan kan doen, want dan zeg je eigenlijk dat iemand niet belangrijk is. Als inwoners aangeven dat het participatietraject niet goed doorlopen is, wordt dat nog te vaak weggezet als onvrede over de toekomst. Ze hebben hun zin niet gekregen. Maar dat doet geen recht aan de kern van participatie. Het gaat niet om het creëren van instemming, maar om samen verkennen van mogelijkheden en zorgen. Daar hoort bij het stellen van een heldere, eerlijke vraag waar geen impliciete dreiging in is opgenomen. Een vraag als: bent u voor of tegen betaald parkeren in uw straat? Klinkt neutraal, maar heeft directe gevolgen. Mensen kunnen dan voor stemmen, niet omdat ze overtuigd zijn, maar uit angst dat ze anders de overlast uit omliggende straten op zich af krijgen. Blijf weg van autoriteitsframe. Daarmee wordt de discussie feitelijk afgesloten, nog voordat deze begonnen is. Stel, er is discussie over het aanpassen van een goed functionerende verkeerssituatie. Omwonenden, gebruikers en andere betrokkenen hebben vragen, maken zich zorgen, laten van zich horen. Toch wordt het besluit doorgezet. En waarom? Omdat één gerenommeerd bureau heeft geconcludeerd dat dit de beste oplossing is. Punt, gesprek klaar. De verwijzing naar een expert maakt verdere uitwisseling overbodig. Wie ben jij om daar tegenin te gaan? We willen een sterker, veiliger en toekomstbestendig bedrijventerrein in Zeist West.

Voordat u verdergaat, volgens mij aan dit onderwerp, de heer Van Voorden voor het CDA.

Ja, voorzitter. Mevrouw Roelofsen begon over democratie. En ze kon zojuist op het punt van de Jagersingel in het flyertje van de nieuwe lokale partijen, ook wel de jarenlang genoemd.

Ik kan u niet helemaal verstaan.

Dan ga ik iets harder praten, het begint. Ik heb het niet over democratie. U begon over democratie. En u maakte net het punt over de Jagersingel over de participatie. En ook al zijn wij het als partijen eens dat wij het teleurstellend vinden, wat hier besloten is, was dit toch wel optima forma democratie? Dus ik zoek even welk punt u net probeerde te adresseren. Kunt u dat na de verklaring?

Ja, dat kan ik zeker. Onze bedoeling is dat er meer ruimte gegeven wordt aan de lokale ervaring. Als tientallen ouders, omwonenden, inwoners zich uitgesproken hebben, dan verdient dat extra gewicht en misschien meer dan één rapport. Waarom is er geen second opinion aangevraagd?

Nou ja, als u die vraag aan mij stelt. Volgens mij zijn er drie stappen opeens gedaan dus, en nogmaals, volgens mij qua partijen zijn wij het eens over de teleurstelling die uiteindelijk het besluit heeft gehad. Maar volgens mij moeten we het ook niet zo makkelijk wegzetten. Want uiteindelijk is de democratie in dit huis en heeft de democratie wel zijn werk gedaan. En dat punt wilde ik vooral even anders zien.

Misschien kunt u even uw sorry, u geeft niet, maar dan kunnen we straks ook daarna. Dan geef ik ook nog het woord aan de heer Van Splunter, de VVD.

Ja, dank u wel, voorzitter. Op hetzelfde punt inderdaad, want dit is wel een vrij cruciaal onderwerp wat u aansnijdt. Ik kan me nog heel goed herinneren dat dit onderwerp op tafel kwam van de gemeenteraad. Ik woon zelf vlakbij dat kruispunt en in eerste instantie had ik ook zoiets van, ja, dat moet eigenlijk zo blijven. Waarom niet gewoon een kruising die goed functioneert? We hebben goed gekeken met zijn allen. Ik denk dat we de raad niet kunnen beschuldigen van over één nacht ijs gaan. Er zijn meerdere rapporten verschenen. Het is gelukkig ook net eventjes door de collega naar voren gebracht en ook collega Roel van Nieuwstadt gaf het al aan in de richting van de verantwoordelijke wethouder. Die stak drie vingers omhoog, als ik het goed zag, ja, en dat betekent, en dat spijt me echt enorm, maar dat u toch niet goed gekeken heeft naar de zorgvuldigheid van dit proces. En ik wil u met klem vragen daar gewoon goed naar te kijken. Want uiteindelijk hebben we, net als we destijds bij Den Dolder hebben gedaan bij de spoorwegovergang, gekeken naar het belang van de verkeersveiligheid. Dat hebben we laten prevaleren. Dat is niet makkelijk geweest, maar dit is niet het voorbeeld wat ik zou willen noemen als het gaat om het negeren van inwoners.

Mevrouw Rose ja.

Nou, allereerst spijt het mij natuurlijk dat ik de heer van Splunter wederom teleurstel. Het gaat er niet om of er een goed rapport ligt. Waar het mij om gaat, is ook de vraagstelling die neergelegd is in de participatie. En cijfers geven weliswaar een veiligheid aan, maar het is een beetje een objectieve veiligheid. Je moet het ook voelen en dat zo hebben. De mensen hebben het niet gevoeld en wij vragen ons af, is daar voldoende aandacht aan besteed? Als dan inderdaad zou blijken om meerdere redenen dat het een goede beslissing is geweest, dan had dat wellicht naar de inwoners en de betrokkenen beter geformuleerd moeten worden, want dat is wat er gevoeld wordt, dat het niet goed uitgelegd is. Even kijken waar ik was, hoor. We willen een sterker, veiliger en toekomstbestendig bedrijventerrein in Zeist-West. Ondernemers hebben absoluut geen bezwaar tegen verbetering, onderhoud of vernieuwing, integendeel. Er zijn meerdere momenten van overleg geweest waarbij ondernemers duidelijke en concrete zorgen en suggesties hebben ingebracht. Het plan is op geen enkel punt aangepast, verduidelijkt of gemotiveerd waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt. Dit voelt niet als participatie. Dit voelt als een afvinklijstje. Maak deze constructie samen met hen, maar niet over hen. Ons tweede punt, de jongeren. Belangrijk is dat wij hun vertrouwen hebben. Zij zijn de toekomst. Ook zij hebben een stem in de samenleving en verdienen een plek in onze begroting. Volgens betrouwbare informatie, en daarvoor werp ik een vragende blik op de wethouder die in gesprek is, keert de jongerenbus terug vanaf januari 2026. Deze zal 5 dagen per week actief zijn in Zeist, Den Dolder en Austerlitz. Kunt u bevestigen of dit mooie nieuws klopt? Als dat zo is, onze complimenten en dank. Wordt er daarnaast nog nagedacht over andere veilige en toegankelijke plekken waar jongeren kunnen samenkomen? Groepen jongeren in portieken roepen veelal onbedoeld een onveilig gevoel op. Dat raakt direct aan het vertrouwen dat inwoners moeten kunnen voelen in hun leefomgeving. Zij moeten zich veilig voelen. Daarmee als derde en laatste punt: blauw op straat. Zij zien per nu meer blauw op straat. Onze waardering daarvoor. Wij hopen dat deze lijn wordt doorgezet. Extra mooi vinden wij de inzet van bodycams bij de BOA's. Zij zien per nu heeft zich hier eerder hard voor gemaakt, dus wij zijn blij dat deze stap nu gezet is. Daadkrachtig optreden van onze burgemeester, precies waar wij van houden. Maar blauw moet niet alleen handhaven. Blauw moet ook aanspreekbaar zijn, bekend zijn met de buurt en gewoon een praatje maken. Zo bouw je echt aan veiligheid en vertrouwen. Laten we vandaag een afspraak maken dat ik volgend jaar niet meer in het blauw hoef te staan, niet omdat ik het geen mooie kleur vind, maar omdat we dan met zijn allen hebben laten zien dat we onze inwoners serieus nemen. Of misschien dragen we dan allemaal blauw? Niet als symbool van autoriteit, maar van betrokkenheid, van luisteren, vragen stellen, samen besluiten nemen, want dat is wat politiek moet zijn. Dank u wel.

Blijft u nog even staan, want ik zie dat er nog een interruptie komt van de heer Van Nieuwstadt, GroenLinks.

Oh.

Dank u wel, voorzitter. Ja, een tweetal vragen. Kijk, ik weet uit ervaring wat het is om met een andere partij in zee te gaan en in de aanloop naar de volgende verkiezingen samen mooie dingen voor het land en deze gemeente te gaan regelen. Nou weet ik dat u ook in een vergelijkbaar proces zit, hè, Seyst.nu, en er is besloten dat zij samen verder gaan, samen de volgende verkiezingen in. En dan zijn er net twee onderwerpen aan de orde geweest waar ik toch wel reuze benieuwd ben hoe u daarover denkt. Dat is namelijk de manier waarop de heer Jan Bredius heeft gesproken over alles rondom het Rios en ik ben ook eerlijk gezegd heel erg benieuwd hoe Seyst.nu denkt over het in mijn ogen volstrekt onzinnige en de bewoners het leidende plan van een tunneltje in Den Dolder.

Ja, allereerst zou ik willen zeggen: wij zijn gefuseerd, wij zijn één partij, daar heeft u helemaal gelijk in. Wij zijn nog wel twee afzonderlijke fracties. Dit is een. Het tunneltje in Den Dolder. Er zijn argumenten op genoemd waarom het niet zou kunnen, dat het heel veel geld gaat kosten. Ik denk persoonlijk, ik heb de plannen van meneer Bredius. Die is zelf niet gehad. Ik zie ze net zoals u nu voor de eerste keer. Ik denk dat je alles best eens een kans zou kunnen geven. Ik bedoel, het plan wat er nu ligt gaat ook heel veel geld kosten. Daar is heel veel onrust over in de wijk. Ik wil niet zeggen dat het plan wat er nu ligt bij uitstek het allerbeste plan is. Dus ja, ik moet zeggen, ik vind het een altijd. Ik ben altijd in voor creatieve ideeën en ik vind het op zich heel mooi dat meneer Bredius dit plan gepresenteerd heeft en ik moet me er, zoals ik al zei, nog verder in verdiepen.

Korte korte reactie daarop, voorzitter. Als u zich erin gaat verdiepen, verdiept u zich dan ook in de vraag, hè? Die daarnet al door collega's van Splinter werd verteld. Wat dit soort plannen, wat dit soort proefballonnetjes doet met de bewoners van Den Dolder. Het drieluik avontuur loopt nu al heel erg lang en we zijn bezig om tot een afronding te komen. En dan nu de gemoederen in dat dorp weer op hol jagen met een volstrekt onzinnig plan vind ik onverantwoord. En ik had gehoopt u iets meer aan mijn kant van de grens te vinden?

Ja, zoals ik al zei, ik heb er nog niet helemaal over uitgesproken. Ik zit even te denken. Wat zei u nou als eerste zin? Oh ja, de onrust in Den Dolder. Mijn vraag is eigenlijk: waarom heeft het zo lang geduurd? Als ik deze wedervraag mag stellen.

Meneer van Nieuwstad een wedervraag.

Een wedervraag: waarom het zo lang geduurd heeft. Ja, dat is de geschiedenis van het drieluik die is uitgebreid vastgelegd in het systeem. Maar als we terugkijken naar het begin van de geschiedenis, dan kunnen we daarin terugvinden dat er wel degelijk een studie gedaan is naar het aanleggen van de serieuze tunnel onder het spoor door. Dat ging om vele tientallen miljoenen. En bovendien denk ik dat de inwoners van het dorp met terugwerkende kracht in opstand komen als ze zich herinneren wat dat betekent voor de middenstand daar, want die tunnel die kwam op een buitengewoon ongelukkige plek boven de grond. Dus er is al over nagedacht en dat plan is, terwijl er heel goed over nagedacht is, om meerdere redenen, praktische maar vooral ook financiële redenen, afgeschoten. En dan om dat nu opnieuw in te voeren. Sorry, dat vind ik echt onverantwoord, maar u hoeft er verder niet op in te gaan. Ik begrijp dat u er nog over gaat nadenken. Ik wil ook graag horen hoe u denkt over het omgaan met het riool.

Mevrouw Rose.

Dank u wel, voorzitter. Ja, ik wil toch nog heel even ingaan op Den Dolder. Heel kort, dat het zo lang geduurd heeft, heeft niks met inwoners, bezwaren en dergelijke te maken. Daar was ik even een beetje bezorgd over. Even kijken hoe wij denken over het Rios. Het Rios is natuurlijk heel waardevol. Maar ik denk dat we wel altijd moeten blijven kijken naar prioriteiten en alternatieven. Ik zie de bijdrage van de heer Bredius hierin dan ook niet zozeer als twijfel aan de noodzaak tot overmaakt naar het Rios, maar meer als kritisch zijn op wat er gebeurt, altijd kritisch blijven. En ik denk dat dat een hele goede eigenschap is.

Laatste opmerking van de heer van Nieuwstad.

Ik denk dat we nog eens één keer één kopje koffie gaan drinken. Voorzitter, dank u wel.

Dat was uw bijdrage, dank u wel, hè, mevrouw Roelofsen? Even kijken, ChristenUnie-SGP. Ja. De heer Wassink.

Ja, dank u wel, voorzitter. Mijn bijdrage gaat heel kort zijn, want u gaat zometeen een historisch moment meemaken. Namens de ChristenUnie-SGP-fractie gaat voor het eerst een vrouw door het glazen plafond knallen, en dat is Annet Ploeg-Bos. Zij zal mij opvolgen als fractieleider voor de komende tijd. Dat heeft te maken met mijn besluit om na de volgende verkiezingen niet in de raad terug te keren. Dus we vonden dit een mooi moment. Dus ik wil uw aandacht vragen voor haar maidenspeech.

Ja dank u wel.

En dan gaan we niet in.

Dank u wel, voorzitter. Dankjewel Julian, bedankt voor het leidinggeven aan onze fractie de afgelopen jaren en de ruimte die je mij hebt gegeven. Ik zal er alles aan doen wat in mijn vermogen ligt met de gehele fractie, een warm en een scherp geluid te blijven geven aan een christelijk sociale politiek. Dat is waartoe de ChristenUnie-SGP toegeroepen is, een stem voor die ander. Het goede leven in Zeist telt voor een groot deel van onze inwoners. We mopperen als de aanslag WOZ binnenkomt, klagen hoe duur de boodschappen zijn, maar velen van ons wonen prima. Een groot deel van onze inwoners is goed opgeleid, digitaal vaardig en in staat hun standpunten goed te kunnen verwoorden. Ook alles zit dan vaak mee. Maar die andere inwoners van Zeist dan. Zij wonen misschien anders, wellicht een heel ander inkomen, misschien wel een mindere gezondheid. Zijn blij als ze de maand rondkomen, weten zij hun belangen te verwoorden. Zijn ze hoorbaar? Anders gezegd, zien wij hen, horen wij hen. Het is voor de ChristenUnie-SGP belangrijk dat zij ook een stem hebben en gezien worden, dat we luisteren naar iedereen en op zoek gaan naar die zachte stem. Niet alleen voor het beleid in het thema samenleving, ook voor de raadsvoorstellen van ruimte en bestuur. We hechten er waarde aan dat ieder volop kansen krijgt op het onderwijs, dat we leren zien en luisteren naar cultuur als jij dat wilt. We willen opstaan voor het goede in Zeist met gelijke kansen voor iedereen en gelijkwaardig aan elkaar, voor de luide stem, maar zeker voor de zachte stem. Daarmee kom ik aan een volgend thema. Belangrijk thema voor ons: ontmoeten. Tijdens de coronajaren werd het nog eens heel erg duidelijk hoe belangrijk het is voor ons om elkaar te zien en te bezoeken. We zijn bijzonder trots op de vele initiatieven, sociaal en maatschappelijk. De evenementen georganiseerd door inwoners, culturele instellingen, ondernemers of door de gemeente zelf. Maar de vraag naar aandacht voor elkaar, jong en oud, en ook de zorg voor elkaar is enorm groot. Daarom kan een investering in de gezondheidscafé in West op een warme aanbeveling rekenen. Maar ook de jongeren in het centrum hebben aangegeven dat zij graag een plek in hun omgeving willen. In de jaarstukken staat dat jongeren mee kunnen gaan denken met het opzetten van ontmoetingsplekken. Hoeveel van die plekken voor jongeren hebben we eigenlijk in Zeist? Zijn er ruimtes waar jongeren samen kunnen studeren? Is het mogelijk voor het college een inventarisatie te maken van die plaatsen in onze gemeente, waar jongeren een paar keer per week elkaar kunnen ontmoeten en dan zowel in de zomer als in de winter? Ontmoeten is ook vaak een keuze bij nieuwbouw. Bij iedere vorm van hoogbouw of geclusterd wonen is het belangrijk een ontmoetingsruimte te bouwen, zowel bij huur als bij koop, zodat er mogelijkheden zijn om elkaar te ontmoeten, samen te eten, koffie te drinken of activiteiten te organiseren. Ontmoeten kunnen we stimuleren bij nieuwbouw door ruimtes mee te nemen in vroegtijdige plannen en in de financiering daarvan en het daarna over te laten aan de kracht van de samenleving. In Nijenheim is een woongroep actief. Zij geven een heel mooi voorbeeld van hoe krachtig die samenleving kan zijn. Woongroen heeft een ruimte beschikbaar gesteld. Een paar keer per week zijn er activiteiten en maandelijks wordt er samen gegeten. Als iemand ziek is uit de flat worden boodschappen gehaald, letterlijk omzien naar elkaar. Dat draagt bij aan het welzijn aan hen die aandacht ontvangen, maar ook aan hen die het geven. Er zijn inmiddels meerdere van dat soort initiatieven. Eens per maand komen een paar vrijwilligers op zaterdagmorgen bij elkaar om afval te prikken. Zorgen voor een schone aarde, voor een duurzaam Zeist, de troep die een ander achterlaat. Zodat volgende generaties kunnen blijven wonen in ons groen en blauw. Op de Varenneselaan wonen kleine 20 minderjarige vluchtelingen. Je hoort er nooit wat van, geen gedoe in de wijk, mooie contacten. Zij is de Veste is een gemengd project in Zeist waarvan de helft bewoond door de bewoners van het Leger des Heils en anderen ingestroomd. En andere gewoon door reguliere bewoners. Hiermee vormen ze een gemeenschap van buren die elkaar helpen en een prettig leefklimaat creëren. In de hospice van Zeist komen onder andere mensen met weinig of geen netwerk. Als zij hun laatste adem uitblazen, heeft een vrijwilliger hun hand vast, zodat ze iets minder eenzaam kunnen sterven. Dit zijn slechts een paar voorbeelden. We hebben er nog vele op allerlei terreinen, allemaal even waardevol. De kracht van de samenleving. We zien dat deze lijn doorgepakt wordt in de kadernota. We moedigen het college hiervoor van harte aan. Niet vanuit bezuinigingsdruk, maar vanuit de kracht van de samenleving, regels of vergunningen kunnen in de weg zitten. Dat willen we graag kritisch volgen. Bij de ChristenUnie-SGP willen we keuzes maken, verantwoordelijkheid dragen, constructief samenwerken, maar ook verhalen doorgeven. Verhalen van hoop, van waarde, van barmhartigheid en gelijkwaardigheid thuis, op het werk, in de buurt, maar ook in de politiek. We willen een bijdrage leveren in deze raadzaal, in het dorp door het goede door te geven, ons idealen na te streven en te leren van wat fout gaat. Ik ga richting het einde van mijn bijdrage. We willen de medewerkers van de gemeente hartelijk bedanken voor het vele werk dat is gedaan voor de agenda van vandaag. Het college willen we traditiegetrouw de zegen van God toewensen op hun werkzaamheden. Er liggen ambitieuze plannen voor onder andere wonen, duurzaamheid, biodiversiteit en regie op financiën. Dat kunnen niet alle gemeenten zeggen. Ik wil graag eindigen met een kort gedicht over gelijkwaardigheid en verbinding van Rikkert Zuiderveld, bekend van de kinderliedjes Elly en Rikkert. Er staat boven: Losse eindjes. Brutaal. Onhandig, schichtig, dwars, verlegen. Een clown. Een kluizenaar, een slampamper, een sloddervos. Bij iedereen zit wel een steekje los. Normale mensen kom je zelden tegen. Het zijn de losse eindjes die ons doen raken. De rafels die ons aan elkaar doen haken. Dank u wel, voorzitter.

Mooi, dank u wel en ook u gefeliciteerd met uw maidenspeech als fractievoorzitter. Even kijken. We zijn aangekomen bij de Partij van de Arbeid. Mevrouw Breddels voor haar bijdrage.

Ja toch? Oh. Nou, we zijn er. Voorzitter, leden van het college en van de gemeenteraad. Laat ik beginnen met een compliment uit te spreken over de inhoud van de stukken. Het blijft een beetje zuchten over de hoeveelheid, maar de overzichtelijkheid verbetert steeds. Het is een helder en kwalitatief goed stuk. De jaarcijfers over 2024 zien er prima uit. De jaarrekening laat zien dat het saldo van de baten en lasten 5,4 miljoen bedraagt. Met nog een toevoeging vanuit de reserves gaan we zelfs naar een batigsaldo van 5,8 miljoen. De jaarrekening wijkt met een bedrag van 8,9 af van de in december nog gewijzigde begroting. De voorspellende waarde van de begroting is derhalve veel beter dan die van vorig jaar. En dat is goed nieuws, want goed begroten is belangrijk. Het is evident dat de gemeente Zeist financieel een zeer stabiele en sterke gemeente is met een solvabiliteit van 68%. Een eigen vermogen van 176 miljoen en een lage schuldmarge maken dat de iets lagere liquiditeit op dit moment geen probleem is. Een ravijnjaar is voor Zeist niet echt aan de orde. Ombuigingen, maar is dat een eufemisme voor zijn er op dit moment niet nodig? Tegelijkertijd zien we ook dat dit niet het meest gunstige moment is om structureel kostbare wensen tot uitvoering te brengen. Een pas op de plaats lijkt op dit moment het meest passend bij de financiële situatie. Dat geldt uiteraard niet voor de wensen met een incidenteel karakter, maar daarover later meer. Het hoeft geen betoog dat de PvdA heel blij is met het voornemen om een positief saldo over 2024 toe te voegen aan de trios, waardoor het hele idee achter het Rios weer fier overeind staat. Want de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het Rios de laatste tijd wel een beetje op een grabbelton begon te lijken. Hoewel het college een voorstel doet over de besteding van de gelden in het Rios, is het uiteindelijk aan de Raad. De Raad kan zelf voorstellen doen en is daarin ook het beslissende orgaan. De Partij van de Arbeid heeft daar ook een aantal ideeën over. U kent de Partij van de Arbeid als de sociaaldemocratische club die een veel gelijke verdeling van inkomen, vermogen, kennis en macht voorstaat. Gelijke kansen beginnen in de basis. In plaats van de financiën als uitgangspunt te nemen voor de plannen en maatregelen zou het ook het uitgangspunt kunnen zijn: wat heb je nodig? Wat heb je nodig als baby? De onvoorwaardelijke liefde van je ouders en zorg in de buurt, die controleert of je goed eet, drinkt en groeit en je de nodige vaccinaties geeft die je beschermen tegen gezondheidsrisico's. Ondanks het feit dat de GGD's in regio Utrecht moeten bezuinigen, ligt wat de PvdA betreft de sluiting van consultatiebureaus niet voor de hand. Wat heb je nodig als kind? Je hebt emotionele ondersteuning, zelfvertrouwen, educatieve kansen en sociale vaardigheden nodig. Dat geldt voor ieder kind, ook voor kinderen met een beperking. In verschillende gemeenten, waaronder Wijk bij Duurstede, zijn scholen met ambitie het project Geen Kind de Wijk Uit gestart om zoveel mogelijk kinderen vlakbij huis passend onderwijs te bieden. Derhalve minder leerlingenvervoer nodig, minder doorverwijzingen, zware zorg en bureaucratie en uiteindelijk dus ook minder kosten. Het kunnen maken van vriendjes en vriendinnetjes uit de buurt is goed voor hun kind. Inclusie, eveneens de PvdA ziet dit als een mooi voorbeeld van normaliseren. Niet alles wat een beetje afwijkt, behoeft directe label en nog een andere behandeling. De samenleving is niet homogeen en een kind leert van het omgaan met kinderen die anders zijn dan hij of zij is. Is de gemeente bereid om samen met de reguliere basisscholen, de scholen voor speciaal onderwijs en het Centrum voor Jeugd en Gezin deze mogelijkheid te onderzoeken? De gemeente Zeist zou daarmee voldoen aan het ook door Nederland geratificeerde Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap, waarin artikel 7 zegt: De Staten die partij zijn nemen alle nodige maatregelen om te waarborgen dat kinderen met een handicap op voet van gelijkheid met andere kinderen ten volle alle mensenrechten en fundamentele vrijheden genieten. Wat heb je nog meer nodig als kind? Ik noemde het hiervoor al: goede educatieve kansen. We hebben in het jaarverslag van de Stichting Leerkansen kunnen zien dat het uitermate effectief is om kinderen te trainen voor de toets die aan het einde van de basisschool wordt afgenomen en mede invloed heeft op het bepalen van de vervolgopleiding. Ouders die het kunnen betalen, laten hun kind een training volgen om op een zo hoog mogelijk niveau te komen. De Partij van de Arbeid vindt het wenselijk dat ouders die dat niet kunnen betalen ook de mogelijkheid hebben om hun kind een training te laten volgen, zodat de kansen van hun kinderen niet achterlopen bij kansen van kinderen uit rijkere gezinnen. Is de gemeente bereid om een pilot van een dergelijke training te organiseren en daarvan de kosten voor haar rekening te nemen? De dekking daarvan kan in het Rios worden gevonden. Een investering in kennis is altijd de moeite waard. Wat heb je nodig als jongvolwassene? De kans om op eigen benen te kunnen staan, hetgeen begint met een fatsoenlijke en betaalbare woning. Het woningtekort over Nederland is schrijnend en Zeist is daar geen uitzondering op. We zijn dan ook blij met grote projecten als de ontwikkeling van het stationsgebied en de bouwplannen op het PGGM-terrein. En u kent de PvdA als voorstander van hoogbouw, daar waar dit landschappelijk goed ingepast kan worden. Over een tweetal projecten bestaan er bij de Partij van de Arbeid vragen. In de eerste plaats is dat het Hofje van Zeist. We lezen in de stukken dat er in 2024 nog een bedrag van €12.609 vanuit het revolving fund sociale woningbouw is onttrokken en dat op 22 februari vorig jaar de omgevingsvergunning ter inzage is gelegd. Maar daarna is het stil gebleven, terwijl het Hofje wel deel uitmaakt van de versnellingsopgave. Ook de ontwikkeling van het oude V&D-terrein lijkt vertraging op te lopen, maar collega Roel van Nieuwstadt heeft daarvoor al aandacht gevraagd. Wat heb je nodig als huurder? Een woning zonder al te veel achterstallig onderhoud. We hebben tijdens één van de spreekuren gehoord dat inwoners van het Partijpark in woningen wonen waar al decennia niet aan gedaan is en waar er nodig verduurzaamd moet worden. De woningen zijn voor een groot deel gemeentelijk monument. Het ging tot discussie lijkt over de vraag of er gesloopt dan wel gerenoveerd moet worden. Als deze discussie lang duurt, is de huurder de dupe en dat vindt de Partij van de Arbeid onwenselijk. Is de gemeente bereid om via een bijdrage uit de revolving fund sociale woningbouw of het Rios de verhuurder te bewegen nu voortvarend te werk te gaan? Wat heb je nodig als ondernemer? Persoonlijke eigenschappen zoals durf en doorzettingsvermogen zijn belangrijk, maar wij richten ons hier op de vraag hoe de gemeente zou kunnen helpen. Dat kan door het aantrekkelijk maken van een goed en goed bereikbaar en groen winkelgebied, door aantrekkelijke werklocaties voor andere bedrijven en organisaties, door een gunstig vestigingsklimaat waarin ondernemers elkaar kennen. En door als gemeente zelf lokaal in te kopen waarin ook aandacht is voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Is de gemeente bereid om uit het Rios middelen vrij te maken en de markt te organiseren met als doel ondernemers, ondernemersverenigingen en regionale instanties met elkaar kennis te laten maken om hun netwerk te versterken, lokale inkoop en aanbesteding te doen toenemen door vertegenwoordigers van de gemeente die besluiten over inkoop en aanbesteding een actieve rol te laten spelen naast de accountmanagers die in contact staan met het bedrijfsleven, maatschappelijk verantwoord ondernemen te stimuleren door bijvoorbeeld uit te lichten en de experts op dit terrein een plek te geven? Voorzitter, ik ben door mijn tijd heen en ik ben me ervan bewust dat ik niet alles benoemd heb wat voor de Partij van de Arbeid van belang is. Zij is gemeten met tegenstellingen. Zij is het relatief veel mensen met een laag inkomen en de kloof tussen arm en rijk lijkt groter te worden. De hoeveelheid knoppen waaraan de gemeente kan draaien is beperkt en de begroting in het najaar is de plek om daarover voorstellen te doen. De Partij van de Arbeid blijft de ontwikkelingen volgen. Tot zover.

Dank u wel, mevrouw Brenninkmeijer. De heer Tompot namens de SP. Aan u het woord.

Voorzitter, vandaag op de dag dat we hier als raad zowel vooruitkijken met de kadernota als ook een terugblik werpen op het voorafgaande jaar met de jaarrekening, en ook nog voor het moment nu kijken, hè? Met de eerste bestuursrapportage vindt tegelijkertijd in Den Haag de NAVO-top plaats. Het moest er een keer van komen dat Nederland een keer deze top zou gaan organiseren. In ons land was voor dit jaar de prijs gevallen, want daar wordt besloten, weten we het allemaal, verstrekkende impact mogelijk 5% NAVO-norm. Waar we het grootste deel voor de raad voor nodig hebben, is voor de versterking van onze defensie. In deze tijd, waar diplomatie het steeds meer moet afleggen tegen de directe harde confrontatie van het geweld van korte en steeds meer ook langeafstandswapens, zou je ook de vraag kunnen stellen of we met al deze aandacht voor versterking van defensie op landelijk niveau als land ook niet beter zouden kunnen inzetten op een minstens zo verplichtende BBP-norm voor diplomatie. Want met wapens alleen kun je als land wel snel in een oorlog verwikkeld raken, maar om de oorlog te beëindigen of misschien wel om een oorlog niet te hoeven voeren, is het voeren van diplomatie uiteindelijk onontkoombaar. Een thema waar partijen zich uiteraard in de komende Tweede Kamerverkiezingen in de campagne op kunnen profileren. Het gaat hier niet om een klein thema. Het gaat ook om de vraag waar we als land die extra miljarden voor defensie op termijn van gaan betalen. En het is niet onwaarschijnlijk dat een nieuw kabinet daarvoor scherpe keuzes zal gaan maken en dat deze keuzes ook impact gaan hebben op de budgetten die gemeenten van het rijk ontvangen voor al die taken die gemeenten nu moeten uitvoeren. Als er dan de sprong verbinding ligt met de huidige kadernota, want vanuit dit perspectief is het eigenlijk niet geruststellend dat in de voorliggende kadernota wordt gesignaleerd dat het rijk vanaf 2028 gemeenten minder gaat compenseren voor de jeugdzorg. Dat zou betekenen dat we ook in Zeist op langere termijn financieel mogelijk een minder rooskleurig plaatje kunnen krijgen. En dan in de wetenschap dat het beheersen van de kosten in het sociaal domein, waarvan de jeugdzorg onderdeel is, al een grote uitdaging is. In dat opzicht is het dan weer opmerkelijk dat de dashboard stabiliteitsmonitor voor onze gemeente een onbenutte belastingcapaciteit vaststelt van 8%, waarbij onze gemeente aan het einde van de vergelijkende tabel van omliggende gemeenten de hoogste score heeft. In de duiding wordt gesteld dat deze onbenutte belastingcapaciteit een directe relatie heeft met de hoogte van de uitkering van het gemeentefonds. De vraag is dan aan het college hoe het college aankijkt tegen dit cijfer. Moeten wij als gemeente vasthouden aan dit hoge percentage van onbenutte capaciteit als dit betekent dat het rijk de uitkeringen uit het gemeentefonds naar beneden kan bijstellen op basis van deze niet-benutte belastingcapaciteit? Kunnen we als gemeente ons dit hoge percentage wel permitteren? Ook in het licht van die bovengeschetste ontwikkeling rond de bekostiging van de jeugdzorg en mogelijk ook de WMO. Op een ander vlak zou de SP ook graag nog even willen stilstaan bij het onderwerp van belastingen, in dit geval de gemeentelijke heffingen. Uit eerder door ons gestelde raadsvragen over de afvalstoffenheffing hebben wij de ongelijke financiële bijdrage van eenpersoons- versus twee- en meerpersoonshuishoudens voor betaling van de afvalstoffenheffing onder de aandacht gebracht. Zo blijkt uit gegevens van de BGHU Belastingsamenwerking Gemeente Utrecht, dat in onze gemeente alleenstaanden voor dit jaar ruim € 320 kwijt zijn aan afvalstoffen, waar dit voor een huishouden met twee personen een bedrag is van ruim € 371. Een tweepersoonshuishouden betaalt in onze gemeente dus slechts € 51 meer aan afvalstoffenheffing dan een eenpersoonshuishouden, een percentage van 16%. Daarbij staat onze gemeente eigenlijk wel onderaan op het ranglijstje. Als je weer een ranglijstje zou moeten geven hiervan, van evenredige bijdrage van huishoudens aan afvalstoffenheffing. Is die peiling niet uit te leggen, vooral ook als we de cijfers van andere gemeenten hiernaast leggen die ook in de tabel van de raadsvragen die ik had ingediend op tabel één heb weergegeven. Noem maar even drie hier: Stichtse Vecht, percentage van wat een tweepersoonshuishouden betaalt ten opzichte van een eenpersoonshuishouden, 52%, Bunnik 78%, en Amersfoort zelfs 93%. En Zeist bungelt dus met die 16% behoorlijk onderaan. Concreet betekent dit dat in de gemeente De Bilt een alleenstaande ongeveer de helft betaalt, 52%, voor een afvalstoffenheffing van wat een tweepersoonshuishouden betaalt. Dat zou je als een evenredige bijdrage kunnen beschouwen als je uitgaat van het principe dat je betaalt naar wat je gebruikt. Tegelijkertijd betaalt in Zeist een alleenstaande 86% van het bedrag dat een tweepersoonshuishouden aan deze heffing kwijt is. Dat is niet bepaald een evenredige bijdrage, zo lijkt ons. Wij vinden het als SP niet te rechtvaardigen dat alleenstaanden op deze wijze worden benadeeld. Je kunt zeggen dat de vergelijking met andere gemeenten niet helemaal opgaat, maar is de huishoudenssamenstelling in gemeenten als De Bilt, Stichtse Vecht en Bunnik wezenlijk anders dan hier in Zeist? En hebben we niet in alle gemeenten, ook in onze regio, te maken met de trend dat het aantal alleenstaanden, zowel onder ouderen als ook jongeren en twintigers, de komende jaren zal toenemen? Juist ook doordat mensen steeds ouder worden en ook steeds langer thuis wonen. En hebben we niet dan ook in onze gemeente een kwetsbare groep van alleenstaanden, een groep die je niet helpt met weer zo'n korting van nog geen € 10 op de afvalstoffenheffing, maar een groep die wel zou helpen als je als gemeente huishoudens meer evenredig zou belasten voor de afvalstoffenheffing? Ziet het college dit ook? Is het college bereid om in het komende grondstoffenplan dat nu wordt aangekondigd voor 2027 deze tarieven opnieuw tegen het licht te houden? Voorzitter, als de tijd me nog toestaat, zou ik nog kort enkele onderwerpen willen noemen over de kadernota. We zijn blij dat er nu voor het KunstenHuis een reële indexatie komt van de subsidie, gekoppeld aan het jaarlijkse stijgingspercentage van de huur. Ook wordt meegenomen dat wij daar eind vorig jaar ook een motie over hebben ingediend, die met aanpassingen werd ondergebracht in een grotere motie, en we zien dat dus eigenlijk in deze zin terug. En daar zijn we dus best blij mee dat het nu wordt opgepakt. We zouden voorts ook nog op een ander onderwerp een vraag willen stellen aan het college over de wet van goed verhuurderschap en betaalbare huur, in hoeverre de gemeente voor de komende jaren daarop gaat inzetten, op die toezicht en op de handhaving daarvan. We stellen deze vragen in het bijzonder omdat er toch, als het gaat over corporaties, dat maken we daar als gemeente prestatieafspraken mee, maar als het gaat om particuliere verhuurders is er toch een groot grijs gebied waar eigenlijk, wat de SP signaleert, heel weinig gebeurt of waar particuliere verhuurders betrekkelijk veel vrijheid hebben om zelf huren te kunnen vaststellen en waar het toezicht en handhaving vaak ontbreekt. Voorzitter, als laatste zou de SP ook graag nog gebruik maken van de uitnodiging om met ideeën te komen voor wat betreft het RIO's voor investeringen voor Zeist. We denken dan natuurlijk wel aan bijvoorbeeld de Klinker, als er straks plannen komen om dat gebouw er iets mee te gaan doen. Mogelijk zou het gesloopt kunnen worden om een gebouw terug te plaatsen dat toch een bepaalde allure heeft. Een gebouw waar Zeist trots op kan zijn, een gebouw dus in die zin. Investeringen die wat kunnen kosten, maar het is natuurlijk niet alleen een gebouw op zich. Het gaat natuurlijk ook om een ontmoetingsplek en in aansluiting daarmee zou je als gemeente ook kunnen denken om vanuit de Triodos meer buurthuizen aandacht te kunnen geven. En wat betreft voorzieningen zou je dan vooral ook de bibliotheek niet mogen vergeten. Voorts als laatste, één van de laatste dingen nog, het opknappen van het Slot Zeist, de Slotlaan en het theater. Ik heb hier staan hoeveel licht en geluid en de tribunes die misschien nog opgeknapt zouden kunnen worden. En tot slot zou ik nog willen voorstellen ook nog aandacht te geven aan de jongerenplekken. Dank u wel, voorzitter.

Dank u wel, meneer Tompot. Zijn we aangekomen bij de laatste fractie van vandaag die een bijdrage levert, en dat is ZeisterBelang. Mevrouw van Kippersluis.

Ja, helemaal goed, mooi zo, dank u wel, voorzitter. Volgens de laatste cijfers van het CBS is het vertrouwen in de politiek opnieuw gedaald. Het vertrouwen in politici is gedaald naar 21% en het vertrouwen in de Tweede Kamer is gedaald naar 25%. Ik herhaal 25%. Als u dit vertaalt naar Zeist, dan betekent dit dat van de pakweg 50.000 kiesgerechtigden in Zeist er maar 13.000 vertrouwen hebben in de gemeenteraad. Laat dit even op je inwerken. En, hoe komt dit? Dat zouden we ons moeten afvragen. Niet alleen afvragen, maar ons zorgen over moeten maken. Blijkbaar haken mensen af omdat ze zich niet gehoord voelen. In de Tweede Kamer, zo is er vaak gehoorde klacht, is men alleen maar met elkaar bezig en heeft men het landsbelang allang uit het oog verloren. Dus voor wie zitten zij daar? In ieder geval niet voor mij. Niet alleen op landelijk niveau, maar ook hier op gemeentelijk niveau moeten wij ervoor waken dat dit sentiment onze vergaderzaal binnensijpelt. Dus niet elkaars moties en amendementen beoordelen op links, rechts, christelijk, maar op inhoud en daar de discussie over voeren. Als wij participatie hoog in het vaandel hebben, dan moeten wij daar dus ook naar handelen. We hebben een participatiemanifest en dat zouden we actief moeten inzetten. Op elk moment. Dus ook als het schuurt? Een voorbeeld: PGGM. Onlangs is de graad van participatie door de meerderheid van de raad afgezwakt naar raadplegen. En zo zijn de omwonenden buitenspel gezet. Hiermee hebben wij de mogelijkheid voor onszelf gecreëerd om te zeggen: we hebben naar de inbreng van de betrokkenen geluisterd, maar we doen er niets mee. Vinkje klaar. Wat denken jullie? Hoe groot is de kans dat de inwoner de volgende keer opnieuw vrije tijd gaat steken in een zaak die hem aan het hart gaat? Is dan alles kommer en kwel? Nee. Toen de inwoners van Den Dolder op 2 januari opnieuw werden opgeschrikt door een dodelijke steekpartij, was de gemeenteraad alert. Zeister Belang vroeg tijdens de gemeenteraad van 14 januari om die avond alle andere agendapunten te schrappen en alleen het agendapunt over Den Dolder te handhaven. Daar was toen geen meerderheid voor te vinden, maar gelukkig werd er twee weken later een extra raadsvergadering belegd. Dit was volksvertegenwoordiging in optima forma en ook een voorbeeld hoe B&W en gemeenteraad samen kunnen werken om de situatie van voor aan te pakken en de inwoners van Den Dolder te laten weten: wij snappen jullie gevoel van onveiligheid en wij denken met jullie mee. Zeister Belang wil hierbij een compliment geven aan onze burgemeester, mag ik zeggen, burgermoeder, hoe zij deze situatie voortvarend heeft opgepakt met de betrokken instanties, niet op de laatste plaats met de toenmalige staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Ingrid Goeradi. En nu komen er op 29 oktober aanstaande weer verkiezingen aan. Opnieuw geven mensen aan dat zij niet meer gaan stemmen, ook hier weer het gevaar. Het zal zijn weerslag hebben op de gemeenteraadsverkiezingen van 18 maart volgend jaar. Willen wij spreekbuis zijn voor alle inwoners of alleen voor degenen die gaan stemmen? Laten we daar de dialoog over voeren. Na deze oproep wil ik het hebben over de begroting. Het positieve saldo van dit jaar wordt bijna volledig in de Rios gestort. Hetzelfde geldt voor het bedrag dat vrijvalt door de aanpassing van de systematiek van de weerstandsratio. Als wij ons debat goed kunnen herinneren, daardoor zitten Rios buitengewoon goed gevuld. Wat op zich goed nieuws is voor de inwoners, zet je dat af tegen de uitdagingen die nog komen door de kortingen in het gemeentefonds in 2026 en 2027. Dan zou Zeister Belang ervoor willen pleiten het geld in de reserve, prijsstijgingen of een nieuwe reserve te stoppen om de klappen vanuit Den Haag op te vangen. Dat vinden wij financieel robuust beleid voeren. In plaats van elke euro die overblijft in de Rios te stoppen. Ja, de goede dingen doen voor de inwoners is belangrijk. Maar toekomstgericht boekhouden is des te belangrijker, want dat vragen wij ook van onze inwoners. Wij ontvangen graag een reactie van B&W op dit voorstel. Om het maar even bijbels uit te drukken: in de vette jaren leg je de voorraden aan om deze in de magere jaren te kunnen aanspreken. Dank u wel.

Dank u wel, mevrouw van Kippersluis. En daarmee zijn wij aan het einde gekomen van de eerste termijn van de Raad in dit debat. Ik ga de vergadering zo schorsen. Om 07.30 uur gaan wij weer starten met de eerste termijn van het college. Zoals u waarschijnlijk heeft gezien, staat er boven in de bedrijfskantine zoeten voor ons klaar. Tot straks. Ik sluit de vergadering. Mensen, kunnen wij weer beginnen? Ja, ik denk het college is bijna klaar. Ja, in gesprek met de samenleving? Ja. Oké. Misschien is het mooi dat iemand ook de deur dichtdoet. Oh, kijk. En dan gaan wij beginnen op volgorde van belangrijkheid. Meneer Van Dijk, nee, maar in ieder geval de wethouder financiën natuurlijk. Die begint, daarna mevrouw Hoogstraten, Welting, Catsburg en dan ga ik als laatste. Ik geef het woord aan de heer Van Dijk namens het college.

Nou, ik denk dat het niet nodig is, maar dat weet ik nooit. Ja, goedenavond allemaal. En vooral heel hartelijk dank voor alle mooie woorden vanmiddag, vooral ook uitgesproken richting de ambtelijke organisatie. En dat is zeer terecht, zouden wij vinden, dus laat ik daar vooral mee beginnen. Ik zou zelf graag over drie onderwerpen iets willen zeggen, vanzelfsprekend over de financiën. Het is tenslotte, of we het nou leuk vinden of niet, de kadernota waar we het op dit moment over hebben en die we binnenkort gaan vaststellen. Het tweede onderwerp heeft daar veel mee te maken, maar is toch echt een ander onderwerp, gaat over sturing op het sociaal domein, programma sociale balans onder andere, en het derde onderwerp is economie. En dan heb ik nog een paar kersen op de taart die door de raad vanmiddag zijn genoemd en waar ik graag op in zou willen gaan. Of dat allemaal lukt in de zeven minuten die u vanmiddag tot uw beschikking had, dat denk ik niet, maar ik ga mijn best doen en zal een beetje afhangen van interrupties, ben ik bang. Meneer van Ginkel, nee, oh, ik heb vorige week bij de ronde tafel natuurlijk al aangegeven dat het college van mening is dat zij er in financiële zin goed voorstaat. Dat blijkt ons inziens ook wel uit de stukken. En tegelijkertijd gaf ik toen ook aan, en ik heb dat vanmiddag niet echt gehoord, dus ik dacht, laat ik het zelf nog even benadrukken, want het is toch echt zo. Dat is geen toeval, dat komt ons niet aanwaaien. Dat heeft te maken met het feit dat deze raad de afgelopen vier jaar zo'n 20 miljoen aan structurele bezuinigingen heeft doorgevoerd en we hebben een begroting van zo'n 250 miljoen, dus dat gaat richting de 10% structureel. Ja, dat is precies waar veel gemeenten mee worstelen die die keuze niet hebben gemaakt en dat heeft onze inwoners geraakt op een aantal punten. OZB is bijvoorbeeld omhoog gegaan, maar ook aan de kant van bezuinigingen is er veel gebeurd. Dat is de reden waarom wij er relatief goed voorstaan, heeft niet met Den Haag te maken, heeft echt met keuzes die hier lokaal gemaakt zijn. En het resultaat over 2024 is dan, nou ja, 5,7 miljoen. Is dat heel veel geld? Dat hangt ervan af. Als je het relateert aan die 250 miljoen die ik net noemde, dan is het zo'n 2%, dus dat is alleszins overzichtelijk, maar dan heb je het over bedragen en dan heb je het over percentages. Het heeft sterk onze voorkeur om het in een iets bredere context te benaderen. Dat is de reden waarom wij die nota stabiliteitscriteria hebben. Ja, aan de hand daarvan hebben we echt een set van kengetallen waarmee je de financiële gezondheid van Zeist een aantal keren per jaar goed in kaart kunt brengen, met de raad kunt delen en aan de hand daarvan zie je ook waar je de focus op zou moeten leggen als er iets niet helemaal goed is. En ja, dan zie je eigenlijk dat er op dit moment wel heel veel zaken echt op orde zijn, maar ook wel dat er een aantal zaken, en daar vroeg onder andere de heer Boutahar aandacht voor, nou ja, impact hebben op onze financiën en dan gaat het bijvoorbeeld over de forse investeringen die er nodig zijn in de sport, maar zeker ook in het onderwijs. We zijn verantwoordelijk voor de huisvesting van het onderwijs en daar gaat het om enorme bedragen en we hebben geen sturing op, zeg maar, de timing daarvan. Dus het kan zijn dat je in bepaalde jaren, sterker nog, het is zo dat je in bepaalde jaren tientallen miljoenen euro's uitgeeft. Wij hebben vaak ook op een heel laat moment pas in de gaten dat die financieringsbehoefte er is en dan kan het zijn dat die middelen er op dat moment qua cash niet zijn. Het leek ons een goed idee om bij een volgende auditcommissie daar zo op in te gaan. Hoe we dat doen? Welke rentecomité bijvoorbeeld. We hebben een adviseur op dit gebied, dus als wij naar de markt moeten om geld uit de markt te halen, dan zijn er allerlei processen voor. We hebben nog niet eerder, dacht ik, met de raad gedeeld en de zorg is wat ons betreft in ieder geval terecht en die delen we. Nou, daar stellen wij als college voor om dat resultaat van die 5,7 miljoen conform de afspraken die we hebben, dat we hechten aan consistentie, toe te voegen aan het Rios en via de criteria die we voor het Rios hebben, kan dan weer een bestemming gezocht worden. Vanmiddag zijn er wat voorstellen langsgekomen vanuit verschillende partijen om dat misschien anders te doen, het resultaat over 2024 anders te bestemmen. Dat kan natuurlijk. Als college hebben wij in het raadsvoorstel over de resultaatbestemming een voorstel gedaan en daar staat het woord lastenverlichting niet in. Maar dat is dan wat ons betreft aan de raad om daar een keuze in te maken en dat horen we dan wel. Het CDA vroeg nog naar reële indexering. Nou, dat probleem, dat herkennen we, dat is ook. Dat was een jaar geleden denk ik, hè? Bij de vorige kadernota was de begroting, weet ik niet meer, dat de directeur bestuurder van kunsthuizen IDEA hier inderdaad ook insprak die aanliep tegen het feit dat hij minder subsidie krijgt dan bijvoorbeeld de kosten van de huur, die ook vanuit de gemeente in rekening wordt gebracht, omhoog gaat, dus dan is het ook zaak dat je reëel indexeert. Nou, we hebben één in die voor hele begroting en daar willen we anders mee omgaan. Dus in de inventarisatie die is toegevoegd aan de kadernota en die gaat dus mee richting de begroting, daar zijn twee posten opgenomen. Ik weet niet meer zeker of meneer van Voorden daar naar verwees, maar anders doe ik dat nu, nummer 5 en nummer 15. De ene gaat over de sociale basis en de ander gaat over kunst en cultuur. Om dit probleem structureel op te lossen, zijn die meldingen opgenomen en bij de begroting, want het is nu nog een PM post, vertalen we dat dus naar euro's. Nou, dan misschien iets over de begroting, het perspectief daarop, terwijl.

Ik begrijp dat u daarover nog een interruptie krijgt, de heer Van Voor.

Scherp.

Ja, dank voor het antwoord. Het gaat ons als CDA niet alleen zozeer om het kunsthuis, want die zag ik inderdaad op de Kadernota staan, maar het ging ons ook vooral om de culturele instellingen die we in Zeist hebben en verenigingen. Die hebben ook al aangegeven bij de cultuurvisie dat ze eigenlijk al 10 jaar niet geïndexeerd zijn. En wij vragen nadrukkelijk daar ook aandacht voor en daarom zijn we ook voornemens om met een motie te komen om daar richting in te geven aan het college. En misschien ook hier zijn wij bereid om te kijken of wij daarvoor een dekking kunnen zoeken op de toeristenbelasting. Dat is het voorstel dat wij zullen gaan doen richting de raadsvergadering.

Meneer van dijk.

Ja, dan weet ik niet of ik net voldoende duidelijk was, de oplossing voor kunsthuizen hè? Waar specifiek over ingesproken? Daar doelde ik niet op. Daar is een oplossing voor. Daar zat een taakstelling op en die is er nu niet meer waar ik net op doelde. En nogmaals, het staat in het overzicht inventarisatie bij de kadernota, dat zijn twee meldingen, de ene gaat over de sociale basis. Ik denk dat u daar ook op doelt en de ander gaat over kunst en cultuur in de volle breedte. Dus zeker niet alleen kunst uit ideeën, dat zijn allemaal organisaties die hier tegenaan lopen, die bijvoorbeeld als het gaat om de loonkosten. Iets anders zien dan wat ze vanuit de gemeente qua indexatie vergoed krijgen, dus met de begroting proberen we dat op te lossen. En prima natuurlijk als u daar via het voorstel wat u doet een bijdrage aan wil leveren. Mogelijk zullen we dat zelf ook op die manier inbrengen, maar als wij ze in die inventarisatie opnemen, dan is dus de insteek om dat bij de begroting te vertalen van PM post naar euro's, inclusief een dekking dan misschien iets over die begroting in iets bredere zin. Wij zullen bij de begroting natuurlijk een sluitende meerjarenbegroting indienen bij uw Raad. Dat doen we onder andere omdat de provincie als toezichthouder dat van ons vraagt. Daarin gaan we ook zeker in op datgene wat de provincie heel specifiek vraagt over het structurele begrotingssaldo. In het proces zit ook een uitvraag richting de ambtelijke organisatie waar het gaat om eisen en het kunnen deels ook wensen zijn voor beleid wat nodig is vanuit de perspectieven van onze inwoners en ondernemers. Dus het is niet zo dat wij aan de voorkant alleen bezuinigen. Dat doen we ook, dus ook een uitvraag ambtelijk die parallel loopt om te kijken. Nou, we denken dat dat altijd een goed idee is van waar zou je nou minder geld aan uit kunnen geven? En dat zijn twee zaken die allebei parallel meelopen in het proces van de begroting. De heer Tompot noemde al dat 2028 nu opeens dat beruchte ravijnjaar is geworden, hè? Wat het kabinet heeft gedaan door het overnemen van de helft van het advies van de Commissie van Ark is in feite het ravijnjaar twee jaar opschuiven, dus waar problemen aanvankelijk voor veel gemeenten in 26 ontstonden, is dat nu in 28 en dat zie je in onze meerjarenbegroting ook heel goed terug, 28 en 29. Zijn de jaren die wij nu nog niet sluitend hebben. Dat hoeft ook niet. We hebben nog een aantal maanden voor en belangrijk. Daarbij is vooral dat het kabinet heeft toegezegd in het overheden overleg en dat vindt er augustus plaats een besluit te willen nemen in overleg met de VNG over het tweede deel van die Commissie van Ark. Er is maar één deel eigenlijk, maar ze hebben er 50% van overgenomen. Als de rest ook nog volgt, dan heeft dat voor Zeist een zodanige impact dat we daarmee direct ook in die jaren 28 en 29 een sluitende begroting hebben. Maar dat moet dan eerst nog wel blijken en dat weten wij pas op het moment dat we de septembercirculaire ontvangen en die septembercirculaire is weer een belangrijke bouwsteen richting de begroting dus. Zo zit dat proces in elkaar. Is er dan een bezuiniging nodig? Vroeg de heer Bredius van NDZ zeker. Denk er dat het altijd goed is om naar die uitgaven te kijken dat dat gaf ik al aan en het kan zijn dat we dat aan zullen moeten scherpen als het kabinet andere keuzes maakt dan wij nu hopen. En ja tegelijkertijd we kijken dus ook naar zaken die we aanvullend op zouden willen nemen in de exploitatie. Richting de komende jaren en uiteindelijk leidt dat dan als het goed is tot een sluitende jarenbegroting in het najaar. D66 gaf nog aan. Kijk daarbij vooral ook naar de maatschappelijke impact. Als je naar bezuinigingen kijkt en dat dat zullen we zeker ter harte nemen. Dat kan ik u toezeggen. Nou, cashflow had ik al even genoemd, dan ga vanuit Zeister Belang werd gesproken over vette jaren en magere jaren en wij kennen vooral vette jaren natuurlijk. Mevrouw van Kippersluis, maar alles is denkbaar dus, en dat is ook reden waarom we natuurlijk in Zeist vrij forse algemene reserves hebben. Dus we zien niet direct de noodzaak om daar nog veel middelen aan toe te voegen. Dat is ook de reden. Waarom we dat investeringsvoorstel hebben gedaan waar het gaat om het, zeg maar het resultaat over 24. Maar ook de aframing van het weerstandsvermogen om dat nu te investeren. We zien niet direct de noodzaak om dat ook weer toe te voegen aan de algemene reserve, want die zijn al behoorlijk fors en fors is altijd een relatief begrip en een subjectief begrip. En dat is precies de reden waarom wij als college zo blij zijn met die nota stabiliteitscriteria, want daarmee ben je die discussie kwijt. Voor bijna ieder criterium is er gewoon een ondergrens. Er is een bovengrens, er is een optimum signaalwaarde en aan de hand daarvan kun je dan constateren of je binnen de goede bandbreedtes je bevindt en dat, dat zitten we dus op het punt van de cashflow na op dit moment zeker. Dan als laatste over financiën? Ja, dat investeringsvoorstel op dit moment is de verwachting dat het ongeveer 14 miljoen zal bedragen. Dat noemde ik vorige week ook al. Of dat allemaal op hetzelfde moment beschikbaar komt, is nog even de vraag, maar het is in feite dus de optelsom van die aframing van het weerstandsvermogen vanwege de keuze om dat naar een ratio van 1.0 te brengen. Het resultaat over 24 en datgene wat nu nog resteert in het riool is opgeteld zo'n 14 miljoen. Een paar uitgangspunten zijn wel van belang daarbij. Een van de uitgangspunten is wat ons betreft dat het zaken moeten zijn die staand beleid zijn, dus die waar uw Raad eerder een besluit over heeft genomen, dus geen nieuw beleid en andere is heeft te maken met de organisatie. De spankracht van de organisatie dus dat moeten geen dingen zijn die groot beroep doen op de personele capaciteit, dus idealiter kan het gewoon extern weggezet worden. En nou ja, we hanteren dus voor de besteding. Die criteria die we daarvoor hebben gehanteerd ten aanzien van het riool, dan hoeven we daar ook geen discussie over te voeren. Die zijn er namelijk al. En, ik heb van een aantal fracties. GroenLinks, onder andere Partij van de Arbeid, complimenten gehoord voor de leesbaarheid van de stukken. Dank daarvoor dat doen we echt ons best voor. Daar vinden wij zelf nog niet dat we zijn waar we moeten zijn, dus we gaan een nieuwe tool in gebruik nemen komend jaar en dan kan het alleen maar beter worden. Zou ik hopen, maar wel fijn om die complimenten te horen, dus dank daarvoor. Dan kom ik bij het tweede onderwerp voorzitter. De sturing op het sociaal domein. Daar hebben we een programma voor uitgevoerd de afgelopen jaren. Dat heet sociale balans weer ook gemeld waar we staan. Het is op dit moment over naar de lijnenorganisatie, dus als programma afgerond en dat is bedoeld voor degene die zich wat verder van het sociaal domein afbevinden om op een aantal vlakken balans te vinden en met name dan natuurlijk een balans, want zo is het ook ooit ontstaan. Tussen de uitgaven die je begroot en de werkelijke uitgaven voor de WMO en de jeugd. Dat weet ik nogal af een aantal jaren geleden. We zien zeker bij de WMO dat dat steeds dichter bij de begroting komt. Bij de jeugd zien we dat ook, maar zijn we er nog niet, maar onder de streep. En dat verklaart ook weer voor een deel dat we er financieel goed voor staan, zijn we gewoon behoorlijk goed in controles. Het gaat om de financiën van het sociaal domein en daar is ook veel in geïnvesteerd, met name ook in data, want je kunt dit achteraf constateren, maar dan ben je eigenlijk te laat. We proberen met name ook aan de voorkant. Zicht te krijgen op patronen op allerlei ontwikkelingen die nou ja, bijvoorbeeld in de WMO is dat heel duidelijk met een WMO voorspelmodel niet door ons ontwikkeld, maar wel ons gebruikt. Waarbij nou ja op basis van heel objectieve zaken, namelijk de leeftijd van je inwoners en vergrijzing, is uiteindelijk heel makkelijk meetbaar te maken. Ik weet niet waarom ik nu naar u kijk, mevrouw, ja, moet ik niet doen, maar nee dus. En een andere vorm van balans is wat de inwoner zelf kan versus datgene wat die vanuit de gemeente mag verwachten. Dat is natuurlijk een wat lastiger discussie. Die raakt ook aan de inkoopkoers die we recent hier hebben vastgesteld. Want ja, dat is echt wel een precair evenwicht waar iedereen ook anders over denkt en waar het van belang is dat de Raad zich daar ook over uitspreekt. Daar zijn scherpe keuzes in gemaakt en dat doen we in de regio en dan is er nog ja, datgene wat we hier in Zeist kunnen doen, dus bijvoorbeeld vanuit de sociale basis, bijvoorbeeld vanuit ons CEG en het sociaal team versus datgene wat we inkopen en daarbij daarbij geldt natuurlijk dat datgene wat we aan de achterkant inkopen, de formele zorg. Dat willen we zoveel mogelijk proberen te beperken. Maar dat betekent wel dat je echt moet investeren in je sociaal team en je CEG en vooral ook in die sociale basis, dus dat hebben we ook gedaan de afgelopen jaren en daar plukken we nu zo langzamerhand. Dan ook echt de vruchten van, dat maken we ook zichtbaar. Intern noemen we dat dashboards dus voor de professionals. Die zien al die ontwikkelingen nu veel vroeger aankomen dan een aantal jaren geleden richting de Raad om dat met één overzicht. En dat noemen we dan de factsheet die hetzelfde laat zien, maar op een wat hoger abstractieniveau. En het doel daarvan is dat we de Raad daarmee oppositie brengen. Daar zit ook een haakje naar de VVD die aangaf van hé er gebeurt wel steeds meer in de regio en dat is ook zo. Met name de inkoop van jeugd en WMO, dat is ongeveer 100 miljoen per jaar. En daar zullen we scherpe keuzes in gaan maken die volgen uit die inkoopkoers die is vastgesteld. Tegelijkertijd. Ja, als Raad zit je daar ver vanaf. Het is geen gemeenschappelijke regeling, zo beluister ik uw woorden. En ja, dat is wel iets waar we op dit moment naar kijken van, zou je dat in de regio niet een GR moeten laten worden? Dat moet ook, daar is een wet voor, maar daar heb je daar binnen nog een aantal varianten en ja, één of de ene variant leent zich veel beter voor betrokkenheid vanuit de Raad dan de andere variant en dan heb ik het over het model van raadsrapporteurs, dat zou nu niet werken. Maar daar kunnen we wel naartoe werken. Als daar ook in de regio draagvlak voor is. En hier zat ook nog een haakje dacht ik naar het punt wat de heer Boutahar maakte. Definition of done heeft u eerder ook genoemd, dus wanneer is iets nou geslaagd? Nou, sociale balans, een programma dus dan zou je kunnen denken als je daarmee begint, dan moet je vrij smart kunnen definiëren wat je doel is. Dat hebben we ook geprobeerd te doen en als het dan is afgerond kun je ook kijken, is je doel behaald. Hier hebben wij oprecht het gevoel dat de doelen behaald zijn en daarmee kan het ook een voorbeeld zijn voor andere projecten, maar er ligt een uitdaging voor het college, voor de ambtelijke organisatie, maar zeker ook voor de Raad om te kijken als er een Raadsvoorstel ligt, maakt niet uit welk onderwerp, maar zeker bij projecten van hebben aan de voorkant scherp genoeg benoemd. Welke resultaten we met elkaar willen bereiken, hebben dat smart genoeg gemaakt? En als we dat doen, ja, dan is het ook makkelijker voor de Raad om ja controlerende rol uit te voeren en te zien of die definition of done inderdaad wel of niet gerealiseerd is dan het derde en laatste onderwerp voor de kers op de taart dan althans de economie. Het retailperspectief werd vanuit het CDA.

Ja, onder andere benoemd, dan vinden we het wel heel mooi om te zien dat we zo'n perspectief hebben. En ik zou zeker geen causale relatie willen impliceren, maar het gaat gewoon goed in het centrum. Ik heb dat hier wel genoemd en vorige week bij vier nieuwe zaken in de Slot daar geweest. De week daarvoor ook vier nieuwe zaken. Niet dat die dan in die weken zijn ontstaan, maar dat zijn acht nieuwe zaken die allemaal in vrij kort tijdsbestek daar zijn gekomen. Binnenkort ga ik naar het Emmaplein en de Voorheuvel en de Hogeweg, want er zijn ook weer een aantal nieuwe zaken. Nou, u woont allemaal in Zeist, dus je ziet het zelf ook, het zijn hele diverse zaken. En ja, daarmee zien we gewoon dat ons centrum groeit en bloeit. En als een klein wonder, gezien het feit dat wij tussen Utrecht en Amersfoort toch twee echte winkelsteden in liggen, dus onze ondernemers doen wat dat betreft denk ik zeer goed werk. Nou, dan hebben we de gebiedsvisie voor de markt. Dat is nog wel een stukje van het centrum waarvan je echt zou kunnen zeggen: daar liggen meer kansen. Kansen op het gebied van kunst en cultuur. De Klinker hebben we het dan over, maar zeker ook op het gebied van evenementen, van horeca en sowieso de beleving van de openbare ruimte kan daar ons inziens echt beter dan hij nu is. Nou, daar komen we binnenkort voor naar de raad toe. We hebben daar vandaag ook nog, ik weet niet of u dat gezien heeft in de nieuwsbrief, een procesupdate over gestuurd die stond eigenlijk volgende week op de agenda, maar gegeven aan het feit dat we vandaag de algemene beschouwingen hebben dat een weekje naar voren gehaald en dat verklaart wel dat u het wat later heeft ontvangen. Maar het is één A4'tje en dat gaat alleen over het proces. Onder andere een uitnodiging om 2 juli in deze zaal aan te schuiven wanneer het bureau wat bezig is met de gebiedsvisie allerlei schetsen laat zien over hoe het zou kunnen worden. We werken daar nou samen met een groot aantal inwoners die verenigd zijn in een klankbordgroep. En ik zeg inwoners, maar er zitten ook ondernemers in. Er zijn inmiddels vier bijeenkomsten geweest, dus qua participatie doen we dit echt samen met de direct betrokkenen. Ook mensen vanuit de waardemarkt zitten daarin, mensen vanuit juist ideeën vanzelfsprekend en op die manier, ja, doen we dit in gezamenlijkheid en zo hoort het ook. En het woord wat het CDA gebruikte was samenhang. Het lijkt een beetje op elkaar, maar is net wat anders en dat is wel ingewikkeld, want er gebeurt een heleboel in het centrum. Er zijn nog veel meer zaken die daar spelen. Evenementenbeleid, horecabeleid, beeldkwaliteitsplannen, omgevingsplan, gebiedsvisie markt. Nou ja, retailperspectief en zo nog een aantal zaken, dat hebben we geprobeerd allemaal in één project te gieten en daar werden we zelf al gillend gek van, dus dat hebben we snel weer losgelaten en in plaats daarvan hebben we ervoor gekozen om de raad een aantal keren via een RIB mee te nemen. Nog niet zo lang geleden hebben we over die samenhangen een RIB ook met de raad gedeeld waarin al die projecten in samenhang worden geschetst. Maar goed, dat is dan een momentopname, een maand later is dat natuurlijk weer anders, dus dit blijft voor ons een opgave, met name communicatieopgaven en in die zin, nou ja, zou het mooi zijn als u zich uitgenodigd voelt om 2 juli in ieder geval te komen, want ik denk wel dat het belangrijkste van al die projecten de gebiedsvisie is waar we op dit moment voor de markt aan werken.

U wacht al even, want ik zie dat de heer Van Voorden van het CDA een interruptie wil.

Dan ben ik soort.

Ja, nu doet hij het wel. Dank voor de beantwoording. In mijn bijdrage heb ik ook specifiek gevraagd: wat is nou de reden geweest dat u niet vooraf, als het gaat om het marktgebied, naar de Raad bent gekomen van: Raad, wat zijn nou de keuzes die we moeten maken of wat zijn de kaders die u wil meegeven? Want u haalt terecht aan, er zit hier. De klankbord is ook aan het vergaderen. Daar spreek ik veel mensen uit. En de indruk die u net hier schetst, die herken ik niet, want er zijn echt veel zorgen over dit proces. En het gaat vooral over verkeer. En misschien kunt u vanavond een de beantwoording doen over wat is de reden geweest dat u aan de gang bent gegaan met de samenleving zonder zeer bij de Raad op te halen van: hè, wat speelt er nou? Maar zou u vanavond in ieder geval hier voor de Raad kunnen zeggen, vooruitlopend op 2 juli, wat gaat er gebeuren met verkeersstromen op het marktplein? Want daar zit de grootste zorg op dit moment bij de ondernemers in Zeist. En volgens mij was het de fractievoorzitter van de VVD, de heer Van Splunter, die afgelopen begroting aan het dagdromen was over verkeer over de markt, zodat we in een ideaal beeld de Slotlaan kunnen afsluiten. Nou, dat dagdromen van de VVD, dat is voor de ondernemers beneden nachtmerrie. Dus ik hoop dat u vanavond daar ons een klip-en-klaar antwoord op kan geven.

Nou, voorzitter, dat doe ik graag. Ik denk dat wat u zegt, hè, had je kaders kunnen meegeven, bijvoorbeeld over verkeer, precies duidelijk maakt waarom we dat niet doen. We hadden kaders mee kunnen geven in de zin van: we willen een autovrije slotlaan. Dat is een keer geprobeerd. Een paar jaar geleden was u zelf ook bij betrokken, was geen goed idee. Ik weet niet wat er wel een goed idee is op het gebied van verkeer. Ik weet wel dat er partijen zijn die daar gespecialiseerd in zijn die mee kunnen denken. Zo'n bureau hebben we nu ingehuurd om die gebiedsvisie te ontwikkelen, die komt er dus 2 juli hier in de vorm van eerste schetsen presenteren. Ik weet ook dat er heel veel mensen zijn, bijvoorbeeld omdat ze een winkel hebben in dat gebied, bijvoorbeeld omdat ze op de waardemarkt staan met hun kraam, en er zijn nog veel meer mensen die daar bemoeienis mee hebben, zich betrokken voelen, en die proberen we zoveel mogelijk mee te laten denken over die kaders. Dus die kaders komen in het najaar, dat zal september of oktober zijn. Dat heb ik ook steeds gezegd. Komen die naar de raad toe, maar dan moet je wel iets hebben wat elkaar kan fungeren op het gebied van verkeer. Nogmaals, ik zou het niet weten waar je aan de voorkant moet doen. Ik denk dat het veel beter is om aan de mensen te vragen: wat willen we met dat gebied en wat betekent verkeer in plaats van andersom? Hetzelfde geldt voor geld. Als het gaat om financiën zou je ook aan de voorkant bedacht kunnen hebben: we geven een kader mee, het mag maximaal 10 miljoen kosten of 20 miljoen, maar ieder bedrag zou volstrekt arbitrair zijn, dus dat heeft niet zoveel zin. En dat hangt allemaal met elkaar samen. Blijft de klinker staan op de huidige plek, dan kan ik qua verkeer niks. Zet je de klinker op een andere plek neer, kan er opeens heel veel met verkeer. En dat heeft niet alleen impact qua verkeer op het gebied van de markt, maar dat heeft ook een veel bredere uitstraling. Nogmaals, of dat een goed idee is, ik weet het niet, maar dit is de reden geweest. Gewoon beginnen met dromen. Ik gaf aan dat dat net als droom werd geduid, dat klopt, dat herken ik. Of dat nou alleen over verkeer op de slotlaan gaat, dat weet ik niet. Volgens mij ging het meer over het gebied. Wat zou je daarmee kunnen doen? Want ik denk dat we snel over eens zijn dat dat gebied mooier en beter kan dan dat het op dit moment is. En ja, in het najaar komen wij goed onderbouwd met een kader richting de raad, waarbij duidelijk wordt wat je op het gebied van verkeer wel of niet zou willen doen. Wat je met de klinker wel of niet zou willen doen. Wat het ordergrootte zou kunnen gaan kosten en dan is het aan de raad om daar een besluit over te nemen in kaderstellende zin. Want daarna zullen dan nog de echte keuzes gemaakt moeten worden. Zal de hele uitvoering nog plaatsvinden en dat is een meerjarig project, dus wij zijn er stellig van overtuigd dat dit de enige manier is. Een beetje een kip-ei kwestie en soms moet je dan gewoon een keuze maken en wij denken dat dit moet. Als u zegt, er zijn heel veel zorgen in die klankbordgroep over verkeer, dan herken ik dat niet. Nou zit ik zelf niet bij die klankbordgroep, maar er zitten wel een aantal mensen waar ik nou mee in contact ben, zowel hier vanuit de ambtelijke organisatie als ook vanuit de samenleving. Ik hoor dat niet zo terug. Ik hoor terug dat men het zeer waardeert dat men zo actief en interactief mag meedenken. Ik hoor ook terug dat er heel veel openheid is in de zin van weinig kaders aan de voorkant en daarmee heel veel ruimte om ook echt mee te denken en invloed te hebben. En ja, dat bureau slaagt er tot nu toe iedere keer in om te vertalen naar een invulling waarvan die in ieder geval die klankbordgroep zegt: oké, maar daar herkennen we ons in. Of dat ook voor een bredere groep geldt, gaan we op 2 juli merken in deze raadzaal. U was er de eerste keer ook bij in april, omdat we toen de raad hadden uitgenodigd. Ik doe dat nu wat explicieter. Maar dat is denk ik wel echt een manier om te kijken van ja, hoe staat het met die thermometer? Wordt het ervaren als een proces waar men zich in herkent? En ik heb het idee van wel, u zegt van niet. Nou ja, we zullen het 2 juli merken, meneer Van Voorden.

K, meneer van Voorden.

Ja, dank, dan ga ik terug naar de laatste vraag die ik stel. Nou, kunt u hier aangeven of er verkeer gaat komen over de markt, twee richtingen, of verkeer over de Voorheuvel, wat ook gesteld wordt? Want dat is wel namelijk wat ik hoor. En ik vind dat de wijze waarop u het breed ophaalt in de samenleving, hè, dat doen wij in Zeist vaak, dat heet participatie. Het gaat alleen niet helemaal zo hoe u schetst, want het college heeft eerst kaders gesteld richting het adviesbureau, wat het college vindt dat belangrijk is, en vervolgens gaat de klankbordgroep aan de gang. Eén van die uitgangspunten die het college stelt is: kijk naar verkeer over de markt om de Slotlaan flexibel af te sluiten en zelfs te kijken of de warenmarkt er naartoe kan. Dus die participatie is goed, maar daarvoor heeft het college zelf al die standpunten neergelegd zonder overleg met de raad. En dat is het punt waar ik nu mij zorgen om maak. Wat ik ook hoor van de ondernemers waar de onder zit. En wat de ondernemers beneden graag willen horen is, zegt deze wethouder: op 2 juli gaan wij niks roepen over het verkeer over de markt.

Ja, er wordt een beetje herhaling van zetten, denk ik. Wij hebben op dit gebied geen zaken meegegeven in de zin waar u op doelt. Realiseer als kader tweerichtingsverkeer over het marktplein, zodat er slot aan dichtgezet kan worden. Dat is geen kade. Wat is meegegeven wat wij wel hebben?

Meegezonden Voorzitter.

Wat wij wel hebben meegegeven, meneer Van Woerden, als ik even mijn zin mag afmaken, is dat verkeer heel nadrukkelijk wel onderdeel is van het advies wat we vragen aan het bureau wat hierop wordt ingezet. En verkeer is daarmee ook heel nadrukkelijk onderdeel van de gesprekken die in de groep worden gevoerd. Maar wel vanuit het uitgangspunt dat ieder scenario denkbaar is. Een scenario is ook denkbaar dat de klinken blijft staan waar die nu staat. En als dat zo is, is tweerichtingsverkeer al niet meer mogelijk, bijvoorbeeld. Dus het is niet zo dat hier onderliggend een doel ligt om de Slotlaan vrij te spelen van verkeer. Als u op zoek bent naar die uitspraak, dan doe ik die graag en van harte, want dat is geen kader wat wij hebben meegegeven. En ik zou het ook niet zo willen. Nogmaals, we hebben buitengewoon slechte ervaringen mee in dit dorp.

Meneer van voorden, laatste Interruptie hierop.

Ja, misschien laat het wel zien waarom ik vanmiddag dit benoemd heb met samenhang van de dingen, want het college stelt echt aan het adviesbureau de vraag: kijk naar die verkeersinrichting. Dat doe je niet zomaar. Als je geen verkeer wil, dan ga je ook die vraag instellen, lijkt mij. In de presentatie in april bij Utrecht werd aangegeven dat het CDA aanwezig was. Daar werd dan stellig gezegd: de Klinker wordt naast de huidige Klinker gebouwd, de nieuwe Klinker, en renovatie is eigenlijk geen optie meer. We gaan nieuwbouwen. Dat zijn eigenlijk allemaal wel stellige uitspraken. Als ik dan schriftelijke vragen stel aan dit college van: nou, blijkbaar is er een rapport daarover, dan krijg ik daar geen beantwoording op. Beter gezegd, ik krijg dat rapport niet te zien. Dan denk ik, dit moeten we beter doen. We hebben het over het marktplein. Dit is een openhartoperatie voor Zeist en we hebben allemaal hier in Zeist ervaring, of je nou kort zit hier inderdaad of langer, hoe de centrumprojecten lopen. En ik had gehoopt van dit college dat daar vanuit het verleden lering was om te kijken hoe vliegen we dit nou als raad gezamenlijk aan? Want ik maak me oprecht grote zorgen na de presentatie op 2 juli en naar wat ik begrijp in het najaar dat dit al in de ramen deel.

Ik wou zeggen, ik zag dit meer als een oproep.

Meneer, nee, die oproep die is gehoord en verstaan, en ik denk dat ik in mijn eerdere antwoorden ook duidelijk maakte dat we hier ervaring mee hebben. Nogmaals, 2 juli komt er niet een advies wat gebaseerd is op hele strakke kaders die vanuit het college zijn meegegeven. Het is natuurlijk wel zo dat als je zo'n bureau inschakelt, nee. Ik wil toch even graag mijn zin afmaken, voorzitter. Als je zeg maar zo'n bureau aan het werk zet om een gebiedsvisie te maken, dan kan het natuurlijk geen kwaad als je ook meegeeft dat er iets mag veranderen. Dus het klopt dat wij aangeven. Het is denkbaar dat je de klinker op een andere plaats terugbouwt. Het is een gebouw wat echt aan het einde van zijn leven zit. Exact hetzelfde geldt voor verkeer. Het klopt dat wij meegeven dat het bureau creatief kan nadenken over alternatieve routes, maar niet vanuit een doel en dat lijkt u te impliceren. Dat de sloten autovrij zouden moeten zijn en dat er wat kaders op dat gebied hard zijn meegegeven.

Nee, maar volgens mij heeft u nu echt met elkaar uitgewisseld. Ja, de kaders die volgens mij gaan we nu in herhaling treden, meneer Van Voorden.

Nou, één laatste punt en dat gaat dus over dat laatste, over die Slotlaan afsluiten, want ik citeer nu letterlijk de beantwoording op onze vragen en dat is dus de uitvraag van het college geweest. Dan citeer ik het laatste zinnetje: de toekomstige inrichting van het gebied dient ook bij te dragen aan ruimte voor ontmoeting. Nee, sorry, ik pak even de volgende. Dit biedt ook ruimte om samen met de betrokken ondernemers en winkeliers te verkennen of de warenmarkt verplaatst kan worden naar de Slotlaan. Dat is dan toch daadwerkelijk een opdracht vanuit het college aan het adviesbureau om te kijken of de warenmarkt verplaatst kan worden naar de Slotlaan. En dat is die samenhang der dingen, want daar gaan we dan bij de marktvisie weer naar kijken, maar dat zijn dan weer die profielen die we daarna bij dat evenementenbeleid. En ik had zo graag die eenheid willen zien. Want volgens mij komen we niet uit.

Inderdaad een nieuw element dus die ga.

Ik, nu kan ik u.

Nog even op regelen? Ik heb.

Nog steeds gezegd, ook in de beantwoording van diezelfde vraag waar u nu op doelt, dat het evenementenbeleid, hè? Dat staat komende donderdag hier op de agenda, maar dat bevalt nog niet. De locatieprofielen, dat die locatieprofielen op hetzelfde moment naar de Raad komen als het moment waarop die gebiedsvisie geagendeerd wordt. Dat is in het najaar van dit kalenderjaar, dus dat geldt nog steeds. En het kader wat u nu noemt, ja, is er om dezelfde reden ook niet. We laten dat open. We laten dat aan dat bureau om met mooie ideeën te komen. Meneer van Voorden, en ik denk dat dat een goed idee is, oprecht. En uiteindelijk kunt u daar als Raad een mening over vormen, maar wij vinden het ook van belang om alle direct betrokkenen mee te nemen in die klankbordgroep die ik zojuist noemde. Er zitten een aantal vertegenwoordigers vanuit de waardemarkt. Nogmaals, ik hoor dat zij zich betrokken voelen bij de keuzes. Alles is denkbaar, hè? Op het moment dat die klankbordgroep en het bureau met een advies komt, verplaatst de waardemarkt. Ik denk het niet, ik weet eigenlijk wel zeker dat het niet zo gaat zijn, dan is dat een denkbare uitkomst. En prima, als dat nee, maar dat doen we denk ik qua participatie precies zoals, nou ja, u het zou moeten willen, dus ik snap werkelijk niet wat het punt is.

Wat u wilt, maar goed, volgens mij heeft u voldoende uitgewisseld. Maar ik zie op dit onderwerp ook nog een andere interruptie, de heer van Splunter, VVD.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, het is een belangrijk onderwerp en ik waardeer ook de enorme betrokkenheid die blijkt uit de interrupties die mijn collega zojuist tentoon heeft gespreid. En tegelijkertijd constateer ik dat je perceptie en realiteit hebt, want hij legt aan het begin van zijn vraagstelling bij de eerste interruptie toch wel iets zwaars op tafel, namelijk dat ondernemers vinden dat wat wij naar voren hebben gebracht één grote nachtmerrie is. Dat is niet het geluid wat wij, ja, meneer Van Voorden, voorzitter, als u mij toestaat, ja, dat is uw perceptie. Maar wij spreken de ondernemers ook en er is nog iemand in deze zaal waarvan ik weet dat hij nog veel meer ondernemers spreekt, misschien wel dan wij allemaal bij elkaar, en dat is de man die hier achter het spreekgestoelte staat en die heel veel contacten heeft in het bedrijfsleven in het centrum van Zeist. Dus voordat we nou denken dat dit de waarheid is, dat het allemaal één grote nachtmerrie is, zou ik, terwijl ik zelf al aangeef dat wij andere geluiden horen, ook nog eens even uw visie, want u heeft het namelijk ook net al aangegeven, hè? De klankbordgroep waar andere geluiden opstijgen, maar misschien even een korte weergave van wat u opvangt uit het centrum.

Meneer van dijk.

Nou, in ieder geval de bereidheid om met ons mee te dromen, om in uw terminologie te blijven. We hebben er bewust voor gekozen om in de klankbordgroep een aantal mensen te vragen waarvan wij weten dat zij al dan niet terecht zorgen hebben over de ontwikkeling in het centrum. Ik noemde zojuist het retailperspectief. Toen we het daarover hadden, is er met name vanuit de Voorheuvel Noord, vanuit een aantal ondernemers, aangegeven dat zij zorgen hebben over de keuzes die we uiteindelijk in het gebied rondom de markt zouden kunnen gaan maken. Dat is reden geweest om een aantal ondernemers specifiek uit dat deel van het centrum te vragen om zitting te nemen in die klankbordgroep. En dat hebben ze ook gedaan. Hetzelfde geldt voor de Waardemarkt, noemde ik al. Er zitten ook een aantal voorlieden, als ik dat zo mag benoemen, vanuit die groep in de klankbordgroep die dus actief meedenken. En ja, dat gaat tot nu toe op een heel constructieve manier. Daar hebben wij nog niet gehoord: het moet zo en het mag niet zo. Nee, die zitten er een stuk constructiever in dan menigeen zou kunnen vrezen. En dat geldt over de volle breedte, dus de plek van de Klinker, de plek van de Waardemarkt, wat je wel of niet met verkeer doet. En nogmaals, al die dingen hangen met elkaar samen, dus dat gaan zij goede gesprekken. We hebben hier dus ook die bijeenkomst gehad, was ook heel goed beneden met heel veel mensen. Ik denk dat er zo 100 mensen waren ergens in april. 2 juli hebben we dat dus opnieuw. Dan presenteert dat bureau allerlei schetsen. Daar kunnen mensen weer op reageren. Dat kan ook online voor mensen die hier niet naartoe kunnen of willen komen. Er wordt ook veel online gereageerd via onze site, dus qua participatie denk ik nogmaals echt dat we dit netjes doen. Je kunt van mening verschillen over hoe je dit nu op de goede manier doet waar het gaat om de kaderstellende rol van de raad. Nou, ik heb uitgelegd waarom we ervoor gekozen hebben om het te doen zoals we het doen. Wij denken dat de raad daarmee bij uitstek in een kaderstellende positie wordt gebracht en in het najaar mag u zich daarover uitspreken, dan zal er een conceptgebiedsvisie liggen, voorzitter.

OK, dank u wel, meneer van Splunter.

Staat.

Heel kort hoor, meneer. Controle, controle, vraag ook ter geruststelling van de betrokken collega dat de verkeerssituatie daar volledig in wordt meegenomen.

Goed, even denken. Ik was bij de kers op de taart. Ik denk het kers op de taart, denk ik, kan dat nog? Oh, sorry, oké, nee, nog even iets over. Wij zijn ook allemaal wijkwethouder en ik mag dat zijn in Den Dolder en Den Dolder kwam niet toevallig vanavond ook naar voren. Daar zit ook een verbinding met het. Ik weet niet meer hoe u dat noemde meneer van Splunter, maar met het team waarmee wij werken, hè, dus we hebben een wijkmanager, we hebben een wijkboa, maar ook met de politie met de wijkagent en. Nou samengewerkt. Dat gebeurt in Den Dolder. Dat hebben we zeker sinds 2 januari heel goed en van heel nabij kunnen ervaren hoe dat werkt. Hoe leg je nou die verbinding in een situatie dat er heel veel zorgen zijn in zo'n dorp, zorgen bijvoorbeeld over de veiligheid. Nou, daar zijn we nu een half jaar zo ongeveer mee bezig en dat gaat in dat team heel voorspoedig. We hadden gisteravond ook dat we heet toevallig klankbordgroep, maar een groep van 30 à 40 inwoners in Den Dolder waar we regelmatig mee aan tafel zitten. Daar is de burgemeester ook altijd bij. En ik denk dat we daar goed aan doen. Dat is nu natuurlijk wel incidenteel. We zien wel en dat beeld is eigenlijk alleen bevestigd dat het ontbreken van een voorziening die een dorpshuis zou kunnen noemen in Den Dolder dat de behoefte daaraan is de afgelopen tijd. Er is ook een project voor om dat in kaart te brengen wel bevestigd, dus wij verwachten ook dat we in het najaar een voorstel naar de raad kunnen brengen. Misschien als onderdeel van het investeringsplan om tot een dorpshuis in Den Dolder te komen, zodat er ook structureel ruimte is voor ontmoeting. En dit raakt aan opmerkingen van de VVD, maar ook vanuit het CDA over verbinding. En zeker ook vanuit de ChristenUnie en de SP waar vandaan om een dorpshuis werd gevraagd dat onze reflectie daarop de nieuwe verbindingen is ook een project wat in Den Dolder loopt. Dat gaat over het afsluiten van het spoor. Dat raakt dan natuurlijk direct aan de Boekel waar de heer Bredius mee kwam. Daar zit 20 jaar zeker historie in met heel veel onderzoeken en een aantal van die onderzoeken maken echt duidelijk dat datgene wat de heer Bredius op een buitengewoon creatief kaartje liet zien, niet kan, technisch niet kan, heeft niet met financiën te maken, maar een tunnel. Gaat gewoon niet nog los van het feit dat Remia eigenaar is van een flink deel van de wokkel, zoals ingetekend en daar wordt gebouwd. Daar wordt ontwikkeld. Ondenkbaar dat dit dat dit daar dus ik vind eerlijk gezegd dat u wel wat consternatie en verwarring zou kunnen veroorzaken bij de inwoners van Den Dolder en mede daarom zou ik vanuit het college in ieder geval aan willen geven dat het een creatieve gedachte is, maar volstrekt niet realistisch en daarmee verwarrend richting onze inwoners in ieder geval die in. Verder noemde de heer Bredius de kerkenvisie en dan zou ik bijna denken dat wij partijgenoten zijn dat dat één handreiking in mijn richting was, want toevallig hebben wij vandaag in het college de kerkenvisie vastgesteld, maar dat is geheel toevallig. Die is dus klaar en die komt op heel korte termijn, inclusief een heel mooi uitgewerkt paspoort van het exterieur en het interieur van alle kerken. Alle religieuze gebouwen in Zeist naar de raad toe. In de vorm van een raadsvoorstel, dus dat komt. In ieder geval dit kalenderjaar naar de raad toe. Het hofje van Zeist werd genoemd onder andere door mevrouw Breddels. Daar kan ik heel veel over zeggen, maar ik twijfel even of dat hier te doen. Ik kan wel zeggen dat dat in ieder geval volop in beweging is dat het volop onze aandacht heeft, maar dat er nou ja, met beide woningbouwcorporaties over wordt gesproken. Hoe we dat zit, zit meer in de hoe dat we het willen is evident. We hebben daar ook al de nodige middelen ingestoken en het is een belangrijke doelgroep, ook die we daar willen huisvesten, dus daar zetten we ons volop in hetzelfde gold voor de VVD. Genoemd door meneer van Nieuwstadt van GroenLinks. Ook dat zijn een beetje dagkoersen. Het ziet er nog steeds goed uit. 190 appartementen na sloop van het huidige gebouw, maar het is nog steeds niet helemaal zo dat we witte rook hebben gezien en zodra dat het geval is. Zullen we dat met de raad delen? Dan werd Partijdorp nog genoemd door mevrouw Breddels. Ook daar hebben we ik noem dat Partijdorp Partijnwijk. Het heeft verschillende namen, maar de 80 woningen rondom de Partijnlaan, allemaal gemeentelijke monumenten en dat maakt het ingewikkeld om die woningen te verduurzamen, dus daar zijn plannen voor gemaakt vanuit de eigenaar en dat is Woongroen en daar zijn we met hen over in gesprek. Dat gaat moeizaam, dat ligt niet aan Woongroen en ik denk ook niet aan ons, maar wel aan het feit dat het gewoon heel complex is. Omdat het. De gemeentelijke monumenten zijn. Het lijkt erg op de situatie die we een aantal jaren geleden bij Griffenstein hebben gehad. Wat nu toevallig net wordt opgeleverd en waar uiteindelijk ook de rechter aan te pas is gekomen. Dus wij hechten heel sterk aan een heel zorgvuldig proces waarbij we de lessen die we eerder hebben geleerd ja ook meenemen. En dat geeft niet zo heel veel speelruimte in ieder geval minder dan Woongroen graag zou zien, maar dit gaat op enig moment en ik hoop dit kalenderjaar wel tot duidelijkheid leiden voorzitter. Dit is een interruptie.

Meneer van Voorden CDA.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik haak nog even aan op het puntje over de V&D. Dat punt bracht de heer Van Nieuwstadt van GroenLinks vanmiddag en toen heb ik ook aan de heer Van Nieuwstadt gevraagd: "Nou, heeft u een indicatie wat de kosten daarvan zijn?" Want de heer Van Nieuwstadt zag daar een dekking vanuit het Rios voor zich. Heeft de wethouder een idee wat er mogelijk is, bijvoorbeeld bij zo'n project als de V&D? Omdat, nou, hoe noemt de heer Van Nieuwstadt dat? Aan het slop te trekken of vlot te trekken, heeft de wethouder daarom wilbaar.

Ja, dat heb ik al, voel ik me niet helemaal vrij om al die bedragen te noemen. Maar er zijn 5 partijen bij betrokken, dus de eigenaar, de beoogde afnemer en dan 3 overheden, dus het rijk praat hierover mee. Betaalt ook mee, heeft dat inmiddels ook toegezegd. Hetzelfde geldt voor de provincie en hetzelfde geldt dan voor de gemeente die dat zou moeten matchen, dus we weten wat daarvoor nodig is. Dat komt in principe niet uit dat investeringsvoorstel waar we het over hebben gehad, maar uit een ander fonds wat zich hiervoor leent. En wij zullen vanzelfsprekend met een voorstel naar de Raad toekomen. Dus zodra de eigenaar en de beoogde afnemer eruit zijn. En dat kan ieder moment nu wel zijn, maar ik realiseer me ook dat ik dat zelf al een tijdje zeg, dus ik durf er geen garanties voor te bieden, maar dan zullen wij met een voorstel naar de Raad komen om het bedrag wat dan nodig is om het sommetje kloppend te maken. En dat is dus als zodanig weer de basis voor die matching van bedragen die vanuit de provincie en het rijk komen om daar vanuit de Raad goedkeuring voor te vragen. En dan zou het ook rond moeten zijn, dus ik kan het bedrag tot op de euro noemen, maar voel me even niet vrij om dat hier nu te doen.

Meneer van Voorden.

Nee, en dat snap ik, dank daarvoor. Ik zat net nog wel tijdens het diner te denken: is er dan echt geld nodig of kan zoiets ook geregeld worden, bijvoorbeeld een garantstelling? Want ik vind het natuurlijk wel een beetje gevaarlijk dat wij nu één woningbouwproject hebben, wat overigens een mooi project is. Maar ik zie de volgende over twee maanden alweer aankomen. En dan wordt het wel een beetje cherry picking welk project we gaan steunen. En ik zoek een beetje van, nou, waarom zouden we dit bij dit project wel doen en over twee maanden mogelijk bij een ander project niet? Dus ik zat meer in een vorm te denken: kunnen we ook nu werken, bijvoorbeeld bij een soort garantstelling? Vorige week hebben we nog een garantstelling gegeven voor Jonathan. Zou zoiets kunnen of zou de wethouder bereid zijn om eens te kijken of die mogelijkheden openstaan?

Ja, voorzitter, de beoogde afnemers hier zijn woningbouwcorporaties, dus daar staat de gemeente al in zeer ruimhartige zin garant voor. Dus dat lost het hier niet op. Het is hier echt nodig om de businesscase sluitend te krijgen met euro's gematcht vanuit bijdragen die inmiddels zijn toegezegd, zowel vanuit de provincie als vanuit het rijk. Dus met alleen garantie komen we er niet en het is wel een terecht punt. Welke criteria hanteer je dan, hè, want er zijn voortdurend bouwprojecten en die zouden in principe allemaal in aanmerking kunnen komen, maar gegeven het feit dat dit sinds 2016, toen V&D leegstond, en daar echt een kans ligt om 190 woningen te bouwen, vooral ook in segmenten waar we in Zeist aantoonbaar behoefte aan hebben. Nou ja, zo zijn er nog een aantal criteria die je zou kunnen hanteren, die zullen wij meenemen in het raadsvoorstel waar ik zojuist op doelde. Zou ik me kunnen voorstellen dat uw raad het een goed idee vindt om hier uiteindelijk die bijdrage wel aan te leveren, zodat het project ook echt van de grond gaat? Of waar komt als het vanzelf zou kunnen zonder financiële betrokkenheid vanuit de gemeente en de andere overheidslagen? Ja, dan was het allang gelukt in de afgelopen 8 à 9 jaar. Voorzitter, als allerlaatste participatie toch uw onderwerp, maar natuurlijk ook een burgerberaad gehad over de jaarwisseling en dit jaar is het derde jaar, dus ik wilde daar alleen maar aankondigen dat wij voor de zomer met een voorstel voor de invulling van de jaarwisseling van dit kalenderjaar zullen komen. En dan heb ik denk ik de kers op de taart ook gehad, dus dank u wel.

Dank u wel. Ja, dan gaan we door naar mevrouw Hoogstraten.

Ja, dank u wel, voorzitter. Dank voor alle inbreng en alle bijdrages en mooie woorden en complimenten. Ik dacht, het is wel goed om te beginnen om even met het triggert bij mij ook wat. De heer Boutahar zei van D66 de definition of done. En het triggerde me, omdat we ook wel in de voorbereiding met de mensen op de tribune, met de ambtenaren en met alle beleidsondersteuners het erover gehad hebben. Ja, daar is dan inderdaad een RIOS waar we eventueel extra financiën uit willen doen. Maar eigenlijk was onze conclusie dat we vooral blij zijn dat er een fundament is dat we op een aantal onderwerpen echt stappen hebben gemaakt, onder andere met sociaal in balans, zoals de heer Van Dijk zei, maar ook met aan zekerheid met de visie die is vastgesteld aan een uitvoeringsagenda. We hebben de woonzorgvisie waar we bijna een besluit op gaan nemen. De sociale basis staat en daar is nu ook een uitvoeringsagenda voor en daar hebben we een subsidiekader voor, dus er zijn best wel wat stappen gemaakt en een fundament gelegd waarin we vooral toe zijn om dat goed te laten landen en om daar een aantal doorontwikkelingen op te doen. Die we gewoon van plan zijn om te doen door ontwikkelingen van de wegwijs cafés bijvoorbeeld die een heel belangrijk centraal punt worden voor die inwoner en toegankelijk, maar ook doorontwikkeling met de proactieve dienstverlening om zo mensen echt te bereiken die soms moeilijker te bereiken zijn, die taal niet snappen, maar ook de weg kwijt kunnen raken in allerlei beleidsregels en formulieren. En we willen ook een doorontwikkeling maken om die bereik ook verder uit te breiden naar bijvoorbeeld mensen die wel werken, maar nog steeds onder de streep gewoon te weinig geld overhouden. Ze heeft een heel onaardige naam, de werkende armen, maar we gaan kijken of we met een project gesubsidieerd soort zon en W om en vanuit de GGD kunnen kijken. Kunnen we de mensen bereiken en kunnen we daar dan ook de juiste ondersteuning aanbieden? En taal is natuurlijk nog steeds een onderwerp wat hoog op de agenda staat. En met de samenwerking in de regio van met de RDWI, maar ook met de doorontwikkeling van het sociaal team en het CEG, wat inmiddels in huis zit. Maar wat ik ook bij de ronde tafel aangaf, die steeds meer zelf starten met hulpverlening en daardoor ook beter zicht krijgen op gezinnen. Ook de brede kijk kan hebben dus niet alleen maar de zorgvraag doen, maar ook kijken naar bestaanszekerheid, naar de woonsituatie, naar eenzaamheid en meedoen aan de samenleving. Meedoen kansen om daarmee dus ook een goed antwoord te geven op de vragen die op dat moment in het mensenleven langskomen. GroenLinks gaf daaraan, hé, we zien dat bij de sociale dienst dat er een bezuiniging is gedaan of een taakstelling op de collectieve aanvullende zorgverzekering is dat nou niet een tegenrichting op wat ik net allemaal zat te vertellen? Ja, dat klopt. We hebben de collectieve aanvullende zorgverzekering die daar is een aanpassing op gedaan in onze regio. Hij blijft gewoon nog beschikbaar, dus hij wordt niet vervangen door een goedkoper alternatief, maar wel gaan we de gemeentelijke bijdrage de suppletie, zoals dat heet aan de premie gelijk trekken met de andere gemeenten in de regio en voor Zeist kan dat best wel betekenen dat iemand een lagere bijdrage krijgt waar wat uiteindelijk netto kan stijgen. De kosten stijgen voor de inwoners van 126 tot €246 per jaar. En dat is dan de hoogte dat is dan afhankelijk van het pakket wat men heeft. En dat is dus een grote impact kan dat hebben voor mensen die weinig geld hebben waar ook deze regeling natuurlijk voor bedoeld is. Je ziet ook wel dat het aanvullende pakket is wel een heel uitgebreid aanvullend pakket en mensen kunnen er ook voor kiezen om dus een eigen andere zorgverzekering te doen met een andere aanvullende zorg aanvullende pakket. En daarmee nog steeds goedkoper uit zijn dan dat ze de van de kas gebruik maken. Dus je kan soms ook kijken. Mensen waren misschien wat oververzekerd, neemt niet weg dat we heel erg goed in de gaten gaan houden. Dat mensen zich wel blijven verzekeren en zich ook voldoende verzekeren en met name de tandartskosten zijn daarin best een risico, dus we gaan het goed volgen en we gaan ook in het najaar actief communiceren naar alle mensen die daar gebruik van maken. Dat deze verandering daaraan komt en dat er natuurlijk alle hulp en ondersteuning is om te kijken. Wat daar de gevolgen en consequenties van zijn en daar eventueel hulp te geven in, dan wel een andere zorgverzekering afsluiten dan wel. Deze verzorgverzekeringen blijven gebruiken. Dus basis bestaanszekerheid als fundament eigenlijk het fundament om mee te kunnen blijven doen om je gezondheid op orde te houden om te kunnen sporten om cultuur te kunnen beoefenen en ook om rust te creëren en ruimte in het hoofd om ook weer aan de slag te gaan met zelfontwikkelingen en met name dus met arbeid en met werken en eventueel via vrijwilligerswerk, maar wel weer aan de slag met werk. En er werd vanuit de VVD aandacht gevraagd ook voor werken voor mensen die in een AZC wonen. Vluchtelingen en statushouders en of dat een ja dat dat natuurlijk belangrijk is dat we daar blijvend inzet op doen, want wij zijn als Zeist. Samen met Leersum doen we ook mee aan een pilot om mensen meteen aan het werk te helpen. Ook al heb je nog niet een status, maar wel om te kijken kun je al aan de slag gaan met een arbeid starten met integreren met het zicht op dat je uiteindelijk wel een status hebt en ook gewoon perspectief. Liggen in het verblijf in het AZC. Dat was ook een van de uitkomsten, bijvoorbeeld van het rekenkameronderzoek dat mensen eindeloos lang moeten wachten voordat er überhaupt maar iets gebeurt. En het verzoek om, hè? Waarom kunnen we niet met onderwijs starten? Het is best lastig om mensen direct aan het werk te helpen. Ik heb ook wel met de collega's in Leersum, bijvoorbeeld de AZC Leersum dat ze daar aan gaan. Dat mensen als ze pas in Nederland zijn. Wil ook echt wel even tijd nodig is om gewoon te landen en om even allerlei verwerking te doen, maar dat op een gegeven moment wel het fijne is om te starten met werken en taal leren en de taal leer je ook het beste in combinatie met arbeid. En we hebben dus nu een gerichte ondersteuning via een job hunter, die eigenlijk heel specifiek de vluchteling op de statushouder koppelt aan een bedrijf en op die manier aan de slag kan gaan. En daarnaast doen we natuurlijk vanuit onze plicht in de wet inburgering ook allerlei werkgevers aanpakken en werk begeleidingstrajecten waarbij taal leren op de werkvloer. Ook een onderdeel gaat zijn van de verdere uitwerking. Nog maar weer terugkomend op het fundament wat er is, hè? Daar is welzijn. Is daar ook een groot onderdeel van. Dat is natuurlijk de sociale basis met de 8 thema's en waar we nu ook veel ervaring ondertussen in hebben, is eigenlijk dat investeren in die buurt en wijken aanpakken. En dat is hebben we natuurlijk heel uitgebreid met volle over vooruit en al het geleerde en de specifieke methodieken. Die proberen we nu ook in andere wijken uit, waarbij je bijvoorbeeld kijkt naar het centrum waar ook weer een renovatie aan de gang is waar ook weer een sociale. Aanpak naast gezet wordt en waarbij we de kans hebben gezien om te kijken, hé, kunnen we ook meteen een ontmoetingsruimte realiseren en een wijk servicepunt of een wijkontmoetingsplaats. Om ook die ontmoeting van die inwoners te bevorderen maar ook voor de mensen die in die renovatie zitten ook een rustpunt te krijgen en dat investeren in die wijken dat daar leren we van. En dat is ook echt iets waar we ook. Nou ja, ook specifiek naar kijken. Is dit nou ook een methode om verder in andere wijken te doen? En dan zeggen we niet alle wijken, maar je hebt natuurlijk de verschillende wijken. Die hebben ook een verschillende aanpak nodig. Maar bijvoorbeeld een methode als voor elkaar onderin de 11 flat is dat nou ook een methode die in naja hem toegepast kan worden. Alt was eigenlijk een vraag vanuit GroenLinks. Ja, het is het is, het heeft echt wel een eigenwijze en ook een eigen manier nodig om het ook echt in andere wijken toe te passen. Desalniettemin nemen we dat natuurlijk ook mee en gaan we ook kijken vanuit die wijken en buurten met de analyses die we hebben met kijken wat. Wat zijn de vraagstukken en waar moet extra aandacht op komen? Om dan vervolgens de stap naar voren te doen? En dat is ook de hele beweging die we maken, de beweging naar voren, dus meer vanuit het informele kader. Vraagstukken oppakken en het liefste uiteindelijk dat de inwoners er zelf veel meer aan gaan doen. En zo komen we ook op ontmoeting hè? De kracht van de samenleving werd ook door ChristenUnie-SGP benoemd, maar ook de kracht van ontmoeting van samenkomen en een van de dingen die werd genoemd bij onder andere door. Nou ja, Zeist.nu de SP, maar ook door ChristenUnie van Hé, hoe zit het nou met die jongeren? Dat was best een vraag dat de jongeren die wilden een ontmoetingsplek hebben. Hoe zit het met de bus? De jongeren, jongerenbus en dat is ook echt voor de doel van de jongeren. Dus is het natuurlijk ook om jongeren te bereiken. Ja, voor wie eigenlijk de bestaande ontmoetingsplekken, nou ja, niet passend zijn of op plekken zijn waar helemaal geen ontmoetingsruimtes zijn. We hebben 16 plekken waar we ontmoeting hebben. Nou ja, dan kun je denken aan de wijkcentra, maar ook de wijk inloophuizen zijn er 16 en waarvan twee dus in het centrum. En je kan ook vinden dat dat niet altijd even passend is voor de jongeren. Desalniettemin, ze kunnen daar terecht, maar als ze wat meer nodig is dan gaan we daarmee aan de slag, maar eerst even over de bus die bus die die kan dus echt gebruikt worden voor die jongeren. Die komt op plekken en met faciliteiten aanwezig op plekken waar geen faciliteiten zijn voor ontmoeting en we proberen daar echt wel de jongeren die dreigen vast te lopen weer erbij te krijgen zodat ze zich kunnen ontwikkelen of weer aan de slag kunnen met waar ze mee bezig zijn. Maar het zal ook een plek zijn voor, nou ja, voorlichting, centrale voorlichtingen over gezondheid, relaties, drugs of financiën. En de planning is dat het in september operationeel is. Aan de voorkant worden de jongeren erbij betrokken bij de inrichting van de bus, maar ook bij de programmering. En uiteindelijk is het dus echt voor en met de jongeren en ook in samenwerking ook al met vrijwilligers. En ja, er wordt echt hoop en de wensen uitgesproken dat we misschien over twee jaar dat ook zelfstandig kan gerund worden juist misschien door die adolescent en vrijwilliger. Er is daarnaast ook wel het gesprek met de jongeren. Wat zou er nou meer nodig hebben? Zijn? En ik heb het als met mevrouw Ploeg erover gehad. We hebben ook echt wel veel. We hebben natuurlijk sowieso veel meer jongeren en jongvolwassenen dan alleen maar de jongeren waar we het nu over hebben die voor die bus in aanmerking zouden komen. Waarom doen we nou niet een onderzoek naar de algemene jongeren en plekken in Zeist waar we ook ontmoeting creëren en als je bijvoorbeeld kijkt in de bibliotheek, daar zitten heel veel jongeren. Ik zie hier in het gemeentehuis ook best vaak jongeren zitten die daar huiswerk zitten te maken of te doen. Dus een oproep om eens met jongeren en vanuit het welzijn werk te kijken. Welke plekken hebben we nu en kunnen we explicieter in gaan zetten voor jongeren studenten plekken voor leren is een oproep die ik ook heb gehoord. Naast wat we ook samen met Meander Omnium al aan het opzetten zijn. En dan is er ook nog ontmoeting als we het realiseren van nieuwe woningen en dat is eigenlijk een heel erg thema. Wat in de woonzorgvisie ook een nadrukkelijke plek heeft gekregen. Daar wordt ook echt wel beschreven dat er steeds meer behoefte is aan samenwonen aan het hofjes wonen, om het zo maar te zeggen, geen slachtelijke wooncomplexen met ontmoetingsruimtes en gemeenschappelijke ruimtes. En nou, daar zal misschien mijn collega Welting ook nog over hebben, ook het ontmoeten en samen zijn in de buitenruimte. Bij het hele ontwikkeling is daar ook een onderwerp in, maar in de woonzorgvisie is ook aandacht voor extra. Gezamenlijkheid van een woonkamer en ontmoeting. Tot slot eigenlijk nog een punt is dan het werd goed verhuurderschap. Daar is net een RIB naar de Raad gestuurd. Op 12 juni hebben we een RIB gestuurd. Er werd eigenlijk gevraagd van nou. Het is wel mooi dat wonen, maar we hebben nu ook die wetgeving. Gaan we daar nog extra handhaving op zetten? Ja, tot nu toe is daar niet de aanleiding toe om daar extra handhaving en mensen voor in te zetten. Financiën maar mocht dat wel nodig zijn, zullen we naar verhand daarvan dat ook verder opschalen. En dan rest mij eigenlijk alleen om nog aan te geven dat we bij de RIOS voorstellen hadden. En als je het dan hebt over dat fundament en de definition of done. En waar hebben we dan nog wel extra wensen of een extra inzet voor nodig is het vanuit mijn portefeuille gezien fijn om na te denken om echt wel in dat centrum dat dorpshart een definitief hart van te maken. Dus een financiering voor een extra impuls om een wijkcentra al dan niet in een nieuw gebouw of in het huidige Klinker om dat op te zetten en te financieren. Dank jullie wel.

Blijft nog even staan. Ik begrijp dat er in ieder geval twee interrupties zijn gekomen, de heer Boutahar, D66.

Ja, dank u wel, voorzitter, en dank voor de reactie. Mooi om te horen dat met name de term 'definition of done' is binnengekomen. Waar ik vooral benieuwd naar ben, is: je hebt het in het betoog over dat we best veel met elkaar hebben bereikt. Er ligt een duidelijk fundament. Nou, ik denk dat er meer dan alleen een fundament ligt, want volgens mij zijn er echt heel veel successen die we ook met elkaar kunnen vieren. Maar als het gaat om de 'definition of done', dan zoeken we vooral naar: formuleren we eigenlijk, wat de heer Van Dijk ook in zijn pleidooi aangaf, formuleren we aan de voorkant onze doelstellingen zo SMART en concreet dat je achteraf ook kunt bepalen of we hebben behaald wat we wilden behalen? Want soms hebben we ons doel eigenlijk al bereikt of niet, maar daar kunnen we dat achteraf veel minder goed meten. Is dat ook wat je bedoelt, dat dat in orde is in de portefeuilles die jij hebt, of zeg je daar wat anders mee? Ik ben even op zoek naar hoe je dat duidt.

Ja, ik erken meteen dat ik de definitie van dom wat vrijelijk interpreteer. We hebben even zitten zoeken. Waar komt die vandaan? Hij komt heel erg uit de IT. Ik heb uw oproep wel verstaan, zeker desalniettemin kan ik er meteen tegenover zetten dat ja, in het sociaal domein is het nooit klaar en het heeft ook een hele lange adem nodig. Ik wilde er alleen maar mee aangeven dat wij wel van mening zijn, of het college van mening is, dat er nu wel een fundament staat, een basis waarop we juist de juiste bewegingsvrijheid hebben om te kunnen acteren als het meer moet zijn en om te acteren als het minder en niet werkt en op die manier die flexibiliteit voldoende mensen investering op echt de kracht van die netwerkverbinding. Ja, mijn idee is dat het wel klaar is, maar het moet ook nog allemaal landen en die rust, die hebben we ook wel nodig om daar eerst even de echte uitwerking van te laten vallen. Maar dat is een andere dan die u heeft.

Nee, Helder, maar dan begrijpen we elkaar goed. Inderdaad, kijk, waar het mij om gaat is dat je op een jaarrekening, als je reflecteert met elkaar, dan moet je groene vinkjes zetten dat je ook een groen vinkje zet en zegt: "Van, dit hebben we echt gewoon afgerond. Is het klaar?" En dat is eigenlijk waar ik op doelde. Dus dank voor je toelichting.

De heer van Voorden, CDA.

Ja, en dan kan de heer Baudet haar voor het bruggetje, want u zei net: formuleer vooraf doelstellingen concreet. En dan kom ik op vluchtelingenopvang, want daar heb ik u nog niet over gehoord en daar heb ik vanmiddag wel ruim de tijd voor genomen. En ook al gaan we dat donderdag bespreken, dus ik zal het ook kort houden, was ik wel benieuwd of u bereid bent om samen met het CDA of samen met de Raad te kijken of we op dit stuk toch kaders kunnen zetten, zodat we deze visie ook gaan ondersteunen.

Mevrouw Hoogstra.

Nou, ik zou wat dat betreft ook echt het debat donderdag het debat laten zijn en daar het gesprek over hebben. Ik denk dat uw punten die u noemt oprechte zorgen zijn en dat het ook goed is om dat met elkaar te delen en te doen. Ik heb daar nog niet het idee van dat we daar nu meteen op moeten acteren, maar eerder gewoon als uitwerkingsaandachtspunten mee moeten nemen. Nogmaals, het debat moet ook zijn, heb het gesprek met elkaar daarover en ik denk dat er ook met het loslaten van de voorkeursvariant en gewoon het uitvoeren van de verschillende categorieën, een goed gesprek kan ontstaan over hoe we het traject verder in de uitvoering gaan zetten.

Meneer van Voorden.

Ja, tot slot dank voor het antwoord. Ik begrijp wat u zegt. Alleen voor het CDA voelt dit hetzelfde als de cultuurvisie, die visie waar we helemaal het mee eens zijn, en datzelfde als deze visie. Alleen wij zoeken ook hier weer die nota. Wat gaan we nou echt concreet doen? Dat zal onze inzet zijn bij het debat aankomende donderdag. Ik hoop ook dat ik andere raadsleden op ons pad kan vinden om echt concreet ook richting de samenleving. Dit is gewoon een onderwerp wat speelt in de samenleving. Dit doen we goed in Zeist, dat moeten we goed blijven doen in Zeist. Dat is de volle inzet van het CDA, maar dat betekent wel dat we het ook duidelijk op papier moeten zetten, dus dat wordt een oproep donderdag en ik zie uit naar het debat.

Dank u wel hier in nieuwstadt.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik wil nog even kort terugkomen op het fenomeen Job Hunter, die goed werk doet voor het AZC. De wethouder heeft daar warme woorden over gesproken en ook beaamd dat dat werk voortgezet moet worden. Alleen het probleem is dat het een pilot is die nu loopt en de pilot en het geld voor de pilot lopen in augustus van dit jaar af. Dus de expliciete vraag in feite is: ziet de wethouder in haar portefeuille mogelijkheden om ervoor te zorgen dat dit project in augustus gewoon voortgezet kan worden en helpt het eventueel als wij daar actie op ondernemen?

Mevrouw Hoogstraat.

Ja, er is nog wel een vraagstuk rondom de financiën. Dat is ook een gesprek dat we hebben samen met Leersum of met Utrechtse Heuvelrug, omdat we het een gezamenlijke uitvoering doen. Dat wordt nu ambtelijk uitgezocht hoe we dat verder willen vormgeven en uiteindelijk willen financieren. Het gaat uiteindelijk om het laatste stuk van 2025, om ongeveer € 44.000. En ik voorzie dat ik, als dat eventueel nodig is, daar wel een financiering voor kan vinden. Als dat niet zo is, dan zal ik bij u terugkomen.

Oké, dank u wel, mevrouw Hoogstraten. Gaan we naar wethouder Welting?

Ja, dank u wel, voorzitter, beste raad. Dank voor alle goede woorden. Ja, waar ik mee wil beginnen is inmiddels ben ik nu 3 jaar mag ik hier voor u staan als raad en de landelijke politiek als wethouder zeker en de landelijke politiek is de afgelopen jaren niet altijd het visitekaartje geweest en regelmatig wordt mij de vraag gesteld als lokale bestuurder, wat ik daar nou van vind? Nou, volgens mij is dit niet de plek om te delibereren over de landelijke politiek, maar laat ik wel aangeven dat ik mijn energie vooral haal uit wat we hier lokaal doen. En dat is vaak ook mijn antwoord, als mensen mij vragen wat ik nou eigenlijk van de politiek vind. Het is dus ook met energie dat ik hier inga op alle punten die er door de verschillende fracties naar voren zijn gebracht. En ik wil die punten langs drietal thema's eigenlijk beetpakken. Dat zijn gebiedsontwikkelingen, jeugd en onderwijs en het thema sport en bewegen. Laat ik beginnen met de gebiedsontwikkelingen. Meerdere fracties hebben in hun bijdrage aandacht gevraagd voor betaalbare woningen en wij werken als college samen met allerlei partners en ook u als raad eigenlijk aan een van de belangrijkste fundamenten uit het leven van mensen, namelijk een dak boven je hoofd. En waar u als raad ook middels de motie betrekwoningzoekende heeft laten zien ook te hebben voor zowel de woningbezitters en de bestaande bewoners, maar ook voor al die woningzoekenden in onze gemeente en daaromheen en daarmee hopen we meer ook de stille stem een plek te geven, zoals de ChristenUnie dat mooi benoemde. Daarbij herkennen we overigens niet het punt van de fractie van NieuwDemocratischZeist dat er bouwpaniekmodus zou zijn. En in mijn optiek toch ook de onterechte link die gemaakt wordt met het huisvesten van statushouders. De behoefte aan betaalbare woningen is echt zoveel groter dan de beperkte groep statushouders die wij in Zeist moeten huisvesten. Laten we hier lokaal niet meegaan in landelijke retoriek rondom vluchtelingen. Er zijn vele senioren, vele senioren, die willen doorstromen, mensen met een middenarm komen die dichterbij hun werk willen wonen. Starters die eindelijk zelfstandig willen wonen. Belangrijk om de stemmen van allerlei groeperingen in de samenleving te horen en die mee te nemen in de besluitvorming in deze raad. Het handvat participatie voor ruimtelijke projecten dat u binnenkort gaat vaststellen, gaat hij hopelijk goed bij helpen. Bij gebiedsontwikkelingen spelen vaak meerdere belangen en zijn soms ook vele stakeholders betrokken. Het vraagt van u als politiek soms moeilijke keuzes maken voor dat grotere belang. Dat is niet de burger buitenspel zetten, dat is het eerlijke verhaal vertellen aan de voorkant. Eén van de fracties vraagt aandacht voor de kracht van ontmoeting bij nieuwe gebiedsontwikkelingen. En ik denk dat Eykenstein een mooi voorbeeld daarvan is waar er vele nou toch wel bijna honderden mensen waren die bij de eerste inschrijving van Eykenstein belangstelling toonden voor deze nieuwe inclusieve wijk, die laat zien wat de kracht van de gemeenschap is. Maar ook bij PGGM en Driebergen Zeist wordt gekeken naar verschillende woonvormen en wordt ontwikkeld vanuit die gemeenschapsgedachte. Met dat recente raadsvoorstel rondom de buurtpilot buurtbudgetpilot willen we ook die gemeenschapskracht nog meer aanboren door juist te kiezen voor buurten waar we hopen dat de pilots iets in gang zet. Want zoals één van de fracties hier al terecht opmerkte en zoals ook wethouder Hoogstraten, er zijn meer buurten in Zeist waar een buurt aanpak meerwaarde kan hebben. En we zien dat dit wel iets van de lange adem is. Dan het tweede element jeugd en onderwijs, want ook daar is een lange adem nodig. Specifiek ook in het sociaal domein in de omwenteling en ook in de jeugdhulp. We zijn aan het bouwen en de beweging aan het maken naar het normale leven. Met al zijn ups en downs. Want immers niet elke zorgvraag behoeft een zorgantwoord en delen daarin ook de mening van de fractie van de Partij van de Arbeid door het labelen en diagnosticeren zeggen we indirect immers dat er iets mis is met de kinderen, terwijl het vaak de context is die aangepast of versterkt moet worden. In antwoordgevend op de vraag wat we daarin doen, we werken in het kader van de agenda jeugd en onderwijs aan het inclusiever maken van onze kinderopvang en onze scholen. Daarbij willen we ook de ondersteuningsstructuur op die kinderopvang en onderwijs versterken en dat doen we samen met de scholen met de kinderopvang, het Centrum voor Jeugd en Gezin, jeugdgezondheidszorg, leerplicht en de samenwerkingsverbanden. Verbeteren daarin dus de onderlinge samenwerking tussen scholen en alle ondersteunende voorzieningen. Zodat uiteindelijk ons doel wordt bereikt, namelijk dat meer kinderen in het reguliere onderwijs kunnen blijven en dingen als leerlingenvervoer niet nodig is. Zo kunnen ze samen met andere kinderen opgroeien, ongeacht eventuele beperkingen of afkomst. Dat doen we niet alleen lokaal, ook met de regionale inkoopkoers die u als raad recent heeft vastgesteld, zetten we hem in op die collectiviteit en inclusiviteit en mooi dat de investeringen in ons lokaal centrum voor Jeugd en Gezin en het en het sociaal team door u als raad ook omarmd worden. We werken momenteel aan nieuw jeugdbeleid. U heeft binnenkort aanstaande donderdag daar ook een bijeenkomst over als raad en uiteindelijk moet dat jeugdbeleid ook kaders en richting geven voor een goed aanbod in de sociale basis voor onze jeugd en dat vraagt goede samenwerking tussen onze partners en vooral ook met ouders. Een aantal van die fracties heeft daarin eerdere bijdrage of eerdere behandelingen hier in de raad ook aandacht voor gevraagd, want we weten hoe eerder we investeren, hoe beter. Ik wijk een klein beetje af, maar kan toch niet niet laten om even stil te staan bij het bezoek het hoog bezoek van Hare Majesteit de Koningin afgelopen januari, die met eigen ogen heeft gezien hoe waardevol de samenwerking tussen de partners van Kansrijke Start in Zeist is. Hoe kwetsbare moeders door Meander Omnium op weg geholpen worden, al dan niet met een buddy van Samen Oplopen en hoe interventies van de GGD als Sterk Ouderschap, maar ook Nu Niet Zwanger helpen om bewuste keuzes te maken rondom geboorteplanning. De fractie van de PvdA vraagt ook aandacht voor die consultatiebureaus van de GGD, de jeugdgezondheidszorg en daarmee ook de consultatiebureaus zijn van groot belang voor het beschermen en bevorderen van de gezondheid van onze jonge kinderen. De GGD bekijkt op dit moment voor alle gemeentes in de regio hoe die consultatiebureaus bezocht worden en wat de kosten per locatie zijn. Want sommige hebben een lage bezoekersaantallen en zeer hoge kosten en in overleg met gemeentes wordt gekeken of locaties kunnen worden samengevoegd, waarbij ook naar onze buurgemeenten wordt gekeken. Op basis daarvan wordt gekeken waar er verbeteringen zijn in de efficiëntie en organisatie waarop waarbij voorop staat dat de juiste zorg aan ouders en kinderen geboden kan blijven worden. Uiteraard neem ik u. Gaat daar in mee. Dan ten aanzien van de zorgen van de Partij van de Arbeid over de grote verschillen in kansen in het onderwijs. Wij zien de inzet van trainingen voor doorstroomtoetsen niet als de manier om kansengelijkheid aan te pakken. We onderkennen wel dat het die zorg er is, maar het voorlopig schooladvies is gebaseerd op de gehele carrière van de leerling en hierin wordt ook de sociaal emotionele ontwikkeling meegenomen. Uiteindelijk moet dat leiden tot de beste plek voor een leerling. We zijn dus nu ook geen voorstander van een pilot. Wel zetten we als gemeente stevig in op kansengelijkheid met programma's als de Gelijke Kansen Alliantie en School en Omgeving. Daarin krijgen scholen uit Zeist met de grootste achterstandsores middels een subsidie vanuit het rijk. De kans om een rijke schooldag aan te bieden aan hun leerlingen. En inmiddels doen ook meerdere daaraan mee. Zowel primair als voortgezet onderwijs. En dat doen ze samen met Meander Omnium, Sportief Zeist en Kunsthuis Idea voor uw beeld. Daar doen zowel leerlingen van de school zelf aan mee. Als ook leerlingen die in die wijken wonen, maar niet op die school zitten. Volgens mij een mooi voorbeeld. En nou, de landelijke verkiezingen komen eraan. Ik denk dat de rijke schooldag daar wat mij betreft ook in alle programma's een plek mag krijgen, zodat we niet alleen door subsidiehoepeltjes moeten springen, maar wellicht het gewoon onderdeel van onze gehele visie op het onderwijs. Even een zijstapje voor de landelijke politiek. Een ander mooi voorbeeld van samenwerking is het schooljongerenwerk geen individuele indicaties voor jeugdhulp, maar een laagdrempelig iemand in de school. Die de taal van de jongeren spreekt. We hebben een aantal schooljongerenwerkers die zowel op de school werken als ook in de wijken komen waar die betreffende jongeren. En samen met de buurtsportcoaches werken zij aan een goed aanbod voor onze kinderen en jongeren. Dan kom ik tot slot ook op het onderdeel sport en bewegen, want dat goede aanbod moet natuurlijk ook goed sportaanbod bevatten. Zoals u weet, is sport toch echt wel een passie van me. Dat is u vast niet ontgaan als raad. En natuurlijk is het zo leuk om aan het eind van het sportseizoen weer allerlei teams te mogen huldigen. U heeft het vast voorbij zien komen, maar dat is de zichtbare kant. Achter de schermen wordt er hard gewerkt aan de sociale en fysieke infrastructuur. Komend jaar werken we verder aan het masterplan buitensport en ook hebben we natuurlijk als gemeente met het Revolverend Fonds. Instrument in handen naast het nieuwe clubgebouw van Zestem, dat deze winter werd geopend, maakt ook nu Jonathan gebruik van het fonds en in samenwerking met het team duurzaamheid van onze gemeente zijn inmiddels diverse sportclubs bezocht en werken ze aan plannen. Kortom, de komende maanden verwachten we nog wel een aantal aanvragen. Belangrijk is daarbij om aan te blijven sluiten bij de behoeftes van onze inwoners, want sport staat niet stil en blijft zich ontwikkelen. Er komen nieuwe sporten bij nieuwe behoeftes en ook onze inwoners ontwikkelen zich. Daarom is een van de voorstellen uit de investeringsagenda waar collega Van Dijk het ook over had een toekomstgericht onderzoek naar het sport en beweeggedrag van onze inwoners. Welke ontwikkelingen in de sport zijn er, waarom sporten mensen wel of niet? Hoe ligt dat in de verschillende wijken en wat vraagt dat eigenlijk? Dat geeft ons namelijk ook heel veel input voor die andere ontwikkeling waar we mee bezig zijn, de omgevingsvisie en uiteindelijke omgevingsplan. Ruimte voor sport en bewegen zowel in de openbare ruimte als ook voor de sport in in in den brede is nodig. Samenhangend daarmee willen we specifiek ook aan de slag met de sportvlek bij de Gebiedsvisie Dijnsburg. Daar ligt nu immers een atletiekbaan, een zwembad en een zeer verouderde gymzaal of sporthal moet ik zeggen en welke scenario's zien we dan voor ons als het gaat om de sport? Daar durf te dromen. Wie weet de sportdoom van Zeist bij Dijnsburg? Er ligt in ieder geval nu een unieke kans voor ons als gemeente om die behoeftes te koppelen aan de mogelijkheden binnen dat gebied. Laten we dat momentum ook nu benutten. Nou en als het gaat om sport hebben we natuurlijk ook een nationale en lokale trots in onze gemeentegrenzen te weten de KNVB. U heeft als Zeist een aantal weken geleden volgens mij een zeer vruchtbaar bezoek gehad en het is een complexe puzzel waarbij we natuurlijk hopen dat de wensen van de KNVB vervuld kunnen worden, maar dat gebeurt wel binnen een natuurgebied waarbij we ook te maken hebben met stringente regelgeving voor de KNVB is blijven in Zeist. De preferente optie laat ik voorop stellen dat dat het voor ons ook nog is en dat er heel graag inzetten om de KNVB in Zeist te behouden. Ik ga richting afronding, voorzitter, hier. Lokaal hebben we volgens mij ook goud in handen. Niet alleen het groene goud, maar goud met zoveel inwoners die zich inzetten voor onze mooie gemeente. Van vrijwilligers bij sportclubs mensen die als buddy fungeren voor kwetsbare gezinnen tot inwoners die zich inzetten voor onze vluchtelingen. Wekelijks mag ik veel betrokken inwoners ontmoeten die een bijdrage willen leveren. Dat is volgens mij de kracht van onze Zeister samenleving. Dank u wel.

Dank u wel, mevrouw Welting. Ik kijk even rond. Heeft u behoefte aan een korte pauze? Ja, ik zie ja. Zullen we even 5 à 10 minuutjes en dan gaan we daarna verder met de laatste twee.

Portefeuillehouderswet.

Ja, Ik ga gewoon beginnen, hoor.

Goed. Iedereen zit weer op zijn plek. We gaan naar het tweede deel, noem ik het maar even, van de eerste termijn van het college. En ik geef het woord aan de heer Catsburg.

Ja, dank u wel, voorzitter, en jullie ook dank voor alle goede woorden en voor de opmerkingen en de bijdrages die genoemd zijn, voorzitter. Ik werd wel geïnspireerd door Seyst.nu die aan het woord blauw het woord vertrouwen koppelde. Dus ik ben even gaan googelen en ik dacht, ja, wat betekent groen dan? Ik heb groen aan en eigenlijk beviel me dat wel. Groen staat voor jong, fris, vers, kleur. Nee, het staat ook voor hoop en vrede, Marcel. Het staat ook voor positief. Het staat voor vernieuwing. Het staat voor balans en rust en harmonie. En ook dienstbaar en sociaal. Dus ik denk nou, ik heb toch goede jasje aangetrokken vandaag. En ik weet niet of het nu opgevallen is, maar onze burgemeester draagt en blauw en groen. En om nog verder te gaan kan haast geen toeval zijn. Het hele college draagt blauw en groen. Lang leve de kleuren. Nee, maar voorzitter, als er gesproken wordt over vertrouwen in de politiek, dan is het wel zaak dat de politiek, of het nu landelijk is of lokaal, een juiste voorstelling van zaken geeft. Er werd door inspreker gesuggereerd dat de invoering bij de invoering van betaald parkeren gevraagd is: Kunt u voor of bent u tegen? Maar voorzitter, die vraag hebben wij helemaal niet gevraagd aan onze inwoners. We hebben onze inwoners gevraagd, wie wil meespreken over betaald parkeren? En er is een gesprek geweest en nog een gesprek en nog een gesprek. En in dat gesprek met de inwoners, voor- en tegenstanders, is een advies gekomen. En met die adviezen zijn we naar u, naar de raad gekomen. De vraag, bent u voor of tegen parkeren, is wel gesteld, maar voorzitter, niet door onze gemeente. En het CDA gaf het al aan dat bij de rotonde daar is uitgebreid geparticipeerd. Met een second opinion en bijna inderdaad met een third opinion. Maar zelfs de inwoners betrokken zijn geweest bij de opdrachtformulering van de second opinion. In de berenapp ziet u zelfs een melding dat het participatieproces uiteindelijk 1,5 ton gekost heeft. Hoezo niet participeren? En natuurlijk kunnen inwoners andere ideeën hebben. En we nemen die ideeën ook mee en die worden gewogen, maar uiteindelijk maken we een keus voor wat voor onze bewoners bewezen de veiligste optie is en daar kan je natuurlijk over verschillen en dat is ook politiek en dat is prima. En als we het dan over veiligheid hebben? De VVD gaf even een bijzin aan dat er landelijk steeds meer verkeersslachtoffers zijn. En dan vind ik het wel mooi om te melden dat we in Zeist tegen die trend inroeien of infietsen, net wat je wil. In 2024 was er een afname van 13% van het aantal geregistreerde ongevallen met 37% minder gewonden, het laagste aantal sinds 2020. Het is nog te vroeg om te zeggen dat ons mobiliteitsplan effect heeft, maar af en toe mag je jezelf best wel wat toerekenen. En we onderschrijven de oproep van D66 om voortvarend de infrastructuur aan te pakken en om duurzame mobiliteit te bevorderen. En extra inzet daarop is ook één van onze. In hebben we ook ingediend in het kader van de investeringen vanuit het Rios. En dan zal ik u een nieuwtje vertellen, maar dat wordt een cliffhanger. Want er staat iemand bij de interruptie telefoon, dus ik hou u nog even het nieuwtje voor me.

OK, de cliffhanger, houd u nog even vast. Dan geef ik het woord aan de heer van Splunter, VVD.

Ja, voorzitter. Ik heb altijd geleerd dat goed nieuws in stukjes moet worden gebracht, dus daar krijgt u ook de kans toe, dankzij mijn interruptie. En ja, ik wil even iets preciezer zijn. Prachtig, de afname van verkeersongevallen in onze gemeente, maar is het ook uitgesplitst naar de soorten ongevallen of heeft u het expliciet over de fietsincidenten? Want als dat zo is, ben ik meteen gerustgesteld, want ja, in mijn eigen omgeving was er een heel ernstig fietsongeluk van een goede vriendin die dus ja echt in een vervelende verkeerssituatie haar been heeft gebroken. En ja, goed, dat zijn allemaal van die dingen die dan ook weer meespelen. Maar ik durf er ook mee te komen omdat ik het ook al eerder hier in deze raadszaal heb aangekaart. Dus graag even iets preciezer specificeren. Als u dat zou willen doen, dank u wel, voorzitter.

Ja, voorzitter, dank voor de vraag. Die cijfers heb ik niet gewoon paraat hier, maar uiteraard wel op papier, dus dat zal ik u schriftelijk doen toekomen. Uit die rapportage blijkt bijvoorbeeld ook dat het aantal fietsongelukken voornamelijk in de leeftijdscategorie 16, 17, 18 is. Opvallend vond ik dat het aantal ouderen relatief meeviel, maar uiteraard vallen de meeste slachtoffers uiteindelijk wel op de fiets en niet in de personenauto, omdat de fiets toch een kwetsbaardere verkeersdeelnemer is. Maar ik zal de exacte cijfers schriftelijk aan u doen toekomen. Ja, en dan het nieuwtje. Uiteraard weet u dat de provincie bezig is met het OV Jaarplan voor 2026. Daar hebben wij als gemeente een zienswijze op ingediend, maar ook bijvoorbeeld de inwoners van Austerlitz hebben daar een zienswijze op ingediend. En nou zal ik het wel even voorzichtig formuleren, maar in de consultatienota die door de provincie verstuurd is, wordt aangegeven, en dan zal ik het even letterlijk onder voorbehoud van uitvoerbaarheid en financiering, dat onze dorpen Austerlitz en Den Dolder, maar ook bijvoorbeeld het Diakonessenhuis worden meegenomen in de U-flexverbinding, zodat deze dorpen ook in de weekenden en 's avonds bereikbaar zullen zijn met het OV. Dus ik denk dat dat heel goed nieuws is. Maar ik zei al onder voorbehoud, dus ik roep uw fractie op, in zoverre u natuurlijk vertegenwoordigd bent in de Provinciale Staten, om ook bij uw fracties in de Provinciale Staten aan te dringen om dit daadwerkelijk mogelijk te maken. En vanuit de gemeente kan ik u ook aangeven dat we in ieder geval nog proberen om ook in het weekend en in de avond het Beauforthuis bij deze lijn nog te betrekken. Die ligt niet standaard op die U-flexlijn, maar ik denk juist dat het Beauforthuis waarschijnlijk best wel wat klandizie zal trekken als daar ook op afroep een bus beschikbaar is. Dus dat is het goede nieuws. Uiteraard heb ik nog meer goed nieuws, maar ik moet alles in delen brengen, heb ik net begrepen. Voorzitter, het terugkerend thema is ook weer de afvalstoffenheffing. En verschillende partijen hebben hier verschillende zaken over gezegd. De VVD wil graag 2,8 miljoen korting op de afvalstoffenheffing voor 2026. Voorzitter, het college heeft een voorstel gedaan voor de bestemming van het overschot en het staat de VVD natuurlijk vrij om de raad op te roepen hier een andere verdeling voor te kiezen. Ik wil u wel meegeven dat per saldo dus voor 2026 er eenmalig een korting is van 3,3 miljoen op de afvalstoffenheffing. Dat is de 2,8 plus ongeveer 0,5 van het coalitieakkoord wat we lastenverlichting hebben. En er zijn ongeveer 28.000 huishoudens in Zeist. Dus een hele grove berekening betekent dat ongeveer kleine €120 op jaarbasis. Maar let er wel op dat in 2027 die 3,3 miljoen in de afvalstoffenheffing natuurlijk weer moet worden ingehaald. Dus ik werd zelf geconfronteerd toen ik wethouder werd dat ik volgens mij de afvalstoffenheffing met 20 of 25% moest verhogen, omdat in het laatste jaar voor de verkiezingen het college inderdaad ook een cadeautje had gegeven. En dat is best wel vervelend. Uiteraard was uw raad op de hoogte, dus was dat verder prima, maar dat zou ik u wel mee willen geven in het verdere verhaal. NieuwDemocratischZeist, ja, het kan niet ontbreken. Nascheiding als oplossing voor een lager tarief. En ik wil wel graag herhalen dat in het geval van Zeist, en ik heb het ook al eerder aangegeven, dit leidt tot extra milieuschade, want minder hergebruik en meer verbranden en hogere kosten. Op het moment dat je gaat nascheiden in Zeist zal je zien dat het restafval hoger wordt. Nascheiding haalt er nog minder uit op dit moment dan voorscheiding en door de subsidieregeling die we met Verpakt hebben afgesproken, is de vergoeding vanuit Verpakt voor bronscheiding vele malen hoger dan voor nascheiding. En dat heeft gewoon te maken dat de kwaliteit van afval met bronscheiding gewoon nog hoger is. En ook uw idee om €20 voor het ophalen van grofvuil te schrappen, dat zal leiden tot hogere kosten en milieueffecten. Want op het moment dat we grofvuil naar de afvalstoffenheffing of naar het recycle station brengen, wordt het verdeeld in allerlei fracties wat nog weer hergebruikt kan worden, waardoor er per saldo weinig grof afval overblijft om te worden verbrand. Op het moment dat grofvuil gewoon gratis thuis opgehaald wordt, dan zul je zien dat er weer een toename is van het aantal ritten en de toename van het grofvuil wat verbrand wordt. En grofvuil is op dit moment gewoon sky high qua prijs om te verwerken. Dus als NieuwDemocratischZeist duurzaam en betaalbaar afvalstoffenheffing wil en afvalverwerking wil, dan nodig ik toch van harte uit om met nieuwe en andere ideeën te komen. Overigens willen we wel volgend jaar, en dat is ook in de stukken te zien, ons afvalbeleidsplan herzien. En dat is ook nodig, gezien de vele ontwikkelingen die op dit moment gaande zijn. U bent al meegedeeld dat er inderdaad de commerciële afval ophaaldiensten ermee stoppen en dat gemeentes inderdaad op zoek moeten naar nieuwe afvalophalers. En dat is duidelijk dat bijvoorbeeld waarschijnlijk een Utrecht in die zin zijn afval niet meer bij de AVU onderbrengt. Ook een andere gemeente uit de provincie heeft al aangegeven dat ze waarschijnlijk uit de AVU vertrekken, dus dat betekent dat de AVU het aanbod wat wij neer kunnen leggen bij een aanbesteding qua kilo's af zal nemen en de kans is dus dat dat ook een invloed heeft op de tarieven. Overigens worden de tarieven ook binnenkort weer opnieuw aanbesteed en dat geeft waarschijnlijk een lagere prijs. Dus alles bij elkaar wordt het is best wel een hele dynamische omgeving waar heel veel gebeurt, waar de landelijke overheid in een ongelooflijke wijsheid, tussen aanhalingstekens, heeft besloten de plastic taks niet bij de producenten neer te leggen, maar bij u als consument, waardoor het dus ook weer een extra belastingheffing zal komen. Dus dat is heel veel in beweging en ja, volgend jaar willen we dus ook het afvalstoffenbeleidsplan herzien om te kijken welke mogelijkheden er zijn om uiteindelijk een zo goed mogelijke deal voor onze inwoners te krijgen, zowel qua prijs, maar vooral denk ik qua duurzaamheid en milieuwaarden. En dan is eigenlijk ook de reactie op de SP. Want u geeft aan van je moet er niet eens een keer een andere tariefdifferentiatie komen. Nou, op dit moment ziet het college daar geen reden toe, maar ik kan me wel heel goed voorstellen dat volgend jaar bij de herziening van de afvalstoffenbeleidsplan dat we dan daar wel naar gaan kijken en eigenlijk de ultieme eerlijke vorm, en daar is heel veel op af te dingen, maar zou bijvoorbeeld diftar kunnen zijn. En dat wordt dan volgend jaar, zou mijn voorstel zijn, ook meegenomen als onderzoek en niet als iets wat moet, maar wel dat we dat gaan onderzoeken van wat is nou voor Zeist de beste manier om de tarifering van ons afval te doen. Ja, u geeft aan eenpersoonshuishouden betaalt relatief veel ten opzichte van een tweede. Ja, dat klopt en daar valt eigenlijk ook wel wat voor te zeggen, want er zijn heel veel kosten die natuurlijk niet uitmaken of je nou in je eentje of met zijn tweeën thuis woont. Als je vier kliko's in de tuin hebt voor één of voor vier personen, vier kliko's zijn vier kliko's. Die vrachtwagen die moet rijden of je nou in je eentje in huis woont of met zijn vieren en zo zijn er heel veel kosten die ja voor een eenpersoonshuis zouden relatief duurder zijn. Maar nogmaals, volgend jaar zullen we dat allemaal opnieuw gaan bekijken. En dan zet ik een punt.

Ja, ik hoor hem dat punt. Ik geef het woord aan de heer David Tompot SP.

Komt ik uit.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik doe het gelukkig nu. Ja, dan wil ik toch even iets over doorgaan. De wethouder gaf aan van ja, over die ritten van de vrachtauto's, die rijden, dat het voor één of meerdere kliko's eigenlijk niet uitmaakte. Maar eigenlijk, volgens mij is het juist. Je kunt het wel degelijk beredeneren dat we éénpersoonshuishoudens, ook als je gewoon een straat zou hebben waar we alleen maar éénpersoonshuishoudens zouden wonen, in een andere straat waar alleen niet meer. Twee of meerpersoonshuishoudens zouden wonen, omdat een rit van een vrachtauto of een vuilniswagen gewoon veel sneller klaar is als het alleen maar containers voor éénpersoonshuishoudens langs de weg staan. En uiteindelijk gaat het er ook om het aantal ritten dat zo'n vuilniswagen rijdt, en het aantal ritten bij een vuilniswagen van meerpersoonshuishoudens zal die veel meer ritten moeten maken om uiteindelijk al het afval op te halen. En precies dat maakt voor ons ook dat de afweging voor wat betreft die vaste kosten, dat het ja, dat viel te makkelijk van wordt uitgegaan dat het voor een of meerpersoonshuis eigenlijk niet uitmaakt. Volgens mij is er wel degelijk verschil. Dat is voor ons ook een reden om dit aan de orde te stellen. Dus ik zou als het antwoord van de wethouder is voor ons wat ons betreft daarin niet heel overtuigend. Dat is in ieder geval wat ik hierover te zeggen heb en mogelijk zou ik hier nog op door kunnen gaan volgende week bij het vragenuur. Dus misschien hoef ik hier ook niet heel uitgebreid bij stil te staan. Dank u wel.

Meneer Katsburg.

Ja, dankjewel. Ja, als de heer Tompot mij kan uitleggen waarom het legen van een eenpersoons kliko sneller is dan het legen van een tweepersoons kliko, dan zou ik daarin mee kunnen gaan. Alleen ik zie bij geen mogelijkheid waarom het ene sneller zou gaan dan het andere, maar dat hebben we blijkbaar volgende week nog wel over met elkaar. Ja.

Maar toch heel kort. Waar het mij om gaat, is de hoeveelheid afval die ook eenpersoonshuishoudens produceren. We hebben natuurlijk ons gemeentelijke systeem met kliko's. Als we met ondergrondse afvalcontainers werken, zal de hoeveelheid in een vuilniswagen gewoon veel sneller vol zijn als er een straat is met alleen maar meerpersoonshuishoudens, versus een straat waar alleen eenpersoonshuishoudens wonen. Dus dat vooral dat punt maakt dat het wel degelijk uitmaakt hoeveel afval je hebt, en bij eenpersoonshuishoudens is die hoeveelheid gewoon substantieel lager dan bij meerpersoonshuishoudens.

OK, dank u wel, meneer Tompot en.

We hebben het er volgende week weer over, begrijp ik. Dan de energietransitie en DZ die vraagt eigenlijk van, hoe brengen we de energietransitie weer op gang? Eigenlijk is uw vraag nou, ik zou zeggen, van hoe houden we hem rollend of fietsen? Is alle twee goed? Want het is natuurlijk niet de energietransitie staat niet stil. We gaan gewoon heel hard door. We blijven investeren in menskracht. Team duurzaamheid is behoorlijk gegroeid. En ze zitten allemaal niet stil in verduurzaming. We gaan komend jaar bezig met het slot te verduurzamen, onze grootste gasverbruiker die wordt verduurzaamd om hem zoveel mogelijk van het gas af te halen. De brandweerkazerne waar we binnenkort onze afsluiting hebben als raad, is volledig verduurzaamd. Ook zo bijzonder dat er ook door de installatiebedrijven dat allemaal heeft geregeld, ook apart aandacht voor wordt gegeven in het land, dus dat zijn best bijzondere dingen gebeurd. De nieuwe gemeentewerf is natuurlijk helemaal van het gas af en volledig duurzaam opgebouwd, hè? Dus we zijn volop bezig. We ondersteunen ook volop inwoners met smalle beurs rondom energiearmoede om hun toch te motiveren om inderdaad te verduurzamen, ze mee te nemen, ze te helpen in het traject, dus we zijn druk bezig en ja, daarnet congestie geeft wel uitdagingen. Ik zou haast zeggen, elk nadeel heb zijn voordeel. Want je ziet natuurlijk nu dat er heel veel initiatieven dat heel veel technieken nu heel snel ook ontwikkeld worden, waardoor je ook zonder ook met een netto congestie toch kan kijken of je bedrijven wel of niet kan aansluiten, bijvoorbeeld met batterijen met het delen van energie en dergelijke. En dat is ook de reden waarom wij ook vanuit de investeringen vanuit het Rios graag de komende tijd nog willen kijken of het bijvoorbeeld mogelijk is om een soort netcongestiefonds te ontwikkelen zodat wij, inwoners en bedrijven kunnen helpen die willen verduurzamen. Dat we ze toch dat zetje kunnen geven om te zeggen van nou, we gaan het toch doen. Ondanks de netcongestie, want het kan alleen, ja, het kost extra geld en het is die onrendabele top waar we willen kijken van kunnen we ze een handje helpen? Dus dat is wel de manier waarop wij naar de situatie zoals we het nu eens kijken. We kijken wel naar de mogelijkheden en behouden rekening met de onmogelijkheden. En wat betreft de geostemming in de Bilt? Nou de proefboringen laten zien dat er een lage potentie is, maar de potentie is niet nul. Dus we hebben nog hoop, dus we hebben het niet afgeschreven. Daar komen we ook vervolgonderzoeken en we hopen echt van harte dat we in ieder geval met die proefboring dat we toch ergens in Zeist of in de omgeving in dat bronnen zijn die we kunnen gebruiken. En daarnaast kijken we natuurlijk naar de rioolzuivering. Die je in hun verbouwing helemaal voorbereid zijn om straks warmte te kunnen leveren aan een van de wijken die in de buurt ligt. Of er zover komt, dat moeten we natuurlijk allemaal nog onderzoeken, maar we zijn er wel mee bezig. Wat ook wel mooi is, is dat we als gemeente Zeist meedoen met een provinciale pilot voor klein collectieven daar zijn in. Hij is 3 wijken bij betrokken om te kijken of we met door middel van een klein collectief de woningen van het aardgas af kunnen halen. Dus zo zijn er allerlei ontwikkelingen op het gebied van de energietransitie, waarin we ja soms ook voorop lopen. Kijk ook naar ons energiecentrum. Wat de regionale energiecentrum is waar inmiddels ook de gemeente Soest zich bij heeft aangesloten en ook andere gemeentes aan het kijken zijn hoe zij gebruik kunnen maken van het regionale energiecentrum. Wat we hier op de Slotlaan hebben. Hoe denkt het college over een verbod op reclame voor fossiele brandstoffen? Voorzitter het college denkt heel veel, maar hierover nog niet. En, we zullen dus ook niet op dit moment ook niet dat initiatief nemen om daar om dit verbod eventueel te onderzoeken. Dus het staat u uiteraard vrij om daar iets mee te doen. Maar vanuit het college zal er in ieder geval geen actie op ondernomen worden. En voorzitter er is al eerder een bijbelse vergelijking voorbijgekomen. Uiteraard heb ik er nog wel één, vele eersten zullen de laatsten zijn. Op het verhaal dat ervoor staat natuurlijk veel. Laatst willen de eersten zijn, maar GroenLinks begon zijn algemene beschouwingen, begon de algemene beschouwingen en ik zou mijn bijdrage af willen sluiten met een aantal investeringen die vanuit mijn portefeuille die ik vanuit mijn portefeuille heb aangedragen om te kijken of we ergens het zetje kunnen geven om projecten op gang te brengen. GroenLinks noemde al het Beauforthuis. En de dorpsvoerderij dat zijn best wel twee langlopende trajecten die echt wel een zetje nodig hebben en dat is vooral een financieel een zetje waarbij het Beauforthuis en dat wil ik toch even de realiteit schetsen het best wel ingewikkeld is, want daar kunnen we eenmalig best wel het probleem aanpakken. Maar als daar geen beheer gepleegd gaat worden, dan is het weggegooid geld, want dan hebben we volgend jaar weer een vervelende situatie daar en dat is ook gezien de belangen. En de verzoeken vanuit bijvoorbeeld de eigenaar van de grond Staatsbosbeheer. Die daar iets wil wat gewoon best wel wat beheer kost en nou willen we best wel eenmalig daaraan bijdragen, denk ik als de raad dat goed vindt, maar om een stuk bos in beheer te nemen dat is niet iets wat bij ons als gemeente past, dus wel even de context van de problematiek van het Beauforthuis. En verder is een van de wensen en ik hoop dat dat ook gedeeld wordt en dat zal ook verder uitgezocht worden is om een duurzame oplossing te vinden voor de situatie bij de Boswerf, hè? Waar nu een tijdelijke unit ze staan die zijn voor 3 jaar gehuurd, maar het is wel belangrijk voor het ook belang van de Boswerf voor onze inwoners en ook voor de regio dat ze daar een mooi, duurzaam circulair gebouw krijgen. Onze medewerkers daarom. Om in te werken dus dat zijn de projecten die vanuit mijn portefeuille in ieder geval tot nu toe zijn voorgedragen.

De heer van Nieuwstad.

Dank u wel, voorzitter. Fijn dat er inderdaad gekeken wordt naar de situatie bij het Beauforthuis en bij de dorpsboerderij. Maar ik wil het graag een tandje concreter hebben. Als dat kan, hè? U zegt dat er mogelijkheden zijn om het eenmalig geld daar een versnelling tot stand te brengen, maar dat er problemen zijn met het beheer, het onderhoud van met name de parkeerplaatsen. Ik denk dat u bedoelt die op het terrein van Staatsbosbeheer tot stand zullen komen. Wat gaat er nu concreet gebeuren en is er actie nodig van de kant van de raad? Want ik denk dat er in de raad wel wat consensus bestaat over ingrijpen, dus kunt u ons aangeven wat er concreet gebeurt en wat u van ons verwacht.

Ja, dank voor de vraag. Nou, we hebben volgende week weer een gesprek met de partijen Staatsbosbeheer en nou, een van de eisen die Staatsbosbeheer stelt: het is bos, dus ze willen daar halfverharding en geen betontegels of zoiets dergelijks, want dat past ook niet in het bos. Maar halfverharding kost gewoon jaarlijks onderhoud. Anders heb je daar na flinke regenbuien of een vriesperiode kuilen in de weg, dus je moet dat echt jaarlijks onderhouden. Dus dan moeten er wel afspraken gemaakt worden over hoe we het beheer van de parkeerplaatsen bijvoorbeeld doen. En daar zit het. Als we die commitment niet hebben, dan is een investering van, nou ja, om en nabij nu, nou ja, waarschijnlijk rond één of twee ton, ja, is bijna weggegooid geld. Dus daar zijn we in die zin voorzichtig mee.

Dan zou het voor ons wel fijn zijn, want u heeft dat overleg voordat de Raadsvergadering komt, dat wij daar zo snel mogelijk van de resultaten op de hoogte worden gebracht, zodat we ook onze afweging kunnen maken hoe wij eventueel daar een rol in kunnen spelen.

Ja, de uiteindelijke beslissing wordt natuurlijk pas in november genomen en we gebruiken het komende half jaar, hè. Dat is door wethouder Van Dijk aangegeven om hetgeen wat nu aangedragen is, hè? U noemde hem zelf, we hadden hem zelf ook op de lijst gezet om die verder uit te werken. Wat is er nou daadwerkelijk nodig, zodat u ook uiteindelijk weet waar u precies ja tegen zegt.

Dank u wel. Mevrouw van Kippersluis, zij is de belang.

Ja, dank u wel, voorzitter, en dank u wel, wethouder, voor deze bijdrage. Ik werd even getriggerd door een opmerking. Die maakt u fietste er vrij snel overheen om even in uw termen te blijven, niet met de auto, maar op de fiets. Duurzaamheid, nou ik, ik zou bijna zeggen, duurzaamheid is gelijk Wouter Catsburg. En dan verbaast me die opmerking van ja, reclame fossiele brandstof. Daar heb ik eigenlijk nog helemaal niet over nagedacht. Dan denk ik, die vraag is al iets eerder gesteld, een paar uurtjes. Ik zou in ieder geval het begin van een mening van een duurzaamheidswethouder wel verwacht hebben en. Het vlakke antwoord verbaast me een beetje, kunt u me dat toelichten?

Ja, dat kan. Dat is een college standpunt. En zo werkt dat in een college, dan heb je het met elkaar over. En ja, dan is dit het standpunt. Maar ik dank u voor het compliment dat als u zegt duurzaamheid, dan denk je Wouter Catsburg, dat vind ik wel, dat vind ik top, dank u.

Daar heb ik geen enkele moeite mee, met complimenten geven. Dus ik lees even tussen de regels door en dan zegt u eigenlijk: mijn privéstandpunt of mijn standpunt als wethouder maak ik nu ondergeschikt aan het standpunt van B en W, hoe vervelend ik dat ook vind.

Top, ik heb op geen enkele manier geprobeerd om mijn eigen standpunt hier kenbaar te maken. Dus, dus uw conclusie is niet mijn conclusie over datgene wat ik gezegd heb.

Ja mevrouw.

En dat.

Ik ben bang dat u mijn woorden verdraait, maar daar wil ik u graag bij helpen. U zegt van ja, ik ben inderdaad wethouder duurzaamheid, maar het is het standpunt van B en W dat wij geen mening hebben over het reclame maken voor fossiele brandstoffen. En dan zeg ik ja. Wat u als wethouder propageert en waar u elke dag voor ijvert, is namelijk duurzaamheid, zonnepanelen, energietransitie. Corrigeer ik u net zeggen? Maar dat blijkt dan in de praktijk toch wel aan banden te liggen in die zin. Als B en W besluit als één mond, zal ik het maar zeggen, dat daar geen standpunten over ingenomen worden, dan heeft u zich te schikken. Dat is eigenlijk wat ik probeer te zeggen.

Nou, het college spreekt altijd met één mond. Dat is de werking van een college en hoe ik daar persoonlijk over denk, doet er in die zin helemaal niet toe. Want ik heb er een mening over, maar wellicht is die mening wel identiek aan die van het college, dus daar doe ik echt helemaal geen uitspraken over. Daar ben ik ook niet voor. Ik sta hier als onderdeel van het college en niet als privépersoon, dus straks bij de borrel wil ik u best wel vertellen hoe ik erover denk. Nou, meneer Van Vliet heeft ook champagne beloofd. Die heb je niet gekregen. Dus nee, ik sta hier namens het college. Dus dat u ook naar mijn privémening vraagt, vind ik ook niet echt passend wat dat betreft. Overigens, als u, hè? Een van de overwegingen is dat het ook betwijfeld kan worden in hoeverre het effectief is. Maar goed, dat is een van de overwegingen.

Een laatste, ja, ik ben blij met deze interruptie, want het is voor mij heel verhelderend en we hebben er een borrel uitgesleept. Dus wat wil je nog meer?

Dan vraag ik de plaatsvervangend voorzitter om hier plaats te nemen.

En zoals aangekondigd in blauwgroen, burgemeester Janssen.

Ja, dank u wel, voorzitter. Dank u, raad, voor uw bijdrage vandaag. Ja, en voor sommigen van u de eerste of zelfs misschien wel de laatste keer bij deze bespreking van de financiële stukken. En dan heb ik het natuurlijk specifiek over onze griffier NieuwDemocratischZeist. Wees zo op. Ja, Johan, de laatste keer in ieder geval dat je een behandeling over de financiële stukken bijwoont en niet alleen bijwoont, maar de burgemeester ondersteunt en ons als gemeenteraad natuurlijk ondersteunt. Ik heb inmiddels opgezocht dat er op dit moment nog maar 8 collega's zijn in het land van die 400 of 342 griffiers die net als jij, nou ja, vanaf de dualisering dus 23 jaar, op deze manier hun bijdrage hebben geleverd. We gaan er natuurlijk uitgebreid bij stilstaan, maar in ieder geval ook fijn dat jij samen met natuurlijk alle medewerkers van de griffie ook weer nu paraat bent. Dus dank daarvoor. Hetzelfde geldt, ik noemde het al even, voor een paar andere raadsleden die vandaag voor het eerst als fractievoorzitter hier een bijdrage leveren. Het is mooi om te zien dat er ook elke keer weer vernieuwing is, dat er weer mensen bereid zijn om deel te nemen en hun verantwoordelijkheid te nemen en ook daarmee bij te dragen aan de, nou ja, de samenleving van onze gemeente. U heeft als raad een aantal complimenten gegeven aan de organisatie. En nou ja, ik wil u daarvoor bedanken, want u heeft dat goed geconstateerd. Alleen al als je ziet welke pakketten er zijn geleverd, maar vooral ook wat we in de afgelopen jaren weer met elkaar hebben gerealiseerd, dan is dat heel veel. En ik ben er ook trots op dat de organisatie dat toch ook elke keer weer behapstuk. U heeft ook in de stukken kunnen lezen dat we natuurlijk het afgelopen jaar 100 medewerkers erbij hebben gekregen vanaf januari en dat betekent dat u aan u is in ieder geval nu eens voorgelegd om te investeren, nou om een onderzoek te doen naar de doorontwikkeling van ons gemeentehuis. Betekent aan de ene kant natuurlijk om werkplekken te vinden voor die medewerkers om iets te doen aan de klimaatbeheersing. Maar ook zoals de ChristenUnie-SGP aangaf, wat er in de samenleving nodig is, is er ook in ons gemeentehuis nodig, namelijk voldoende plekken voor ontmoeting, want dat zijn ook de momenten waarop we ook met de samenleving natuurlijk het gesprek aan kunnen hebben, maar ook met elkaar. U vraagt uw fracties vroeger aan ons als college, welke ideeën hebben jullie voor het investeringsplan? En dit is er eentje die in ieder geval in mijn portefeuille zit. U heeft gelezen dat ik nog niet weet om hoeveel geld het gaat. Dat moet het onderzoek uitwijzen, maar het zou wel opgevoerd kunnen worden. Goed, dan ga ik door naar het onderwerp participatie. U heeft daar op verschillende manieren over gesproken en laat ik als eerste zeggen dat ik als portefeuillehouder participatie ontzettend trots ben op datgene wat er hier allemaal in Zeist gebeurt. Natuurlijk is het goed u ook om af en toe ook kritisch te zijn op wat misschien nog beter kan. Maar ik denk als ik zie ook weer het afgelopen jaar, hoeveel bezoeken wij hebben gehad omdat wij nog steeds op allerlei gebieden echt in de lead zijn in ons land, dan kunnen we daar trots op zijn. De gedeputeerde die langskwam, er komen gemeenten langs, maar ook bijvoorbeeld de nationale ombudsman, die ook regelmatig kijkt met elkaar van hoe gaan wij nou om met klachten? Hoe gaan wij om met inspraak en met allerlei andere zaken? Dus dat doen we goed, maar we zitten niet stil. En dat is ook waar u in uw bijdrage aandacht voor vraagt. Allereerst, natuurlijk hebben wij met elkaar ook al gesproken, maar dat de besluitvorming vindt in juli plaats over het proces wat ik voorstel om naar een participatieverordening en het uitdaagrecht te gaan. Twee verplichtingen vanuit de Omgevingswet, maar die we breder willen inzetten dan alleen maar een verplichting, namelijk juist om informatie en het gesprek met de samenleving ook aan te gaan de komende tijd. En we nodigen u daar als raad ook bij uit om daarbij aan te sluiten. Ja, dat en misschien nog even goed om ook te zeggen, hè? D66 vraagt ook specifiek aandacht voor The Right to Challenge en dat is ook een onderdeel waar wij ook, denk ik, al een paar stappen in hebben gezet, zeker als je bijvoorbeeld kijkt naar Austelied, hè? Die ons in het verleden al op een aantal fronten heeft gevraagd. Wij hebben een initiatief gemeente, wil je meedoen, daar hebben we, denk ik, nou ja, uiteindelijk hele mooie samenwerkingsvormen in gevonden, maar wat ons betreft moeten we nog vaker daar op zoek in die samenleving. Waar de kracht van de samenleving is. Waar die ideeën van de samenleving zijn en hoe we daar dan als gemeente, maar ook als gemeenteraad op een goede manier op kunnen aansluiten. En dat is een continu proces, maar dat is wel echt iets wat wij ambiëren. Ja, dan ook toch maar bij dat onderdeel of bij deze beraadslaging heb ik u rondom participatie ook het woord luisteren. Verschillende fracties noemden het woord luisteren. En wat ons betreft is luisteren ontzettend belangrijk. En tegelijkertijd weet u ook dat er zoveel verschillende meningen in onze samenleving zijn en dat betekent dat ook als je luistert dat het nog steeds zo is dat de voorstellen die hier op tafel komen, ook als wij goed geluisterd hebben, nooit door iedereen gedeeld zou kunnen worden. Dat wil niet zeggen dat we dus daarmee de participatie niet goed hebben gedaan of niet hebben geluisterd. Maar ook dat we soms uiteindelijk toch keuzes maken waar niet iedereen het mee eens is. En ik denk dat het onze opgave is als gemeente en gemeenteraad om daarin ook juist in de communicatie het goede te doen, hè? Met andere woorden, om goed uit te kunnen leggen waarom we uiteindelijk voor die keuzes hebben gekozen en de samenleving dus niet daarmee te negeren, want dat woord heb ik, hoorde ik ook langskomen vandaag. Maar juist ook, nou ja, in contact met de samenleving te laten zien waarom we de dingen doen zoals we het doen en dat we het goede willen, het ja, het meest goede willen doen voor de samenleving. Daarmee vind ik ook nog wel de symboliek van volgens mij was het ook de VVD die aangaf de vogels van decibel. Die vond ik heel mooi, hè? Dat die vogels van decibel, die staan symbool voor mensen die teveel lawaai maken of hun eigen geluid belangrijker vinden dan dat van anderen. En ik denk dat wij hier juist in onze gemeenteraad, maar ook in onze gemeente op zoek zijn. Ook zoals de ChristenUnie-SGP dat aangeeft, ook naar de zachte geluiden en ook naar die mensen die we eigenlijk nooit horen of misschien ook nog niet goed genoeg weten te vinden. En ik denk dus die combinatie, hè? Van natuurlijk de geluiden die er zijn op te vangen, hè? Soms ook die harde geluiden, maar zeker ook die andere geluiden. Gezamenlijk te wegen en dan hier een goed voorstel te hebben en te besluiten. Ik denk dat dat uiteindelijk ook iets is waar we denk ik, als zij best al heel goed in zijn. Maar we herinneren ook onszelf gun dat we dat op die manier blijven onderzoeken en doen. Ja, dan kom ik nog even terug de kleur blauw dat er werd al werd vandaag al groen gezegd, blauw. De kleur blauw, nou de zij is per nu noemt, noemt daar het voorbeeld van. Blauw staat voor vertrouwen. Dat is iets is inderdaad ook een onderdeel van blauw, maar ik kijk ook naar blauw als het nou ja, blauw op straat, hè, dus veiligheid. Het onderwerp veiligheid wil ik even hier aangrijpen. U heeft gezien in de stukken dat we de afgelopen tijd ook extra hebben geïnvesteerd en daar gaf u ook volgens mij wat complimenten op in het BO team, in de BOA teams, hè? Dus die willen we verder verstevigen. We hebben ook extra ingezet in jeugd BOA's en daarmee willen we nog ook beter aansluiten bij de problematiek noem ik het maar even op straat en ook in verbinding blijven met die jongeren die soms nou ja, soms misschien net een plek zoeken waar ze kunnen chillen, maar soms ook gewoon aangesproken moeten worden daar waar nodig en die vaardigheden die willen we ook echt in onze BOA team verder vormgeven. Maar dat blauw zit ook in veiligheid in. Ja, en ik hoorde NieuwDemocratischZeist vragen om het ja te investeren, noem ik het maar even of in ieder geval ervoor zorgen dat straatintimidatie bijvoorbeeld in onze gemeente, ja, ik noem het dan maar even niet voor kan gekomen of in ieder geval als het voorkomt om daar iets mee te doen. We hebben daar niet echt melding en signalen op en tegelijkertijd weten we natuurlijk allemaal dat het zo in de samenleving af en toe gewoon voorkomt. Een tweede onderdeel in mijn portefeuille waarvan ik zou willen kijken om daar de komende tijd nog verder in te investeren, zit in datgene wat we eigenlijk al doen, maar waar we dan de komende tijd eigenlijk geen geld meer voor hebben. En dat zijn dus de stewards, de horeca stewards in de Dorpsstraat. Ik denk dat die heel goed in staat zijn om aan de ene kant verbinding te maken met de mensen aldaar om te voorkomen dat de overlast te groot wordt bij het uitgaan. Als derde punt ook echt wel het ervoor zorgen dat ook soms vrouwen net eventjes geholpen worden daar waar het nodig is. We zien dat het echt in de rapportages dat zij echt ook heel goed in staat zijn als er situaties zijn waarin vrouwen zich onveilig voelen om dan op een goede manier op te treden. Dus daar hopen we nog samen overigens met onze eigen horeca, want ik vind dat hoe moeten we niet alleen doen, maar daar willen we de komende tijd nog wel verder aandacht voor hebben. Dan heb ik een laatste punt rondom veiligheid. Ik mag als burgemeester ook bij veel mensen thuis komen, al is het maar dat die mensen soms 60 jaar getrouwd zijn omdat ze 100 jaar worden of soms om andere redenen. En dat geeft vaak hele mooie gesprekken op. Ik zie wel dat het onderwerp veiligheid daar toch tegenwoordig ook wat vaker in terugkomt, hè? U heeft dat ook in sommige van uw bijdragen gezegd. Vrijheid is niet meer altijd vanzelfsprekend en mensen maken zich daar best zorgen om. Wat kun je dan concreet doen en één van de dingen die één van uw fracties noemde, gaat ook over het weerbaar maken van onze samenleving. En dat betekent bijvoorbeeld ook voor 72 uur in staat zijn om jezelf te kunnen redden op het moment dat er bijvoorbeeld de energie uitvalt of iets anders is, waardoor je niet je je je niet kunt passeren op de zeg maar de standaard, nou ja, internet etcetera waar je op dat moment of of of energie waar je op dat moment normaal gebruik van maakt. Dus wij zijn ook aan het nadenken hoe wij met die noodpakketten om kunnen gaan. En u heeft ook iets gevraagd over, hoe kunnen we dat misschien voor bepaalde groepen in onze samenleving ter beschikking stellen? Nou, dat zo ver zijn we nog niet, maar het is wel een onderwerp wat ons en mij als burgemeester natuurlijk wel bezig houdt. Hoe houden we onze samenleving weerbaar? Ja, en dan kom ik op het laatste onderdeel, en dat is waar ik eigenlijk ook mee begon als voorzitter, namelijk dat ging over een gedicht, hè? Van deze bundel en dat gaat namelijk over 80 jaar vrijheid. Ik zei al even, het is niet meer altijd vanzelfsprekend en u, ik vind het ook heel mooi om te horen dat u in september als raad ook een themabijeenkomst daarover organiseert. Het blijft heel erg belangrijk om met elkaar te herdenken en te vieren, hè? Zowel die vrijheid, maar ook ja hoe, hoe hebben wij nou? Hoe gaan wij om met allerlei thema's die in het verleden hebben plaatsgevonden? Komende vrijdag hebben we de derde bijeenkomst rondom het slavernijverleden. Daar bent u natuurlijk allen van harte welkom, ook natuurlijk onze inwoners. Daarin zal ik ook iets meer op dat moment iets meer vertellen over het onderzoek, wat wij ook uitvoeren, ook over onze eigen slavernijverleden. Want het is en blijft ontzettend belangrijk om ons verleden te kennen. Om vervolgens ook weer, nou ja, op een goede manier onze toekomst vorm te geven. Dank u wel.

Ik zie geen interrupties of vragen, dus ik geef graag weer de leiding terug.

Goed, beste mensen. We hebben de termijn van het college gehad en ik kijk even of u nog behoefte heeft aan een, ik noem het maar, tweede termijn van de raad. Ik zie daar in ieder geval één hand. U heeft natuurlijk al inderdaad ook al kunnen interrumperen op het moment dat u iets hoorde, maar u krijgt, u heeft het recht, noem ik het maar even, of de gelegenheid om nog te reageren, dus ik geef het woord aan de heer David Tompot van de SP.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ja, eerste termijn was, ik had een vraag gesteld, kwam het pas later achter nadat de periode van Dijk, al zal ik maar zeggen, zijn bijdrage had gegeven dat er één vraag van mij waarschijnlijk niet helemaal of expliciet aan bod kwam. Vraag die ik in de algemene beschouwing had gesteld over het percentage van de, zal ik maar zeggen, niet benutte belastingcapaciteit in onze gemeente. Wat in de stukken dashboards stabiliteitsmonitor wordt dat op 8% staat dat nu ingeschaald. We zien dat dat percentage eigenlijk van onze gemeente relatief hoog is ten opzichte van andere gemeentes om ons heen, eigenlijk het hoogste percentage in de benchmark. En de vraag is gelet op de ontwikkelingen in de toekomst, zeg maar 2028-29, waarin het mogelijk vanuit de uitkering gemeentefonds. Ja, mogelijk toch lager gaat uitvallen. En ook gezien? Ja, valt dat eigenlijk of wij het als gemeente kunnen permitteren om dat percentage van niet benutte belastingcapaciteit eigenlijk op dat percentage zo hoog te houden of het niet een afweging kan komen dat het percentage misschien omlaag gaat en dat het misschien toch als gemeente genoodzaakt zijn? Ja, die belastingcapaciteit wat meer in te vullen, bijvoorbeeld door een OZB-verhoging te overwegen. Dat is mijn eerste vraag. Mijn tweede vraag gaat eigenlijk over een punt wat net door burgemeester mevrouw Langenacker ook weer aan bod kwam over die stewards bij horeca. Misschien wel een vraag die meer in de financiële kant op gaat, maar is het niet ja, te rechtvaardigen dat ook dat niet alleen de gemeentes daar aan bijdragen, maar als je het op de nachthoreca dat zij ook een aandeel hebben in die kosten, omdat het uiteindelijk vanuit die nachthoreca die brengt eigenlijk de gemeente ertoe of noodzaakt de gemeente toe om die steward in te zetten. Dus zou het niet onredelijk zijn als je zou zeggen van die nachthoreca van die disco's en de horeca die tot 3 uur 's nachts open kunnen blijven, laten zij ook een bijdrage leveren om die steward wel in stand te houden. Dus dat is mijn tweede vraag, dank u wel.

Dank u wel, dan kijk ik even rond of er nog andere vragen zijn in deze tweede termijn, hè. Dan geef ik de gelegenheid aan de heer Van Dijk. Gaat toch maar even? Ja, nou is prima.

Ja, jij mag het hier vandaan. Het scheelt tijd. Nee, het onderwerp dat u benoemt is in deze raad vele keren eerder aan de orde geweest en ook in de auditcommissie hebben we dat een keer uitgediept. En ik weet niet zeker of u daarbij aanwezig was, maar laat ik een misverstand nog een keertje wegnemen. Er is geen relatie tussen de onbenutte belastingcapaciteit enerzijds en de uitkering vanuit het gemeentefonds vanuit het Rijk anderzijds. Dus dat is echt een misverstand. Het voert denk ik voor nu te ver om daar heel gedetailleerd op in te gaan. We kunnen het nog een keertje bij de auditcommissie doen, ook graag bereid om dat één keer één op één nog toe te lichten, maar die relatie is er niet. Dank u, voorzitter.

Ja, en dank u wel. Dan ga ik ook nog even als portefeuillehouder in op uw vraag rondom die horecasturing, en daar heeft u helemaal gelijk in. Ik heb dat ook in mijn bijdrage gezegd, dus wat ons betreft gaan we dat niet alleen doen, maar doen we dat samen met de horeca die ook voor deze groepen aantrekken en dus vind ik ook een verantwoordelijkheid hebben om het daar rustig te houden. Zeker. Goed, beste mensen. Daarmee hebben we alle vragen beantwoord en wil ik u bedanken voor uw bijdrage van vanavond. Ik ben bang dat de borrel na afloop niet meer geregeld kan worden, hè? Dus nee, ik hoor nee, maar als we eenmaal gaan besluiten, dan hebben we natuurlijk na de raadsvergadering zeker wel een borrel. Dus ik wens u nog een fijne avond en we spreken elkaar snel. Dankjewel.