Burgerberaad jaarwisseling

Ga naar agendapunt vier. Agendapunt vier betreft het Burgerberaad jaarwisseling, waarbij ook een amendement is ingediend. Ik wil de plaatsvervangend voorzitter vragen dit deel van de vergadering voor te zitten, omdat ik zelf de portefeuillehouder ben. De heer Van Ginkel.

Het raadsvoorstel voor het burgerberaad is een amendement dat is ingediend door de SP en medeondertekend door de ChristenUnie, SGP, Science Punishes, De Belangengroep, GroenLinks, CDA en VVD Zeist. We beginnen dus met de behandeling van het amendement en ik geef graag het woord aan de eerste indiener. Dat is, denk ik, David Tompot van de SP, voor een toelichting op het amendement.

Ja, dank u wel, voorzitter. Tijdens de rondetafelgesprekken over het raadsvoorstel betreffende het burgerberaad voor de jaarwisseling was de SP eigenlijk nog wel kritisch over de leeftijdsgrens van 18 jaar voor deelname aan het eigenlijke burgerberaad. Hierbij zou de stem van jongeren alleen in het voortraject van het beraad vertegenwoordigd zijn. Natuurlijk is het aan de ene kant mooi dat jongeren zich in een apart spoor in het proces kunnen manifesteren. Echter, dit aparte spoor kan tegelijkertijd ook een valkuil zijn. Met de voorgestelde rolverdeling in het proces van dit raadsvoorstel zou de gemeente jongeren het gevoel kunnen geven dat ze als groep te veel apart worden gezet, apart van het burgerberaad zelf, waar ze, als het voorstel zoals het er nu ligt doorgaat, niet aan kunnen deelnemen. Hun inbreng wordt dan wel gehoord, maar alleen vooraf, waarbij ze de tijd van de bijeenkomst moeten delen met de partners waar de ingelote deelnemers van het burgerberaad zelf dan ook een inbreng en expertise van zullen horen. Wat de SP betreft, verdienen jongeren een volwaardige positie in dit burgerberaad en we zouden moeten voorkomen dat er in het burgerberaad gemakkelijk gesproken gaat worden óver jongeren. Laten we liever met deze jongeren het gesprek aangaan, en dat kan heel goed in het burgerberaad. Ik denk daarom dat het verstandig is om jongeren vanaf 16 jaar te betrekken bij het hele burgerberaad als volwaardige deelnemers, ook omdat je hiermee de voorwaarden schept dat in het burgerberaad zelf ook de dialoog gevoerd kan worden tussen jongeren en ouderen over ieders beleving van de jaarwisseling. Laten we daarbij ook niet vergeten dat de betrokkenheid van jongeren in het hele burgerberaad ertoe kan leiden dat jongeren zich meer betrokken zullen voelen bij de lokale politiek. En dat is iets waar we als gemeente alleen maar ons voordeel mee kunnen doen. Als dat de extra opbrengst is van het houden van een burgerberaad, ook al zal die extra opbrengst zich misschien pas op termijn openbaren. Het zijn deze afwegingen die voor de SP aanleiding zijn geweest om het voorliggende amendement in te dienen op het raadsvoorstel. Hierbij wil de SP graag nog van de gelegenheid gebruikmaken om de mede-indienende fracties te danken voor hun steun aan dit amendement. Dat was mijn eerste reactie, dank u wel.

Dank voor de toelichting, David Tompot, sprekend voor de SP. Zijn er nog andere indieners die het woord willen voeren? Esther Kant uit Zeist, aan u nu het woord, dank.

Dank u wel, voorzitter. Wij zijn natuurlijk heel erg blij met het abonnement en hebben ook meteen aangeboden om het in te dienen. Wij hebben echter een klein verzoekje aan het college: zouden jullie willen nadenken over het verlagen van de leeftijdsgrens tot 16 jaar voor toekomstige burgerberaden? Oh, excuses. Hij doet het niet meer. Sorry, wie...

Wie zegt dat het een hij is, mevrouw Kant? Ja.

Ja, eigenlijk werken we nooit mee, maar laten we origineel zijn, toch? Ja, ik ben er weer. Het is onze jeugd van wie veel wordt verwacht en juist om hen meer bij dit soort zaken te betrekken, kunnen we ervoor zorgen dat zij een betekenis krijgen in deze maatschappij. Met die betekenis zal de maatschappij er ook voor zorgen dat we ze kunnen aansporen om zich meer te interesseren in de politiek. Onze jeugd van tegenwoordig krijgt namelijk heel veel op hun dak. Ze moeten veel, maar mogen weinig. Juist door hen hierbij te betrekken, kunnen wij ervoor zorgen dat zij zich belangrijk gaan voelen. En zo... Ja, een ogenblikje, ik ben zo weer terug. In deze tijd, waarin presteren moet en niets mag, zal dit een aansporing zijn voor onze jeugd, die zich vaak ongehoord voelt, om ook meer interesse in de politiek te krijgen. Bij een burgerberaad iets betekenen voor leeftijdsgenoten en voor de toekomst van onze jeugd, meedenken en gehoord worden, op de voorgrond staan - wat is er mooier dan ingeloot te worden en deel te mogen nemen aan het burgerberaad? Doordat er telkens weer een nieuwe selectie wordt gemaakt, maakt eigenlijk iedereen, ook onze jeugd vanaf 16 jaar, kans om hieraan deel te nemen. We zullen niet de eerste gemeente zijn, maar wel een aangesloten gemeente die vindt dat de jeugd belangrijk is en meetelt in onze gemeente. Dank u wel.

Dank aan Esther voor haar sprekende bijdrage. Nu is het woord aan de indieners van de zijsplitsing. Ik kijk rond, en dan geef ik het woord aan de portefeuillehouder, burgemeester Koos Janssen, voor de eerste beantwoording.

Dank u wel, Voorzitter. Het college kijkt heel positief terug op de ronde tafel en het debat over het burgerberaad. Ik denk dat het goed is om dat toch nog even te noemen. Er waren 10 fracties aanwezig die alle aspecten van het burgerberaad bespraken, zoals het nu gaat, nietwaar? Over de burgerberaad jaarwisseling is gesproken. We hebben er 1,5 uur de tijd voor genomen en ik denk dat, ja, dat ik denk dat eenieder, dus ook de leden van B en W en het kernteam dat ons volgt op dit onderwerp, daar heel erg content mee zijn. Toen is ook aan de orde geweest dat we het belangrijk vinden dat bij de deelnemers duidelijk is aan welke voorwaarden ze moeten voldoen en wie er mogen meedoen. En toen is er gezegd: "Ja, raadsleden zelf, buitengewone raadsleden doen niet mee. Medewerkers van de gemeente doen niet mee. En de bestuurders van de gemeente Zeist doen niet mee met het burgerberaad, ook al zijn het allemaal burgers van Zeist." Toen is ook de leeftijd aan de orde gekomen. De eerste keer hadden wij het burgerberaad waar iedereen vanaf 18 jaar meedoet, en toen kwam ook de vraag aan de orde: "Zou het niet een goede gedachte zijn om ook de 16- en 17-jarigen mee te laten doen?" Want daar gaat het amendement over. Nou, toen zijn allerlei argumenten uitgewisseld en vanavond, of vandaag, in de nabeschouwing daarop is gezegd: "Ja, het is technisch mogelijk. Als de wil van de Raad is om 16- en 17-jarigen mee te laten doen, dan gaat B en W ertoe bijdragen dat dat in de praktijk gerealiseerd gaat worden." En dat betekent dat wij positief tegenover het amendement staan.

Dank aan Koos Janssen voor deze toelichting. Ik ga toch even naar David Tompot als eerste indiener voor een reactie.

Ja, dank u wel, voorzitter, en dank aan de burgemeester en de portefeuillehouder van dit dossier voor hun positieve reactie op het steunen van dit amendement. Dan zou ik het, voor dit moment, hierbij willen laten. Dank u wel.

Bedankt, dat betekent dat we over het amendement kunnen stemmen, waarbij ik een vermoeden heb van de uitkomst. En daarna komt het raadsvoorstel zelf aan de orde. Maar Jan Bredie van Nieuw Democratisch Zeist wil graag het woord.

Voorzitter, dank u wel. Ja, het is gebruikelijk dat de Raad aan het woord komt bij abonnementen. Het is een beperkte Raad, maar het is wel een deel van de Raad en namens Nieuw Democratisch Zeist zouden we het volgende naar voren willen brengen: alleen Ierland en Frankrijk zijn Zeist voorgegaan. Nieuw Democratisch Zeist heeft sinds haar oprichting aandacht gevraagd voor het belang van burgerberaad, een toen nieuw middel in de vernieuwing van de lokale democratie, omdat vernieuwing van de democratie een reden was voor het ontstaan van Nieuw Democratisch Zeist. Dit jaar, 10 jaar geleden, omdat er te weinig werd aangetrokken van het lot van de inwoner. Wel praten over de inwoner, maar niet met hen. Nieuw Democratisch Zeist is trots op dit college, de ambtenaren en deze Raad die het mogelijk maken dat de inwoner invloed kan uitoefenen op de gemeentelijke besluitvorming. Vernieuwing van de democratie en de doorontwikkeling van het instrumentarium dat de inwoner ten dienste staat, leidt tot meer betrokkenheid en vertrouwen. En we zien dat de portefeuillehouder de afgelopen jaren volhardend en met grip op de agenda de lokale democratie heeft gekoesterd. De lokale democratie heeft steun gekregen door deze standvastige houding. Dit abonnement lijkt de aandacht daarvan af te leiden. Door naar nog meer verbetering te willen streven, verbetering die al gevolgd is in de doorontwikkelde ervaring van het college en de ambtelijke ondersteuning. En hoe mooi is het om met enthousiasme te kunnen spreken over ons derde burgerberaad na de maaltijd van Zeist en de IAC over dit Raadsvoorstel, als zodanig niet over processuele aspecten? We worden dus liever niet afgeleid, want ja, voorzitter, de vraag wordt terecht gesteld of jongere inwoners in de leeftijd van 16 en 17 jaar het recht moeten hebben op invloed op lokale besluiten. Een vraag die van grotere omvang is dan nu aan de orde lijkt te zijn. En ja, ook Nieuw Democratisch Zeist vindt dat in een brede discussie die invloed een plek moet krijgen, niet in de kantlijn van dit prachtige Raadsvoorstel, maar in volle omvang in de samenleving. Volgens de krachtformule van Zeist ligt nu de vraag voor en met deze kritische kanttekening zullen wij voor dit amendement stemmen.

Dank aan Jan Bredius voor het spreken namens het nieuwe democratische Zeist. Ik ga het amendement voorlopig nog niet in stemming brengen. Ik geef het woord aan de afgevaardigde van D66.

Ja, dank u wel, voorzitter. Ik zal het wat korter houden dan mijn voorganger. Ik wil eigenlijk benadrukken dat wij heel erg blij zijn met het voorstel dat voorligt, en ook met de discussie die we met elkaar hebben gehad tijdens de rondetafelgesprekken en het debat. Ik moet zeggen dat wij ook in het gesprek met de portefeuillehouder de indruk hadden dat alle partijen goed werden meegenomen, inclusief de jeugd en de inbreng vanuit het burgerberaad. Als ik het goed begrijp, ziet het college dit ook als een steuntje in de rug om het burgerberaad breder te trekken, en dat zullen wij als D66 dan ook vanzelfsprekend steunen in dit geval.

Dankzij David, die namens D66 spreekt, kan het amendement in stemming worden gebracht. Wie is er voor het amendement? Ik zie dat de fracties van de ChristenUnie, SGP, VVD, GroenLinks, CDA en de nieuwe democratische partij van Zeist allemaal voor zijn. Dus, unaniem - dat had ik ook kunnen zeggen, dat was net zo kort geweest. Hartelijk dank, het amendement is aangenomen. Wie van de fracties wenst nog een stemverklaring af te geven voordat we overgaan tot de besluitvorming over het raadsvoorstel zelf? Oké, ik zie dat we bij regel 3 beginnen bij Marco van de VVD, voorzitter.

Voorzitter, dank u wel. Een korte stemverklaring: het voorliggende raadsvoorstel met kaders ter uitvoering van het burgerberaad over de jaarwisseling, waartoe in de raad van 24 januari jongstleden is besloten, verdient op de eerste plaats waardering voor het college, maar ook voor de organisatie die in staat is gebleken om in deze korte tijd met dit procesvoorstel te komen. De VVD is verheugd met het raadsvoorstel en merkt op dat naar aanleiding van de ronde tafel en het debat op 9 maart jongstleden enkele onderdelen ten positieve zijn aangepast, zoals de voor te leggen deelvragen en enkele verduidelijkingen op het proces. Dat doet ons deugd, want dat schept heldere verwachtingen en voorkomt onbedoelde sturing. Voorzitter, een burgerberaad dient goed en zorgvuldig te worden ingezet en niet alle onderwerpen lenen zich daarvoor. Wat de VVD betreft, geldt dat wel voor de terugkerende discussie over de invoering van of de invulling van de jaarwisseling in Zeist. Een breed gedragen advies vanuit het beraad geeft ons als gemeenteraad handvatten om op dit explosieve onderwerp een zo goed mogelijk besluit te kunnen nemen. Voorzitter, de VVD stemt in met het voorliggende geamendeerde raadsvoorstel en wij zien met belangstelling uit naar het verdere proces en het opgehaalde advies.

Dankzij Marco die voor de VVD heeft gesproken, ga ik nu naar Wilma Breddels van de Partij van de Arbeid.

Dank u, voorzitter. De kloof tussen de inwoners en de politiek is groot. De burger voelt zich niet meer vertegenwoordigd, en de schijn bestaat dat de overheid de burger niet vertrouwt. Deze kloof moet worden gedicht, en het burgerberaad is mogelijk een middel daartoe. Het is van groot belang dat niet alleen de groep van witte, theoretisch opgeleide mensen aan het woord komt, maar dat er een representatieve groep inwoners gaat meepraten. Daarom moet een burgerberaad aan een aantal eisen voldoen, zoals een gewogen loting en een procesbegeleider die ervoor zorgt dat iedereen aan bod kan komen en die niet alleen de taal van hoogopgeleiden verstaat. Wat dat betreft, voldoet dit voorstel aan die eisen. Desondanks ligt er toch wel een klein gevaar op de loer. De uitkomst van het burgerberaad is een advies, dat de Raad om wat voor reden dan ook naast zich neer kan leggen. Keer het wal het schip niet. De Partij van de Arbeid is ook niet heel blij met het idee dat er aan iedere deelnemer een bedrag van €190 wordt uitbetaald. Als het uitbrengen van een stem al het feest van de democratie is, dan zou het mogen deelnemen aan een burgerberaad het superbal van de democratie moeten zijn. In beginsel vindt de partij dat gemaakte kosten vergoed moeten worden en dat er wellicht een symbolische tegenprestatie zou moeten zijn, maar een standaardbetaling van €190 ziet de Partij van de Arbeid niet zitten. Ondanks deze kanttekeningen stemmen wij wel in. Dank u.

Dank aan Wilma Breddels, die spreekt namens de Partij van de Arbeid. Ik zag ook Roel van Het Nieuwsblad, en ik dacht dat Roel van Nieuwstadt van GroenLinks was, dus dank aan hem.

Dank u wel, voorzitter. Wij van GroenLinks zijn blij met dit raadsvoorstel. Het is een onderwerp dat al jarenlang leeft in deze gemeenschap, in deze gemeente en dus ook in deze gemeenteraad. Wij hebben er op dit moment het grootste vertrouwen in dat de 100 inwoners die zich met hart en ziel voor deze zaak gaan inzetten, ons gaan helpen om deze knoop door te hakken. Hartstochtelijke inzet is cruciaal. Zoals wij eerder in de ronde tafel hebben aangegeven, hebben wij onze twijfels uitgesproken over het open kader en de financiën. In principe zou je dat wat scherper willen zien, maar inmiddels heb ik bedacht dat, gezien de ervaring met het burgerberaad, we weten dat een burgerberaad in deze gemeente zo competent en snugger is dat men weet: als je met een prijzig voorstel komt, je er ook voor moet zorgen dat daar ergens geld voor moet worden opgebracht. Dus, dit punt losgelaten hebbend, steunen wij dit voorstel van harte. Dank u wel.

Dankzij Roel van Nieuwstadt, die voor GroenLinks sprak, zag ik ook de vinger van David Tompot. Nee, er waren geen andere fracties meer. Jan Bredie is nieuw bij Democratisch Zeist.

Ja, dank u wel, voorzitter. Vandaag markeren we een nieuw ijkpunt in de politieke geschiedenis van Zeist. Een volwassen democratie is een open democratie met een eigen dynamiek, een dynamiek die soms heftig is. Het lijkt wel een achtbaan. De oplossing voor deze achtbaan is niet minder openheid, maar juist meer. Dus we moeten niet proberen de ongeduldige en opstandige kiezer te isoleren, maar juist naar hen luisteren, de tijd nemen en hun problemen serieus nemen. Dit raadsvoorstel, met de vier sporen en consultatie met burgerberaad als bekroning, is een voorstel waar wij geen enkel punt van kritiek op hebben. We omarmen het, we koesteren het en wensen de toekomstige burgerraad, het college en de ondersteuning veel succes. Dank u.

Dank u, Jan Marie. Eerst spreek ik namens Nieuw Democratisch Zeist. Ik kijk rond. Kan ik concluderen dat het raadsvoorstel wordt aangenomen met de instemming van alle aanwezige raadsfracties? U knikt, dus dan is dat hierbij aangenomen. En nu geef ik het woord graag terug aan de burgemeester.