De gemeenteraad van Zeist heeft het voorstel voor de lokale heffingen van 2026 goedgekeurd, maar een amendement van de SP om de lastenverlichting anders te verdelen, werd verworpen. Het debat draaide vooral om de vraag hoe de lastenverlichting het eerlijkst verdeeld kan worden.
Geschreven door AI
Tijdens de raadsvergadering van afgelopen week stond het vaststellen van de verordeningen voor de gemeentelijke belastingen van 2026 op de agenda. De meeste tarieven worden met 2,7% geïndexeerd, maar de afvalstoffenheffing stijgt met gemiddeld 5%. De SP diende een amendement in om de lastenverlichting specifiek te richten op eenpersoonshuishoudens, maar dit voorstel kreeg weinig bijval.
"Op het verkeerde been gezet"
David Tompot van de SP uitte zijn zorgen over de huidige verdeling van de lastenverlichting. "We hebben het gevoel dat we op het verkeerde been zijn gezet door de zinsnede 'eenmalige bijdrage'," zei hij. Tompot pleitte voor een eerlijkere verdeling van de afvalstoffenheffing, waarbij eenpersoonshuishoudens minder zouden betalen dan meerpersoonshuishoudens. "In omliggende gemeenten betalen meerpersoonshuishoudens 70 tot 90% meer dan eenpersoonshuishoudens. Dat lijkt ons een veel rechtvaardiger verhouding."
College ontraadt amendement
Wethouder Walter van Dijk reageerde namens het college en ontraadde het amendement. "De begroting is al aangenomen met de keuze om alle inwoners te laten profiteren van de lastenverlichting," legde hij uit. Van Dijk benadrukte dat er geen directe relatie is tussen gezinsgrootte en de kosten van afvalophaling. "Een kliko moet toch opgehaald worden, of die nu door één of twee personen gevuld is."
"Robin Hood-achtige proporties"
De VVD, bij monde van Marco Huijben, was eveneens kritisch op het SP-voorstel. "Het amendement heeft Robin Hood-achtige proporties. We halen de lastenverlichting weg bij de gezinnen en brengen ze naar de eenpersoonshuishoudens. Dat betekent een lastenverzwaring voor een groot deel van de Zeistenaren," aldus Huijben.
Ook andere partijen, zoals Seyst.nu en GroenLinks, sloten zich aan bij de argumentatie van het college. "Wij stemmen tegen dit amendement om de genoemde argumenten over de lastenverlichting zo breed mogelijk te spreiden," verklaarde Ruben Pattiasina van D66.
Amendement verworpen, voorstel aangenomen
Het amendement van de SP werd uiteindelijk met een overweldigende meerderheid verworpen; alleen de SP stemde voor. Het oorspronkelijke voorstel voor de lokale heffingen werd met 31 stemmen voor en slechts één tegen aangenomen. De verordeningen treden op 1 januari 2026 in werking, na publicatie in het Gemeenteblad.
Samenvatting van het voorstel
De gemeenteraad van Zeist overweegt om in december 2025 de verordeningen voor gemeentelijke belastingen voor 2026 vast te stellen. Dit besluit omvat verschillende belastingverordeningen, zoals afvalstoffenheffing, rioolheffing, parkeerbelasting, marktgelden, reclamebelasting, begraaf- en crematierechten, precariobelasting, toeristenbelasting en leges. Het doel is om de tarieven voor 2026 vast te leggen, waarbij de meeste tarieven met 2,7% worden geïndexeerd volgens de Kadernota 2026. De afvalstoffenheffing stijgt met gemiddeld 5%, maar blijft lager dan de gemiddelde prijsstijging door een eenmalige bijdrage voor lastenverlichting. De raad zal ook kennisnemen van de privaatrechtelijke tarieven, die betrekking hebben op economische activiteiten in het algemeen belang. Het vaststellen van deze verordeningen is essentieel voor de gemeente om leges te kunnen heffen en de financiële basis te waarborgen. De verordeningen treden in werking op 1 januari 2026, na publicatie in het Gemeenteblad.
Documenten
-
Analyse van het document
Analyse van het Raadsvoorstel: Verordeningen lokale heffingen 2026
Titel en Samenvatting:
De titel van het voorstel is "Verordeningen lokale heffingen 2026". Het voorstel beoogt de vaststelling van de gemeentelijke belastingverordeningen voor 2026, waaronder afvalstoffenheffing, rioolheffing, parkeerbelasting, en andere lokale heffingen. Het doel is om de tarieven voor deze belastingen vast te stellen, zodat de gemeente Zeist de kosten van openbare diensten kan dekken. De tarieven zijn gebaseerd op kostendekkendheid en zijn geïndexeerd volgens de Kadernota 2026. Het voorstel omvat zowel publiekrechtelijke als privaatrechtelijke tarieven.
Oordeel over de volledigheid:
Het voorstel is uitgebreid en gedetailleerd, met een duidelijke opsomming van de verschillende verordeningen en de bijbehorende tarieven. Het biedt een gedegen onderbouwing voor de voorgestelde tarieven en legt uit hoe deze zijn berekend. De volledigheid is goed, hoewel er geen specifieke aandacht is voor participatie of duurzaamheid.
Rol van de Raad:
De raad heeft de rol om de voorgestelde verordeningen en tarieven vast te stellen. Dit is een wettelijke bevoegdheid van de raad, en zonder deze vaststelling kan de gemeente geen belastingen heffen.
Politieke keuzes:
De raad moet beslissen over de hoogte van de tarieven en de mate van kostendekkendheid. Er zijn keuzes te maken over de balans tussen kostendekkendheid en betaalbaarheid voor burgers, vooral bij begraaf- en crematierechten.
SMART en Inconsistenties:
Het voorstel is grotendeels SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden) doordat het duidelijke doelen en tijdlijnen stelt. Er zijn geen grote inconsistenties, maar de afwezigheid van participatie en duurzaamheid kan als een gemis worden gezien.
Besluit van de Raad:
De raad moet besluiten om in te stemmen met de voorgestelde publiekrechtelijke tarieven en kennis te nemen van de privaatrechtelijke tarieven.
Participatie:
Er is geen melding gemaakt van participatie in het voorstel. Dit kan een aandachtspunt zijn voor de raad, vooral als participatie als belangrijk wordt gezien in het besluitvormingsproces.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid wordt niet als relevant onderwerp genoemd in het voorstel. Dit kan een gemiste kans zijn, vooral in het kader van afvalstoffenheffing en rioolbeheer.
Financiële Gevolgen:
De financiële gevolgen zijn beperkt, aangezien de tarieven al zijn verwerkt in de begroting van 2026. Het voorstel heeft geen directe financiële impact, maar het vaststellen van de verordeningen is noodzakelijk voor de inning van de belastingen.
In conclusie, het raadsvoorstel is gedetailleerd en goed onderbouwd, maar mist aandacht voor participatie en duurzaamheid. De raad moet de tarieven vaststellen om de financiële basis van de gemeente te waarborgen.
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting
Titel: Amendement ‘Meer balans in tarieven afvalstoffenheffing’
Samenvatting: Het amendement, voorgesteld door David Tompot van de SP, beoogt een herverdeling van de afvalstoffenheffing in de gemeente Zeist. Het richt zich op een eerlijkere lastenverdeling tussen eenpersoonshuishoudens en meerpersoonshuishoudens. Momenteel dragen eenpersoonshuishoudens onevenredig veel bij aan de totale afvalstoffenheffing, ondanks dat zij minder afval produceren. Het amendement stelt voor om de lastenverlichting volledig ten goede te laten komen aan eenpersoonshuishoudens, waardoor hun tarieven dalen en die van meerpersoonshuishoudens stijgen. Dit moet leiden tot een evenredigere verdeling van de kosten, gebaseerd op het werkelijke afvalverbruik.
Oordeel over de volledigheid
Het amendement is redelijk volledig in zijn opzet. Het biedt een duidelijke uitleg van de huidige situatie en de voorgestelde wijzigingen in de tarieven. Echter, het zou baat hebben bij meer gedetailleerde financiële analyses en mogelijke gevolgen voor de gemeentelijke begroting.
Rol van de Raad
De gemeenteraad van Zeist speelt een cruciale rol bij het beoordelen en goedkeuren van dit amendement. Zij moeten de voorgestelde herverdeling van de afvalstoffenheffing evalueren en beslissen of deze in lijn is met de gemeentelijke doelen en waarden.
Politieke Keuzes
De raad moet beslissen of ze de lastenverlichting willen herverdelen ten gunste van eenpersoonshuishoudens, wat kan leiden tot hogere kosten voor meerpersoonshuishoudens. Dit vraagt om een afweging tussen sociale rechtvaardigheid en financiële haalbaarheid.
SMART en Inconsistenties
Het voorstel is specifiek en meetbaar in termen van de voorgestelde tariefwijzigingen. Echter, het mist concrete tijdsgebonden doelen en een evaluatieplan om de effectiviteit van de herverdeling te meten. Er zijn geen duidelijke inconsistenties, maar de impact op de totale gemeentelijke inkomsten is niet volledig uitgewerkt.
Besluit van de Raad
De raad moet beslissen of ze het amendement willen aannemen, wat zou resulteren in een herverdeling van de afvalstoffenheffing ten gunste van eenpersoonshuishoudens.
Participatie
Het voorstel vermeldt geen specifieke participatie van burgers of belanghebbenden in het besluitvormingsproces. Dit kan een gemiste kans zijn om draagvlak te creëren.
Duurzaamheid
Duurzaamheid is indirect relevant, aangezien een eerlijke verdeling van afvalkosten kan leiden tot bewustere afvalproductie en -verwerking. Echter, het amendement richt zich voornamelijk op financiële herverdeling.
Financiële Gevolgen
Het amendement heeft financiële gevolgen voor zowel de gemeente als de huishoudens. Het voorstel geeft aan dat de lastenverlichting voor eenpersoonshuishoudens ten koste gaat van meerpersoonshuishoudens, maar het biedt geen gedetailleerde dekking voor eventuele tekorten in de gemeentelijke begroting.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
