M24.013 Motie vreemd aan de orde van de dag Statement raad tegen antisemitisme en discriminatie

Dank u, voorzitter. Aan de orde zijn de moties en statements over antisemitisme en discriminatie, ingediend door drie partijen: ten eerste de VVD, gevolgd door D66 en de ChristenUnie-SGP. Ik geef graag het woord aan de indieners, te beginnen met Timo Bakrin van de VVD.

Ja, dank u wel, voorzitter. We hebben hier helaas te maken met een zorgwekkende trend. In deze weken, waarin wij toeleven naar de herdenking op 4 mei, kwam naar buiten dat het aantal antisemitische incidenten is verdubbeld, volgens het CIDI. En gisteren was er ook nog een voorbeeld op nationale televisie, waar Johan Derksen voor het oor van 1 miljoen kijkers opmerkte dat de advocaat van Geert Wilders, en ik citeer, "heel erg Joods" was. Het is zorgwekkend, omdat het aantal incidenten, en uit de voorbeelden die genoemd zijn in de motie en in de vragen, u kunt zien hoe weerzinwekkend deze incidenten zijn. Omdat het aantal incidenten ook in Zeist toeneemt. En als liberaal ben ik hier bijzonder door geraakt. Iedereen in ons land en in onze gemeente moet de vrijheid hebben om zichzelf te kunnen zijn. Dat is een van de redenen dat ik de politiek in ben gegaan. En dat is waarom de scherpe toehoorder mogelijk een wat meer strijdvaardige toon opmerkt in mijn betoog. Het is ook de reden dat wij als VVD vragen hierover hebben gesteld. Ik ben dan ook verheugd om te lezen in de beantwoording van het college dat het college haar afschuw uitspreekt over deze trend van toenemend antisemitisme en de voorvallen in Zeist. Als raad delen wij, ik hoop, allemaal deze afschuw; vanzelfsprekend zou je bijna kunnen zeggen. Het is waarom dan eigenlijk ook zo'n motie. In de voorbereiding op deze motie kreeg ik ook buiten de raad de vraag wat zo'n statement nou concreet oplevert. Wat hebben mensen nou aan zo'n statement? En het eerlijke antwoord is dat een statement op zichzelf deze trend niet gaat keren. Wat het wel doet, en waarom het dus juist zo belangrijk is, is signaleren aan de Joodse gemeenschap in Zeist dat zij er niet alleen voor staan. We zullen niet toekijken terwijl het antisemitisme welig tiert. En we zullen nooit, maar dan ook nooit, het normaliseren of wegwuiven. Dus wat mij betreft, trekken we hier als collectief een streep in het zand. Het toenemend antisemitisme is de aanleiding voor deze motie. Vanzelfsprekend zijn we niet alleen tegen antisemitisme, maar tegen iedere vorm van discriminatie. En vanavond konden we ook weer lezen op de NOS dat het aantal meldingen van discriminatie ook weer voor het vierde jaar op een rij stijgt. Daarom is het juist zo belangrijk dat wij dit doen. Zoals ik al zei, iedereen moet de vrijheid hebben om zichzelf te zijn. De vrijheid om niet uitgescholden, bedreigd te worden of anders te worden behandeld op basis van wie ze zijn. Onze burgemeester, zo gaf het college aan in de beantwoording, zal met een brief, die veel andere burgemeesters in het land zullen ondertekenen, een soortgelijk appel doen, en ik juich toe dat zij haar verantwoordelijkheid neemt om vanuit haar voorbeeldrol als eerste burger van Zeist te signaleren dat er geen ruimte is voor antisemitisme. Maar beste raadsleden, wij hebben ook een voorbeeldrol als volksvertegenwoordigers. Een voorbeeldrol om te bewijzen dat artikel 1 hier aan de muur geen dode letter is, maar dat wij dat allemaal daadwerkelijk beleven. Dus hoe gering ook het praktisch effect mag zijn van een dergelijk statement tegen antisemitisme en discriminatie, zo'n statement doet ertoe. Democratie is ook het beschermen van minderheden, en het is dus ook onze democratische plicht om ons gezamenlijk uit te spreken tegen antisemitisme en discriminatie. Ik hoop daarom dat u allemaal deze motie van harte ondersteunt. Dank u wel.

Dank aan Timo Bakrin voor het spreken namens de VVD. Ik kijk even naar de andere twee mede-indieners om te zien of zij behoefte hebben om iets te zeggen. Ik kijk naar D66, hebben jullie advies? Nee? Dan kan ik nu het woord geven aan de portefeuillehouder, burgemeester Langenacker.

Goed, dank u wel. Ja, allereerst dank voor de motie. U heeft inderdaad gelijk. Het onderwerp speelt op dit moment natuurlijk breed in Nederland. We hebben met elkaar geconstateerd dat het antisemitisme in Nederland toeneemt en dat we ook in Zeist zien dat er de afgelopen tijd een aantal gevallen van antisemitisme zijn geweest. Daar moeten we ons inderdaad ook stevig tegen uitspreken. Aan de ene kant doet u een oproep aan uw collega's in de gemeenteraad. Dus daar laat ik elke fractie natuurlijk vrij in. Aan de andere kant geeft u aan, en dat hebben wij in de beantwoording ook al laten zien, dat wij als burgemeesters in het land ook aan het kijken zijn hoe wij op een goede manier dat geluid kunnen laten horen om antisemitisme, maar sowieso discriminatie te verwerpen en op te komen voor onze inwoners die daarmee te maken krijgen. Wij willen dat ook in een iets breder verband doen, omdat we zien dat we na 4 en 5 mei gaan en dat we het heel belangrijk vinden dat die herdenkingen, maar ook de bevrijding, op een waardige manier plaatsvinden. Misschien nog even, want u vraagt niet alleen een uitspraak van de raad, maar u roept ook het college op om nog meer aandacht te vragen voor het melden bij het antidiscriminatie meldpunt. Daar staan wij als college positief tegenover. We zien nog steeds dat er weinig gemeld wordt en ik denk dat het inderdaad ontzettend belangrijk is dat mensen melden. Dat is dan ook voor ons de manier om daar op een goede manier op te kunnen reageren en tegen op te treden. Dus wat het college betreft, ondersteunen wij deze motie.

Burgemeester Langenacker reageert nog op Timo Bakrin van de VVD.

Ja, ik ben uiteraard zeer verheugd dat het college deze motie ondersteunt en ik hoop dat dit ook gedragen wordt door de raad. Dat

Ik kijk naar de Raad. Wie van de Raad wil een stemverklaring geven als reactie op deze motie? Ik zie in ieder geval een vinger aan de linkerkant. Hannie van Kippersluis, van de fractie Zeister Belang.

Voorzitter. Zeister Belang heeft in het verkiezingsprogramma van Zeister Belang artikel 1 van de Grondwet een prominente plaats gegeven, en dat met een reden. Dit artikel omvat een zeer breed gekoesterd begrip in onze samenleving, namelijk dat iedereen gelijk is voor de wet. Dit houdt in dat niemand gediscrimineerd mag worden op welke grond dan ook. In dit kader beschouwt Zeister Belang deze motie als overbodig. Wij zien niet in wat deze motie aan de samenleving gaat veranderen of toevoegt aan artikel 1 van onze Grondwet. Wij stemmen tegen.

Met een reden? Dit artikel omvat een zeer breed gekoesterd begrip in onze samenleving, namelijk dat iedereen gelijk is voor de wet. Dit houdt op zichzelf in dat er dus niemand gediscrimineerd mag worden op welke grond dan ook.

In dit kader beschouwt Zeist deze motie als overbodig. Wij zien niet in wat deze motie aan de samenleving gaat veranderen of wat het toevoegt aan artikel één van onze Grondwet. Wij stemmen tegen.

Hannie van Kippersluis spreekt voor Zeister Belang, Silke Zwart van GroenLinks.

Dank u wel, voorzitter. Ja, wat zou het fijn zijn om in een wereld zonder discriminatie te kunnen leven. Liever gisteren dan morgen, uiteraard. En dan de ontzettend schrijnende situaties, zoals benoemd in de motie, die laten zien dat dat vandaag de dag absoluut nog niet het geval is. Of het nu antisemitisme is, of welke andere vorm van discriminatie dan ook, hiertegen kun je je als volksvertegenwoordiger, in mijn optiek, niet hard genoeg uitspreken. Daarom is het goed om dit als raad nu samen te doen aan de hand van deze motie. En ja, de toename van antisemitisme is natuurlijk echt ontzettend tragisch, en helaas is ook de discriminatie tegen moslims toegenomen. Volgens cijfers van politiebureaus en discriminatiemeldpunten zijn vooral sinds eind 2023 in heel Nederland, en ook hier, de spanningen in de moslimgemeenschap toegenomen. In november werd een partij de grootste die, op zijn zachtst gezegd, niet echt bekendstaat als voorvechter voor moslims. Dit toont de normalisering aan van het negatief wegzetten en het stigmatiseren van bevolkingsgroepen. Het is belangrijk om te laten zien dat we dit niet accepteren. Het is goed dat de motie oproept om meer bekendheid te geven aan het meldpunt van artikel 1. Bij deze nogmaals de oproep: als je discriminatie meemaakt, laat het weten, want je staat er niet alleen voor. Voorzitter, ik ben ontzettend trots op de diversiteit van prachtige mensen die hier in Zeist wonen. Iedereen moet zich hier veilig kunnen voelen. Uiteraard steunen wij daarom deze motie en laten we ons blijven uitspreken tegen elke vorm van ongelijkheid en natuurlijk volop inzetten op de uitvoering van de agenda 'Meedoen in Zeist'. Dank u wel.

Sprekend over de dames van GroenLinks, ik kom zo bij u. Daarna is Marcel Fluitman van het CDA aan de beurt. Vervolgens kom ik bij Jan Bredius, en daarna weer bij Marcel Fluitman van het CDA. Ja, dank u.

Ja, dank u wel, voorzitter. Met de laatste passage van de vorige spreekster ben ik het volledig eens. We moeten ons daarvoor blijven inzetten, en ik zou mevrouw Van Kippersluis dan ook willen oproepen, via u, voorzitter, om toch eens na te denken over wat het wel toevoegt. Want volgens mij kunnen we niet vaak genoeg met elkaar dit uitspreken. En als u zegt dat deze motie niets toevoegt, dan denk ik dat u de motie nog maar eens tot u moet nemen, want we mogen dit niet tolereren met elkaar. We mogen dit niet toestaan. Wij moeten dit niet doen en iedere keer hierover een uitspraak doen, voegt alleen maar iets toe aan het besef en aan de bewustwording dat wij dit niet tolereren met elkaar. Het CDA staat dan ook volledig achter deze motie. Wel wil ik meegeven dat we het, denk ik, niet te veel moeten spitsen op 4 en 5 mei, want dat staat inderdaad toevallig voor de deur. Maar het heeft ook te maken, denk ik, met hoe de wereld momenteel is en wat er allemaal in de wereld gebeurt, in bredere zin. Ook zijn er andere doelgroepen waar we zorgen over hebben. Dus wat dat betreft denk ik dat de motie, zoals die hier staat, en de werkwijze, zoals de burgemeester aangeeft ermee om te gaan, onze volledige steun heeft. Dank u.

Via u, Voorzitter, wil ik oproepen om toch eens na te denken over wat het wel toevoegt. Want volgens mij kunnen we niet vaak genoeg met elkaar dit benadrukken. En als u zegt dat deze motie niets toevoegt, dan denk ik dat u de motie nogmaals moet overwegen, want we mogen dit niet met elkaar tolereren. We mogen dit niet toestaan. Wij moeten hierover een standpunt innemen en iedere keer dat we dat doen, draagt het alleen maar bij aan het besef en de bewustwording dat wij dit niet tolereren. Het CDA staat dan ook volledig achter deze motie. Wel wil ik meegeven dat we, denk ik, niet te veel moeten focussen op 4 en 5 mei alleen, want dat staat inderdaad toevallig voor de deur. Maar het heeft ook te maken, denk ik, met wat er momenteel in de wereld gebeurt, in bredere zin, en met de andere doelgroepen waarover we ons ook zorgen maken. Dus wat dat betreft denk ik dat de motie, zoals die hier staat, en de werkwijze, zoals de burgemeester aangeeft ermee om te gaan, onze volledige steun heeft. Dank u wel.

Fluitman ik. Nu of Misschien na de andere raadsleden, is dat? Ik, Ik wil een een punt van orde aan de orde

Ik wil een punt van orde aan de orde stellen.

Volgens

Volgens mij hebben we hier de afspraak dat er niet op elkaars stemverklaringen wordt gereageerd, en dit is nu juist wel gebeurd. Dus ik wil via de Voorzitter vragen of men zich daaraan wil onthouden. Dank u wel.

Graag wil ik via de voorzitter vragen of men zich daarvan wil onthouden. Dank u wel.

Meneer

Fluitman CDA ja

Voorzitter, er is hier geen debat over geweest, er is slechts een motie ingediend en wat mij betreft mag ik vrijelijk reageren op wat hier gezegd wordt. Dus ik hoor wat mevrouw Van Kippersluis zegt, maar ik trek het mij niet aan. Zullen we het daarmee afronden?

Wilt u afronden? Ik heb nog een andere spreker voor u, mevrouw Roelofsen, of wilt u reageren? Zullen we even een ronde maken? Jan Bredius. Daarna kom ik bij u, mevrouw Roelofsen, en vervolgens bij mevrouw Breddels. Jan Bredius.

De fractie van Nieuw Democratisch Zeist heeft, net als iedere fractie in deze raad, de 33 raadsleden en alle inwoners van Zeist, artikel 1 van de Grondwet onderschreven. Artikel 1 in onze raadszaal is een uitgangspunt, een bestaansvoorwaarde. Een samenleving kan niet bestaan zonder humanitaire rechtsbeginselen. Een oproep om die grondrechten te omarmen is in die zin opmerkelijk, alsof wij overtuigd moeten worden, alsof de Zeister bevolking doordrongen moet worden van het bestaan van fundamentele rechtsbeginselen. Inwoners die tolerantie en saamhorigheid in hun DNA hebben. En als je desondanks op die innerlijke vanzelfsprekendheid wijst, wat is dan je doel? Wil je dat het Openbaar Ministerie gaat vervolgen? Wil je meer aandacht voor veiligheid? Wijs je op de noodzaak van onderwijs? Welk doel is aan je oproep gekoppeld? Of is het überhaupt een oproep? En dat is het dan. Nee, voorzitter, het is meer dan dat en inderdaad, de indiener heeft het al aangegeven: het doet ertoe. Het is vanwege de intrinsieke vanzelfsprekendheid van het onderschrijven van artikel 1 van de Grondwet. En in de volle overtuiging dat wij de oproep hebben verstaan en ernaar zullen blijven handelen, steunen wij om die reden alleen al de motie. Dank.

Artikel een van de Grondwet. In de volle overtuiging dat wij de oproep hebben verstaan en daarnaar zullen blijven handelen, steunen wij alleen al om die reden de motie.

Sprekend namens de fractie Seijst.nu, mevrouw Roelofsen.

Dank u wel, Voorzitter. Wij delen de mening van Zeist dat het belangrijk is dat deze motie overbodig is. Maar wij vinden het onderwerp van dusdanig groot belang dat wij deze motie zeker zullen steunen. Ik zou alleen graag met klem willen verzoeken om de gebeurtenissen op 4 en 5 mei tijdens de Holocaust niet te vergelijken en ook niet te noemen in deze motie, omdat enige vergelijking met wat er toen gebeurd is eigenlijk niet mogelijk is. Dank u wel.

Dank u, mevrouw Roelofsen. Wilma Breddels van de Partij van de Arbeid.

Dank u, voorzitter. Tijdens de algemene beschouwingen eind vorig jaar heb ik gezegd dat wij in een prachtig land leven waarin het eenieder vrijstaat een kruisje, een keppeltje of een hoofddoek te dragen. Helaas zijn er zoveel dingen in de wereld gebeurd dat ik eigenlijk zou moeten zeggen dat we in een land leven waar het mogelijk zou moeten zijn om een keppeltje, een hoofddoek of een kruisje te dragen. Ik zie het belang van deze motie in. Laten we elkaar vasthouden en niet discrimineren. Dat is echt de kortste weg. Ik steun deze motie volledig, dank u wel.

David Tompot SP ja

Ja, dank u wel, voorzitter. De voorgaande sprekers, mijn collega-raadsleden, hebben al het een en ander gezegd over de overweging om deze motie te steunen. Wij als fractie zullen ook deze motie steunen. En ja, de aanleiding is natuurlijk minder fraai. We willen, gezien alle incidenten die er helaas ook in onze gemeente zijn op het gebied van antisemitisme en andere vormen van discriminatie, aandacht vragen voor dit probleem. Het is heel droevig dat mensen op grond van hun afkomst, religie of overtuiging dagelijks discriminatie moeten meemaken en ondergaan, ook inwoners in onze gemeente. De motie stelt voor om een antidiscriminatie meldpunt op te zetten en de bekendheid ervan te vergroten. Ik denk dat dit echt een eerste stap is. Het zal waarschijnlijk niet voldoende zijn om een echte verandering teweeg te brengen en antisemitisme en discriminatie volledig te stoppen. Maar ik denk dat het in ieder geval voor alle mensen die het overkomt, een steun kan zijn. Door als raad deze motie te steunen, bieden we hen misschien ook morele steun en laten we zien dat we ons het leed van de getroffenen aantrekken. Ik denk dat het goed is om deze motie te steunen, en daarom zullen wij dat ook doen. Dank u wel.

Ik stel voor een antidiscriminatiemeldpunt op te richten om de bekendheid ervan te vergroten. Ik denk dat dit echt een eerste stap is. Het zal waarschijnlijk niet voldoende zijn om een echte stap te zetten in de strijd tegen antisemitisme en discriminatie. Maar ik geloof dat het in ieder geval een steun kan zijn voor de mensen die hier vandaag de dag mee te maken krijgen. Door als Raad deze motie te steunen, bieden we hen wellicht ook een vorm van morele steun, omdat de Raad laat zien dat zij het leed van deze mensen serieus neemt. Ik denk dat het goed is om deze motie te steunen en daarom zullen wij dat ook doen. Dank u wel.

David Tompot spreekt namens de SP. Naar mijn mening heeft de Raad zich uitgesproken en kan ik constateren dat de Raad deze motie heeft aangenomen, met de aantekening dat de Fractie van Zeister Belang het nodig heeft geacht tegen te stemmen. Dank u. Graag geef ik het woord terug aan de voorzitter.